Cikël poetik nga Julia Gjika

Julia Gjika

 

 

ATA

 

Ata thirrën në emër të Zotit.

Cdo gjë bënë në emër të Tij.

Pastaj prishën, vodhën edhe në kisha

kryqet i thyen.

Ajri u moleps nga mëkati.

Atyre nuk u hyri asnjë gjëmb në këmbë.

 

 

SYTE E NENES

 

Në qetësinë e natës

Dëgjoj zërin e nënës

Atë zë kur këndoi

Për herë të parë,

në dasmën e vëllait,

Sytë i ndriconin.

Në qetësinë e natës,

dy xixellonja më vijnë kaq afer

Sytë e nënës farfuritëse.

 

 

AMANETI I NENES SIME

 

Refreni i pikëlluar i nënës

që kushedi sa herë e kisha dëgjuar

zemrën time ka fole

“Të njihje njerëzit e mij”!

“Lëre mos e nga,  nga Kanadaja

xhaxha Kristo në telefon përsërit.

Parajsa është atje moj bijë,

Saranda, Lefterhori, vendi im,

Lëre mos e nga,

s’vajta asnjëherë që kur ika.

Se do më tregonin me gisht,

ja, ai është  tradhëtor”.

Nëna ime nuk jeton,

Për t’i thënë se i njoha njerëzit e saj

Që mërguan kohë të shkuara

Tani unë e mërguar jam, si ata.

Në telefon flasim, harojmë të ndahemi.

Xhaxha Kristo,

kushedi c’brenga të zgjova

Por amanetin e nënës plotësova.

 

 

MEGJITHATE NUK ISHTE FUNDI I BOTES

 

Unë e humba vendlindjen

Ashtu krejt papritur

Si një fëmije që i shkëputet nënës nga duart

Pa u vënë re largohet, ikën.

Ikën, humb, deri sa gjen një strehë të re

Para bashkimit.

Unë humba vendlindjen

Por mora me vehte kështjellën e legjendave

Kalanë e ëndrrave

Lumin që përkund fëmininë time

Në pyllin e dendur, në druret e tij, lashë ritjen

dy iniciale të adoleshencës.

Unë e humba vendlindjen

Megjithatë nuk ishte fundi i botës.

Samaritani  më gjeti

rrugën e shpresës më tregoi

E kaluara më ri në sy

Do t’a braktis të tashmen pa dyshim

E arthmja s’ka më rendesi, kudo që të jetë

Për deri sa humba vendlindjen

Do të jetë  më  lehtë.

 

 

C’FARE  PO NDODH NE SHEKULLIN E XXI

 

TV jep një emision special për Afganistanin

Njerëzit atje nuk vdesin vetëm nga lufta

As vetëm nga semundjet.

Atje vdesin ndryshe,

p.sh. c’po na shohin sytë

vdesin nga vallzimet.

A nuk është paradoksale!

Kamera ka fiksuar 13, 14 vjecarë

Djem të veshur me fustane

Vallzojnë

Në dhoma të mbushura nga epshe barbarësh

Vallzojnë të rinjtë,

Zgjatin duart drejt ajrit pa formë

Ku shtëllungat e tymit të duhanit si re të dëndura

qiellin e moshës të shohin, nuk lejojnë

Këta fëmijë kurrë nuk do të shohin për se zgjaten

Dhe c’farë duhet të arijnë.

Ata nuk vdesin nga lufta, nga plumbi

Prapambetja u vret shpirtin

Në hone të thepisura

trupat e tyre bëhen ushqim për kafshë,

ndërsa shekullit të XXI, i mbetet turpi.

 

 

NJESOJ, NJERES

 

Kur të gjithë e kishin haruar

Mbi kuriz i ngarkuan faje

Që kurre s’i beri

Me dorën e tij

Nga vehtja doli

dëgjoi zërin e Pilatit

Pse mereshin me të?

Ai s’kish asnjë pushtet

Akuzohej për fjalën

që mbillte drejtësi

I vranë fjalën, pa të drejtë

Dhe ishin njësoj, njerës si ai.

 

 

A S”ESHTE E VERTETE?

 

Në bark të nënës  nëntë muaj

Nëntë muaj fëmijën mban nëna

Dhe thurr ëndrra për vite

Kur në  botën e madhe e sjell.

Në duar e mban

si një kristal të cmuar

me kujdes  mos e thyen.

E ruan sa hedh hapin e parë

lutet për revanin që mer.

