Speciale » Basha
Sabile Basha: Dëshmi për vlerësimin e situatës politike e të sigurisë në Kosovë nga kryesia e komitetit krahinor të Lidhjes Komuniste të Kosovës
E merkure, 20.11.2019, 07:03 AM
DËSHMI PËR VLERËSIMIN E SITUATËS POLITIKE E TË SIGURISË NË KOSOVË NGA KRYESIA E KOMITETIT KRAHINOR TË LIDHJES KOMUNISTE TË KOSOVËS, 13 QERSHOR 1981 (TOP SEKRET)
Nga Prof.
Dr. Sabile Keçmezi-Basha
Duke hulumtuar në Arkivin e Kosovës
lidhur me reagimin e organeve të pushtetit për demonstratat studentore të vitit
1981, në një dosje të veçanet hasa edhe në këtë dokument, që thuhej se ishte
“top sekret” dhe ishte inçizim magnetofoni. Dokumenti kishte të bënte me fjalën
hyrëse të Ali Shukrisë, të cilën e kishte paraqitur në emër të Kryesisë së
Komitetit Krahinor të Lidhjes së Komunistëve të Kosovës, me 13 qershor 1981, dhe
në të kishte bërë vlerësimin e situatës politike dhe të sigurisë pas
demonstratave studentore të vitit 1981. Në këtë dokument paraqitet situata e
rëndë politike dhe masat që kishte ndërmarr pushteti ndaj popullit shqiptarë në
përgjithësi e demonstruesve në veçanti. Me shifra prezantohet se sa persona
ishin arrestuar, dënuar dhe ndodheshin në burgjet anë e këndë Kosovës e
Jugosllavisë; Sa aktivist-komunist ndodheshin në terren; Aktiviteti i anëtarëve
të Lidhjes Komuniste të Kosovës dhe masat që do të ndërmerren për të “qetësua
gjendjen” në Kosovë.
Fjala hyrëse lidhur me vlerësimin e
situatës politike dhe të sigurisë në krahinë-
Ali Shukria
Kryesia e Komitetit Krahinor të Lidhjes së Komunistëve të Kosovës,
Top sekret
Incizim magnetofoni
Nga mbledhja e 99 e Kryesisë së
Komitetit Krahinor të Lidhjes Komuniste të Kosovës, të mbajtur me 13 qershor
1981,
Në dokument thuhej edhe kjo se të
gjitha diskutimet e pjesëmarrësve nuk janë të autorizuara porse janë “Top
sekret”. Prishtinë, 13 qershor 1981
Në mbledhjen e 99 të Kryesisë së KK të LKK-së fjalën hyrëse e kishte paraqitur Ali Shukria, anëtar i Kryesisë së KK të LKK-së, duke thënë që në fillim se “Para se gjithash dua të them për disa elemente të situatës së tanishme politike në krahinë, të bazuara në dokumente dhe informata të cilat i kam marr nga Sekretariati i Punëve të Brendshme, materialeve të cilat i kam pasur si dhe informatat nga ana e disa komiteteve komunale të Lidhjes Komuniste dhe nga vizitat e disa punëtorëve tanë politik që i kanë pasur dhe bisedat që kanë zhvilluar në komuna dhe të dhëna tjera që ndërkohë i kam sigurua.
Sipas këtij vlerësimi nga
Sekretariati Krahinor për Punë të Brendshme, vlerësimi i përgjithshëm për
gjendjen e sigurisë është diçka më i mirë
se sa para 25 maji, por edhe më tej ajo mbetet e ndërlikuar për të cilën
e vërtetojnë analizat dhe informatat tona.
Sipas Sekretariatit Krahinor për Punë
të Brendshme situata në Kosovë ishte ende e ndërlikuar
Në fillim informohen të pranishmit se
“Edhe më tej vazhdon aktiviteti intensiv armiqësor në tërë krahinën me
intensitete të ndryshme në të gjitha komunat- siç janë shkrimi i parullave- të
koncentruar vetëm në një e cila edhe është kryesorja “Kosova Republikë”,
shpërndarja e fletëve me përmbajtje armiqësore në të cilat përkrahen demonstratat,
sulmohet udhëheqja e RSFJ-së, RS të Serbisë dhe e Kosovës. Mbështetet dhe
përkrahet politika dhe propaganda nga Shqipëria ndaj Kosovës dhe Jugosllavisë.
Përhapën dezinformatat për qëllim të nxitjes së revoltave dhe urrejtjes, për
acarimin e marrëdhënieve ndërnacionale, nxitën edhe më tej për ndërmarrjen e
aksioneve armiqësore si dhe organizimin
e demonstratave dhe aksioneve tjera
kundërrevolucionare në përgjithësi”.
Pastaj konstatohet se edhe “Në
periudhën pas 25 majit, sidomos gjatë 26 majit ishte një tentim i organizimit
të demonstratave në Suharekë. Organet e
Sigurimit dhe forcat tona shoqëroro-politike në ndërkohë i kanë zbuluar dhe i
kanë penguar. Në Kaçanik, me 27 maj ka pasur tentim të bojkotit të mësimit në
shkollat e mesme, nga ana e 17 nxënësve, edhe ky rast ka qenë i zbuluar dhe i
penguar. Pas 26 majit SPB-ja nuk ka
ndonjë informatë për të dhëna konkrete
dhe për tentim të organizimit të demonstratave. Për këtë sigurisht
shokët Mehmet Maliqi dhe Rrahman Morina munden me na thënë se a ka ndonjë gjë
të re përveç këtyre informatave. Ka pasur vënie zjarri në pronat private e
shoqërore në disa pjese të krahinës, ka disa dukuri të avarive, dëmtime të
ndryshme dhe një rast i sabotimit.
Hetimet vazhdojnë, ende nuk janë vërtetuar shkaqet e të gjitha këtyre dukurive
se a janë nga arsyet armiqësore apo nga ndonjë arsye tjetër. Nga e gjithë kjo duhet të kemi parasysh
se situata ndërkombëtare po përkeqësohet, sidomos kjo me Poloninë, Lindjen e
afërt, e sidomos me ashpërsimin e marrëdhënieve
në mes të fuqive të mëdha dhe zonave të zjarrit të cilat janë lajmëruar
në disa pjesë të botës.
