Kerko: a
Demir Krasniqi: Rrustem Behluli – kryengritësi që luftoi për Shqipërinë etnike
E merkure, 22.01.2020, 07:53 PM
Rrustem Behluli – kryengritësi që luftoi për Shqipërinë etnike
Teksti , muzika dhe interpretimi : Demir Krasniqi –
Kënga e parë :
Mbarë fshatarët e Uglarit e duan pjesë të historisë –
Figurën e Rrustem Behlulit, luftëtarit të lirisë !
Kryengritësi që luftoi për Shqipërinë tonë etnike –
Për t’ shpëtuar popullin shqiptarë prej forcave t’ errëta
çetnike !
Kushtrimi i Rrustem Behlulit , kishte porosi të mbarë –
Për te , mburreshin mbarë familja , lindë e rritë n’
fshatin Uglar !
N’ rreth t’ Gjilanit ai vepronte , trim i paepur
shqiptarë –
Puna e tij kishte ndikuar , që të ketë shumë vullnetarë
!...
N’ Rekë t’ Raincës , më 19 Shtator 1944 –
Të vrasin mbi 100 partizanë – çetnikë me trimëri edhe me
hatër ,
Të Aradhes XVI-të Maqedonase , që në ta hak kishin nxjerrë
Dhe i kishin zënën robër edhe 206 të tjerë !...
Dhe një ditë në këmbë u ngritën një grup serbësh
gjakatarë –
U rikthyen n’ fshatin Uglar , për t’u hakmarrë mbi
shqiptarë !
E morën Rrustem Behlulin dhe e lidhën për një lisi –
Mizorisht për tmerr e therën , atë shqiptar burrë trim
prej fisi !
“Baba Rrustë , ai burrë i ndjerë, sa ish gjallë shumë
mirë e dinte –
Nga serbët kasapë çetnikë – për shqiptarë çka mund të
vinte !
Gjithë natën kishte qëndruar me shpinë t’ kthyer kah
oxhaku –
Gjumë në sy nuk kishte vënë , mos t’ vijnë serbët për ta
marrë hakun ?!
Të nesërmen herët para sabahut , pesë çetnikë kishin
ardhur prej Pasjanit –
Kishin hyrë në fshat t’ shqiptarit , me i tmerrua banorët
e Uglarit !
Fillimisht kishin plaçkitur dyqanin që kanë kërkuar –
Pesë kuaj me mall t’ plaçkitur , me thasë i kishin
ngarkuar !
Më pas babën tonë Rrustemin , ata e kishin kidnapuar –
N’ mjete t’ forta e kishin lidhur edhe e kishin ftilluar
!
Babën Rrustë ashtu të lidhur , drejt Pasjanit e kishin
drejtuar “ –
Kështu nipi i Rrustës – Ismeti , me lot neve na ka
treguar !
Banorët e fshatit Uglar , si të vjetër , si të rinj –
Kërkojnë që një rrugë e fshatit , ta mbajë sot emrin e
tij !
Emrin e Rrustem Behlulit , në Uglar me shqiptari –
Do ta mbajë gjithmonë një rrugë , me respekt e krenari !
Emri i Rrustem Behlulit , trimit tonë nga këto male –
Nuk u trajtua kurrë si duhet nga institucionet komunale !
Por, fshatarët e Uglarit , në çdo kohë do të këmbëngulin
–
Për Figurën madhështore t’ historisë – për Rrustem
Behlulin !
Biri i Rrustës , djalë Ismeti , flet krenarë edhe
guximshëm :
“ Baba ynë Rrustem Behluli , ka qenë burrë aq i fuqishëm ,
Sa lisat i ka bartur në çdo kohë nga mali i tij –
Ata me gjithë degë i sillte dhe i binte në shtëpi !”
Kryengritësit tanë shqiptarë , asnjëherë nuk janë pajtuar
–
Që n’ troje t’ veta etnike , nën këmbë t’ huaj t’ rrojnë
të robëruar !
Për çlirimin nga të huajt , ata gjithmonë kanë luftuar –
Dhe deri në frymë të fundit , të paepur kanë qëndruar !
I këtillë ka qenë gjithmonë edhe trimi luftëtarë –
Rrustem Behluli si shqiponjë , lindë e rritë n’ fshatin
Uglar !
Lindë e rritë n’ fshatin Uglar , të Komunës së Gjilanit –
Që kurrë nuk kursente jetën për liri të vatanit !
Trimi i madh Rrustem Behluli , ishte luftëtarë prej fisi
–
Partizanët ia morën shpirtin , të lidhur n’ hekura për
një lisi !
