Kulturë
Shazim Mehmeti: Rrëfime nga Anëtejana (II)
E diele, 02.01.2011, 08:53 PM
SHAZIM MEHMETI
RRËFIME NGA ANËTEJANA
MËKATE LULORE
RRENË E VËRTETË BIOGRAFIKE, NË VARGJE PROZAIKE...
Më parë se dritën,
më parë se fytyrën e nënës,
më parë se erëgjirin e saj,
erën e fosforit njoha!
Vetëm Zoti
dhe gratë e zamanit
mund ta kuptojnë
pse e them këtë!
Kush s’beson le të besojë!
Kush beson le të besojë më tej!
Qysh katër vjeçar
vdisja pas shkrepsash kokëfosfore.
Shtëpinë rrëmoja duke kërkuar sosh.
Fëmijë po,
por zjarr i tëri isha.
Gjashtë vjeç
dogja shtëpinë e tim ati.
Për pak nuk e dogja
edhe katundin.
Nevriku im at
që s’e duronte jetën pa kulm mbi kokë,
mërgoi larg
nën strehën e jetës prej hamalli.
(Kuptohet, pas fitimesh
për një kulm mbi kokë.)
Që isha qindpërqind mëngjërosh
askush s’e dinte.
Më parë se ime ëmë
këtë e zbuloi
bluarësja mekanike e kallëzve n’oborr,
që m’i rrënoi, m’i gjakosi
pesë gishtat ëndërrorë
të të majtës dorë.
S’kish gjë që ma prishte
këtë poetikë fëmijërore.
As shpullat,
as thuprat e nxehta
të mësueses Mesale ndjesëpastë
s’ma mësuan dot shkrimin me të djathtën.
Gjashtë vjeç shkova n’shkollë.
Në saje të kësaj hunde fosforake
gjashtë vjeç e njoha shijen e dashurisë.
(te Lejlaja e vogël që kuqej,
dhe që edhe ajo mëngjeroshe ishte!)
Ishte
po ajo shije fosfori
po ajo dridhje flake n’erë.
Dymbëdhjetë vjeç
u marrosa fare
pas këmbëve të mësueses së kimisë.
(Ndjesë pastë edhe ajo, e kuptoi,
e më dha një shuplakë fytyrës.
Më mbylli në bodrum të shkollës
e ma thithi gjuhën në atë terr magjepsës,
deri në pikë gjaku.
Ndjesë pastë, ndjesë pastë ajo!)
Dymbëdhjetë vjeç,
hipa dhe u rrëzova
nga rrethoja e stadiumit në Gocë Tivar.
Dorën e djathtë theva,
e me të majtën shpëtimtare,
vizatova si në ëndërr,
Flamur me Shqiponjë
(ëndrrën e ndaluar ëndërroj
sot e kësaj dite!)
Sa shumë lopë kam kullotur atë vit,
sa dajak kam ngrënë, magjupësh,
as vet s’e di.
Trembëdhjetë vjeç,
me Balon tim laranin
e ruanim bostanin n’arë.
Mbillnim shumë shalqinj asokohe.
(sheqerkat i provonim
vetëm bajram më bajram!)
Tek tuk ndonjë vjershë lexoja.
Tek tuk, qiellit laraman,
sodisja ndonjë yllkë.
Mbaj mend,
një natë,
sapo u teleis hëna mbi mal,
vajzën trembëdhjetë vjeçe të fqiut dashurova.
Për besë, as vet s’e di si u bë,
e e plagosa në fundbark.
E, qava pafund,
e lot derdha.
Ajo qante, e qeshej njëkohësisht!
(Më parë se në shpirtin e djalit,
në shpirtin e vajzës futet zjarri.
Këtë proverb,
Fule kurvari e thoshte hapur gjithandej!)
Në vitin shtatëdhjetë e ca, në Prishtinë,
u njoha me mik Jakupin nga Rugova,
dhe me lirinë e dozuar u njoha, natyrisht.
Aty këtu lexoja
nga ndonjë varg të Azem Shkrelit, ndjesëpastë-
malësor i hënëzuar edhe ai.
(Na e sugjëronte Profesor Burgu,
Sefedin Fetiu, alias.
Ndjesëpastë
edhe Ai, i përhënur që i përhënur qe!)
Tek tuk qosheve
dëgjoja ndonjë fjalë fshehtas për Demaçin.
Por, me ato xhame të thella syzash që mbante,
u njoha largas
në parkun e madh mbi Prishtinë.
Herët mëngjesesh,
herët për shëtitje Ai dilte.
E jetonte burgun edhe në liri.
Herët mëngjesesh dilnim edhe ne,
Heroin e Zemrës largas adhuronim.
Në vreshtat mbi Tauk Bahçe,
një nate të çiltër
me shumë yje
e me hënën mbi Gërmi,
rastisi puna ta pëqafoj Zelanë.
Gjithë kohën frikën e gjakut kisha,
e gjak nuk rrodhi.
E më talli e më tha Zelaja:
Shihe, shihe budallanë!
Isha i ri, i padalë.
Ku dija unë se përgjkja ish mitike,
e ndodhte veç një herë në jetë të Çupës.
(asokohe, kirurgjia vaginale qenkësh
në vetë virgjërinë e saj!)
Sevdaja qe ajo që më dogji për pak ujë.
Por, hakun ia mora pesëmbëdhjetë vjet më pas.
Mbi kalanë e Shkupit, në pikë dite,
e çova te burimi, e ujë s’i dhashë,
e me motrën e saj më të re fjeta në sy drite
e në sy të saj.
Në vitin tetëdhjetë,
e dashurova Dea-n e Lashtë t’Atdheut,
kur për s’pari hodha hapin në Shqipërinë Hermetike.
Aty njoha edhe sytë dashamirës
të spiunëve të buzëqeshur.