E pranishme është propaganda
intensive armiqësore, aktiviteti i shtuar i shërbimeve të spiunazhit, lansimi i
shumë komenteve dhe i dezinformimeve lidhur me ngjarjet në Kosovë dhe në
përgjithësi në Jugosllavi. Duhet të kemi parasysh edhe vështirësitë në ekonomin
e Jugosllavisë, që kanë reperkusione më të gjera se sa mundemi ti vështrojmë në çështjet
ekonomike. Nga ana e Shqipërisë zhvillohet në mënyrë sistematike dhe intensive propaganda armiqësore ndaj Kosovës e
Jugosllavisë, nëpër mes së shtypit të tyre, sidomos nëpër mes të radios dhe
televizionit, të cilat në Kosovë kanë një shikueshmëri dhe dëgjueshmëri të
jashtëzakonshme, dhe që gati tërësisht e mbulon Kosovën. Kjo veprimtari
propaganduese nga Shqipëria ndaj Kosovës, është shumë e rrezikshme jo vetëm për
rolin propagandues armiqësor por se radio Prishtina ka dëgjueshmëri të kufizuar
edhe në vet Kosovën, e mos të flasim jashtë kufijve – Shqipëri. Tani për tani
nuk kemi mundësi teknike që të pengojmë televizionin shqiptar por as atë te
radios. Kjo edhe është njëra ndër punët më urgjente për të vepruar. Përgatitjet
teknike për radio Prishtinën është premtuar që të kryhen deri në fund të vitit,
ndërsa tek televizioni është problem më i gjerë duke e marr për bazë edhe
përgatitjet teknike dhe të anës financiare, por gjithsesi ato duhet të
sigurohen. Përndryshe, për këtë qëndron pëlqimi edhe nga ana e jonë, atë
republikane dhe federative është shumë e intensifikuar propaganda shqiptare
sidomos nëpër mes të përfaqësive diplomatike në Evropë dhe SHBA e sidomos në
Organizatën e Kombeve të Bashkuara”.
Intensiteti i shtuar i propagandës
Në vlerësimin e Kryesisë së KK të LKK-së thuhej se “Aktiviteti armiqësor intensiv vije edhe nga emigracioni i të gjitha ngjyrave, si nga Kosova, po ashtu edhe nga ai me prejardhje nga Shqipëria, në bashkëpunim dhe me ndihmën e fuqive reaksionare fashiste e ustashe dhe të shërbimeve sekrete të huaja në botë. Sidomos duhet të kemi parasysh aktivitetin e Partisë së Punës së Shqipërisë nëpër mes të organizatës “Fronti i Kuqë” në bashkëpunim me grupet marksiste- leniniste dhe me mbeturinat e ndryshme të partive komuniste në Evropë e botë. Në këtë mënyrë aktiviteti i Shqipërisë nëpër mes të “Frontit të Kuqë”, sidomos është e orientuar ndaj punëtorëve tanë që janë në perëndim me qëllim të indoktrinimit, përfshirja e tyre në këtë organizatë, për ti bindur që të angazhohen në veprimtarit në Kosovë me njerëzit e caktuar, të cilët i kishin angazhuar më herët”.
Për veprimtarin ilegale në Kosovë thuhej se “Veprimtaria armiqësore në Kosovë vazhdon nëpër mes të formave të përmendura dhe lansimin e tezave se gjendja në Kosovë nuk ka për me u përmirësuar deri te realizimi i kërkesave për Kosovën Republikë dhe për këtë do të përdorën të gjitha mjetet. Dhe kjo do të ndodhë sipas parullës me hatër ja me luftë. Lansohen dezinformata lidhur me numrin e të lënduarve në demonstratat, për numrin e të vrarëve, për numrin e të burgosurve (këtu çka është e vërteta angazhohen edhe disa gazeta të huaja). Për këtë është shumë i rëndësishëm ekspozeja e shokut Herleviq në Kryesin e Jugosllavisë me të dhëna konkrete dhe për masat e organeve të sigurisë. Kështu që nuk është gabim prezantimi i të dhënave në Kryesi të cilat u dhanë para disa ditëve.
Për “Frontin e Kuqë” dhe emigracionin
shqiptarë” thuhej se “deri më tani ka organizuar 19 demonstrata në perëndim
kundër RSFJ-së dhe Kosovës me qëllimin kryesor që sa më shumë punëtorë e
qytetarë tanë të futën në të. Sidomos kanë qenë demonstratat që janë organizuar
në Gjenevë, Suedi, Uashington, Bruksel dhe në disa vende të tjera”.
Gjithashtu thuhej se “Janë
paralajmëruar demonstrata edhe më 13 qershor në Bruksel dhe me 16 qershor në
Paris, do të shohim se si do të organizohen dhe kush do të marri pjesë në to. Shërbimi i ka identifikuar mbi 200 vet
nga qytetarët tanë të cilët kanë marr pjesë në demonstrata në perëndim , në
mesin e tyre 30 veta kanë pas rol
aktiv në përgatitjen e demonstratave.
Tani është indikativë ardhja e shumë
punëtorëve tanë në shtëpitë e tyre në pushim ose përkohësisht, e cila më herët
nuk ka qenë praktik për ardhjen e tyre në këtë kohë. Në këtë periudhë, nga të
dhënat e pa verifikuara mirë në Kosovë kanë ardhur rreth 1.500 veta. Llogaritet
që brenda ditës kanë ardhur 80- 100 veta. E dihet se një numër prej tyre kanë
marr pjesë në demonstratat jashtë vendi”.
Masat e marra kundër demonstruesve
dhe organizatave ilegale
Me mburrje informohen të pranishmit
për masat e ndërmarra nga organet e sigurimit se “Masat e organeve të SPB-së
dhe e organeve të drejtësisë kundër personave- pjesëmarrës në demonstrata,
personat që kanë vepruar në propagandën armiqësore dhe ata që janë anëtarësuar
në organizata ilegale armiqësore deri më 10 qershor duket kështu:
Penalisht janë dënuar 506 persona dhe
këta janë”
Për pjesëmarrje në demonstrata- 287
veta
Në vijën se kanë përkrahur
demonstratat- 38
Për tentim organizimi të serishëm të
demonstratave-31
Për shkrimin e parullave me
përmbajtje armiqësore- 46
Për paraqitje publike armiqësore- 104
Ndjekja penale është rikthyer kundër
-15 veta
Në informatën e shokut Herleviq,
respektivisht në ekspozenë në kryesi kam lexuar se atje janë zbuluar
anëtarët e “Komitetit Qendror”, nga të
cilët tre janë në vend, e dy janë në arrati.
Deri më tani janë zbuluar 9 grupe
ilegale armiqësore, prej të cilave 7
kanë vepruar në sistemin e treshes, që
iu kanë takua komiteteve për çlirimin nacional.
Deri më tani janë identifikuar 137
persona të kyçur në veprimtarin ilegale.
Interesante është struktura e tyre” nxënës- 60 veta, student- 29 veta,arsimtar
12 veta, profesor 16 veta, gjykatës- 4 veta, teknik- 2 veta, punëtor- 7 veta,
dhe nga 1 bujk, punëtor shoqëroro-politik, polic, nëpunës, mësues, daktilograf,
gazetar etj. Të gjitha këto të dhëna, unë shpresoj se janë
të fshehta dhe nuk duhet me i qit jashtë kryesisë.
