Hijet e frikshme të së kaluarës
Nga Fatmir Lamaj
E kaluara
sërisht po na vret me hijen e saj të përgjakur
që kohët e fundit po e shfaq hapur qëllimin e vet ogurzi e agresiv për
ringjallje. Hijet e saj po enden të etura për gjak nëpër natën e errtë të tranzicinit
anonim shqipëtar duke kërcënuar “trimërisht” rrikthimin e saj tragjik. Askënd
nuk mund të shqetësoj më kori kukuvajkave enveriane i përbërë nga dordolec të
atrofizuar që bartin akoma në mëndjet e
tyre të mykura dhe në zemrat e tyre të kalbura mbajtja e portreteve të
diktatorit më gjakatarë që ka njohur
historia e këtij vendi, por duhet të shqetësoj çdo shqiptarë që i dhimbset ky
popull e ky vend për atë që po ndodh aktualisht
kohët e fundit. Në qoftë se tendenca e këtij fenomeni rrënues do të ishte
ekskluzivizitet apo qëllim në vetvete i një pjese nostalgjikësh arkaik, të
lidhur kriminalisht nga komplekset e fajit me të kaluarën dhe e lokalizuar në
periferi të jetës politike të këtij vendi ky nuk do të përbënte ndonjë
shqetësim të madh,por këtu ka diçka më shumë. Në festimet e fundit komuniste,
si në 5 Maj e në 24 Maj nëpër homazhe e
tribuna me grushtin ngritur, me grushtin si simbol i përshëndetjes komuniste dhe përçarjes
kombëtare deri në tragjedi deri dje i “harruar”, sot “çuditërisht” ngrihet
guximshëm e paturpësisht si mesazh ogurzi për një rikthim të së shkuarës
sllavo-komuniste dhe jo si një gjest pa qëllim për “rilindjen”, e premtuar nga
politikanët që sot janë në pushtet . E keqja
këtij vendi nuk mund t’i vij kurrë nga një turmë nostalgjikësh që
kërkojnë rehabilitimin e figurës makabre të Enver Hoxhës, se në kopshtin e
harlisur me barishte të keqija të pseudo demokracisë shqipëtare vërehet me
shqetësim e dhimbje se këta rilindas të vetëshpallur të tillë po zhgënjejnë çdo
ditë e më shumë shqipëtarët në shpresat e tyre se këtu do të ishin ndryshe, por
koha si një laktus i pamëshirshëm po tregon të kundërtën duke shngjyrosur çdo
ditë e më shumë premtimet e dikurshme. Rilindja vdiq pa lindur sepse mitra e
infektuar ku ajo u ngjiz si ide e premtim nuk mund t’i jepte asaj mundësi për
të jetuar, toka e atij livadhi që rriti për 50 vjet vetëm barishte helmuese
ishte helmuar njëherë e përgjithmonë dhe ajo nuk mund të riprodhonte lulet e
premtuara veçse bimësin e trashëguar. Kur Pandeli Majko ngre grushtin në sy të
Ambasadorit Amerikan, grushtin si simbol të përshëndetjes komuniste
dhe e quan atë si symbol të bashkimit kuptohet që gjërat kanë ecur shumë larg.
Majko i vlerësuar aq shumë nga administrata Amerikane e kohës dhe presidenti i famshëm amerikan Bill Klinton, simboli unikal i çlirimit të Kosovës
i cili e priste Majkon në shtëpinë e Bardhë me përkujdesjen e ngrohtësinë e
vëllait të madh për të voglin; kjo tregon se trashëgimia komuniste në Shqipëri
ka marrë përmasa tragjike dhe me shpejtësi
po kthehet frikshëm në një kërcënim vdekjeprurës për të ardhmen e këtij vendi
dhe e këtij populli. E keqja e madhe është se ky person ka përsëritje të
vazhdueshme në “bëmat” e tij kur arrin ta quaj Mitat Frashrin , kokrra e
kolaboracionistit; Mitat Frashari një nga potriotët më të mëdhenj të ketij
vendi i cili deri në vdekje i shërbeu me devocion proverbial kauzës kombëtare
dhe jo kauzës sllovo ortodokse të komunizmit të cilët baballarët tuaj i
shërbyen me zellin e shërbëtorit të përulur duke e shndërruar këtë vend në
oazin e vdekjes e skllavërisë në mes të europës së qytetëruar e demokratike. Në
një bisedë që kam patur shumë kohë më parë, Mars 1999 së bashku me disa miqtë e
mi me Sali Berishën, i kam thënë këto fjalë: njëriu gjithçka mund të tradhëtoj në
jetë e nga gjithçka mund të tradhëtohet përveç origjinës, atë as nuk e
tradhëton dot e as ajo nuk të tradhton kurrë. Mesazhi besoj se është tepër i
qartë se kodi gjenetik si në aspektin biologjik e atë politik mbetet gjithmon
faktor determinues në mënyrën e të vepruarit dhe të menduarit. S’mund të
ndodhte ndryshe më 24 Maj në Përmet, kur Meta së bashku me korin e kukuvajkave