(Në Prishtinë spiunët tjetër buzëqeshje kishin!)
Në një dhomë të vogël të Hotel Tiranës,
fshehtas syshë,
fshehtas dritës,
përgjaka miken time (...) nga Gjakova.
(Me gjasë, konjak skenderbeg
kishim pirë mbi masën!)
S’ta bëj hallall, më tha,
Ma ke përgjakur dehjen!
(Natyrisht, ky qe vargu që më bëri
gjithë jetën ta dua prozën në poezi.
Ky qe vargu që më bëri të besoj
në të ardhmen poetike t’asaj dhe timen.)
Në vitet tetëdhjetë e ca,
si inxhinier i diplomuar e bëja vozitësin.
(më duket, do ju rrëfej
një mesele dhembjeje për këtë.)
Asokohe shteti njerkë ç’nuk bënte me ne!
Na detyronte ta harrojmë dashurinë
për Atdheun e Munguar!
Më shumë se ç’duhej
na bënte të vuajmë për bukën e gojës.
Për bukën e gojës
na bënte të flejmë nën qiell të hapur,
banaqeve të Lubjanës, si pazarxhinj nomadë.
Kam sharë shumë në gazeta e libra.
Aq shumë kam sharë nga tetëdhjetë e nënta e këtej.
(Ishte kohë kur s’ishte rrezik të shitesh patriot,
kombëtar, e ku ta di çka...)
Ndjenjash u sëmura më nëntëdhjetë e nëntën,
kur i dëbuan nga shtëpitë
vëllezërit tanë n’Kosovë.
Po këtë vit e ripashë Lizën e kujtesës,
që me anglishten e saj perfekte,
në Qafë Morinë i deklaronte CNN-it:
Në Kosovë populli im vritet, dëbohet,
nga gjaksori shteti serb!
Nuk di si shpëtova të sëmurem nervash,
duke parë Ekzodin e Gjakut tim Përrallor,
por që vdiqa frymueshëm,
këtë topi nuk e luan.
Që në këtë çast ju rrëfej nga Tejana,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që rivdes e ribëhem përditë sipër ndjenjash,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që erën e fosforit
sot e kësaj dite e kam në hundë,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që ndeza dhe fika një zjarr,
atje diku te Këmba e Atdheut,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që ndeza e fika një zjarr në zemrën e Atdheut
dhe në zemrën time,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që më pëlqen akoma
të vetëndizem bukurisht,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që më pëlqen ta mbaj të gjallë
fëmijën brenda meje,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që më vdiset
duke jetuar fëmijërisht,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që më jetohet
duke vdekur mrekullisht,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që jam mik i vjetër i fosforit
dhe do mbetem përjetësisht,
edhe këtë topi nuk e luan.
Që jam i vdekur gjallërisht,
që jam i gjallë vdekurisht,
edhe këtë topi nuk e luan.
Oh!
Gjithë çka mund të luajë topi në këtë çast,
është vetëm ky varg:
Nuk jam prozaik sa mund t’ju dukem!!!...
QE DHOMË E VOGËL, E NGUSHTË...
Qe dhomë e vogël, e ngushtë
dhe nuk të mendoja
për të virgjër.
Me një deriçkë
gjithashtu të ngushtë.
Mbrëmja mezi hynte
përmes saj.
Dritarja sipër,
edhe ajo e vockël ishte,
por një copë flladi e sillte
për të dy.
Krevati shtriqej
si një i sëmurë
reumash.
Ti u ngrite në çast
dhe e zbërtheve këmishën.
Dy gjinjtë e bardhë
sikur t’kënduan me një zë.
Isha i virgjër, i përhumbur.
Rrija shtrirë dhe të shikoja.
Tek ti shihja shpresën e përvojës.
Tek vetja shihja
turpërimin e mundshëm.
Barku yt i bardhë
përbetimisht
i mbahej vertikales.
Nën bark
zokthi yt i zi i strukur,
seç mërmëriste diç, pa zë.
Mbaja sytë picërr
mbi barkbardhë e mbi zokthzi,
dhe kisha frikë dështimin.
Për herë të parë
e kisha,
po se po.
Ashtu si të binin
pantallonat përtokë,
ashtu si të përzbuloheshin
këmbët e drejta,
ashtu përkrenohej virgjëria ime.
Terri vërtet e mbushte dhomën,
po sytë e tu i pashë kur xixëlluan.
S’e harroj atë buzëqeshje
që të vizatohej si me ujë
mbi buzët.
Kjo qe, kaq qe,
dhe ti bëre hapin e parë.
Ngrite çarshafët e bardhë
dhe i vure mbi krevat.
Ti ishe shumë e gjallë dhe e pandalshme.
E kërrusur, teksa rregulloje
çarshafët mbi krevat,
zokthi yt i zi të doli nga mbrapa.
Ky qe çasti i bukur
i kontrastit bardhezi.
Ky qe çasti
i përkrenimit tim njomak.
Oh,
ti u tregove e zgjuar.
Ti i more trupat tanë
dhe i mbështolle nën çarshafë.
Gjithë çka shpëtuam
atë natë-
i shpëtove ti dhe nata.
Në jetën time të varfër
kjo qe nata e parë që bëra
gjumë trëndafilash.
Kur dola nga ëndrrat në mëngjes
drita ishte ndryshe.
Ti flije e qetë, e qetë.
Gjumi të qëndisej qepallësh.
Mbi çarshafin e bardhë,
një njollë e kuqe e tharë
prehej qetësisht.
Ishte gjak,
dhe veten pyeta:
I kujt është ky gjak?
Imi apo i saj?!!!...
AJO ËSHTË VETËTIMË
Ajo është vetëtimë.
Oh, unë e di,
ajo e kërkon me çdo kusht!
Ajo është vërtet e re
dhe vërtet e kërkon me çdo kusht.
Unë rri,
ajo më fryn në vesh.