Kundër 35 vetave të kësaj kategoria është ngritur aktpadi
penale, dhe 29 veta janë dënuar penalisht.
Deri tek fillimi i vitit të ri
shkollor, veprimtaria armiqësore në qendrat shkollore dhe fakultete , nuk mund
të zhvillohet, por duhet të pritet se me fillimin e vitit të ri shkollor në
vjeshtë mund të priten aktivitete të tilla”.
Aktiviteti i Organizatave Themelore
të Lidhjes Komuniste të Kosovës
Lidhur me aktivitetin e LK dhe
organizatave tjera shoqëroro-politike në aplikimin e detyrave –
konkluzioneve e qëndrimeve lidhur me
aktivitetin e përgjithshëm politik që gjatë kësaj kohe ishin ndërmarr në
dokument thuhej se ishin këto:
“-Gjithkund vazhdon aktiviteti në
luftë për aplikimin e qëndrimeve të LK me intensitet të ndryshëm;
- në shumë komuna ka dukuri të rënies së aktivitetit thuajse
ekziston një lodhje (ndoshta edhe për arsye se do të ndodhin ndryshime- për
këtë duhet sa më parë të mbahen zgjedhjet, poqese kjo është njëra nga arsyet, por
mundet me ndodhë edhe kjo. Përndryshe besoi se bëhet fjalë për një shtirim e
cila ndjehet tek organizatat themelore, e sidomos tek bashkësitë lokale dhe në
fshatra. Për këtë do të flas më vonë. Duhet
të përmendi se këshillimet me kryetarët e Lidhjes Komuniste dhe sekretaret e
komiteteve komunale nga pak edhe na kanë vërtetuar këtë vlerësim të cilën tani
po e japim dhe në këtë kuptim është zhvilluar diskutimi dhe lidhur me të është
biseduar.
Identifikimi i armikut- pjesëmarrja
në demonstrata dhe në aksionet tjera armiqësore shkon në drejtime të ndryshme.
Ka më shumë komuna në të cilat mbledhje
të organizatave pritet që dikush nga jashtë të tregoi se kush janë armiqtë dhe
pjesëmarrësit në demonstrata, a shumë pak punohet në këtë drejtim që ata të
zbulohen nga brenda dhe të tregohet nga ata.
-Ka të përjashtuar, të dënuar, të
suspenduar. Të dhënat nuk janë të rregulluara dhe unë kërkoi falje që tani nuk
mundem t’iu ofroi të dhënat e sakta. Mendoi se duhet të punohet ditë e natë dhe
për çdo ditë të kemi pasqyrën e kësaj lëvizjeje. Përndryshe sipas disa të
dhënave të cilat i kam marr deri më 21
maj ka pasur edhe 517 veta të
përjashtuar, prej tyre 103 punëtor dhe 109 nxënës. Kjo është indikativë që të shikohet se me shpejtësi ka shkua
diferencimi në mesin e punëtorëve, në të cilën vet punëtorët kanë përkrahur
masivizimin e nxënësve, por shumë më ngadalë ka shkua tek strukturat tjera
shoqërore.
- Tani është shumë e rëndësishme që
të zbulohen bartësit e aksionit armiqësor, që ka pasur në të gjitha komunat.
Sikur koha që po kalon, kemi përshtypje
se ka tendenca që edhe gjendja të
heshtet dhe në një mënyrë që situata të mos ashpërsohet aksionet tona lidhur me
identifikimin dhe diferencimin.
- Ka një propozim, deri diku shumë
interesant nga Kaçaniku që të përcaktohen disa kritere të përafërt në tërë krahinën, lidhur me
politikën ndëshkuese që do të aplikohet
lidhur me veprat që i ngarkojnë pjesëmarrësit e demonstratave apo edhe në aktivitete të ndryshme
armiqësore.
-Në të gjitha informatat thuhej
se diferencimi pas çdo aktiviteti publik për dënimin e veprimeve
armiqësore po shkon shumë ngadalë. Edhe më tej ka heshtje dhe jo vendosmëri,
tentim të minimizimit të aktivitetit armiqësor, ka oportunizëm lidhur me masat
ndaj armikut. Bile ka edhe formalitet në mënyrën e marrjen e masave të buta për
veprime në rastet konkretet.
- Ka edhe raste të nervozizmit dhe të
psikozës ( këtë ma së shumti e manifestojnë shokët këtu, nga Prishtina), kur
dhe si do të dilet nga kjo situatë dhe kur do të përfundoi kjo gjendje. Ka në
disa raste kur komunistët e të njëjtit nacionalitet më me lehtësi i diskutojnë
çështje në mes veti se sa me nacionalitetet tjera komuniste. - Duhet që tendencën e
heshtjes, të mbylljes, të anashkalimit, mos të pengojnë aksionin e diferencimit
dhe mos ti ndaj komunistët, çka do të jetë shumë e rrezikshme për suksesin e LK
dhe organizatave tjera shoqëroro-politike.
- Për këtë aksioni i diferencimit
duhet të jetë i çdoditshëm dhe i vazhdueshëm jo vetëm për zbulimin e armikut,
pjesëmarrësve në aktivitete armiqësore, por edhe në veprimtarin konkrete të
qëndrimeve të LK dhe të detyrave nga
Programi aksionar I KK të LKK dhe i planeve konkrete dhe i detyrave tjera të
dala nga përditshmëria.
- Duhet nxituar me sjelljen e planeve
konkrete të OTH të LKK dhe subjekteve në
OTH të punës së bashkuar, bashkësive lokale dhe strukturave tjera., kështu që
aksioni me vazhdua edhe nëpër mes të realizimit të detyrave konkrete. Vetëm me
një luftë të përbashkët kundër veprimtarisë së armikut dhe zbulimit të tij,
duhet të luftohet për realizimin e detyrave tona aty ku jetojmë e veprojmë.
Fitohet përshtypja se aktiviteti në bashkësitë lokale, sidomos në këto kohët e
fundit në fshatra vërehet një relaksim. Se tek njerëzit ka fillua koha e punëve
të verës dhe krejt normale që edhe aktiviteti ka ndryshua.
- Duke marr parasysh në numrin e madh të nxënësve dhe studentëve të cilët tani jetojnë dhe ndodhen në fshatra,
atje problemet do të jenë më të ndërlikuara se si do të organizohet puna me ta,
jo vetëm nëpër mes të LK-së por edhe nëpër mes të organizatave të rinisë,
lidhjes socialiste dhe organizatave tjera shoqërore.
