Editorial » Shkreli
Frank Shkreli: Po mbyllet 100-vjetori i mardhëdhënieve shqiptaro-amerikane për faqe të zezë
E diele, 11.12.2022, 08:59 PM
PO MBYLLET 100-VJETORI I MARRËDHËNIEVE SHQIPTARO-AMERIKANE PËR FAQE TË ZEZË
Nga
Frank Shkreli
Ka disa vite që
paralajmëroj për rrezikun që i kanosej marrëdhënieve amerikano-shqiptare për
arsye të asaj që unë e kam konsideruar si sjellje jo normale dhe aspak
diplomatike – midis Kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, regjimit të tij
autoritar e të korruptuar dhe ambasadorëve të vendeve perendimore, përfshir
Ambasadoren e Shteteve të Bashkuara, Zonjën Juri Kim dhe përfaqsuesve të enteve
të tjera ndërkombëtare në Tiranë. Dukej
sikur të gjithëve u ishte mbushur mendja se po përfaqësonin vendet e tyre në
shtetin më të lirë e më demokratik në rajon, në Evropë e ndoshta edhe në botë.
Ambasadorët e vendeve perëndimore në Tiranë dukeshin si të hipnotizuar nga Edi
Rama dhe regjimi i tij. Vazhdimisht
është folur për ato që diplomatët perëndimorë, e sidomos Juri Kim, kanë
theksuar, “vlerat e përbashkëta” me regjimin e Tiranës. Betohej për punën e
bërë “krah për krah”, me një regjim autoritar të korruptuar që kontrollon të
gjitha institucionet qeveritare dhe shtetërore, parlamentin, mediat kryesore
dhe gjykatat, pa marrë parasysh se ç’po ndodhte në shoqërinë shqiptare,
ndërkohë që përball këtyre krizave, vendi po zbrazet nga rinia dhe nga elita e
Kombit. Fatbardhësisht, ndonëse shumë
vonë, diplomatët perëndimorë kanë filluar të dalin nga kllapia e kësaj
sëmundjeje, por është tepër vonë.
Si është e mundur
që dipomatët perëndimorë – përfaqsues të vlerave perëndimore të lirisë e
demokracisë -- nuk shikonin korrupsionin, drogën dhe keq-qeverisjen,
shkatërrimin e opozitës, vjedhjen e votave, e tjera. Si është e mundur dhe
normale që diplomatët e vlerave të demokracive perëndimore, të përfliten në
Tiranë nga media dhe të tjerë, si palë me qeverinë dhe përçarës të opozitës
edhe ashtu e ndarë dhe e shkatërruar në vetvete. Pa pluralizëm politik nuk ka
demokraci! More, nuk i shihni kolonat e
shqiptarëve duke u larguar nga Atdheu i tyre, të zhgënjyer me “demokracinë”
shqiptare, me korrupcionin, me shkeljet e lirisë së fjalës dhe të normave
demokratike, në përgjithsi, me mungesën e drejtësisë e tjera e të tjera. E ju të gjithë, perëndimorët pa dallim aty në
Tiranë -- keni hesht, për vite, përball këtyre dukurive. Është tepër vonë tani, reagimi i juaj. Tani,
po të flisni, MEPJ u jep ju urdhër të largoheni, të merrni valixhet dhe ikni,
duke koritur ju personalisht, të nderuar diplomatë perëndimorë – po për më
tepër duke poshtëruar vendet tuaja që ju përfaqësoni në Republikën e
Shqipërisë. A mund të më thotë dikush se
bazuar në cilat norma dhe cilat parime, vlerat dhe rregullat diplomatike
ndërkombëtare, Shqipëria mund të japë një njoftim të tillë për diplomaten më të
lartë amerikane në Tiranë? Dikush duhet të japë një shpjegim për këtë njoftim
ofendues ndaj Amerikës, qoftë Ambasada Amerikane në Tiranë ose Departmenti
Amerikan i Shtetit në Washington. E turpëshme!