Dhe qesh
e ik.
Dhe sërish vjen
dhe sërish qesh
e sërish ik.
Nuk di ç’bëj,
nuk di në qesh,
a nuk qesh,
me zjarrin e saj rinor.
Ajo nuk heziton të digjet.
Ajo i shkon prapa
ëndërrimit përrallor.
Bëhem sikur s’kuptoj.
Jam artist për të bërë sikur s’kuptoj,
po arti im nuk ha dot bukë
në ëndjen e saj.
Fryma e saj
më xigilon në vesh.
Muskulimi i epshit
formësohet e del,
jashta vollumit heshtjesor.
Por, shikimit të saj prushak
s’i shpëton dot
ky rebelim epshor.
Oh, ajo është vetëtimë!
Ajo ka gishtërinj
të hollë, të hollë!
Me ata gishtërinj të hollë
ajo luan si me erën
me flokun e saj të zi.
Mbi fytyrën time.
Mbi hundën time.
Mbi sytë e mi.
Sytë e saj janë ullinj të pjekur.
Qafa e saj është e hollë.
Më parë se të buzëqeshë
ajo syrin shkel.
E di, e di,
ajo është vetëtimë!
Balli i saj i lartë
akoma e ka vulën e diellit të paparë.
Kërcimet e saj
janë kërcime ketri.
Këmba i lodron.
Trupi i saj këputet.
Mishi i saj
është i bardhë, i bardhë.
Floknajën e saj të derdhur,
e lakmon mëngjesi kaçurrel.
Ecja e saj është fluturim i ajërt.
Ndjenja e saj
është flakërim në erë.
E ndjej, e ndjej!
Por unë...
Por unë...,
do hezitoj dhe pak.
JEMI SI RETË E QIELLIT MBI ZEZONË!...
Kjo botë është e vogël,
e vogël!…
Më e vogël
se topi i fëmijërisë sime
që s'e kisha
dhe e ëndërroja dikur.
Ne, gjithë jetën do mbetemi
nga pak fëmijë.
Kjo na bën me fat.
Kjo na bën me fat.
Kjo na shpëton
nga gremçat e jetës.
Dhe nga vetvetja,
natyrisht.
Jetën tonë e ujisin dhe e rinojnë
ujërat e fshehta brenda nesh.
Ne vetëm ato ujëra i pijmë me ëndje.
Janë si ujëra burimesh të paprovuara,
të largëta,
mitike…
Uji i përditshmërisë,
sado i ëmbël qoftë,
nuk na bën ta ndjejmë.
Besomë, besomë!
Jemi njerëzisht të zinj të bardhë,
njerëzisht të butë të egër …
Jemi si retë e bardha
të qiellit mbi zezonë!...
PËRNGIRË LULET MËKATESH LULORE!...
Përngirë janë lulet
mëkatesh lulore!...
Netë terrake
mbi shndritje xixëllonjash
pezullojnë!
S’ka ekzistencë
gazmore
pa një fund vdeksor!
S’ka flutur njomake
pa një diell përcëllues
mbi kokë!
Na djeg
na djeg përherë
kush na dritëson!
ISHTE KOHË GJINKALLASH...
Ishte kohë gjinkallash,
Hëna epshohej mbi natën e zezë!
Ajo më pyeste:
ç’të pëlqen në mua?
Asgjë, i thosha
vetëm më pëlqen të të pëlqej!
Ishte kohë gjinkallash...
Hëna përlotej mbi natën e zezë!
Ne bënim ritin trupor të përjetësimit.
Ajo s’harronte të më pyeste:
ç’të pëlqen në mua?
Asgjë, i thosha,
vetëm më pëlqen të të pëlqej!
Ishte kohë gjinkallash...
Hëna përjargej mbi natën e zezë!
Unë bëja përgjakjen jetike
në trupin e saj.
Ajo prapë se prapë më pyeste:
ç’të pëlqen në mua?
Oh,
shfryja frymën time,
me të bardhin gji, në gojë.
Mezi arrija t’i thosha:
...asgjë...,
vetëm... më... pëlqen...
të... të... pëlqej!...
Femër shpirtgjinkallë qëlloi!
Nuk dija si t’i përgjigjem!
Isha i ri!
Isha pa mend,
dhe nuk dija t’i thosha
se ka
shumëçka mishngrënëse,
shumëçka mitike
në dashuritë pa fund!!!
DASHURO DHE VDIS!
Mbaj mend,
Vdis ose këndo!,
thosh Jimenezi.
Nga Tejana
sapo rikthyer,
jam!
Sapo riardhur
thith e frymoj
ajrin ngjyrëgjeth
të Jetës Thelb!
Një dhuratë e ajërt
më vjen ajrisht!
Diçka si këngë!
Diçka si vaj!
Diçka si Nuri yt!
E marr!
Si vdekjen
e sapo provuar
e shpalos!
Dhe falënderimin për ty
e them në vete:
Oh shpirt,
je thelb në thelb!
Thelb në thelb të jetës je,
je jeta Thelb!
Unë jam veç hija e ribërë
e jetës!
Dhe fluska e shpërbërë
e dhembjes jam!
Veç sa e provova vdekjen
në dorën e zgjatur
të jetës Thelbthelb!
Si jetën Thelbthelb
të adhuroj!
Të pres si vdekjen
që nuk harron të rikthehet!
S’kam si mos të dua!
S’kam si të mos vdes
njëherë edhe për ty!
Më pëlqen të vdes për ty!
Më pëlqen të vdes në ty!
Më pëlqen
të më gjejë rivdekja
duke rrëmuar si rob
brenda ujëmishit tënd!
Ti mish i ujtë i bardhë i ajërt
s’harron të më kujtosh:
Jimanezi thosh
Vdis ose këndo!
Nuk qenkësh këndez
Nuk qenkësh këndez ai Jimenez!