-Po ashtu duhet që në mënyrë të
menduar mirë nëpër mes të rasteve konkrete të organizojmë aktivitete me
arsimtar gjatë pushimeve verore. Në këtë drejtim gati të gjitha komitete
komunale kanë paraparë punën me arsimtar nuk kishte me qenë e mirë që puna me
ta kryesisht të zhvillohet në shkollë
dhe rreth saj, në formë të seminareve, por në këtë aktivitet duhet të
angazhohen që të gjithë. Gati të gjitha komitetet komunale kanë vërtetuar se ka
ardhur deri te ftohja e marrëdhënieve ndërnacionale. Këtë e dëshmon situata
tepër serioze dhe shumë e rrezikshme e
cila fshihet në luftën për kthimin e
besimit dhe e sigurimit të bashkimit në aksionin e LK, gjithashtu edhe të
fuqive subjektive. Kjo është si të them edhe çështje kryesore në aksionin
politiko-ideor që LK duhet të aplikoi në luftë për bashkimin kombeve e
kombësive për aksionin e përbashkët në
interes të përgjithshëm. Kjo mund të arrihet vetëm nëse LK në këtë është e
vendosur, e bashkuar deri në organizata themelore dhe të çdo vendi të punës”.
Masat konkrete që i ndërmori Kryesia
e KK të LKK-së
Për të gjitha tentimet dhe
organizimet e më vonshme, që mundet me ndodhë pushtetarët porosisin se urgjent
duhet ndërmarr masa, e ato do të ishin vazhdimisht sipas dokumentit që po e
trajtojmë thuhej se:
“- Lidhur me këtë duhet kushtuar
kujdes, duhet marr masa konkretet politike e ligjore ndaj çdo gjëje dhe çdo forme të presionit, e sidomos ndaj
qytetarëve serbë e malazezë jo vetëm për shpërnguljen e tyre, por të çfarëdo
lloji presioni ndaj tyre, si të shqetësimit, të dëmtimit të pasurisë dhe ndaj
të gjitha formave të kërcënimit dhe provokimit, e deri te gjuajtja me hobe nga ana e fëmijëve, ndalohet gjuajtja me guralec dhe
mjeteve tjera të dhunës, siç është rasti me një grua në një dyqan të Gjakovës. -Sidomos duhet të merren masa ndaj ikjes
dhe shpërndarjes së kuadrove ekspert të
fushave të ndryshme nga nacionaliteti serbë e malazias dhe të kuadrove tjera nga nacionalitetet të tjera, gjë që
edhe në këshillimin me kryetarët dhe sekretarët shumë qartë e kemi thënë,
sidomos nga organizatat e punës së bashkuar në prodhim dhe veprimtarive tjera.
Në këtë drejtim duhet të krijojmë klimë të përshtatshme dhe të angazhojmë
kolektivet punuese dhe vet punëtoret në këtë drejtim. Shokët nga Podujeva, na lajmërojnë shumë të shqetësuar se një numër
i kuadrit profesional përgatitet që të largohet nga organizatat punuese, por ka
edhe të tjerë. -Të gjitha komitetet
komunale vërtetojnë se organet e Mbrojtjes popullore dhe të mbrojtjes
shoqërore, në bazë të përvojës dhe situatës së tanishme marrin të gjitha masat
për të funksionuar gjithçka në rregull edhe pse situata nuk është gjithkund e
njëjtë. Shokët të cilët dhe e din
gjendjen dhe problemet, ata sigurisht në këtë mbledhje më shumë do të thonë.
- Për shkak të
vështirësive që kanë disa organizata të
punës së bashkuar në prodhim, duke mos realizuar planin e prodhimit në mungesë
të mjeteve dhe mjeteve revizore, edhe pse kam informatë dhe në anën tjetër mirë
është rregulluar, humbjet e mëdha tek disa munden me sjell edhe ndërprerjen e
punës dhe eksese të tjera në to lidhur me pagesën e pagave dhe mjeteve të tjera
të punës dhe të jetës. Kjo sidomos, duke pasur parasysh gjendjen e përgjithshme
në vend dhe përqindjen shumë të lartë të inflacionit dhe vështirësitë tjera që
i kemi tani.
- Lëvizja dhe aksionet e
armikut ndihen në të gjitha komunat, në
të gjitha format siç janë të ditura nga informatat e përditshme dhe që në
fillim të diskutimit tim i kam cekur,
dhe sipas vlerësimit të përgjithshëm, situata edhe më tej është shumë e
ndërlikuar. Duhet këtu si në gjysmë shaka
dhe gjysmë seriozisht të them se tani të gjithë flasin për situatën e
ndërlikuar, por ka edhe të tillë të cilët flasin se ka edhe vështirësi të
mëdha. Kjo disi më ngjan në atë situatën para demonstratave kur të gjithë ne flisnim se situata është e përshtatshme.
- Edhe pse në shumë
shkolla të mesme dhe fakultetet kanë qenë qendra të aktivitetit të armikut, nuk
duhet lejuar që të papërgatitur të fillojmë vitin e ri shkollor. Duhet
vendosmërisht dhe me forcë që të
aplikojmë qëndrimet të cilat janë dhënë. Mos përgatitja jonë më së shumti do ti
datoj organizatat të cilat në vjeshtë duhet të fillojnë një jetë normale dhe
punë (organizatat në shkolla). -
Duhet hulumtuar mundësit në ato komuna ku mundet pa marr parasysh situatën e
sigurisë, duhet mbajtur në duar angazhimin e forcave subjektive, ndoshta munden
të organizohen edhe aktivitetet sportive dhe shfaqje të ndonjë filmi, siç ka
ndodhur në Gjilan dhe ngadalë të lirohemi nga një jetë e amullt që tani po
mbretëron në disa komuna. Kjo më tepër është si mendim i imi që po e paraqes
para jush që duhet hulumtuar dhe vlerësuar.
Lidhur me këtë duhet mirë
të analizojmë dhe të përgatitemi se si në mënyrën më të përgjegjshme të
organizojmë shënimin e 40 vjetorit të revolucionit. Sidomos këtë në muajin
korrik kur në tërë vendin bëhen manifestime të ndryshme lidhur me përvjetorin.
Kjo kishte mundur të ketë ndikim pozitiv, në krijimin e klimës pozitive si në
Kosovë po ashtu edhe në tërë vendin. Kjo sidomos nga aspekti i dezinformatave
të përditshme, të cilat përhapen në vend dhe jashtë vendi, për pasigurinë e
përgjithshme në Kosovë (për qindra të vrarë, të arratisur në male etj.)”
