Editorial » Zejneli
Xhelal Zejneli: Shqiptarët dhe orientimi i tyre
E premte, 29.03.2024, 09:00 PM
SHQIPTARËT DHE ORIENTIMI I TYRE
Nga
Prof. Xhelal Zejneli
Shqiptarët
- Janë pasardhës të ilirëve;
- Gjuha e tyre –
shqipja, është bijë e ilirishtes;
- Janë rrënjës (autoktonë)
në Gadishullin Ballkanik;
*
* *
- Dënojnë ideologjinë
totalitare dhe staliniste;
- Dënojnë bolshevizmin
dhe stalinizmin;
- Nuk e mbështesin
sistemin
dhe regjimin e pas Luftës së Dytë Botërore dhe distancohen prej tij;
- Janë kundër qeverisjes
autoritare, autokrate, tiranisë dhe despotizmit;
- Janë kundër
sistemit monist;
- Mbështesin pluralizmin
politik dhe demokracinë parlamentare;
- Mbështesin ndërtimin
e shtetit
ligjor dhe shtetit të së drejtës;
- Mbështesin ndërtimin
e shoqërisë
civile;
- Mbështesin liritë
dhe të drejtat e njeriut;
- Mbështesin lirinë
e fjalës dhe shtypin e pavarur;
*
* *
- Duhet të forcojnë
dhe të ngrenë në nivel më të lartë arsimimin;
- Duhet t’i
intensifikojnë veprimet e veta për t’i luftuar dukuritë negative në shoqëri
- veprimet e paligjshme, trafikimin e qenieve njerëzore, të armëve, të lëndëve
narkotike, korrupsionin, pasurimin brenda natës, partizimin dhe politizimin e
institucioneve publike, nepotizmin, imoralitetin, abuzimet gjatë procesit
zgjedhor etj.;
- Duhet të veprojnë
për
eliminimin e plotë të fenomenit të hakmarrjes;
- Duhet të
angazhohen për parandalimin e tendencave të segmenteve të caktuara të shoqërisë
për t’i lënë vatrat dhe vendlindjen dhe për të emigruar në vendet perëndimore;
- Duhet të dinë se
individi, familja, shoqëria dhe shteti mund të zhvillohen dhe të forcohen vetëm
me punë
të ndershme;
- Duhet ta rrisin
përgjegjësinë në punë;
- Duhet t’i përcjellin
arritjet
më të reja në botë, në lëmin e shkencës, të teknikës, të teknologjisë,
të informatikës, të mjekësisë etj.;
- Duhet t’i përfshijnë
në procese shoqërore, politike dhe ekonomike të rinjtë e aftë dhe të shkolluar;
- Duhet të dinë se
në shekullin XXI nuk jetohet me mite dhe legjenda, as me patriotizëm folklorik;
- Duhet t’u
kushtojnë rëndësi vlerave kombëtare dhe të rrisin vetëdijen kombëtare;
- Duhet të dinë se
copëtimi i trojeve etnike të tyre është pasojë e sundimit osman dhe e rrethimit
me hienat serbe, greke, malazeze dhe sllavo-maqedonase;
- Duhet të dinë se
ngecja e tyre është pasojë e copëtimit të trojeve etnike të tyre;
- Duhet të dinë se
për ngecjen e vet, janë fajtorë edhe vetë;
- Duhet t’i
tregojnë botës se janë popull historik dhe popull
politik;
- Duhet të
manifestojnë kapacitet shtetformues apo shtetndërtues;
- Duhet të jetësojnë
ideologjinë
kombëtare të rilindësve;
- Duhet të ndërtojnë
dhe të ndjekin politikë kombëtare dhe strategji kombëtare;
- Duhet të kenë ideale
madhore dhe të kenë politikanë idealistë;
*
* *
- Lidhjet me papatin
e Romës, të vendosura në kohën e Gjergj Kastriotit, i kultivojnë sot e kësaj
dite;
- Mbështesin miqësinë
dhe partneritetin
strategjik me ShBA-në;
- Mbështesin integrimin në strukturat euro-atlantike – në NATO dhe në BE;
- Kundërshtojnë
fundamentalizmin dhe radikalizmin islamik;
- Janë popull që
gjatë Luftës së Dytë Botërore i mori në mbrojtje hebrenjtë dhe nuk i dorëzoi
gestapos gjermane asnjë hebre;
- E çmojnë lartë qëndresën
e Gjergj Kastriotit ndaj mësymjeve osmane;
- Me pushtimin e
Shqipërisë nga Perandoria Osmane, shqiptarët ranë nën një sundim të egër;
- E çmojnë lartë
figurën e heroit kombëtar – Gjergj
Kastriotit (1405-1468);