Një këndez këndon:
Dashuro dhe vdis!
JETA ËSHTË E BUKUR!?...
Jeta është e bukur!
Jeta është e bukur
Yjet s’kapen dot
në rrethin e marrjemsyshë!
Ajo s’kishte emër,
as kishte mbiemër!
Ajo s’kishte shtat,
as kishte fytyrë!
Ajo ishte mjegull
në lumturinë e përkryer qiellore!
Se si më qe shkruar ta bëja yll,
me dobësinë prej burri,
me shëmtinë time mashkullore!
Kishte diçka eterike,
shumëçka mitike,
në gjuhën e saj!
E dashurova
me mirëmëngjesin e parë!
Gabova, gabova!
S’i dua yjet, tha,
yjet vdesin, fiken,
yjet marrin msyshë,
këndez!
Të njoh më pak se shiun!
Jeta është e bukur,
jeta është e bukur!
Ajo ma kujton.
Ajo ma kujton
edhe mëngjesin kaçurrel
edhe tejnatën e ëndërrimit!
Ajo ma kujton mirëmëngjesin,
këndezin,
në ditëdimrin e mërdhirë!
Ajo ma kujton atdheun e munguar!
Ajo ma kujton
atdheun e copëtuar copë-copë!
Ajo ma kujton
atdheun që s’më do!
Ajo ma kujton vjeshtën,
ajo ma kujton vjeshtën!
Ajo ma kujton gjethftoin që pikon
matanë xhamit të dritares, n’oborr!
Do ta varros,
do ta varros:
në lulekujtesën time
në varrlumturinë e saj!
SHKUPJERUSALEM, NGA VDEKJA NË VDEKJE...
Metaforë e bukës,
jeta jonë!
Isha inxhinier.
Shofer, punoja.
Kthehesha nga Greqia.
Autostrada me fushat përreth,
dhunoheshin pafund,
nga egërsia e atij dimri hidhërak.
Era bënte kërdinë mbi shpirtin e borës,
e radioja e mplakur,
seç bënte një të qarë,
me zërin e Kris Rea-s.
Unë nuk di anglisht
(s’ka kush nuk e di
se jam analfabet nga gjuhët),
por zemra më thoshte,
se ajo këngë, bënte,
vajin atëror për çupkën Zhozefinë.
(këtë, se si ma pohoi, pikërisht sot,
një njeri i shtrenjtë për mua.)
Rruga Selanik-Shkup
është e gjërë, e gjërë.
Edhe fushat përreth saj
janë të gjëra pafundsisht.
Sipas së gjithash,
Zoti do ketë qenë në disponim të mirë
kur e ke jaratisur këtë vend.
(E dua këtë vend!
Dhe kam frikë se, edhe shumë gjak,
derdhur,
do duhet,
për këtë vend!)
Nata afronte.
Dielli mërdhezak,
se ku ishte fshehur
prapa dhembjes diku,
dhe Shkupi m’u shfaq para syshë,
i bardhë dhe gri.
I bardhë dhe gri Shkupi!
Si Jerusalemi
në mendimet e mia,
si student.
Është një fat që i bën të ngjashëm
këto dy qytete!
Një fat i zi!
Shpirti im bardhëgri
ma thoshte këtë!
Dhe liria e munguar!
Dhe padrejtësimi!
Dhe burgu i Idrizovës
që më binte në krah të majtë
të rrugës!
Dita vetëvarrosej në barkun e muzgut.
Mjegulla shtatderdhej mbi rrugë.
Sytë e mi të lodhur
një hije atje panë.
Një hije njeriu në mjegull.
Një udhëtar.
Jep e merr, ndalova.
Dera e djathtë e kabinës u hap.
Brenda u fut ai njeri.
Foli shqip.
Mirëmbrëma, tha!
Nga vjen, i thashë.
Nga vdekja!, m’u përgjigj!
Nga vdekja?!...
Nga vdekja!..., pohoi, mezi!
Nuk e pyeta më tej.
Më mjaftoi sapokalimi nga Idrizova,
që ta kuptoj se ishte një i burgosur,
i mplakur,
i sapolëshuar
në liri.
Bashkabashkë, e rinonim lodhjen për rruge.
Bashkabashkë heshtnim.
Radioja kishte pushuar.
Nuk qante më, Kris Rea.
Kokën ktheja, herë pas here nga ai.
Se si doja ta shihja atë fytyrë,
të rrudhur e të nxirë,
nga vdekjejeta.
Ai, i kërrusur nga lodhja, mezi mbahej.
Mbante kokën e thinjur mes pëllëmbësh,
si një topth bore të hirosur, të ftohtë.
Shikimi përdhe i binte.
Kishte diçka prej ëndrre,
kishte diçka prej palestinezi tek ai,
ndaj, e pyeta shkurt:
përse e vuajte këtë dënim?
Dhe shkurt më tha,
shumë shkurt: për politikë!...
Dhe shkurt e pyeta,
sërish, si budalla:
Ku do shkosh, tani, njeri?
Tha shkurt, po aq:
te kasollë e zemrës sime!...
E kuptova në çast,
se s’kishte mbetur gjë prej tij.
Veç ëndrra.
Futeshim brishtësisht në pusinë e natës,
e mbërritëm në Bit Pazar të Shkupit.
Dhe zbritëm nga kabina, të dy:
Unë për t’i çlodhur gjunjtë,
ai për të shkuar në vdekje!
Shkupjerusalem!
Nga vdekja në vdekje, Zot!!!
VJERSHË E PAKRYER PËR SYRIN E PORTOKALLTË NË QIELLIN E KALTËR...
Në qiellin e kaltër
një sy i portokalltë...!
Veç sy
ai Sy!...
Sa përtejjeta i largët
pezullon
në katërkëndshin fatprerë
të qiellit grimcak.