Ishte Dimri i vitit 1944 –
Vullnetarët trima shqiptarë , po luftonin t’ gjithë me
hatër !
Po bënte acar i madh nëpër malet e kësaj ane –
Të mbushura plotë me çetnikë dhe aradhe partizane !
Tagrin e viteve të sundimit t’ Italisë , donin me e marrë
–
Nëpër fshatra t’ Karadakut dhe n’ luginë t’ lumit Moravë
!
Plaku i zgjuar Isa Mehmeti , mbi 85 vjeçar –
Shumë vështirë e kujton hyrjen e partizanëve në Uglar !
Uglari shtatë kilometra është në lindje të Gjilanit –
Adhurues i flakët në vepra është për mbrojtje të vatanit
!
Kujton tmerrin që përjetuan t’ gjithë fshatarët e Uglarit
–
Nga çetniko – partizanët ardhur nga fshati i Pasjanit !
Ata e rrethuan Uglarin , skaj me skaj nga t’ katër anët –
Dhe kërkonin nga shqiptarët , menjëherë t’ ua dorëzojnë
armët !
“Tri qerre me pushkë janë mbushur, nëpër shpija rend me
rend –
Janë dërguar në Pasjan , janë strehua të gjitha n’ vend !
Së bashku me mbi 50 burra , që të gjithë t’ fshatit Uglar
–
Që i morën çetnikët peng , veç pse qenë ata shqiptarë !
Ata të gjithë përfunduan në një xhami të Preshevës –
Dhe nga vdekja të gjithë shpëtuan duke iu falë Abdullah
Preshevës !
Se për ndryshe , asnjë i gjallë nga ky akt nuk do t’
shpëtonte –
Kështu plaku Isa Mehmeti , nëpër oda gjithmonë na
tregonte !
Partizanët dhe çetnikët t’ gjithë prej fshatit të
Pasjanit ,
Për rrethimin dhe çarmatimin e gjithë fshatit të Uglarit
–
Pretekst kishin arrestimin e luftëtarit Rrustem Behlulit
,
Që në kohën e Italisë , kishte zemër me fuqi t’ gurit !
Gjatë kohës së njohur n’ popull si “Koha e Shqipërisë” –
Ishte kryetar katundi , zoti i pushkës dhe trimërisë !
Rrusta , mbahet n’ mend n’ katund , prej të parit dhe të
mbramit –
Që ka dhanë kontribut shumë , n’ kohën e faljes namazit
t’ Bajramit !
Kishte hyrë me bombë në dorë , u kishte thënë :”O
fshatarë :
Nga kjo bombë do t’ digjemi sot , të gjithë ne çka jem
shqiptarë !
Apo , do të shkojmë të gjithë të luftojmë në Rekë t’
Raincës –
Për t’ ia mbrojtur
me gjak kufirin e nënës Shqipëri Etnikës !”
Kushtrimi i Rrustem Behlulit , u hap shpejt porsi rrufe –
Që vullnetarët e parë shqiptarë të mbërrinin në betejë !
Në Rekë të Raincës , të gjithë shkuan në luftë me hatër ,
Ku më 19 Shtator 1944 ...
Aty u vranë përmbi 100 partizanë serbo – çetnik ,
T’ Aradhes XVI-të Maqedonase , që nuk lanë kund një armik
!
Atë ditë , aty u zunë robër edhe 206 të tjerë –
Por, Rrustës nuk ia harrojnë këtë masakër , serbët e
mjerë !
“ E patën lutur të gjithë , t’ largohet nga fshati Uglar
–
Sepse serbët do të kthehen , bacën Rrustem për ta vrarë !
Porse kurrë baca Rrustem , lutje nuk kishte pranuar –
Prej shtëpisë s’ vet dhe katundi , i gjallë për t’u larguar !
Kishte thënë se popullit tim, unë do t’i bëhem kurban –
Katundin me gra n’ duar t’ serbëve – kurrë nuk mundëm me
e lanë !”
Të njëjtat kujtime i ka edhe Ismet RRahman Behluli –
Nipi i Rrustës , që gjyshi i vet – mentë e shëndosha n’
kokë ia nguli !
“ Gjyshi i Rrustës e kishte ditë – nga serbët çka mund me
pritë –
Kurrë me fjet në gjumë nuk binte – me pritë dritë e me
pritë ditë !
Ai kishte qëndruar i zgjuar , tërë natën në ballë konaku
–
I kthyer me shpinë në mbrojtje , para zjarrit kah oxhaku
!
