Anton Mazreku ashtu siç ka qenë

Nuk janë përfshirë përkthimet e "Sidit" të Kornejit, Trilussa, etj. Janë dorëshkrime, ndoshta nuk kanë për të parë dritën e botimit. Mbeten dëshmi e pasionit të tij, unë i ruaj.
Në libër është edhe një artikull i Jup Kastratit.

Them se vlejnë ato që Kastrati ka thënë për aktivitetin e Anton Mazrekut jashtë aktivitetit të publicistikës sportive, për të cilat ai tashmë është i njohur dhe i vlerësuar. Kjo më dha nxitje që, në fund të fundit, ta njohin këtë Anton ashtu siç ka qenë, sepse për aq sa e njohën, po e harrojnë pak e nga pak.

--------------

E mjera shqipe...

Duke parë se në Gazetat Shqipe dhe më tepër në gjuhën e intelektualëve t'anë, fjalët e huaja po korrin çdo ditë e më tepër fitime të mëdha, nuk është një gjë e vështirë për ne të themi se në kohën e ardhshme - e jo shumë vonë artikulli i një të dijturi shqipëtar të mbaruar, do të ketë një faqe t'atillë, që do të mund të pajtohet fare lehtë me këtë mënyrë shkrimi, që vazhdon më poshtë:

Kontamplojmë se xhurnallet enashi patrias po e studijojnë me serjozitetin, që imponon necesiteja, gjuhëzën t'ënë shumë paura o puâ de yy të fjalëve. Neve intelektualët e kompletuar... shqipëtarë, që kemi sakrifikuar krejt zhenesin t'ënë në Shtetet e civilizuar të oksidentit duke studjuar shefdevrat e skritorëve dhe poetëve famozë, e kemi si për devuar patriotik të japim dhe neve opinjione t'ona rreth kestjonit, që ka valer ekstraordinere.

Gjuhëza t'ënë napollnena me ekspresje turke dhe turnyra t'asjatëshme t'asajë imperatorije ferose, që na ka salvuar dhe opresuar për "viele Jahrhumderte" siç thotë allamani, ësht një gjuhëzë e atillë, që me atë së munt t'eksprimojsh asnjë ide filozofike, s'munt të demontrojsh asnjë theoremë gjeometrike, s'mundesh me dhënur asnjë zhyzhma mbi principet e theoritë e peirave të kullturuara, asnjë uçenje mbi fizikën, botanikën, faunën dhe flloren, asgjë mbi bezuenet lokale dhe socjale. Ergo man mus truve tute masat e duhura, që t'a europaizojmë shqipën e mbetur pusta.

Nakanume propagandë sistematike, me sistemá drakonjane, që t'a kultivojmë gjardinon e gjuhëzës s'enë me fjalëra belisime oksideute duke evituar me energji ekstreme tërë ekspresjet dhe bataljonet e fjalërave turke dhe shqipe barbare, das hajst o ble do kastraveca, bostan, speca, patixhana et cetera et ceterorum, që duhen çrrënjësuar, të semojmë kurge, uatermeleone, piperjes und folgt,

Duhet të posedojmë simpathin e worldës së kullturuar dhe këto simpathi simpathitike tha lavëmë angazhe monon tote kur të shuasirim dhe t'i albanizojmë pse kozi tha mas katalavun edhe një waiter amerikan...

Do të batojmë rekordin. Esparanto njente. Shqipja wird Esparanto. E épita do të mangjojmë pane yberal noj albanjanët. Sa dobru. Dobrisime bilé. Do t'anestemi. Do të reysojmë një sykse splendit, manjifik, luksuos, mazhestik, par ekselâse. Worldi do të na estimojë kom il fo.

Ma akoma tropo lontano felicités. Janë ca homá sui generis, që na i mas hallnun dhulia. E kauza kauzorum është Shtampërija e Shqipërijes, që nuk i kondamnon integrantet dhe nuk e kondyezon llaos arvanos në sferën e glorjës e të vitorjës fantastike.
Shtampërija hriasete t'a koadjuvojë idén patriotike dhe humanitare për cirivilizimin dhe europaizimin e shqipes banale.

Kanalja, vullgu do të kenë mjaftë difikultera in kominçjo; por epita do t'u adaptohet... veshi dhe do të komansojnë e ata të bavardojnë në gjuhën moderne par ekselâsë, inaugurimi i së cilës inaugurohet dhe celebrohet sot me ceremonira inaugurale dhe celebrante.

Sa para bëjnë - si thotë vullgu - tërë gjuhëzat e stillet e sistomat eksemplere të shqipes që po bombardojnë kollonat e nashi xhurnalleve?