Sipas vlerësimit të
Kryesisë së KK të LKK-së: Propaganda
nga Shqipëria ishte tejet e organizuar
Duhet theksuar se në çdo dokument që
vije nga organet udhëheqëse të LKK-së, LKS-së dhe LKJ-së pashmangshëm flitet
për propagandën e organizuar nga shteti shqiptar, po edhe këtu përmendet
propaganda nga Shqipëria dhe thuhej se
“-Sikur
që e dini, ajo vazhdimisht dhe në mënyrë të organizuar dhe sistematike natë e
ditë bënë nëpër mes të radios dhe televizionit, gjithashtu edhe nëpër mes të
shtypit në shtetet e huaja. Nuk e di se sa ajo depërton tek ne. Dëgjueshmëria
dhe shikimi i radios dhe televizionit nga Tirana sikur që e thashë edhe më herët, ajo tek ne
është shumë prezentë në Kosovë dhe nga informata nga komunat shihet se ka
ndikim tek popullata, se njerëzit e dëgjojnë dhe e shikojnë, por e kam thënë se
, programet tona në radio dhe televizion, shtypi i jonë, duhet të jenë më
intensive në të ardhmen, duke u nisur nga situata jonë e brendshme dhe duke
pasur parasysh propagandën që vije nga Shqipëria.
Kuadrot shqiptare bëjnë pak për
qetësimin e situatës në Kosovë
Pas demonstratave studentore të
marsit e në muajt në vazhdim, nga organet më të larta të pushtetit një pjesë të
madhe të fajit ia lënë funksionarëve shqiptar duke shtuar se:
“-Mendoi se me redaksitë e mjeteve të
informimit në Kosovë janë zhvilluar biseda, dhe në takimin e fundit me ta ka
marr pjesë edhe shoku Veli Deva, por mendoi se komunistët që ndodhen në ato
redaksi duhet të bëjnë më shumë për tejkalimin e këtyre vështirësive dhe duhet të bëjnë një luftë dhe diferencim
të hapur, duhet të bëjnë më shumë në tejkalimin e dobësive , sidomos në
eliminimin e çdo forme të nacionalizmit dhe të oportunizmit. Andaj një
programim i tillë i politikës redaktuese në të gjitha këto shtëpi botuese duhet
të sigurohet që vazhdimi i diferencimeve
të aplikohet ndaj personave që kanë devijua. Aty duhet të sigurohen
kuadrot e duhura të cilët qëndrojnë në vijën e LK-së.
-Po ashtu duhet që bashkërisht të
shqyrtojmë, mendoi në organet e Komitetit Krahinor, Komitetit Qendror të LKS-së
dhe të KQ të LKJ-së, problemet të cilat paraqiten në vijën e informimit në
përgjithësi. Bashkërisht duhet të vlerësojmë rezultatet pozitive dhe dobësitë që lajmërohen në këtë situatë
për eliminimin e tyre. Këtë duke marr parasysh në të dhënat të cilat i hasim
nga të dhënat objektive dhe nga
informatat shumë të mira, nga ato që kanë karakter sensacional. Unë në këtë rast nuk flas për mjetet e
informimit nga jashtë vendi dhe dezinformimet të cilat nga aty përhapen, për të
cilat gjithashtu në organet federative
këto ditë është biseduar dhe ekziston një mënyrë e caktuar dhe plani i
punës.
Këtë lloj të bashkëpunimit dhe të koordinimit duhet siguruar si
metodë të vazhdueshme të punës, e
sidomos në këtë situatë që ndodhemi tani.
-Në mjetet e informimit dhe në disa
diskutime të tjera dhe paraqitje kohëve të fundit mjaftë shkruhet dhe flitet
për disa çështje lidhur me vulat, diplomat shkollore në Kosovë, për disa
simbole republikane, gjë që praktikisht qon në raportet e KSA të Kosovës dhe
RSS lidhur me statusin juridik- kushtetues.
- Në bazë të konkluzioneve të KQ të
LKJ-së, KQ të LKS-së dhe të KK të LKK-së është e nevojshme në kontakte e
marrëveshje të ndryshme duhet shikuar këto çështje. - Me këtë nuk duhet të vihet në pyetje as pozita kushtetuese e KSA të Kosovës në RSS
dhe po ashtu as RSS dhe KSA e Kosovës si
elemente në sistemin kushtetues
federativ.
- Edhe një gjë desha të them, nga të
gjitha informatat që i kam nuk kam vërejtur se përveç diferencimit që bëhet në
organizatat bazë, që kemi pasur ndonjë problem në konferencat e Lidhjes Komuniste,
në komuna dhe komitetet. Nuk ka raste të përjashtimit të anëtarëve të
konferencave në komuna dhe as anëtar të
komiteteve, përveç atij rasti në Gllogoc. Duke marr në përgjithësi situata
është ashtu siç është.
Diçka
për situatën ekonomike në raport me
gjendjen politike në Krahinë
Nuk është e rastit që edhe në shumë
tubime flitet edhe për gjendjen e rëndë ekonomike të Kosovës, por ama asgjë nuk
ndërmerret për të përmirësuar atë, e kjo duket edhe në këtë dokument:
“-Siç e dini në vend gjendja
ekonomike është shumë e ndërlikuar dhe
lidhur me të ka pasur shumë diskutime- ka pasur shqyrtime në Kryesin e RSFJ-së
dhe në Kryesinë e KQ të LKJ-së si dhe në Kuvendin e RSFJ-së. Mbrëmë i kam
dëgjua lajmet për mbledhjen e përbashkët të Kryesisë së RSFJ-së dhe Këshillit
Ekzekutiv dhe sigurisht të tjerët mund të na informojnë më shumë. Një situatë e
tillë në vend pa vazhduar më tutje ka
ndikim të dukshëm në situatën ekonomike në Kosovë, duke filluar nga
vështirësitë tona dhe dobësitë të cilat manifestohen në formën më të vrazhdë në
muajt e fundit. -Nuk
jam në gjendje që sot këtu të flas më gjerësisht, për këtë shoku Bahtija dhe
shokët tjerë do të flasin më me kompetencë dhe më ma shumë elemente dhe të
dhëna. Unë desha vetëm të theksoi se për një luftë të përgjithshme për
stabilitet në Kosovë, duhet vazhdimisht edhe nga faktori politik duhet luftuar
kundër armikut në mënyrë praktike për aplikimin e Programit aksionar të KK të
LKK-së, njërën ndër betejat më të rënda dhe më të vendosura për eliminimin
gjendjes së tanishme dhe hapjen e perspektivave për ditët më të mira për
prodhim, për punë dhe rregull, për prodhim më të madh, më shumë të ardhura, për
pengimin e rënies së të ardhurave dhe standardit të punëtorëve në përgjithësi.
Kjo është edhe një kusht për hapjen e vendeve të reja të punës dhe punësime të
reja, çka tregon se për neve paraqet
njërën ndër detyrat më serioze, të komplikuara dhe të përhershme të çështjeve.