Fëmijet riten dhe ikin

A s’është e vërtetë

Që bota i rrëmben  fëmijët,

që kur janë në bark të nënës?

 

 

AUTOPORTRET

 

Më përflasin

gjuha është e lagur

një fije  bari ben hijen e vet.

Qesh,

Vallzoj me yjet

Të mbajmë mend – më thonë

Kur ishe e re, e bukur.

Une shikoj duart

Sa të ndjeshme janë ende!

 

 

GRATE E MOSHUARA

 

Zgjohen dhe shtriqen

Sikur po riten

Pakësohen në trup

Cdo orë, cdo minutë.

Zgjohen dhe hapin gojën

Si gojë peshku

Si foshnja të lumtura

Nga gjumi të ngopura.

Zgjohen dhe u pervishen punëve

Ditën e vënë përpara

Të parën gjë, tenxheren mbi zjarr

Ushqimi të presë

Mos presin bijtë e nënave

Gratë e moshuara

Janë të menduara

Për të hedhur hapin

Mendohen dhjetë herë

Para pasqyrave

Qëndrojnë më  shumë

Ngadalë për të ndarë flokët

me një vijë anash

Ose në mes.

Gratë e moshuara

Nga dita në dite

gdhihen bule vese

mëngjeseve.

 

 

VERE E LARGET

 

Dolorezi me nishan përmbi vetullën e djathtë

Këndonte me mua “ Gjinkallën”

Në mes të vapës, në verën e largët.

Fëminia jonë argëtohej

Në Korcën e bukur

Në rrugicën ku tre porta

mbanin një mbiemër

Pastaj në krye

Shtepia  e madhe e cobenjve

Ku teto Cevi, veshur me cibun të trashë

U peshonte bolet djemve.

Vajzave u ngacmonte kumbullat aguridhe

në gjoksin e bardhë mermer.

Në verën e largët

kullonte e tëra nga djersët

para portës së madhe rinte me gra të tjera

shalë zbuluar

Në qafë e në duart e fryra, vendoste piavica

Aty ku e mundonte reumatizma.

Kur piavicat bëheshin babuce

Të ngopura me gjakun e “lig”

Të trullosura binin në një legen me ujë

Që teto Cevi e mbante në pëqi

E përhumbur

Ngrinte sytë nga qielli

O Zot, shpëtuam edhe për këtë dimër!

fshinte djersët e ballit, gjoksit me shami.

Djersa i binte erë djathi e gjize,

Të cante hundët erë dhie, erë  bagëtie

Feminia jonë kureshtare shikonte.

Dhora, gruaja e vogël që banonte në shtëpinë

Përballë teto Cevit

Ku lulja dorezonje i mbulonte dy dritaret

Gëzohej kur ne derë  i trokiste  postjeri

Asnjë nuk shkonte tek ajo

Asnjë nuk e kapërxente pragun e saj,

Dhora kish në biografi cene

Asnjë  nuk i fliste asaj

Në verën e largët

Kur unë me Dolorezin 

nën pemën e qershisë këndonim “ Gjinkallën”

Arkivolin e Dhorës e përcollën pesë vetë

tre komshinjtë e rrugicës që mbanin një mbiemer

Burri i teto Cevit dhe ai që kish shtëpinë pranë cezmës

Dhora u bë gur në varrezat jashtë qytetit.

 

 

EKUIPAZH PA TIMONIER.

 

Si të dukem?

nga valët e detit kam dalë

Akoma kripën mbaj në qepallë

Trupin e kam gjithë hire.

Të dhembin sytë të më shikosh

format, që nuk i deformuan vitet?

Jam ekspozuar para teje.

Të tregova

Si më luftuan sepse u bëja hije.

Ti vrapove me qiri në duar, të kërkoje

skutave ku kishin mbetur jargët e tyre.

Urrejtjet bashkuat.

Kështu ndërtuat një thikë- helm me fjalë

U bëtë njerëz të rezikshëm.

Ajo që dua të them është:

Se e keqja nuk qëndron thjesht tek ju

Ajo vjen nga ata që tolerojnë të keqen tuaj.

Lundroja në ujra të kaltra

Dhe kaltërsisë i flisja për urinë tuaj

më përgjigjeshin lajmëtarët e qiellit:

Ata  s’janë gjë tjetër vec

një ekuipazh pa timonier,

me barkën e tyre të cpuar

luan vdekja, 

ata jane kanibale

shumë shpejt do hanë njeri tjetrin.

 

Julia Gjika

2 Qershor 2010