- Çmojnë lartë
periudhën e Rilindjes Kombëtare (1824-1912), që fillon me ideologun e parë
të saj Naum Veqilharxhin (Naum
Panajot Bredhi, 1797-1846). Zgjimi kombëtar shkonte krahas prise de conscience kombëtare
dhe politike. Kjo nxiste dhe nënkuptonte edhe nevojën e përdorimit të shqipes në
të gjitha fushat e jetës, sidomos në shkrim dhe në shkollim në gjuhën shqipe,
të ndaluar nga Porta;
- Çmojnë lartë Vlorën
e vitit 1912;
- Çmojnë lartë
dijetarët gjermanë dhe austriakë të cilët, që nga Gorfrid Vilhelm Lajbnici (Gottfried Wilhelm Leibniz, 1646-1716) deri
më sot, u morën me studimin e vlerave kulturore dhe historike shqiptare;
- Janë shembull në
botë, i harmonisë ndërfetare;
- Çmojnë lartë flamurin
kombëtar dhe himnin kombëtar;
- Nuk njohin
flamur tjetër pos shqipes me dy krerë;
- Nuk njohin himn
kombëtar tjetër përpos këtij që fillon me betimin për flamur;
- Çmojnë lartë Ushtrinë
Çlirimtare të Kosovës dhe luftën çlirimtare të saj;
- Çmojnë lartë Ushtrinë
Çlirimtare Kombëtare dhe luftën e popullit shqiptar në Maqedoni në
vitin 2001;
- Çmojnë lartë UÇPMB-në dhe luftën heroike të saj në Kosovën
lindore (Preshevë, Bojanoc, Medvegjë);
- Mbështetën ndërhyrjen
ushtarake të NATO-së me në
krye ShBA-në, që filloi më 24 mars 1999 e që zgjati deri më 10 qershor të vitit
1999, kundër forcave pushtuese serbe në Kosovë dhe makinerisë ushtarake serbe në
Serbi;
- Mbështetën me
luftë dhe sakrifica çlirimin e Kosovës;
- Mbështetën me entuziazëm
shpalljen e pavarësisë së Kosovës;
- Vlerësojnë lartë
simbolin e qëndresës kombëtare – Adem
Demaçin (1936-2018);
- Vlerësojnë figurën
e Ibrahim Rugovës (1944-2006), si
pjesë e historisë së çlirimit të Kosovës;
- Çmojnë lartë Ushtrinë
Çlirimtare të Kosovës dhe luftën heroike të saj për çlirimin e Kosovës;
- Çmojnë lartë komandantin
legjendar Adem Jasharin dhe përulen
para sakrificës së tij dhe të Jasharajve për lirinë e Kosovës;
- Çmojnë lartë
dëshmorët e kombit që ranë në altarin e lirisë, në luftë kundër pushtuesve serbë,
për lirinë, pavarësinë dhe demokracinë e Kosovës.
*
* *
- Krenohen me
nobelisten, të shenjtën Nënë Terezë (Anjeza
Gonxhe Bojaxhiu, 1910-1997);
- Çmojnë lartë
figurën e Eqrem Çabejt (1908-1980),
babait të gjuhës shqipe;
- Çmojnë lartë
shkrimtarin gjenial – Ismail Kadarenë
(1936- ), të përkthyer dhe të botuar në 46 gjuhë të botës;
- Vlerësojnë
nobelistin Ferid Muradin (1936-2023);
- I kanë dhënë
skenës së teatrit evropian një aktor si Aleksandër
Moisiu (1879-1935);
- Ia kanë dhënë
botës më të madhin aktor të historisë së kinematografisë amerikane në zhanrin e
humorit - Xhon Belushin (John Belushi, 1949-1982);
- Ia kanë dhënë
botës Odiseun shqiptar - Bekim Fehmiun
(1936-2010).
* * *
- Mbështesin bashkimin
kombëtar;
- Janë faktor paqeje
dhe qëndrueshmërie
në rajon;
- E dinë se
rrethohen nga fqinj grabitqarë si Serbia, Greqia, Mali i Zi dhe Maqedonia, të
cilat, me ndihmën e Rusisë, e kanë grabitur më tepër se gjysmën e territorit të
tyre;
- Nuk do të kenë marrëdhënie të mira me
Serbinë dhe me Greqinë, derisa këto dy vende të mos e lajnë borxhin ndaj
shqiptarëve;
- Kundërshtojnë
politikën antishqiptare të Rusisë dhe politikën proserbe të saj;
- Nuk janë të drejtuar nga orienti, d.m.th. nga bota
arabe apo persiane;
- Nuk funksionojnë
me sistem oriental të vlerave - arabe apo persiane;
- I takojnë Evropës
dhe janë pjesë e familjes së popujve të kontinentit të vjetër;
- Janë popull proamerikan,
përkatësisht properëndimor.