E enjte, 28.03.2024, 05:15 PM (GMT)

Mendime

Islam Lauka: Pajtimi me Rusin? ose politika e rr?nimit t? Pavar?sis? s? Kosov?s

E hene, 19.11.2018, 07:02 PM


Pajtimi me Rusin?

ose politika e rr?nimit t? Pavar?sis? s? Kosov?s

Studim nga Islam LAUKA*

Takimi i Presidentit t? Kosov?s, Hashim Tha?i, m? Presidentin e Rusis?, Vladimir Putin, n? Forumin Nd?rkomb?tar t? Paqes n? Paris (11-13 N?ntor 2018) nuk ishte i zakonsh?m. Ai ishte i pari, n? k?t? nivel, midis dy vendeve. P?r m? tep?r, u takua Presidenti i nj? fuqie t? madhe me Presidentin e nj? vendi, t? cilin ajo nuk e njeh si shtet, por thjesht si territor t? nj? shteti tjet?r.

P?r t? gjykuar mbi k?t? takim duhet par?, fillimisht, rruga q? u ndoq p?r t? arritur deri aty, ??shtjet q? u ngrit?n dhe q?ndrimi i pal?ve rreth tyre.

Ka vite q? politika e jashtme e Kosov?s ka dh?n? shenja zbutjeje t? q?ndrimeve t? saj ndaj Rusis?, nd?rsa koh?t e fundit, nga dyshja Tha?i-Pacolli, edhe t? pajtimit me t?.

Faktet qe mb?shtesin k?t? argument jan? k?to: n? Strategjin? e Siguris? t? Republik?s s? Kosov?s (2010) dhe Analiz?n e Rishikimit Strategjik t? Sektorit t? Siguris? (2014), Rusia nuk p?rmendet fare as si rrezik, as si k?rc?nim; Kosova, k?t? vit nuk iu bashkua, n? shenj? solidariteti p?r rastin “Skripali”, aleatit t? saj, Britanis? s? Madhe, n? d?bimin e diplomat?ve rus?, si? vepruan fqinj?t e saj, si Shqip?ria, Maqedonia, Mali i Zi, me p?rjashtim t? Serbis?; Kosova nuk ka marr? asnj? mas? p?r t’iu kund?rv?n? propagand?s dhe luft?s informative t? Kremlinit.

Ka koh? q? Ministria e Jashtme e Kosov?s nuk reagon ndaj shpifjeve dhe akuzave pa baz? t? Mosk?s kund?r Kosov?s. Sa p?r t? dh?n? nj? shembull, me 25 Tetor 2018, Z?dh?n?sja e MPJ t? Rusis?, Maria Zaharova, deklaroi se Kosova ka d?shtuar si formacion shtet?ror dhe ajo nuk p?rb?n gj? tjet?r, ve? nj? territor q? po mbushet me arm?. T? nes?rmen, m? 26 Tetor 2018, Departamenti i Informacionit dhe Shtypit t? k?saj Ministrie, komentoi miratimin, nga Kuvendi i Kosov?s, t? ligjeve p?r formimin e ushtris?, ku theksohet se “shtyll? e k?saj ushtrie do t? jen? terrorist?t e U?K-s?”, se ajo do t? p?rdoret “kund?r popullsis? serbe n? Veri t? Krahin?s” dhe se krijimi i saj “?sht? i mbarsur me minimin e stabilitetit n? Ballkan”. Ministria e Jashtme e Kosov?s, si gjithmon?, nuk u b? e gjall?.

Duket, nga frika e bacit Behgjet se mos zem?rohet batjushka Putin.

Politika e afrimit dhe pajtimit t? Kosov?s me Rusin? ?sht? bazuar n? tre pandehma (hipoteza); s? pari, Rusia ?sht? fuqi e madhe, ajo merret me probleme globale, kurse Kosova, si shtet e vend i vog?l nuk paraqet interes p?r t? dhe, si e till?, nuk ?sht? n? axhend?n e saj. S? dyti, Rusia dhe Kosova, nuk kan? fare marr?dh?nie dhe nuk jan? as miq, as armiq me nj?ra tjetr?n. ?sht? n? interes t? Kosov?s q? t? nd?rtoj? marr?dh?nie korrekte me t?. S? treti, duke qen? se Rusia ?sht? an?tare e p?rhershme e K?shillit t? Sigurimit (KS) me t? drejt? vetoje, Kosova duhet t? gjej? m?nyr?n p?r t’iu afruar Mosk?s dhe ta bind? at? q? t? mos e bllokoj? an?tar?simin e saj n? OKB.