Seç ka diçka të thellë
seç ka diçka prej dhembjeje
në atë sy!
E njoh dhembjen e portokalles
dashnor i ngjyrave jam,
pinjoll i dhembjes!
Dita e atij syri
është natë e qelibartë
e mendimit.
Nata e atij syri
Është pendëlulemuzikë.
M ë pëlqen ai lloj rrezatimi mëngjesor.
Më pëlqen shija e portokalles.
Më pëlqen shija e mendimit.
E dua atë Sy Mitik!
E dua atë...!
E dua...!
E... !
DIELL
Digjem
Jam veç një
e digjem
Oh, kokriza rëre jeni
të vegjël
të vegjël
në ranishtën e pafund
të dëshpërimit tuaj errëtak
E miliarda jeni
e zotër jeni një për një
e rrumbullak përulem para jush
Herët për të ikur
vonë për t’u kthyer
nuk ha
nuk pi
nuk pushoj
nuk flej
nuk bëj dashuri
askund
me askend
asnjëherë
Herët për t’u kthyer
vonë për të ikur
s’digjeni as kur digjeni
e hani e pini
e pushoni
e flini
e dashuri bëni
sa herë t’u kujtohet
ku t’u kujtohet
me kend t’u kujtohet
E rrumbullak jam
e rrumbullak përulem para jush
jam robi juaj
e nuk rroj dot
pa terrin tuaj
MËNGJES
Një zhapin çel sytë
te shteg i ëndrrës.
Nata lë shpirtin
në prehër t’agut.
Çarshafët e vesës
heq çasti i dritës.
Kofshët e fushës
shplohen gjithë epsh.
Ky plep qesh me veten
te pasqyrë e qiellit,
e një shëllungë mendimesh
era ia merr.
Këndon e s’ndalet
gërmaz i lumit.
Dy kolibra të përqafuar
braktisin një shelg.
Gjakun e dritës
e përthith qershia.
Një mollë shtrydh gjinjtë
në sytë e mi.
MESDITË
Një plak punon kopshtin-
moshën e vet djersit
mbi kurrizin
e luleve.
Me reumë eshtrash
lan enët plakë e tij-
e drekën gatuan,
për birin e zemrës.
Djersin
e epshin shfryn,
biri i zemrës
mbi gjinjtë e loçkës.
Në kopsht absurdi,
ndalur mbi degë bliri,
një zog lazdran
ditën përqesh!
NATA
Lëviz një milingonë
e mallëngjyeshëm këndon
këngën e grurit.
Piktura e lumturimit
i dështon një bretkoce.
Një gjarpër i hollë
betejën humb
me një iriq rrumbullak.
I këndon ninullën
një bulkth i ri
një ulkonje plakë.
Një lejlek qafëgjatë
folenë e bijve të zemrës
humb.
Mbi degën e blirit,
një hut i zi
lëshon një glasë të bardhë.
Një vashë ëndërrake,
matet ta heq qafe
virgjërinë e hënës.
Përgjaket
një yllth
në gojën e qiellit.
Një flutur e bukur
krahët e vegjël djeg
në zjarrthin e cigares sime.
KUJTOMË, KUJTOMË!...
Në syrin tënd
ka pikur vjeshta.
Oh,
ti je puhizë
dhe fllad
dhe aromë mendimi.
Ti ma përmend
Mollën e Ndaluar
e unë fjalë nuk kam.
Ti ma ndalon
Mollën e Ndaluar
e unë
veç një thes i zbrazur jam.
Në syrin tënd,
vjeshta,
ma kujton gruan
që loton
për pak dimër nostalgjie.
Ti nuk je veç lule
si gjithë të tjerat,
që kërkojnë
përkujdesje
e përkujdesje
e përkujdesje
pafund.
Ti
saktësisht e di
se rutina është
armiku i madh
i dashurisë.
Ti
saktësisht e di
se dashuria ka kuptim
veç kur ndjehesh i zënë
si zogu brenda saj.
Ti e di se
vetmia është atdheu
i iluzionit dashuror!
Oh, i verbër jam
dhe e di
se kjo lloj verbërie
është palcë e dashurisë!
I dashuroj ëndrrat!
Kush nuk i dashuron ëndrrat
në parajsë nuk shkon!
Të gjithë ne vijmë,
të gjithë ne vijmë,
nga një aksident mjaltor!
Të gjithë ne jetojmë
duke i ngjyer gishtat
në mjaltin dashuror!
Kujtomë, kujtomë!
Kujtomë veç si burrë!
Kend nuk e kujtojnë
s’ka jetuar kurrë!...
KËNGË PËR HESHTJEN HESHTJE
Një fllad i hollë i hollë
ma përprek fytyrën
në këtë natë të qetë.
Edhe heshtja paska bukurinë e vet.
Memecët rrofshin e Zot na ruaj,
e vetmi vetmie paçim
e paçim heshtje.
E heshtjen dëgjoma,
o Heshtje, Heshtje,
e këtë këngë dëgjoje me shumë zë.
E qeshu e qesh,
e qeshu e qesh,
se në këtë jetë të rrejshme
jeton veç kush qesh.
Pak duhet menduar,
pak duhet menduar.
Duhet guxar shumë
për të jetuar pak.
Si vijnë ikin sekondat,
e ikin, e ikin,
e nuk kthehen kurrë.
Për të mësuar veç diç
për shpirtin e një sekonde,
duhet jetuar një jetë plotë.
Lepuj jemi,
lepuj jemi,
e zemër s’kemi ta shohim jetën në sy.
Timonier i zemrës është dashuria,
e keqas vret,
e keqas vret.
Si helmi i gjarpërit
që kafshon për vdekje,
qenka helmi i gruas
që ke dashuribraktisur një herë.
Veç përplotësi
e veç e përkohshme është dashuria.
Eh ç’na e hap rrugën për në boshësi!
