Bedri Tahiri: Gjergj Kastrioti - Krenaria jon? komb?tare

P?rkujtim

N? 545- vjetorin e vdekjes s? heroit ton? Komb?tar Gjergj Kastriotit- Sk?nderbeut

KRENARIA JON? KOMB?TARE

Nj?zet e kat?r luft?ra b?ri

Nj?zet e kat?r vdekje theu

Çka mangut linte Gjergji

Plot?sonte nat?n Sk?nderbeu.

(Ismail Kadare)

Nga Bedri TAHIRI

...Janari i eg?r i vitit 1468, krahas d?bor?s s? madhe, solli edhe shum? t? zeza, q? r?nduan ashp?r mbi supet e Arb?ris? s? molisur nga betejat e pareshtura. Rrethimi i tret? i otoman?ve e kishte sfilitur fare, sa e kishte v?n? buz? varrit. Kryezoti po l?ngonte n? shtrat nga ca ethe cfilit?se. Çdo lajm i hidhur nga fush?betejat ia çante zemr?n n? dysh, por kot. Shtati prej vigani, q? kurr? nuk njohu p?rkulje, kishte ngecur pa fuqi dhe s’ngrihej dot. Fare pran?, Donika syp?rlotur, dhe i biri tremb?dhjet?vjeçar, Gjoni i padjall?zuar. Tutje, ulur n?p?r frone t? m?dha druri, princ?r e kapedan? flok?thinjur e mustaqedredhur q? nuk b?zanin. Heshtje e r?nd?, plumb. Vet?m kur ia soll?n lajmin e fitor?s p?rfundimtare, mori frym? lirsh?m. U ngrit caz? n? b?rryla, ua hodhi nj? sy t? gjith?ve, sa ishin aty, dhe me z? t? ngjizur tha:

-O bashk?luft?tar?t e mi besnik?, o princ?r e kapedan? trima! Un? po ua l? sh?nden?. Amanet Atdheun dhe birin tim t? njom?. Po u l? t? rrethuar nga armiqt?, por, n?se bashkoheni dhe lidheni tok, siç kemi qen? deri sot, do t’ia dilni mban?. P?rndryshe, po u p?rçat?, do t’u  marr? lumi. Lirin?, q? nuk ua solla un?, por e gjeta midis jush, ruane m? shum? se jet?n! Kujdes dredhit?...pusit?...pabesit?...xhelozit?...ndasit?...

Dhe, dit? e zez? agoi. Me shtat?mb?dhjet? janar Lezha u gdhi n? zi. Dielli ngat?rroi rrug?n. Lumenjt? ndaluan gurgullim?n. Zogjt? harruan k?ng?n. Grat? u veshen me t? zeza, nd?rkaq burrat shkurtuan gunat mbi b?rryla. Kali, ngelur jetim, kal?roi e kal?roi derisa mbeti pa frym?. Lek? Dukagjini, flok?shprishur e mjek?rrshkulur, me z? hak?rrues dha kumtin e kobsh?m:

-Mblidhuni, mblidhuni me vrap, o princ?r e sundimtar? arb?ror?. Sot u b?n cop? e grim? dyert e Epirit dhe t? Maqedonis?, sot u r?xuan muret dhe fortesat tona, sot fluturoi t?r? forca  dhe fuqia jon?, sot u p?rmbysen forcat e pushtetet tona, sot u shuan s? bashku me k?t? njeri çdo shpres? jona...

V?rtet, dhjet? vjet m? von?, gj?rat mor?n tat?pjet?n. Çdo gj? u rrokullis n? gremin?. Barbar?t e p?rtej Dardaneleve i p?rmbysen t? gjitha. Etnosi yn? zu t? n?p?rk?mbej. U sulmuan gjuha, tradita, kultura, besa, nderi. E gjurmuan dhe e gjet?n edhe varrin e kryetrimit. T?r? mllef, urrejtje e frik? u v?rsulen mbi t?, si bishat e t?rbura, dhe e zhvarrosen. O tok?, l?shona! Cop? e grim? e b?n? skeletin e tij. P?r çudi, nga frika se po ringjallej a nga d?shira q? t? b?heshin trima si ai, eshtrat ia th?rrmuan dhe i b?n? nuska p?r t’i bartur me vete. K?shtu, trimi, q? lavdin? dhe trim?rin? nuk ia zuri nj?  varr i vet?m, u shtri gjithandej n?p?r Evrop? e deri n? Azi.