Kuptohet se, nga e gjithë kjo, duhet theksuar se rëndësi jetike ka zhvillimi i
punës së bashkuar dhe mjeteve brenda Kosovës, shkatërrimin e barrierave të
brendshme të natyrës komunale dhe të
tjera, duhet hapur vendosmërisht me vetiniciativë dhe duke pranuar iniciativat
e të tjerëve nga jashtë Kosove për
bashkimin e punëve dhe mjeteve në tërë hapësirën jugosllave. -Duhet
me vendosmëri të luftohet për realizimin dhe jetësimin e marrëveshjeve në mes Federatës dhe RSS dhe Kosovës për
planin 1981-1985. Dhe marrëveshjet tjera
lidhur me masat me bashkëpunim të përhershëm e intensiv, si nëpër mes të
Këshillit Ekzekutiv, si dhe institucioneve tjera për bashkëpunim me të gjitha republikat dhe
KSA të Vojvodinës. -Duhet të theksoi
vetëm disa të dhëna margjinale për organizatat bazë të lëvizjeve në ekonomi,
dhe nga kjo lehtë duhet të nxjerrim përfundime të përshtatshme dhe gjithashtu
detyra edhe për Lidhjen Komuniste dhe strukturave tjera të forcave subjektive. 4
-Prodhimi industrial gjatë periudhës
janar-prill është më madh për 2, 5% në
krahasim me vitin e kaluar. Megjithatë edhe pse
në këtë periudhë nuk janë realizua detyrat e planifikuara për prodhimi
industrial, por ka tendenca tek shumë organizata dhe rezultate të mira. Ajo nga
muaji në muaj rritet dukshëm, ndërsa për mars dhe prill është karakteristike se
në një numër të organizatave bile rritet prodhimtaria nga ajo që është
planifikuar. Ndikimin më të madh për ngadalshmin e prodhimit të paraparë në industri e ka pasur
anashkalimi i planit në detyrat e realizimit, sidomos në fushën e energjetikës,
të metaleve me ngjyrë etj. Në këtë situatë duhet të bëhet gjithçka që në bashkëpunim me republikat tjera dhe
Vojvodinës sa më shumë njerëz duhet të punësohen në vendet e ndryshme jashtë
krahinës. Duhet bashkërisht që të thyhen tabut për shkuarjen jashtë Kosove për
punë dhe jetë. Një numër aq i madh i njerëzve për punësim është faktor
ndikues në pakënaqësinë e njerëzve dhe i gatshëm për aktivitete armiqësore- si
nacionaliste, irredentiste dhe forcave të tjera anti socialiste e anti
vetëqeverisëse. Gjithashtu duhet shfrytëzuar të gjitha mundësit për shkuarjen
jashtë shteti.
Duke pasur parasysh numrin e madh të
papunëve dhe që jetojnë në fshatra,
duhet megjithatë të bëjmë maksimumin, sidomos për programin e zhvillimit
individual të sektorit privat në bashkëpunim me kooperativat bujqësore, që
intensifikimi dhe prodhimi të shtohen në fshatra dhe për angazhimin e një numri
të madh të fuqisë aktive të mbetjes në fshatra dhe për hapjen e perspektivave
të reja.
Diçka
lidhur me punëtorët tanë në botën e jashtme dhe për situatën
politike në krahinë
Për punëtorët tanë në botën e jashtme
në vlerësim... thuhej se “Numri i punëtorëve
nga Kosova të cilët momentalisht punojnë jashtë shteti është dy herë më
i madh se sa që tregojnë statistikat zyrtare, sepse bëhet fjalë për punëtorët të
cilët privatisht, si turist kanë shkuar
në perëndim te të afërmit apo te ndonjë familjar dhe aty në mënyrë të pa
lajmëruar kanë zënë punë për disa muaj dhe pas disa muajve kthehen në shtëpi.
Lidhjet tona me punëtorët tanë nga Kosova në kohët e fundit janë të lakmueshme, megjithëse më herët kanë qenë pjesërisht të shkëputura, pa ndonjë plan e program sistematik afatgjatë për të ardhmen dhe për punën me ta. Megjithatë, rezultatet kanë qenë të mira, për atë edhe punëtorët tanë në shumë raste kanë pasur edhe vërejtje se shumë rralle shkohet tek ata dhe nuk bisedohet shtruar me ta.. Takimet e tanishme që kemi realizuar me ta këto ditë kanë treguar se këto janë të domosdoshme dhe në të ardhmen duhet të punohet më intensivisht, më në mënyrë të organizuar në këtë drejtim dhe në këtë drejtim jo vetëm kur ata ndodhen atje në punë e sidomos kur ata kthehen në shtëpitë e tyre.
Duke mos hyrë në problemet e
punëtorëve tanë në punë të përkohshme jashtë vendi, përndryshe mendoi se
organet e organizatat tona duhet që sistematikisht rregullisht të angazhohen në
këtë çështje, lidhur me këtë çështje delikate problematike. Me këtë rast lidhur
me vlerësimin e situatës politike në Kosovë, duhet theksuar këtë kur bëhet
fjalë për punëtorët tanë në perëndim.
Vlerësimet tona për disponimin e
situatës politike tek punëtorët tanë që ndodhën jashtë vendi, përafërsisht kanë
qenë kësisoj sikurse që është bë vlerësimi
në Kosovës, kryesisht të mira edhe pse vërehet veprimtaria e shtuar e
armikut tek ata, e sidomos nga radhët e organizatave të ndryshme emigrantësh
dhe organizatave armiqësore, sikur që është “Fronti i kuqë” dhe sidomos nëpër
mes të partisë së punës të Shqipërisë, respektivisht të përfaqësive diplomatike
të Shqipërisë në ato vende. Ky aktivitet në mesin e punëtorëve tanë sidomos nga
ana e PPSH-së dhe përfaqësive diplomatike është vërejtur në angazhimin e madh të tyre në shtypin e
kohës dhe në publikimet e tjera në mes të punëtorëve bile edhe organizime të
vizitave të punëtorëve në Shqipëri.