Oh Heshtje, Heshtje!
Zhurmon heshtja përreth meje
më keq se rrëmuja brenda meje!
Nuk qenka e mundur ta mbash gjallë,
macen në thes të mbyllur,
as dashninë për plakun
në zemër të hyrisë.
Shpirti pa trup mbetet fukara,
endet e endet
e vetëvarroset n’endje!
Dashuria e ka shijen
e qershive të parajsës.
Keq vret dashuria,
keq vret si liria.
Soditja dhe meditimi
janë gjendje mrekullimi,
e jeta është aleja që na shpie në vdekje.
Heshtjen dëgjoma,
dëgjoma heshtjen, Heshtje,
e këtë këngë dëgjoje
me shumë zë...
NATA PËRTYP ESHTRA ËNDRRASH…
Nata përtyp eshtra ëndrrash.
Hëna përtyp gjinjtë e saj.
Ç’të bëj me trupin tim?
Barrë e rrëndë ky trup.
Duart më mpaken.
Dritëzbehta kreh flokët e mureve.
Trupi i një shprese
bën gjumin e humbur.
Këmbët më lëmashken,
nën shikimin e çartur të poçit në tavan.
Me trupin tim ç’të bëj?
Trupi yt bën gjakimin e rradhës.
Digjen sytë e mi
mbi shputat tua lëmake.
Një palë vëthë heshtojnë, heshtimin e zi.
Mbi tavolinën e vjetër,
nën melodinë e heshtjes,
qilimi han faqen e dhembjes.
Ç’të bëj me trupin tim?
Barrë e rëndë ky trup.
Jashtë, përtej muresh diku,
një krah shpendi fytyrën e shiut përgjak.
Nata përtyp eshtra ëndrrash.
Hëna përtyp gjinjtë e saj.
Një yll bie e fiket mbi barkun tënd.
NATË POLICORE ISHTE...
Në faqen lindore
të stadiumit në Prishtinë,
muri ishte i lartë
i lartë i lartë.
Natë policore ishte,
e mbi kokat tona
hëna rrumbullake qeshej pa zë.
Këmbët e mia, dridheshin,
nën rëndesën e masës
së trupave tanë lodrues.
Me dy trupat
lumturisht rëndonim
vetëm mbi dy këmbë.
Oh,
gjuha ime, shëtitej mrekullisht,
mbi shijen ëmbëlore
të dhëmbëve të tu prej ëndrre.
Fryma jote shpeshtohej,
fryma ime zihej
prej gjuhës sate kërkimtare.
E di, e di,
ti ishe trupmbushur
deri në limitet
e elegancës së përkryer rinore.
Gjinjve të tu qumësht,
s’u rezistonin dot jelekët,
as kopsat e bardha
të këmishës sate të zezë.
Supet e tua të drejta,
bënin gjeometrinë
e horizontales natake.
Djerrsinte
qafa jote
si fundbarku yt i ndezur.
Shpina jote
dehej e gërvishtej
deri në përgjakje.
Muri i stadiumit
thithte gjak gjaku
në shpinën tënde të bardhë.
Këmbët e tua lazdrake,
mbi krahët e mi,
krenarisht lodronin
në detin e natës prishtinase.
Shkrihej,
tretej mishi im,
në mishin tënd avullor.
Mbathjet tona,
të rëna në harresë,
shijonin pluhur guri.
Një qenush i vogël
me këmbët e mia lëpihej
e kruhej për muri.
Eh,
ku mendonim ne
për natë policore,
për hënë e për këlysh-
njësh ishim me murin
asht e shpirt e mish.
MIKLONA, ZOT!
(Bekim Fehmiut)
Me pik pik pik...,
njëra pas tjetrës,
sekondat ikin për në pakthim.
E kullon drita
plagën e saj të bardhë
mbi rrashtën e diellit të zi.
Një kentaur lazdran,
udhëton hipur
mbi një njeri.
Me zërin e trumcakut
të sapovetëvrarë,
këndon e qan ky bli.
Në zemër Orfeu,
një ëndërr pik
gjakun e saj gri!
Miklona, Zot!
Miklona, Zot!
Miklona, Zot!
KËRMIJ T’ISHIM, ZEMËR!...
Mëngjesi është avullor.
Ah, sa do desha
të të dashuroj kërmillçe!
Jetojmë nën një qiell,
por më,
nuk më përndez zjarri
si në zjarrparajsë.
Lodhja rri ulur këmbëkryq.
Me cigaren mes gishtash
tym duhani thith,
tym plakjeje lëshoj përhunde.
I shikoj këta dy kërmij
mbi kullosën e lagësht,
si dashurohen gjuhë më gjuhë,
pa lodhje,
pa plakje,
duke jetuar
secili nën strehë të vetë,
secili në shtëpi të vetë.
Mëngjesi është avullor.
Kërmillçe dashuria s’plaket.
Jargësh e lexoj atë.
Ah, sa do desha
të të dashuroj kërmillçe!
Kërmij t’ishim, zemër!
Kërmij, kërmij!...
BOSH
Ëndrra që ëndërrova mbrëmë
nuk më pëlqeu
Fytyra që më shikonte nga prapapasqyra
teksa laja dhëmbët sytë
nuk më pëlqeu
Kafeja që piva në mëngjes
ballë për ballë me fatin
nuk më pëlqeu
Nga mëngjesi që hëngra
asnjë kafshatë buke
asnjë gllënjkë qumshti
nuk më pëlqeu
Shikimi i preferuar i bjondes së re
në shitoren e gazetave
nuk më pëlqeu
Asnjë rresht
prej gazetës që lexova
nuk më pëlqeu
Shëtitja që bëra fushave
mbi biçikletën e vjetër
nuk më pëlqeu
Gjelbërimi i fushës
as e kaltërta e qiellit
nuk më pëlqeu
Asnjë cicërimë zogu
asnjë përshëndetje kalimtari
nuk më pëlqeu
Nuk më pëlqen
asnjë varg
asnjë fjalë
Nuk më pëlqen
as ajri që frymoj
në këtë çast
Përse s’më pëlqen
asgjë prej gjëje
nuk e di
Di vetëm këtë gjë:
çast për çast jam boshi!!!
