Editorial
Agron Tufa: Gërmo Tare, gërmo!
E marte, 07.07.2020, 10:44 PM
GËRMO TARE, GËRMO...
Nga Agron Tufa
1
Dosjen
e plotë të Martin Camajt, të cilën Autoriteti i Dosjeve ia dorëzoi Auron Tares,
dihej që ai do ta shfrytëzonte selektivisht. Ai që ia ka përgatitur e dorëzuar,
e di këtë dhe bën mirë të flasë. Megjithatë dosja nuk gjendet vetëm në AIDSSH
dhe është lehtë të demonstrohet shfrytëzimi i saj selektiv. Do ta ketë pasur
sekëlldi të madhe Tare kur esencën e kësaj dosje e publikoi Kastriot Dervishi
gjatë këtij dimri, me disa vijime, ku dëshmohet se si u tall Camaj me Sigurimin
dhe se si Sigurimi për 40 vjet u përpoq ta "diskretitonte" atë me çdo
mënyrë.
Camaj
i tregoi rregullisht Sigurimit të komunist Gishtin e Mesit.
Edhe
kuazidedektivin e Tares, që ndokush e mer për studim, me koleksionimin e
zellshëm e heroik të dokumentave kudo ku përmendet Camaj, mandej të endur në
tekstin e tij sipas parimit të "gërshërës dhe mastiçit, - edhe për Taren
pra, njëlloj si për Sigurimin, Camaj ka veç një përgjigje: Gishtim e Mesit!
2
Labirinti
kontekstual dhe akontekstual i dokumentave mbi nje antikomunist si Camaj, i
shtrënguar të ndjekë rrugën e mbijetesës, pa i mbetur vetja peng, nuk të çon
aspak në klishenë derdimene "tradheti ndaj atdheut", siç sugjerohet
nga montazhi dedektiv i Tares. Unë besoj këtë tjetrën, që Camaj, e shumta, mund
të ketë krijuar alibi fiktive, kinse pranoi "Ura bashkëpunimi" sa
ishte në Jugosllavi, pastaj këto "Ura" fiktive i hodhi ne erë, bashkë
me gruan e tij serbe. Por nuk mendoj se ka qenë e nevojshme as kjo. Sepse
dedektivi i Tares nuk thotë asgjë, nuk jep asnjë fakt, asnjë shkresë, përpos ca
hamendësimeve e supozimeve. Deri tani nuk kemi ndonjë rast flagrant të ndonje
vepre konkrete me pasoja negative të Camajt. Pra, asgjë. Këtë asgjë, Tare e
interpreton nga informacione të Sigurimit të CIAS në internet, krejt sipas
qejfit dhe oreksit, duke na sugjeruar se aty pra, duhet të fshihet
"bashkëpunimi me UDB". Po ku pra, ku? Ke dokument o qirje studiues?
Jo!?
Epo
atëherë gërmo Tare, gërmo!
Dhe
mos kërko të të xamë besë veresije.
E
gjithë perpjekja sistematike e Tares në këto dokumenta rreth implikimit te Camajt,
del jashtezakonisht intencional, sikur ka inat të vjetër e të personalizuar me
të, sikur mban inat që Camaj iu shpëtoi burgjeve dhe kampeve të internimit nën
drejtimin,asokohe, të Myftar Tares. Gjithë koleksioni i mbledhur me dokumenta
ku përmendet emri i Camajt nuk të thotë asgjë, e tekefundit, mund të
përmblidhet në një idiomë: "Gola në përfytyrim!". Po kujt i duhen
"golat e përfytyruar" të Tares?
3
Interesante
është, se kjo kategori studiuesish si Tare, kurrë, po kurrë ama, nuk u morën
njëherë me demontimin e miteve të rreme për personalitete ende të gjalla të
kulturës e politikës në dy epokat: komuniste e postkomuniste, të cilat i kanë
sjellë dëme e krime të përbindshme, të hapura dhe ende të fshehta shoqërisë dhe
atdheut. Tares nuk i duken të rëndësishme dokumentat mbi "Cingaren"
dhe dëmin e pandreqshëm të demokracisë së shndërruar në një stan qensh. Apo nuk
duhen prekur "tanët"?
Duket
se këta studiues e kanë të pilotuar agendën për një kategori antikomunistësh,
por kurrësesi jo për ata, me të cilët konsultohen e pinë kafe. Do të kishte
qenë i vyer tehu i këtij zelli studimor, fjalavjen, për veprimtarinë e ethshme
brenda e jashtë Shqipërie (diasporë) të ndonjë tipi si"Dragoi", por
sakën se...
Po
e dimë: kjo nuk hyn në agendat e pilotuara të Tares me shokë. Pse? Se ata
gërmojnë në një tjetër drejtim...