Veprimtaria subversive antijugosllave e Shqipërisë në mesin e
punëtorëve tanë në baza të shovinizmit e irredentizmit me bazë nacionaliste i ka shkua përdore që në
një numër të vogël të punëtorëve në disa
qendra në perëndim, nëpër mes të organizatës “Fronti i kuqë” të organizojnë
demonstratat . Dhe kjo tani lidhur me trazirat në Kosovë çart u duk se ata
kishin ndikim. Këtë e kanë vërtetuar edhe shokët tanë të cilët këto ditë kanë
qëndruar në shtetet perëndimore, sidomos në disa nga ato. Të gjitha raportet e shokëve , kryesisht
flasin që demonstratat armiqësore në Kosovë janë zhvilluar në mënyrë të njëjtë
dhe në platformë të njëjtë, me të njëjtat parulla dhe dezinformata janë
paraqitur punëtorëve tanë, sikurse me të njëjtën mënyrë që ka punua armiku në
Kosovë. Megjithëse veprimtaria e tillë e zhvilluar në mes tyre është më e rrezikshme,
se punëtorët tanë janë të ndarë nga shtëpitë e tyre dhe mundësit për të qenë me
neve në kontakt dhe të jenë të informuar, është shumë e vogël dhe mu për këtë
ata janë të ekspozuar këtij presioni dhe kësaj propagande të rrezikshme. Numri më i madh i tubimeve të shokëve tanë që
janë mbajtur në vendet perëndimore kanë qenë të suksesshme edhe pse ka pasur provokime të mëdha e të rrezikshme.,
bile edhe të rrezikshme për jetën e
shokëve tanë të cilët ishin gjendur në situata që edhe armët janë ngritur,
sikurse që ka ndodhur rasti në Bruksel. Diku edhe me propozimin e përfaqësuesve
tanë në përfaqësitë diplomatike janë këshilluar që mos të marrin pjesë në
tubime. Nga i tërë numri i tubimeve që janë mbajtur, armiku kryesisht në
Gjenevë armiku ka arritur që mos të lejoj që të mbahet takimi i përfaqësuesve
tanë me punëtorët, dhe aty ka ardhur deri tek ato demonstratat që iu kam
treguar dhe ka pasur lëndime trupore te reporteret tanë. Përndryshe, të gjitha
tubimet, edhe ai në Bruksel, janë mbajtur në mënyrë të lakmuar, duke mos i
marrë parasysh parulla, provokimet e disa grupeve e individëve që janë
hedhe. Kjo vërteton që edhe në të
ardhmen duhet të jemi më të organizuar në vizitat që iu bëjmë punëtorëve tanë.
Njëra ndër tëmetat më të mëdha dhe më pak e realizuar janë mjetet revizore që
vështir sigurohen për të udhëtuar jashtë vendi. Dy herë i kemi siguruar mjetet
për vizita, por tani nuk kemi mjaftueshëm. Unë këtu në kryesi, duhet të them
për këtë se duhet të merret qëndrim politik dhe konkret që të gjendet një
zgjidhje.
Kësaj duhet ti shtohet edhe disponimi
armiqësor i emigrantëve nga Shqipëria por edhe i të gjitha ngjyrave e
vendeve dhe emigracioni kroat që është
në bashkëpunim të vazhdueshëm që zhvillojnë aktivitetin në platformë të njëjtë.
Të gjitha këto veprimtari armiqësore kundër Jugosllavisë të hapura ose të
fshehura ndihmohen nga organizata të ndryshme të perëndimit por edhe të
lindjes. Të themi se në SHBA kërkohet që emigracioni shqiptar me të gjitha
strukturat e ngjyrat, të formojnë një platformë të përbashkët me parullën
“Kosova 81”. Dhe këtë duhet pasur
parasysh se kemi të bëjmë kur bëhet fjalë lidhur me punëtorët tanë në botën e
jashtme me unjisimin e forcave armiqësore kundër Jugosllavisë nga ana e PPSH,
organizimeve të ndryshme të organizatës armiqësore të “Frontit të Kuqë” dhe të
tjerëve të emigracionit shqiptar dhe shërbimeve sekrete në botë.
Detyrat e dala nga mbledhja e 99 e
Kryesisë së KK të LKK-së
Nga mbledhja e 99 e Kryesisë të
Komitetit Krahinor të Lidhjes së Komunistëve të Kosovës dolën edhe detyrat e
reja të propozuara nga kryesia të cilat u përmblodhën në disa pika. Në vazhdim
Ali Shukria shtoi se “Duhet ditur se qëllimi i të gjitha këtyre e sidomos i
PPSH, nuk është vetëm që të indoktrinojë punëtorët tanë në linjën e
nacionalizmit e irredentizmit, por është që të angazhoj militantët e vet që ti
dërgoi në Kosovë për arsyen subversive deri tek aktet terroriste në forma të
ndryshme. Aktiviteti i ynë në raport me punëtorët tanë në perëndim duhet që
patjetër të organizohemi jo vetëm në një front të gjerë por edhe organizatat
shoqëroro-politike, sikurse që është lidhja socialiste, dhe disa struktura e
institucione që në mënyrë sistematike të
merren me këtë çështje. Ky aktivitet duhet të jetë i drejtuar :
Që më mirë të organizohemi dhe të gjejmë
mjete, që shtypi i jonë në pjesën më të madhe që të jetë i kapshëm për
punëtorët, se të gjitha të dhënat flasin se një numër i madh e sidomos i
shtypit vonohet që arrin atje, siç është “Rilindja” dhe gazetat tjera ngelin në
disa sirtar në disa vende, e te punëtorët assesi të arrin. Po ashtu edhe kaseta
e radios e televizionit e kanë të njëjtin fat.
Të bëhet plani i rregullt i vizitave
të punëtorëve tanë politik.
Të organizohen takime në klubet e
punëtorëve, mundësisht edhe me punëtor të nacionaliteteve tjera. Bile kemi
biseduar se duhet të praktikohet që në ato takime të marrin pjesë edhe
punëtorët nga e gjithë Jugosllavia, se gjithashtu do të jetë me interes që të
njoftohen me ngjarjet dhe vlerësimet tona për situatën në Kosovë si dhe në tërë
vendin.
Të hulumtohen të gjitha rastet ku
njerëzit janë të papërshtatshëm politikisht dhe janë të angazhuar sidomos në
disa shkolla si mësimdhënës, si arsimtar, mësues, dhe e kemi vërtetuar se në
Suedi për hir se nuk kemi konventë të nënshkruar dhe gati të gjithë arsimtarët
janë nga rrethet e emigrantëve nga
Shqipëria dhe ne aty nuk kemi asnjë ndikim.
Në bashkëpunim me përfaqësitë
diplomatike dhe me udhëheqësit e klubeve ata njerëz që janë të disponuar
armiqësisht ndaj Jugosllavisë duhet që të përjashtohen nga ato klube dhe t’iu
pamundësohet që të jenë në krye të klubeve.
Dhe me kuadrot nga Kosova të forcohen
përfaqësitë diplomatike në të gjitha qendrat ku ka punëtorë nga Kosova dhe
çështja e gjuhës mos të bëhet barrierë për pengimin që një numër i mirë i
punëtorëve të aftë politikisht ti dërgojmë me punë të përkohshme, ngase disa
punëtorë tanë politik që tani iu skadon mandati ti lejojmë që të qëndrojnë aty
ku janë derisa të vlerësohet situata politike në vend.
Sipas mundësive kohë pas kohe
të thirren në biseda kuadri më aktiv i punëtorëve nga klubet e punëtorëve tanë në perëndim,
gjithashtu që t’iu mundësohet që në kontaktet me vendin këtu në Kosovë të jenë
të informuar për situatën që të shtojnë aktivitetin e tyre atje ku janë.