do këndonin arjen e vdekjes së këtij kombi Enver Hoxha tunjateta Ilir Meta
gjithçka që ka arritur në politik ose më mirë në bisnes politikën e tij e ka
realizuar me sensin e fort pragmatist duke u shëndërruar në një rast të vaçantë
në politikën shqiptare e më gjërë. Biri i një oficeri që deri vonë shiste lakra
te pazari i ri me ambicje politike e qëllime të qarta pasurimi, diti të lundronte
mjeshtërisht në ujrat e turbullta të politikës shqiptare duke u ngjitur dhe për
hir të disa konjukturave deri në majat e
saj më të larta . Kur dinaku Nano ja ndërpreu karrierën e tij në pushtet ai
ishte bërë mjaftueshëm i fuqishëm ekonomikisht për të krijuar lëvizjen e vet
politike të cilën e pagëzoj LSI. Në këtë lëvizje u përfshin të
gjithë të pakënaqurit prej Nanos, ekstremistët komunistë, ish sigurimsat si dhe
zyrtarët e nënpunësit e doganave dhe policisë të hequr për korrupsion ( dhe kur
të hiqte Nano për korrupsion, kuptohet se sa i ndershëm ishte). I mbijetoi
rastësisht dështimit të plotë në 2009 për shkak se Berisha nuk e arriti numrin
e nevojshëm për të qeverisur duke hyrë në një koalicion nga i cili përfitoi
shumë dhe duke dëmtuar akoma më shumë Berishën, të cilin e braktisi si aleat në
momentin që i kishte rrëmbyer gjithçka, si dhe mundësinë e fitores së pamundur.
Sot ai ka rreth vetes pjesën më konservatore e më fajsore të diktaturës, si
enveristët e ish ushtarakët (ish sigurimsat), me të cilin bashkohen për të
kënduar arien e vdekjes së këtij populli “Enver Hoxha Tungjatjeta”. Komunistët
kanë 70 vjet që akuzojnë Zogun për një krim të pakryer, vjedhjen e floririt nga
arka e shtetit shqiptar, ndërsa “çuditërisht” për thesarin e shtetit që u vodh
ditën për diell kur ju zoti Meta ishit kryeministër, po hesht plotësisht. Në
këtë vend kanë kaluar shumë pushtues, por askush nuk u ka rrëmbyer shqiptarëve
pronën e pasurinë, me dhunë siç bëri “babai juaj” Enver Hoxha, që u rrëmbeu
shqiptarëve gjithçka që ata kishin, deri edhe jetën. Mijra e mijra shqiptarëve
j’u rrëmbyen pronat dhe floriri nëpërmjet torturave më çnjerëzore; floriri i
grumbulluar prej shekujsh në këtë vend prej stergjyshërve, gjyshëve,
baballarëve dhe prej vetë atyre… dhe sot ai flori dergjet në heshtje si një
dëshmi tronditëse në bankat e huaja, ku në çdo kallëp të tij është një rënkim,
një grusht lot, si dhe një jetë e marrë padrejtësisht nga kryexhelati Enver
Hoxha, të cilin ju sot kërkoni t’a rehabilitoni padrejtësisht në formën më fyese
për një popull të tërë. Zoti Meta, kur ti festoje bashkë me veteranët në
përvjetorin e Kongresit të zi të Përmetit ( i zi për vendimet që mori), ne të
burgosurit politikë ishim në Qaf-Bari për të përkujtuar 30 vjetorin që u bë
atje kundër diktaturës, duke përkujtuar shokët tanë të pushkatuar nga dora e
xhelatëve komunist. Zoti Meta nuk besoj se do jetë në pa vemendjen tuaj dhe jo
rastësi vendosja e Ilir Mustafarait, ish-zevendës ministër të diktaturës që
ishte pjesëmarrës dhe drejtues në shtypjen me gjak e me dhunë të asaj revolte
sërish si zëvendës ministër i punëve të brëndshme dhe përfaqësuesi juaj në atë
dikaster. Ata u pushkatuan më 24 Maj të 1984, më 24 Maj të 1973 u pushkatuan
edhe martirët e tjerë të revoltës së Spaçit dhe për ne të burgosurit politik do
të mbetet gjithmonë një ditë e zezë po aq edhe krenare. Sot mbas 20 vjetësh
“demokraci” në vend që të çoni një tufë lule tek varri i martirëve, ju
preferoni t’i çoni lule xhelatit. Turpi i politikës e i politikanëve shqiptarë,
që në atë ditë aq kuptimplotë për gjithçka që ka ndodhur në Shqipëri gjatë
diktaturës nuk erdhi kurrkush të vendoste një tufe lule në Qaf-Bari. Turp për
zyrtarët e sotëm se në karriget ku janë ulur është edhe gjaku i atyre martirëve
e dhimbjet e sakrificat e mijra e mijra të burgosurve politik. I vetmi zyrtar i
lartë i këtij shteti që e nderoi atë përkujtimore me pjesëmarrjen e vet ishte
vetëm zoti Bujar Leskaj, kryetar i kontrollit të lartë të shtetit, i cili në