Shpirti i tij i ndritur edhe m? von?, si gur sinori, u trazua nga t? tjer?t, q? p?rpiqeshin me çdo kusht ta p?rvet?sonin. I provuan t? gjitha m?nyrat, por pa sukses. Pema s’njihet nga gjethet, por nga rr?nj?t. E ato ishin thell?- thell? n?n shkrepat e thepisur t? Arb?ris? s? lasht?, ku nuk arrinte dot dor? e huaj. Prej andej buronin dhe kujtimet  e pashterrura p?r k?t? kryehero. I p?rjet?suar n? k?ng?, n? legjenda, n? tregime e n? monumente t? ndryshme na p?rcolli denbabaden, duke na e mbajtur ndezur flakadanin e liris? n?p?r shekujt e err?suar e t? mpleksur me gjak, nd?rskamca, heroizma e ringjallje.

Emri i legjendarit frymoi p?rher? edhe  n? tok?n e lasht? dardane. M? gjall?rues ishte gjat? luft?s s? ndritshme t? UÇK-s?. Nj? dit? nuk u durua m?, edhe vet? ia m?sye k?tej...

28 N?ntor 2001. Kudo q? buk?s i thon? buk? e ujit uj? kishte fest?. Qaf?- Morini kishte gdhir? pa shtir? gjum? n? sy. Ishte dehur fare nga g?zimi. Fati i rastisi t’i bashkoj? shqiptar?t. Aty po takoheshin legjendar?t: Gjergj Kastrioti nga Kruja dhe Adem Jashari nga Prekazi. E madh?rishme. Fascionuese. Mrekullia vet?. Nj? kuror?zim i rrug?s son? t? gjat? mbi pes?qindvjeçare.

-Mir? s? vjen, o Gjergj v?llai, o princi yn? i madh, q? p?r shum? vjet nderove Arb?rin? dhe mbar? Evrop?n!

-Mir? s? ju gj?j, v?lla Adem, o komandant i Ushtris? Çlirimtare t? Kosov?s, q? me gjakun Tuaj t? shtrenjt? m? hapet rrug? p?r n? Kosov?n trime, q? p?r t? gjall? vet?m nj?her? shkela n?p?r k?to troje t? begata dhe shova etj?n n? krojet e bilurta!

Malet p?rreth mbanin vesh e d?gjonin n? heshtje. Flamujt kuqezi valviteshin haresh?m e p?rplot krenari. Ball? p?r ball? edhe dy gjeneral?t: P?llumb Qazimi e Agim Çeku.

Dhe, shpata e Gjergjit vring?llinte.

Dhe, mitralozi i Adem Jasharit bubullinte.

Dhe, k?nga e vallja s’kishin t? ndalur. Po b?heshin tok edhe tre n?ntor?t:

KRUJA

VLORA

PREKAZI.

Em?ruesi i p?rbashk?t: L I R I A.

Sot edhe m? mir?. Krenar e fytyr?qeshur n?p?r m?sonj?tor?t tona t? shenj?ta prore rrezaton bashkim, urt?si, trim?ri, bujari e mbi t? gjitha atdhedashuri. Ai, p?r çdo dit? sikur u flet njom?zak?ve:

Pa m? shihni se ç’kam veshur,

Koha donte shpat? e trim?ri,

Sot, o bukurosha, lypset ndryshe,

Libra, m?sime dhe dituri!

Ç’porosi e mbar? e ç’m?sime t? mira p?r dritat e ardhm?ris?. I till? ka qen? gjithmon? Gjergji yn?, simboli i krenaris? son? komb?tare. Ai nuk qe vet?m yni. Jo, jo. Vite me radh? mbrojti mbar? civilizimin dhe krishterimin evropian. Papati e çmoi shum?, ia dha titullin Kapiten i P?rgjithsh?m i Selis? s? Shenjt?, por i mbeti borxh, nuk e shenjt?roi. Thon? koha sh?ron plag?t. T? shohim sa do t? ndreqen padrejt?sit? q? na i b?ri m?suesja e jet?s- Historia.