Tërë natën nuk kishte vënë asnjë kokërr gjumë në sy –
Duke pritur t’ ziun armikun , n’ derë t’ shtëpisë kur
donë me hy !
Të nesërmen herët kishin ardhur pesë çetnikë t’ fshatit
t’ Pasjanit –
Fillimisht kishin plaçkitur atë dyqanin e Uglarit !
Pesë kuaj mallra me thasë , ata i kishin ngarkuar –
Për Pasjan nëpër familje t’ gjithëve iu kishin dërguar !
Pastaj kishin marrë Rrustemin , n’ zinxhirë t’ lidhur
prej Uglarit –
Ishin nisë për t’ ia bërë tmerrin , duke shkuar drejt
Pasjanit !”
Ai Rrustem Behluli ishte burrë shtatshkurtër dhe i
ndjeshëm ,
Por, ishte me
gjoks të gjerë edhe n’ trup shumë i fuqishëm !
“ Aq fuqi kishte Rrustemi , sa lisat nga mali i tij –
I ka bartur me gjithë degë dhe i ka sjellë deri n’ shtëpi
!”
Serbët e kishin bartur Rrustën , deri n’ Pasjan në fund
katundi –
Atje poshtë në një lug mali , jetës së tij po i vinte
fundi !
Në trekëndëshin mes tri fshatrave Uglar – Velekincë –
Pasjan –
Brinjë dy dardhave e kishin lidhur për një lisi , atë
kurban !
Aty, Rrusta do të therët nga serbët e kësaj anës –
Të cilët n’ trupin e tij , po bënin lojë të satanës !
Barinjtë e fshatrave kishin dëgjuar jehun e zërit të një
burri –
Që po pritej si kurban , me zemër të fortë si guri !
Këtu masakra e Gjilanit , do të sjell gjakderdhje e tmerr
–
Do të nisë për t’ ua marrë jetën edhe tetë mijë burrave
tjerë !
Nga partizanët – çetnikët serbë , që kishin gënjyer se po
sillnin lirinë –
Mbi banorë vendorë shqiptarë , tmerrësisht do t’ sillnin
kërdinë !
“ Sa herë asaj rruge t’ shkretë , me babanë tim ia kemi
mësy –
Babai im, ndalej te lisi dhe m’ tregonte me lot në sy
!...
Se në atë lendinë t’ përpushtë , ishte varri i babës
Rrustë –
Kujtimet e babait tim, mua më zinin fare ngushtë !”
Trim Rrustem Behluli , ishte me zemër të gjerë malësore –
Për shkaqe e rrethana t’ njohura vendore edhe qendrore ,
Padrejtësisht ka ngelur i anatemuar nga historia prore ,
Qysh se nga fillimi dhe pas Luftës së Dytë Botërore !
Duke qenë i orientuar n’ grup të forcave shqiptare ,
Që kanë pasur për qëllim t’ ruanin trojet kombëtare –
Mbi çdo pëllëmbë
n’ trojet etnike t’ ia sjellin popullit lirinë
Dhe bashkimin e gjithë trungjeve të atdheut me Shqipërinë
!
Rrusta , jo vetëm që ka reflektuar në ngritjen e
vetëdijes kombëtare ,
Por, njëkohësisht edhe në rëndësinë e mbrojtjes së tokave
shqiptare !
Nga ripushtimi serbo – jugosllav më 1944 ,
Trimat shqiptarë kanë derdhë gjak dhe kanë shkua n’ luftë
me hatër !
N’ historiografinë shqiptare , në periudhën e komunizmit
–
Për ngjarje e personalitete shqiptare kanë shkruar burrat
e heroizmit ,
Që kanë përfaqësuar interesat kombëtare shqiptare ,
Luftën për liri e bashkim me Shqipërinë amtare !
Gjatë Luftës së Dytë Botërore , kudo flitet , kudo thuhet
–
Ka qenë rreptësishtë e ndaluar , që të flitet e të
shkruhet !
Gjenerata e historianëve t’ Anamoravës shkruante prore –
Në periudhën e gjerë pas Luftës së Dytë Botërore !
Për shkak të rrethanave politike dhe sistemit komunist të
aprovuar ,
Deri në vitet e 90-ta ka qenë e shtrënguar dhe e detyruar
–
Të heshtën disa personalitete dhe ngjarje historike prore
,
Nga trevat shqiptare – gjatë Luftës së Dytë Botërore !
Pas rënies së komunizmit dhe pas luftës së fundit të
Kosovës –
Nga historianët e Anamoravës , janë bërë përpjekje
serioze !