Unë e kam thenë
vazhdimisht se marrëdhëniet midis dy vendeve tona nuk janë ashtu siç
pretendohet se janë dhe aspak ashtu siç do të dëshironim të ishin, në këtë
100-vjetor të themelimit të tyre. Shyqyr që ky përvjetor po merr fund se na
kanë lodhur me gnjeshtra të zhvillimit të këtyre marrëdhënieve, “krah për krah”
dhe gjoja të bazuara në “vlera të përbashkëta”, me udhëheqsin e tyre të
preferuar në krye të qeverisë shqiptare.
Jam munduar gjatë viteve që këto marrëdhënie ti paraqes si lidhje midis
dy popujve tanë dhe jo me regjime ose individë autoritarë që s’kanë asgjë të
përbashkët me Amerikën as me vlerat perëndimore. Për fat të keq, atmosfera në
marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë nuk ka qenë kurrë më e
keqe se sot – në përmbylljen e 100-vjetorit të vendosjes së këtyre
marrëdhënieve. Dua që këto marrëdhënie
të jenë gjithmonë popull me popull dhe të mos varen nga individë të
papërgjegjëshëm, nga cila do palë qoftë, që i përdorin ato për qëllime që nuk
janë në favor të lidhjeve, historikisht, miqësore e të ngushta midis dy popujve
tanë miq.
Uroj që këta
njerëz, të cilëve u kishim besuar zhvillimin normal dhe diplomatik të
marrëdhënieve shqiptaro-amerikane, të mos u kenë shkaktuar lidhjeve,
historikisht, miqësore midis dy kombeve tona – dëme të pa-riparueshme
afatgjata. Disa analistë e komentues shqiptarë u shprehën, pas njoftimit të
MEPJ të Shqipërisë se Edi Rama po e hedh Juri Kim, si një “lemon të shtrydhur”,
por unë besoj se në përmbyllje të 100-vjetorit të marrëdhënive dy-palëshe, Edi
Rama po i tregon gishtin edhe Shteteve të Bashkuara, në shenjë mos-aprovimi për
gjëra që ne ndoshta nuk i shohim në marrëdhëniet midis dy vendeve tona.
Kur shikoj pas
zhvillimet e disa viteve të fundit në marrëdhëniet midis Ambasadores amerikane
Juri Kim në Tiranë por edhe të përfaqsuesve të tjerë perëndimorë në Shqipëri,
si për shembëll trajtimit dhe përpjekjeve të tyre për ta paraqitur Ramën dhe
regjimin e tij si pro-perëndimor, e madje edhe si pro-amerikan, me të cilin
Shtetet e Bashkuara, sipas tyre, ndajnë “vlera të përbashkëta – është e
pamundur të mos bej pyetjen më normale që mund të jetë -- drejtuar diplomatëve
perendimorë në Tiranë: More a ka mbetur gjë më nga integriteti diplomatik në
këtë botë!? Z. Rama është tallur në të
kaluarën me Bashkimin Evropian, me
Shtetet e Bashkuara dhe me Zonjën Kim, personalisht, duke iu referuar asaj, pak
a shumë, si “sekretare e Partisë së Punës(Komuniste) Frank Shkreli: Kryeministri Rama tallet me Amerikën në prani të Yuri Kim |
Gazeta Telegraf
, ndërkohë që dihet se flamuri i Shteteve të Bashkuara, nuk është një prej
flamurve botëror i preferuar nga Edi Rama.
Por ishte njoftimi
i fundit që erdhi si rrufe nga një qiell i kaltër, nga Ministria për Evropën
dhe Punët e Jashtme e Shqipërisë – në ditët e fundit të 100-vjetorit të
marrëdhënieve shqiptaro-amerikane. Ishte
si një kapak për të mbyllur këtë farsë mashtruese nga ana e Tiranës zyrtare që
po përfundon me shpalljen e përfaqsueses amerikane në Tiranë, pothuaj si
“non-grata”, ndoshta jo me këto fjalë, por është një dëbim i njëanshëm nga
regjimi Rama, ndryshe kjo nuk mund të shpjegohet.