vazhdimësi ka reflektuar pa mëdyshje e gjithmonë vlerat e veta njerëzore e
morale në mbështetje të kësaj shtrese. Një pjesë e madhe e juaja, me angazhim
të inspiruar nga dëshira për ndryshim apo edhe për arsye të tjera që u futën në
politikë nga dhjetori i ’90 e këtej akoma kini pretendimin absurd që ishit ju
që na nxorrët nga burgu; Jo, zotërinj, ne ju nxorrëm nga burgu juve, ku ju
kishte futur Enver Hoxha, juve dhe një popull të tërë që nga Berisha e deri tek
më i fundit. Ishte dhe do të mbetet gjithmonë kauza jonë për liri e demokraci,
dhimbjet e sakrificat, gjaku i derdhur dhe rinitë e humbura për këtë kauzë e
për këtë ëndërr që kurrë nuk e lanë të humbiste e të vyshkej. Ndërsa ju, në
kopshin e bukur të ëndrrave dhe idealeve tona, nën marshin Katovician të Ramiz
Alisë u turrët të babëzitur duke e shkatërruar tërësisht atë, dikush me qëllim
e dikush jo. Nga ai kopësht tani s’ka mbetur asgjë, se ju i shkulët ato lule të
bukura për t’i mbjellë në tokat e egra të babëzisë tuaj për pushtet e pasuri
dhe një pjesë i bëtë buqeta për t’ua çuar te varrezat etërve tuaj xhelat, e për
t’u thënë se ne tani jemi bërë “demokratë”. Ato lule aq të bukura e me aromë u
thanë shpejt se lulet nuk rriten në shkretëtirë. Sot ju zotërinj politikanë, të
majmur padrejtësisht duke kullotur azat në livadhet e një shteti pa shtet keni
krijuar oligarkinë e frikshme të një pushteti të keqpërdoruar dhe “trimërish”e
tinëzisht kërkoni të rehabilitoni figurën e kryexhelatit Enver Hoxha dhe bandës
së tij gjakatare në kuadrin e “rivlerësimit të drejtë” të Luftës Nacional
Çlirimtare. Unë kam respekt për çdo pikë gjaku të kujtdo qoftë që është derdhur
në luftë kundër okupatorit dhe deri në momentin që ajo luftë qe e tillë, unë
dhe kushdo shqiptar tjetër do t’a nderojmë e do t’a respektojmë gjithmonë, por
kur ajo luftë u kthye në një luftë barbarase dhe qëllim në vetvete nga krye
krimineli Enver Hoxha dhe banda e tij gjakatare për të marrë pushtetin,
pushtetin që lundronte si një varkë vdekje mbi lumin e gjakut të derdhur nga
shqiptarët, dhe për kapidenë të saj kishte Tushan Mugoshën, i cili me dorën e
vetë ka vrarë me dorën e vetë më shumë se 100 shqiptar patriot, duke i dhënë
leksione kriminale Enver Hoxhës e Mehmet Shehut, unë si dhe çdo shqiptar tjetër
që e ndjejmë veten si të tillë, gjithmonë do ta dënojmë atë luftë me pasojat e
veta shkatërruese si njollën më të errët në historinë e këtij vendi. Përpjekjet
qesharake dhe rrehjet idioteske për të rretushuar të vërtetën duke i dhënë asaj
lufte meritën e mospërbërjes e copëtimit të Shqipërisë janë sa qëllim keqe aq
edhe me tendenca profaniste mbi historinë. Italia që pushtoi vende të tjera,
mbas lufte mbeti po ajo, Austria që j’u bashkua Gjermanisë nuk j’u
prekën kufinjtë, si dhe çdo vendi tjetër europian me përjashtim të atyre
vendeve që Stalini i pushtoi dhe u detyroi me forcë ndryshimin e kufinjve.
Historia tashmë e ka dhënë verdiktin e saj për atë luftë dhe figurën e nxirë të
krye përbindëshit Enver Hoxha. Ajo e ka dhënë përfundimisht mendimin e saj të
drejtë. Ju avokat të paguar me dashje dhe emocional apo të bërë palë me të
keqen për shumë e shumë arsye, s’mund tu pranoj më asnjë lloj revokimi të
paraqitur në gjykatën e saj supreme. Figura e kryexhelatit Enver Hoxha, që i
bëri gjëmën një kombi të tërë do të mbetët përjetësisht figura më e zezë në
historinë e këtij vendi. Ka ardhur koha dhe ndoshta është tejkaluar me kohë
shkëputja njëherë e përgjithmonë nga tentakulat gjakthithëse dhe endrrat
vrasëse të enverizmit. Zoti Rama, ata “kolopuçët enverist” që ke rreth vetes,
të detyruar nga rrethanat për të qeverisur këtë vend, këshilloi të mos luajnë
me zjarrin sepse nuk do të kenë asnjë mundësi për ta fikur dhe në flakët e atij
zjarri do të digjet Shqipëria, e cila akoma po lëngon e drobitur deri në vdekje
nga plagët e shkaktuara nga enverizmi dhe enveristët që e sundojnë këtë vend
për 70 vjet.