Sa
për Camajn, jashtë yllit të tij letrar e gjuhësor, mbetet triumfi i
inteligjencës së tij, që i tregoi gishtin e Mesit Sigurimit të shtetit. Ai
natyrisht ishte kundër pushtetit satanik të Enver Hoxhës dhe rrëzimi i tij, ka
qenë gjëja më e mirë, më e domosdoshme, që fatkeqësisht nuk ndodhi, sepse
kishte njerëz të zellshëm që e mbronin diktaturën atëherë dhe që kanë nostalgji
e përpiqen ta ringjallin sot.
Për
mua Camaj mbetet poeti briliant, i pangjashëm me kënd tjetër në peizazhin e
lirikës pansjqiptare, prozatori novelist e romancier, absolutisht më i thellë,
më multisemantik, origjinal e risues, me gjuhë, stil, ide e ndjeshmëri
artistike të pashoqe në letrat menjimend moderne shqipe, sikundërse gjuhëtar
atipik që hapi rrugë të pashkelura në studimet tona (Il mesale di Gjon Buzuku).
Pjesa
private, sido që të shkojë puna, na çon, e shumta, te paradigma e njohur në
letërsinë botërore të shkrimtarëve që punonin në shërbime inteligjente si
Çesterton, Graham Grim, etj., padyshim në interes të atdheut, sikundër dhe
Ernest Koliqi. Vetëm me nji sqarim të vogël: atdheu mbrohet e duhet/dashurohet
edhe duke e çliruar atë nga zombifikimi komunist i diktaturës, e jo siç e marin
jangllësh derdimenët, që sulmin ndaj pushtetit satanik të Enver Hoxhës, e
konsiderojnë "tradhëti ndaj atdheut". Pra në këtë pikë ne kemi
pikëpamje krejt të ndryshme mbi domethënien e atdheut: atdheu im, nuk është
diktatura!
4
Sulmi
i maskuar si studim, i mballosur me teknikën e "gërshërës dhe madtiçit"
eshte nje goditje e mirëmenduar dhe e përgatitur gjate ndaj figurave të pastra
antikomuniste si Camaj, Pipa, Koliqi etj, te cilët ia bënë dambllanë Sigurimit
dhe komunizmit te Enver Hoxhës. Dhe me sa duket, është një inat që s'del kollaj
ndër breza. Tani eshte radha e trashëgimtareve te tyre të kamufluar keq të
provojne shansin me këto përmendje kolazhesh, duke e lypur emrin (e Camajt,
Koliqit, Pipës) nëpër burokracitë e tejsurvejimit të personaliteteve, si qeni
në zabel. Një gjë e rëndomtë kjo, kur kemi parasysh se jemi në pikun e
"Luftës së ftohtë", në botën e ndarë me perde të hekurt.
Nga
ana tjetër çdokush që ka qenë dikushi gjatë diktaturës, po ta shohë sot dosjen
e vet, do të gjejë qindra gjurmë në ish Sigurim (kallzime, raporte, vërejtje,
udhëzime, vijë sjelljeje, etj,etj), po kjo nuk do te thote aspak, se meqë
survejoheshe ke qenë në shërbim të Sigurimit, UDB, CIA etj!
Pra
me Camajn, me survejimin e tij nga Sigurimi shqiptar dhe UDB në Shqipëri dhe
Jugosllavi, dhe më vonë në Romë e Mynih, nuk do të thotë asesi se ai u
"rekrutua" prej tyre, që "shërbeu", ashtu siç na e sugjeron
përvëlimthi e me rixha Auroni. Në këtë drejtim ai ende nuk na ka thënë asnjë
gjëzë, prandaj them, se në këtë drejtim, Tarja duhet të vazhdojë të gërmojë...
Përndryshe logjika e tij është e shpartalluar pa filluar minimumi i arsyetimit
të shëndetshëm, e jo dëshira për të imagjuar "gola në përfytyrim".
Dje
së fundmi, për ata që trashen e mëdyshen si deshë me qershi në dyer të reja nga
albumi dedektiv i Tares, bëjmë këtë pyetje retorike:
A
ka qenë Badhkëpunëtor i Sigurimit të shtetit Martin Camaj?
Sqarimi
më i thjeshtë është ky:
Kategoria
e “bashkëpunëtorëve me material shtrëngues” të quajtur “bashkëpunëtorë
tradhtarë”, me zero raporte, NUK janë e nuk quhen bashkëpunëtorë!
Po
shqiptarët gënjehen kollaj për punë agjenturash, sepse asnjëher? nuk shohin se
çfarë “spiunoi” Martini. P.sh: pse e quante “tradhëtar” Sigurimi, kur Camaj i
paska “shërbyer” ????????!?
Pse
pra? Për t'iu përgjigjur, Tares do t'i duhet të gërmojë edhe në arkivat e
Beogradit. Dhe ne i urojmë zell të mbarë në lartësinë e agendave të porositura:
gërmo, Tare, gërmo...