Deri në këtë
moment, nuk kam parë ndonjë njoftim nga Departmenti Amerikan i Shtetit sa i
përket njoftimit të njëanshëm për “zevendësimin e Ambasadores Kim”, si
përfaqsuese e Shteteve të Bashkuara në Tiranë. Ky njoftim nga Ministria e
Europës dhe Punëve të Jashtme e Shqipërisë është krejtësisht jashtë normave
diplomatike.
Ja lexojeni njoftimin e njëanshëm të Tiranës zyrtare ku një regjim
autoritar siç është ai i Tiranës, njofton largimin/dëbimin e një ambasadori të
huaj – dhe jo vetëm do si do ambasadori – por përfaqsueses së Shteteve të
Bashkuara të Amerikës, fuqisë politike, ekonomike dhe ushtrake më të madhe
botërore – me të cilën deri më sot me fjalë boshe pretendonte se ishte aleatja
kryesore strategjike e Shqipërisë. Çfarë hipokrizie!?
Cilat
do që të kenë qenë marrëdhëniet midis ambasadores amerikane në Tiranë, Juri Kim
dhe regjimit të Kryeministrit Rama, gjatë tre viteve të kaluara, njoftimi i
Ministrisë për Europën dhe Punët e jashtme e Shqipërisë është ofenduese për
Zonjen Kim të cilës në realitet, Tirana zyrtare i thotë, merr valixhet dhe ik!
Por është një ofendim i rëndë karshi Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Është
një njoftim jashtë normave normale diplomatike në marrëdhëniet midis shteteve
dhe dikush duhet të japë shpjegim se pse ndodhi dhe çfarë do të thotë, pasi
është një dukuri e paparë më parë, në analet diplomatike.
Çfarë
sinjali është ky njoftim për vet Zonjën Kim dhe për marrëdhëniet
shqiptaro-amerikane? Duke e shikuar prej së largu, më duket se njoftimi i MEPJ
nuk ka të bejë fare me Zonjën Kim por me pakënaqësinë e qeverisë Rama me
Shtetet e Bashkuara – si një shenjë protestues nga Tirana se qeveria shqiptare
aktuale është e pakënaqur me politikat e vendit që përfaqëson Zonja Kim. Por
mund të jetë edhe njëfarë bullizmi, një kërcnim se nëqoftse shtohet presioni
ndaj regjimit të tij, mund të ketë masa të tjera edhe më dramatike për
marrëdhëniet dy palëshe, për ndryshe kjo nuk mund të kuptohet nga njerëz
normal.
Për diplomatët
amerikanë dhe perëndimorë në Tiranë, që përfaqësoni Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimin
Evropian – për hir të atij populli të vuajtur pro-perëndimor në Shqipërinë tonë
të dashur -- ka ardhur koha që të hiqni maskën e hipokrizisë dhe të flisni
haptas për realitetin tragjik të politikës shqiptare dhe të gjëndjes në
përgjithësi në atë, përfshir dështimin e demokracisë së vërtetë në Shqipëri –
një politike të dështuar, që tani, fatkeqsisht, mund të prekë negativisht edhe
marrëdhëniet e Shqipërisë me Perëndimin. Megjithkëtë, unë jam optimist se
marrëdhëniet miqësore shqiptaro-amerikane midis dy kombeve tona, të cilat i
kanë mbijetuar, për pothuaj një gjysëm shekulli, njërit prej regjimeve më të
egra e barbare në botë -- diktaturës komuniste të Enver Hoxhës, do të vazhdojnë
të zhvillohen në të mirë të dy popujve tanë dhe të paqës në Ballkan dhe në
botë!