Prov? e v?rtet?sis?, drejt?sis? dhe q?ndrueshm?ris? s? k?tyre pandehmave jan? faktet dhe logjika. Le t’i ballafaqojm? me to.

N?qoft?se ka nj? ??shtje, e cila ka qen? konstante n? axhend?n e politik?s dhe diplomacis? s? Mosk?s, q? nga shp?rb?rja e Bashkimit Sovjetik (1991), ajo ?sht? Kosova. N? var?si t? interesave dhe pozit?s s? saj n? hierarkin? vendimmarr?se bot?rore, Rusia e ka b?r? Kosov?n pjes? t? pandar? t? axh?nd?s s? saj nd?rkomb?tare n? KS, n? G8, Grupin e Kontaktit p?r ish-Jugosllavin?, n? OSBE, K?shillin e Europ?s, Organizat?n e Bashk?punimit t? Detit t? Zi (BEDZ) dhe n? ?do forum tjet?r, ku ajo ?sht? e pranishme. Rasti i Kosov?s ka z?n? vend, pothuaj, n? t? gjitha dokumentet themelore t? politik?s s? jashtme dhe t? siguris? s? Federat?s ruse, si Koncepti i Politik?s s? Jashtme, Strategjia e Siguris? Komb?tare dhe Doktrina Ushtarake. Kosova ?sht? nj? nd?r 3 temat kryesore nd?rkomb?tare, krahas zgjerimit t? NATO-s n? Lindje dhe Mbrojtjes Antiraket?, t? cilat Moska Zyrtare i ka shfryt?zuar p?r t’u rikthyer n? tavolin?n e t? m?dhenjve. P?r t? mos shkuar shum? larg, por vet?m gjat? muajit t? fundit, Kosova ?sht? p?rfshir? n? axhend?n politike t? Presidentit Putin (Klubi nd?rkomb?tar “Valdaj”, 18.11. 2018), t? Ministrit t? Jasht?m, Lavrov, (Konferenca e shtypit, me 09.11.2018) pa p?rmendur Z?dh?n?sen e Shtypit t? MPJ-s?, e cila, nuk e ndan, pothuaj, asnj?her? nga axhenda e saj.

Duket qart? se t? dh?nat faktike provojn? pranin? e p?rhershme dhe aktive t? ??shtjes s? Kosov?s n? axhend?n e politik?s dhe diplomacis? ruse. T? mos e njoh?sh, apo ta mohosh k?t? realitet, ?sht? naivitet, n? rastin m? t? mir?, ose djall?zi, prapa s? cil?s fshihen q?llime largvajt?se, n? rastin m? t? keq.

Le t? shohim raportin q? ka me faktet hipoteza “Kosova dhe Rusia nuk jan? miq, as armiq”. N? Konferenc?n e Rambuj?s?, Rusia ka qen? n? an?n e Serbis? kund?r Kosov?s; nd?rhyrjen e NATO-s kund?r ish-Jugosllavis?, Moska e ka klasifikuar si agresion, nd?rsa ?lirimin e Kosov?s nga Serbia, si aneksim, nga ana e Per?ndimit; formulimi n? preambul?n e Rezolutes 1244 t? KS-s?, ku theksohet se Kosova ?sht? pjes? p?rb?r?se e Jugosllavis? ?sht? konceptuar dhe miratuar n? K?shillin e Sigurimit, me k?mb?nguljen e Rusis?; me 12 Qershor 1999, trupat ushatarke ruse pushtuan, p?rkoh?sisht aeroportin e Prishtin?s; n? vitin 2003 Rusia t?rhoqi kontigjentin e trupave t? veta nga Kosova, pasi nuk u realizua k?rkesa e saj p?r t? patur sektor t? ve?ant? n? Veri; n? vitin 2007, Rusia kund?rshtoi planin Ahtisari p?r pavar?simin e Kosov?s dhe k?rc?noi se do t? ushtronte t? drejten e vetos,n?se ai do t? paraqitej n? KS; n? vitin 2008, Moska kund?rshtoi me vendosm?ri shpalljen e pavar?sis? s? Kosov?s, nd?rsa Veriut t? saj i ofroi modelin rus t? konflikteve t? ngrira n? hap?sir?n ish-sovjetike; n? vitin 2010, p?rfaq?suesi rus n? Gjykat?n Nd?rkomb?tare t? Drejt?sis?, u p?rpoq,pa sukses, “t? argumentioj?”, se ky akt p?rb?nte shkelje t? ligji nd?rkomb?tar; n? vitin 2011, Rusia luajti rol aktiv p?r miratimin e Raportit t? Dik Martit n? K?shillin e Europ?s; gjat? viteve t? fundit, Rusia ka kund?rshtuar m? forc? ?do hap q? synonte forcimin e shtet?sis? s? Kosov?s dhe konsolidimin e subjektivitetit t? saj nd?rkomb?tar,si an?tar?simi n? organizatat nd?rkomb?tare (UNESCO, etj), krijimi i ushtris?, largimi i UNMIK-ut, heqja e raportimeve periodike mbi Kosov?n n? KS, etj etj; Moska,krahas Beogradit,?sht? p?rfshir? edhe n? lobimin p?r t?rheqjen e njohjeve t? Kosov?s.