DILEMË
Dielli i përflakur i korrikut,
xhelozinë e dritës
përfrymon.
Një anije ka shtrirë
krahët e bardhë t’shendit,
mbi syprinën e artë
të detit Jonak.
Një krah i shkëputur ere,
djalërisht përqafohet,
me degët gjelbrake
të një portokalleje,
përtej shikimit tim.
Në prehër t’epshit tim,
si prej nëne lindur,
trupi yt i kafedisur
djerrsën e plazhit
përthith.
Ca kokriza rëre
bëjnë gjumin e pasditës,
mbi barkun tënd shpuzë.
Kërthiza jote thellake,
shpirtin e shpirtit
loton
në sytë e mi.
Mbi gjinjtë e tu të bardhë,
lodron
një bubrrec i zi.
Ta vras
a të mos e vras?...
PËRMBYS, MBI RËRËN E ZHURITUR NË PLAZHIN PA FUND...
Lakuriq si ndjenja,
lodron,
mbi rërën e zhuritur
në plazhin pa fund.
Mbi tepen e vogël
të kokës mollake,
i mrekullohen sytë ditës.
Trupi hollak,
figurën e dalldisjes
i bën,
në krahët e dritës.
Mbi supet,
floknaja e erës
i përgjërohet.
Gjinjtë e rrezitur ngjyrëgruri,
në sytë e mi t’përhënur
i shpërthejnë.
Krahët shtrirë,
shikimin përqiell-
si shpend lazdran
u jepet ëndrrave.
Një rreze diellore,
dhëmbët e artë then,
te dhëmb i saj i bardhë.
Dy kanarina
shpirtin e këngës lënë,
te gojë e saj.
Përndizen
dy buzë
për dy buzë.
Dy grushte
shtrydhin epshshëm
rërën e nxehtë të plazhit...
TI SHEH TEK UNË KAFSHIMIN...
Ti sheh tek unë kafshimin,
perëndimin e ditës,
perëndimin e ndjenjës
dhe misterin e muzgut.
Ti sheh tek unë bishën-
luanin e tërbuar
ujkun e uritur.
Mbase më sheh
edhe si djallin me shumë brirë,
por mua,
për ty më dhemb gjithçka,
për ty më dhemb gjithkund.
Për ty më dhemb,
edhe ajri që përthith
në këtë mëngjes të shndritshëm,
të freskët
si trupi yt dritë.
Oj, ti nuk e di,
ti nuk e di,
se bisha që sheh tek unë
është e plagosur,
dhe gjë prej gjëje
s’mund të kafshojë.
Krejt ç’mund të kafshojë
kjo bishë e lënduar,
janë qershitë e lëngshme
në buzët e tua gjakgjak.
JAM BISHË E PANGISHME...
Ma zbukuron mëngjesin
me mirëmëngjes-in e largët,
me mirëmëngjes-in e ngrohtë,
por mua nuk më mjafton!
Dhe buzëqeshjen ma dërgon
mbi krahët e bardhë,
mbi krahët e brishtë të mëngjesit,
por mua nuk më mjafton!
Trupi yt i ajërt
bëhet tretje e lëngësht
në hapësinë e kaltërt të dashurisë,
por mua nuk më mjafton!
E ndjej përndezjen,
e ndjej flakërimin
e kurmit tënd përdritës,
por mua nuk më mjafton!
Jam bishë e pangishme,
jam bishë dashurore,
dhe të dua të tërën:
trupekrahëezemëreshpirteflokesy!!!!!!
PSHERRËTIMËN E DITËS LEXOJ!
Psherrëtimën e ditës lexoj!
Dita lexon psherrëtimën time!
Zemra s'kujtohet të më shkruajë,
së paku, një germë –
një buzëqeshje!
Zot, o Zot!
I dashurojmë marrëzisht,
i dashurojmë me zjarr
gratë që s'na dashurojnë!
Na dashurojnë marrëzisht,
na dashurojnë me zjarr
gratë që s'i dashurojmë!
Çudi jete
kjo jeta jonë!
BALADË PËR NJË PESHK...
Deti,
ka hedhur në breg,
trupshpirtin e një peshku,
të lënduar për vdekje!
I rënduar keq në frymëmarrje,
ky peshk që vdes,
nuk mendon për vdekjen!
Ai
heq shpirt,
dhe i ëndërron,
sytë e një sirene,
që i ka parë veç n'ëndërr!
CILA HALLKË JE TI?...
Po s’frymova dehshëm sot
Po s’bëra gjë sot
Po s’mora a po s’dërgova
Një mesazh miqësie
A një mesazh dashurie sot
Po s’lëmova një kokë
Të qeshur fëmije sot
Po s’shkrova një varg sot
Një fjalë a një shkronjë të vetme
Ty do të të mbaj hidhërim
O ditë!
Sepse ti je
Vetëm njëra nga ditët e mia
Që ikin varg e fiken
Dhe dielli që vë buzën në qeshje
Si një lazdran
Është i kuq e i madh.
Sepse ti je
Vetëm njëra nga ditët e mia
Që ikin varg e fiken
Dhe fresku është i hollë
I ajërt
Dhe i largët.
Sepse ti je
Vetëm një ditë nga ditët e mia
Që ikin varg e fiken
Dhe deti është i qetë
I errët
Dhe i frikshëm.
Sepse ti je
Vetëm një ditë nga ditët e mia
Që ikin varg e fiken
Dhe ky mi i frikës
Që kam në bark
Po m’i han zorrët.