Gjuha elegante, kalorëse, moderne, e soleve tio Parisi, gjuha fidele në prencipet e sferave luminoye ësht kjo që ekspozojmë dhe imponoimë neve për honorin dhe prestixhin e partis, një gjuhë kjo, që e estimon tërë worldi, një gjuhë, që sonon ekstra n'organet sentimentale... t'akustikës, një gjuhë, që servis çdo shqipëtar edhe në devuarat më të sakrueshme dhe më superbe.

Altro ké! Gjuha dhe stili dhe tërë turnyrat, rjegullatë dhe ijat e z. Kolea.
Epitellus u rekomandojmë gjithë konpatriotëve gjuhën rekorde duke i konsiluar, si fratela që i kemi t'a aprandojnë sa më parë dhe t'a antrajnë kudo në centrumet dhe rajonet e Shqipërisë Patris s'ënë. Amin.

***

KOMENTE

Kam njohur nje Adeline jo si mjeke ne rrethin tim familjar rreth 35vjet me pare dhe pyesja veten time se ku i buronte e gjithe ajo miresi ne shpirt dhe gjithe ajo kulture qe reflektonte tek njerzit qe e rrethonin, gjithe sharm dhe etikete ne maredheniet me miq. Dija se ishte bija e nje komentatori sporti shume te degjuar dhe respektuar ne kohen e vet, dija se ishte bija e nje nene qe vinte nga nje familje mesuesish , te paret mesues ne Voskopoje, te rrethit te Korces , dija qe z. Adelina ishte nje mjeke shume e mire, por tani e kuptova se ku e kane burimin te gjithe keto qe e kompletojne me se miri figuren e nje njeriu te vleresuar.Duke nxjerre ne pah vlerat e verteta te Andon Mazrekut , babait te saj , jo vetem Adelina duhet te krenohet por gjithe kombi , te cilit ai i sherbeu deri ne fund te jetes se tij me gjithe kontributin e tij ne shkrime , ne perkthime, ne kritike dhe se fundi ne ajo e cila eshte identifikuar deri me sot Andon Mazreku, ne sport.Kjo mendoj vlen per njohjen e vlerave te verteta TE KOMBIT TONE .Zoti e prefte ne paqe dhe mendoj qe ti jepet nje fare vleresimi maksimal punes dhe jetes te te madhit Andon Mazreku, ndonse shume vone, dhe Adelines i uroj qe libri te shohe driten e botimit qe beri, duke kryer detyrimin moral ndaj babait te saj te nderuar. Edhe nje here Adelina te uroj shendet te plote dhe qofsh e nderuar dhe e respektuar ashtu si ke qene po tani pak me teper edhe per vlerat e verteta te babait tend.

Me shume respekt dhe dashuri nga larg Miranda

Andon Mazreku ka qënë një njeri fisnik, i dashur, me kulturë, por tepër modest, siç më thoshte im atë i ndjerë Tuni Papuçiu. Së bashku me të, ata organizuan Ballkaniadën e Vitit 1946, e cila doli me tepër sukses për Shqipërinë. Ruaj si relike të ralla fotografitë ku im atë ka dalë me Andon Mazrekun duke transmetuar drejtpërdrejt jashtë dhe jo në studio. Gjithashtu, shumë shprehëse është fotografia kur ekipi i futbollit doli kampion i Ballkanit dhe të gjithë, im atë, Andoni, Loro Boriçi dhe ekipi kanë dalë tepër të entiziazmuar për atë fitore të merituar. Im atë më thoshte gjithashtu se kur transmetonte Andon Mazreku ndeshjet e futbollit dhe unë shumë i vogël, qëndroja në dhomën ku ai transmetonte. Tuni ishte në atë kohë Kryeredaktor i "Sportit" dhe duhej të mbulonte pasqyrën e gazetës për ndeshjet. Shpesh në transmetim dëgjoheshin dhe të qarat e mija. Andon Mazreku ishte një njeri tepër i formuar dhe e ndihmonte shumë tim atë me përvojën dhe dijenitë e tij për sportin. KIshte një pasion të veçantë për letërsinë dhe shkrimet e tij dalloheshin për kulturën e tij të gjërë gazetareske dhe për argumentat dhe dijet e tij që e pasuronin artikullin apo shkrimin e Andon Mazrekut. Ruaj si gjë të rallë numrat e "Sportit" të asaj kohe ku krahas shkrimeve të tim eti dallohen ato të të paharruarit, veteran të sportit dhe gazetarisë sportive shqiptare, të mirit dhe të dashurit, Andon Mazreku. I përjetshëm qoftë kujtimi i tij.