Të sigurojnë evidentimin e saktë në
fshatra, komuna ku ka punëtorë të cilët punojnë në perëndim, që të na
mundësohet të kontaktojmë me familjarët e tyre, se shumë herë nuk kemi informata
të mjaftueshme për ta. Në punën e përgjithshme mendoi se organizimi i jonë dhe
lidhja socialiste, lidhja e sindikatave, lidhja e rinisë socialiste, e sidomos
shtëpitë gazetareske, radio, televizioni, “Rilindja”, “Jedinstvo” etj, sikurse
edhe kemi biseduar duhet që ti kenë programet e tyre”.
Aktiviteti i organizatave tjera
shoqëroro-politike
Në dokument flitet edhe për dobësitë
e organizatave tjera shoqëroro-politike duke shtuar se: “Në të gjitha këto
organizatat dhe udhëheqësit e tyre, mendoi në LS, sindikata, AUBNOR, në rini
etj, është vlerësuar aktiviteti dhe rezultatet e arritura, por ka edhe aso ku janë
shfaqur dukuri e dobësi lidhur me demonstratat armiqësore dhe me aktivitete të
tjera armiqësore në Kosovë. Gjithashtu të gjitha udhëheqësit të këtyre
organizatave i kanë shqyrtuar dhe i kanë miratuar planet e tyre në bazë të
Programit Aksional të KK.
Lidhur me këtë ndijë nevojën që në suaza të këtij
prezantimi tim të tregoi vetëm në disa çështje, respektivisht me detyrat e
ardhshme , se shokët që janë në krye në këtyre organizatave do të thonë shumë
më tepër.
E para, mendoi se në këtë periudhë të kaluar nga
aktiviteti i përgjithshëm kundër forcave nacionaliste e irredentiste në Kosovë,
padyshim se kanë ardhur në shprehje ja aq shumë. Diku shumë pak e diku i tërë
aktiviteti me masat punëtore dhe kryesisht me rinin , por dobësia elementare e këtyre organizatave
sikurse e kemi vërtetuar vlen edhe për LK-në. Pasojat e kësaj kanë qenë të
shumta, por para se gjithash kanë mungua takimet ditore me klasën punëtore,
rinin, njerëzit punonjës në fshatra dhe në qytetet, në shqyrtimin vetëqeverisës
dhe zgjidhjen e të gjitha çështjeve të
sistemit ton socialistë vetëqeverisës, njerëzve punonjës të kombeve e të
kombësive. Në të gjitha këto sistemi i përgjithshëm delegues ka mbetur në
margjina të funksionimit formal, vështir depërtohet jo vetëm si formë e punës
dhe e jetës, në sistemin tonë vetëqeverisës dhe si marrëdhënie shoqërore dhe si
bashkim i prodhuesve si bartës të tyre. Nga këtu ka shumë prani dhe presion në
praktik, mënyra e punës dhe e vetëdijes burokrate-teknokratike.
Jemi dëshmitar në këtë moment të
vështir historik në krahinë dhe se sa e rëndësishme është aktiviteti i këtyre
organizatave, në kontaktin e drejtpërdrejt me masat. Me të drejt na kanë
kritikuar pse më herët nuk kemi ardhur dhe pse nuk kemi qenë më aktiv me masat,
sikur që tani po veprojmë, se deri te kjo që ka ardhur sigurisht deri ne këtë
mase nuk kishte mundur me ardhur pakënaqësia se kemi mundur që ta eliminonim. Këtë dobësi tonën duhet konkretisht që ta
zhbëjmë nga praktika, me rrënjë dhe vendosmërisht, saktë ashtu siç kemi shkruar
në dokumentet partiake dhe në planet e organizatave.
Kur bëhet fjalë për organizatat duhet
veçanërisht të theksoi situatën e ndërlikuar të tanishme dhe përgjegjësin para
së gjithash duhet ta bart Lidhja Socialiste e Rinis e Kosovës, në realizimin
e detyrave në këtë situatë, para se
gjithash me rinin shqiptare. Atyre, lidhjes së rinis socialiste iu nevojitet
ndihma e lidhjes komuniste dhe organizatave tjera shoqërore, por socialiste,
respektivisht të lidhjes së rinisë socialiste, sidomos pjesa më revolucionare
duhet të jetë në radhët e para të luftës. Atë aty askush nuk mundet me e
zëvendësua.
Unë e përfundova me këtë. Vetëm se
desha dy çështje ti paraqes, respektivisht ti them, se mendoi se në kryesi
mundemi të vendosim më vonë se si do të veprojmë.
Deri më tani shumë herë në opinion
është theksuar se bisedat të cilat në një kohë i ka zhvilluar në Kosovë, e
sidomos shoku Kardel në vitin 1977, kanë tregua se një rrezik potencial
ekziston nga nacionalizmi e irredentizmi, por ekziston mundësia edhe eskalimi i
këtij nacionalizmi në kundërrevolucion. Poqese është thënë në referatin e
shokut Kardel, këtë Mitja Ribiqiq, ka thënë, duke cituar Kardelin, Mendoi se
është e domosdoshme që në një mbledhje të Kryesisë të KK të LKK-së duhet të
diskutoi rreth kësaj, që anëtarët e kryesisë të jenë të njoftuar me tekstin e
diskutimit të shokut Tito më 1979 në Prishtinë, si dhe me referatin e shokut
Kardel në mbledhjen e zgjeruar më 1977. Me këtë munden të njoftohen anëtarët e
KK, me sa unë kam kuptuar kritikat me një mënyrë janë fshehur e ne jemi të
obliguar që të vërtetojmë të vërtetën.
Në ekspozenë e shokut Franjo
Herleviqit në Kuvendin e SFRJ-së dhe të shokut
Viobrana Stanojeviqit para kuvendit të RS të Serbisë ka thënë në mes
tjerash edhe për fshehjen e gjerave, materialet e veprimtarive armiqësore me të
cilat disponojnë Sekretariati i Punëve të Brendshme në Kosovë, si dhe refuzimin
e ndihmës nga Sekretariati Republikan po ashtu edhe ai federativ pas 11 marsit,
me rastin e demonstratave që kanë ndodhur.
Dhe krejt në fund, anëtari i Kryesisë
së KK të LKK-së, Ali Shukria, e përmbyll vlerësimin për situatën politike e të
sigurisë në vend me këto fjalë: “Mua më duket si obligim që këtu në Kryesi ta
them që këtë duhet ta sqarojmë, se kjo është me interes dhe vlerësimi i
kryesisë si organ ekzekutiv-politik i KK të LKK-së,” përfundon vlerësimi i
Kryesisë së Komitetit Krahinor të Lidhjes së Komunistëve të Kosovës.