Kerko: a
Demir Krasniqi: Parashqevi Qiriazi – veprimtarja që bëri histori
E shtune, 06.06.2020, 11:28 AM
Parashqevi Qiriazi – veprimtarja që bëri histori ( 1880 – 1970 )
- Teksti, muzika dhe interpretimi :
Demir Krasniqi -
Po m’ tingëllon një zë në zemër , si bylbylit prej kafazit –
T’ia këndoj një
këngë me emër Parashqevi Qiriazit !
T’ia këndoj një
këngë të bukur , ashtu si që është më së
miri –
Veprimtares sonë
të lumtur , të lindur nga
Manastiri !
Refreni :
Po krenohet Manastiri –
Ku rrezon Dielli ma së miri !
Lindi një vajzë si tallazi –
Parashqevi Qiriazi !
Parashqevi vajzë e sherbetit –
U rritë n’ djep të Alfabetit !
N’ djep të shkrimit dhe
leximit –
N’ djep t’ Shoqatës së “Bashkimit” “!
Parashqevi Qiriazi
, shumë e shquar si veprimtare ,
Që ka bërë shumë
histori dhe përplot vepra krenare !
E pa epur për
trimëri , dituri dhe lumturi ,
Shëmbëlltyrë mbet për liri edhe atdhedashuri !...
Më datën e 2 Qershorit
1880 –
Një vajzë Zoti na e solli si yll drite
në këtë jetë !
Në qytetin e Manastirit , lindi një
vajzë si tallazi –
Me kënaqësi e pagëzuan Parashqevi Qiriazi !
Mbarë qyteti i Manastirit , fusha e
male u zgjuan prej gëzimit ,
U zgjua vatra që i lindi motra e vogël e Gjerasimit !
Ishte lindur motra e Gjergjit edhe motra e Sevastisë
–
Që ua shtoi gëzimin familjes , mbarë anëtarëve të shtëpisë !
Parashqevi Qiriazi , me ide përparimtare –
Shëmbëlltyrë si veprimtare e Lëvizjes
Kombëtare !
Dhe për emancipimin e gruas
shqiptare –
Për arsim dhe
edukim – Mësuese e Popullit krenare !
Pas mbarimit të studimeve të gjuhës dhe letërsisë ,
Në Kolegjin Femëror Amerikan , që mbahej n’ shtet të Turqisë –
Parashqevi u kthye n’ atdhe dhe iu përkushtua
mësuesisë ,
T’ rinjve , t’ rejave , që t’ua japin kontributin e
diturisë !
Parashqevi Qiriazi , shëmbëlltyrë në mes gjithë shoqesh –
Me dëshirë shërbeu në Shkollën Shqipe
të Vashave të Korçës !
Gjithmonë e tërhiqte zemra n’ punë ku
ishte ma së mirit –
Mori pjesë si delegate në Kongres të Manastirit !
Mori pjesë si delegate , në Kongres të
Alfabetit –
Që arsimit n’ shkollën shqipe , n’
ballë t’ i printe selametit !
Parashqevi Qiriazi , gjithmonë bënte
punë të mbara –
Ajo botoi “Abetare për shkollat shqipe të para !”
I botoi në Manastir , me mund dhe shpenzim të
vet –
Në vitin 1909 dhe më 1911 !
N’ rrugë të sajë përparimtare , që s’
ka qenë aspak e lehtë –
N’ histori t’ shkollës shqiptare , nuk harrohet kurrë për jetë !
Parashqevi Qiriazi , ishte shumë
përparimtare –
Në Korçë themeloi të parën Shoqëri t’ Gruas shqiptare !
Kjo Shoqëri u themelua më 21 Janar
1909 –
Gratë shqiptare fort janë gëzua , u dha lajmi në çdo anë !
Më 1912 , nga vullneti dhe gëzimi i
lumturisë –
Vazhdoi disa kurse kualifikimi në Fakultetin e Pedagogjisë ,
Të Universitetit të Oberlinit , t’i
përsosë rrugët e dritës ,
Me dituri të marra
në Shtetet e Bashkuara të Amerikës !
Po atë
vit Parashqevi , hartoi programin
arsimorë –
Të Qeverisë së Përkohshme , që punonte në Vlorë !
Pastaj e vazhdoi dhe n’ mbarë
trojet e Shqipërisë –
Që të shkrepin
rreze Dielli të Diturisë !
Më 1921 , në atdhe u kthye prore –
U bë një nga themelueset dhe drejtueset
kryesore ,
Të Institutit Femëror “Kyrias” në Tiranë e Kamzë të re ,
Punoi prej vitit 1922 deri më 1933 !
Për shkak të qëndrimit të saj
antifashist nga droja –
Më 15 Tetor 1943 u internua nga
Gestapoja !
Në kampin Anhalt ( Banjica) , qëndroi
si heroinë e re –
I mbijetoi vdekjes dhe pas mbarimit të luftës u kthye në
atdhe !
Kur erdhi viti Njëmijë e nëntëqind e
shtatëdhjetë –
Parashqevi Qiriazi , na u nda nga kjo
jetë !
Por , veprat e saja gjithmonë do të rrojnë –
Gjeneratë pas gjenerate , kurrë nuk do t’i harrojnë !
Gjilan, 02.06.2020 v. Demir
KRASNIQI