O ditë!
Është i gjatë
E i zorrshëm
Zinxhiri i ditëve
Që na lidh e na shtrëngon!
Dhe ti je
Njëra hallkë
Në atë zinxhir!
Çasti i kësaj drite të gjelbërt
Vetëtin, o ditë,
E zemra ime t’pyet:
Cila hallkë?
Cila hallkë je ti?!...
ÇAST LUMTURIE
Natë është,
e veç dritë,
veç bardhësi,
veç lëmueshti,
e veç lëngështi,
ky çast!
Oh, shpirt!
Kështu siç je duke qeshur,
mbaje gojën hapur!
Që gjuha ime
të ëmbëlojë
me afsh
mbi dhëmbin tënd!
DHEMBJA E ËMBËL E GËZIMIT ËSHTË DASHURIA...
Dhembja e ëmbël e gëzimit
është dashuria
dhe miklimi - shtrat i ndjenjës.
Je Yll mëngjesi
e Diell më quan.
Oh,
ti nuk e di,
ti nuk e di,
se gjithnjë më ka pëlqyer
ta vjedh bukurinë.
Ti nuk e di
se më bën ta kafshoj lehtas
gishtin tim të pafajshëm.
S'e kam të vështirë,
s'e kam të vështirë,
të ta kuptoj heshtjen.
Prej dorës sate
kafenë do ta pija
me shumë helm.
Me ëndje do vdisja,
me kokën mbështetur
në prehërin tënd njomak!
TË GJITHA PLANETET KANË NGA NJË ZEMËR
Të gjitha planetet
kanë nga një zemër
dhe nga një zjarr në zemër.
Të gjitha gratë e botës
janë të dashurueshme,
pavarësisht rrudhave të moshës,
pavarësisht lëmueshtisë rinore,
pavarësisht bukurisë,
(sytë e mi të trishtuar,
grua të shëmtuar
akoma nuk kanë parë)
Pavarësisht virtyteve, veseve..,
në zemrën e çdo gruaje,
një lumë i kulluar buron.
Pingul mbi kokë
më rri
veç ky diell,
dhe në zemër
veç një platetkë kam...
... me sy limoni...
TRUPIN MA PRANGOS ARSYEJA, PO SHPIRTI MA DO FLUTURIMIN ME TY!...
Trupin ma prangos arsyeja,
po shpirti ma do fluturimin
me ty!
Oh, Diell,
oh, Jetë!
Nuk e kam
dhe aq të lehtë
ta dua veten,
duke të dashur ty
dhe dashurinë!
Merre afshin tim!
Trup e shpirt
e sy e zemër
merrmi ti!
Por, oh,
dhe pa m’i marrë,
m’ikën
e erdhën vet tek ti!
Kurrë më,
nuk do mund të jenë të miat,
ky gjoks
e këto gjymtyrë!
Ti i frymove,
ti jetë u dhe!
Nga ky cast e tutje,
asnjëherë,
asgjë,
nuk do jetë sic duket!
Tashmë
nga vetja ime
asgjë
nuk më përket mua!
Veç mendoj kotas
se janë të miat gjymtyrët!
Jam i pabarabartë
në ëndërrimin me ty!
Ti je,
zjarri im i madh,
dhe era, dhe shpirti je!
PESË
(harem)
Katër
molla të kuqe
dhe një ftua i verdhë,
në pjatën e hënës.
Mollat flakërojnë,
ftoi shkrehet.
MONOLOGU I DJALLIT?...
Jam farë
për fare.
Mund të ec përkulur,
nëse duhet
edhe mbi duar.
Jeta më ka bërë,
për një thërmi zjarri,
t'ia kaloj atit tim,
t'i afrohem hijes sate
t'i marr erë.
Në shtrat mund të të futem
kur të kem dëshirë,
nëse duhet
edhe përmes birës së miut.
Jam djalli vet
fara e mërdhirë e zotit.
MONOLOGU I VEÇNJERIUT, ZJARRNJERIUT
Vetëm unë e reja!
Pa miq! Pa miq!
Para resë, mendimi im.
Prapa resë, mendimi im.
Me renë, mendimi im.
Para mendimit tim, reja.
Prapa mendimit tim, reja.
Në mendimin tim, reja.
Bashkë, e bashkë, e s’jemi një:
Reja lë pas shi,
mendimi im, hi!
Oh, vërrinjeri!
Jeta pa miq, natë pa yje është!
Nata pa yje, është ruzull pa qiell!
Ruzulli pa qiell është vdekjejetë,
vdekjenatë,
vdekjeditë e vdekjedritë!
Vdekjedita e vdekjedrita janë portat
prej nga hyhet në kotësi!
Kotësia ta kujton
mungesën e këngës,
mungesën e këndezit, dritëmëngjesit!
Dritëmëngjesi po vonoi
po s’agoi,
ti je i vdekur, i vdekur!...
Ngutu, ngutu, ngutu,
veçnjeri, zjarrnjeri!
Ngutu ta njohësh
vdekjen tënde, hirin tënd,
në do të mbetesh i gjallë dhe ca!
VJESHTË...
Avullimi i kopshtit
dhe koloriti i zbehtë i luleve
më deprimojnë!
Eh,
ky qiell i mbarsur
i fillimvjeshtës,
Gjak Pëllumbeshe
kullon!
Shigjetat
e shikimit tim të zymtë
e përbirojnë!
Zot,
e shoh përgjakjen
në gjoksin e qiellit
e nuk kam pirë!
Nuk pi
e
i dehur jam!
Më mungon
Mungesa!
Vetja
më tmerron
e veten pyes:
pse isha?
pse jam?
pse duhet të jem?!...
I dehur jam
e më mungon
Dehja!
Me shi mendimesh
lagur jam
e s’më ndihmon as dehja
të dehem misheshpirt!