Ata me kërkimet dhe hulumtimet e tyre shkencore –
Kanë sjellë rezultate të konsiderueshme prore !
Për historiografinë e kësaj treve të popullsisë etnike –
Janë shkruar ngjarje të mëdha dhe figura heroike !
Janë shtruar t’ gjitha rrugët për shumë hulumtime ,
Studime të mëtejme , ndriçime dhe publikime !
Për të hedhur dritë mbi ngjarje dhe personalitete
historike –
Është e domosdoshme t’ hulumtohet nëpër arkiva publike !
Është e nevojshme përkrahja përkatëse institucionale –
Përfshirë ato komunale dhe profesionale !
Kënga e dytë :
Rrustem Behluli – veprimtar i çështjes kombëtare
shqiptare
Rrustem Behluli – burrë përparimtar ,
Ishte lindë e rritë në fshatin Uglar !
Veprimtar i hershëm i çështjes kombëtare –
Nga rrethi i Gjilanit , për mbrojtjen Shqiptare !
Trim Rrustem Behluli , n’ Kohë të Italisë ,
E njohur në popull, si “Koha e Shqypnisë” ,
Ishte Kryetar i fshatit Uglar –
Nderonte Gjilanin mirë edhe mbarë !
Rrustem Behluli , në çdo vend –
Përgjithmonë do t’ mbahet mend !
Në Uglar dhe n’ rreth t’ Gjilanit –
N’ Kohë të Faljes së Bajramit !
Me bombë n’ dorë kishte hy n’ xhami
Dhe u kishte thënë fshatarëve pleq e axhami –
Do të digjemi sot , nga kjo bombë për Bajram ,
Apo për Atdhe , do t’ bëhemi kurban !
Do t’ shkojmë pleq e t’ rinj në Rekë të Raincës –
Për t’ ia mbrojt kufirin Shqipëri Etnikës ,
Nga forcat e errëta partizano – çetnike ,
Mos t’ na e prishin festën këto forca armike !
Thirrjes së Rrustemit , të gjithë menjëherë –
Krenarë iu përgjigjën shumë fshatarë të tjerë !
Nuk lejonin kohën që t’ iu kalojë kot –
Por donin Atdheut , që t’ i dalin Zot !
Më datën 19 Shtator 1944 –
U vranë mbi 100 partizanë – çetnikë t’ radhës maqedonase
,
Ku u zunë robër 206 të tjerë ,
Por Rrustemit , këtë nuk do t’ ia harrojnë serbët e mjerë
!
E patën lutur t’ gjithë , të largohet nga fshati Uglar –
Sepse serbët do të ktheheshin – Rrustën për ta vrarë !
Por , Rrustem Behluli nuk kishte pranuar –
Nga familja dhe shtëpia – gjallë për t’u larguar !
Kishte thënë se do të bëhet “Kurban i Popullit Shqiptarë
“ –
E nuk do t’i le n’
duar të serbëve , gra , fëmijë , fshatin Uglar !...
Rrustem Behluli ishte një burrë shtatshkurtër dhe i
hijshëm ,
Por , me gjoks të gjerë dhe shumë i fuqishëm !
Këtë e dinin mirë serbët , se e kishin parë ,
Ata pas rrethimit të fshatit Uglar !
Ata e gjejnë Rrustemin në shtëpinë e tij të fatit
Dhe atë , e bartin deri në fund të fshatit !...
Dhe në një lug mali , në një trekëndësh e lan –
N’ mes fshatrave Uglar – Velekincë – Pasjan !
Aty, serbët e kishin lidhur Rrustën për një lisi –
Aty e masakruan mizorisht , atë shqiptar burrë fisi !
Trim Rrustem Behluli , kjo krijesë shqiptare –
I ka takuar plejadës së forcave vullnetare ,
Të luftës së Lidhjes së Dytë të Prizrenit
Dhe ka qenë i orientuar për çlirim të vendit !
Në grupin e forcave luftëtare shqiptare ,
Të cilët kanë pasur qëllim Luftën Çlirimtare ,
Të ruajnë trojet etnike e bashkimin dhe lirinë –
Me trungun e Atdheut , me Nënë Shqipërinë !
Ai, ka reflektuar ngritjen e vetëdijes kombëtare
Dhe rëndësinë e mbrojtjes së tokave Shqiptare –
Nga ripushtimi serbo – jugosllavë , që luftoi me hatër ,
Në vitin Njëmijë e nëntëqind e dyzet e katër !
Gjilan, më 19. 12. 2019. Demir
KRASNIQI