T? dh?nat empirike provojn?, pa asnj? m?dyshje, se Rusia ka qen? dhe mbetet, nd?r armiqt? m? t? eg?r t? liris? dhe pavar?sis? s? Kosov?s dhe hedhin posht?, si t? paq?ndruesh?m, pohimin e dyshes Tha?i-Pacolli se “Kosova dhe Rusia nuk jan? miq, as armiq”.

Pandehma e tret?, ajo e afrimit dhe pajtimit t? Kosov?s me Rusin?, me synim q? t? bindet ajo p?r t? mos bllokuar an?tar?simin e saj n? OKB, n? v?shtrim t? par?, duket e justifikueshme, por n? ballafaqim me logjik?n m? t? thjesht?, as ajo nuk q?ndron. Deri n? vitin 2008, ishte Per?ndimi, n? p?rgjith?si dhe SHBA, n? ve?anti, q? iu p?rmbajt?n politik?s s? afrimit dhe pajtimit me Rusin? p?r zgjidhjen e shum? ??shtjeve shqet?suese nd?rkomb?tare, p?rfshir? at? t? Kosov?s, por pa rezultat. N? vitin 2009, Presidenti amerikan, B. Obama iu rikthye marr?dh?nieve me Rusin?, n?p?rmjet politik?s s? njohur si “Reset”, por edhe ai d?shtoi. Ashtu, si? d?shtoi NATO n? strategjin? e saj p?r ta trajtuar Rusin? si partnere. Moska u b?, gjithnj? e m? shum?, autoritare, agresive dhe jo bashk?punuese. Aktualisht, Rusia njihet si fuqi revizioniste dhe p?r?ar?se q? nd?rhyn n? pun?t e brendshme t? t? tjer?ve, sidomos t? fqinj?ve, q? shfryt?zon luft?n informative, sh?rbimet e fshehta dhe arm?t kimike p?r realizimin e q?llimeve politike. ?sht? kjo arsyeja q?, pas agresionit n? Ukrain? dhe aneksimit t? Krimes?, n? vitin 2014, BE, SHBA dhe nj? num?r vendesh t? tjera vendos?n sanksione kund?r Rusis?. N? vitin 2017, Kongresi Amerikan miratoi “Ligjin mbi Kund?rv?nien ndaj kund?rshtar?ve t? SHBA-s?”, n? t? cilin, Federata Ruse rreshtohet, krahas Iranit, Kores? Veriore dhe ISIS-it. N? Strategjin? e Siguris? Komb?tare dhe n? Doktrin?n e Mbrojtjes t? SHBA-s?, Rusia klasifikohet si rival i rreziksh?m, nd?rsa n? fush?n b?rthamore, si k?rc?nim jetik. Parlamenti europian dhe disa vende euro-per?ndimore kan? miratuar ligje dhe platofrma p?r t’i b?r? ball? sfid?s s? luft?s informative q? zhvillohet nga Rusia.

V?mendje e posa?me i kushtohet politik?s ballkanike t? Rusis?. Personalitete t? njohura t? politik?s europiane dhe bot?rore si Angela Merkel, Tereza Mej, qendra k?rkimore-shkencore me em?r, ekspert? t? shquar t? shkencave politike, si Ri?ard Has, , T. Shnajder, D. Server, etj e vler?sojn? Rusin? dhe ndikimin e saj negativ si nj? k?rc?nim serioz ndaj Ballkanit dhe Kosov?s.

Jo bashk?punimi, por kund?rv?nia ndaj politik?s ruse dhe marrja e masave p?r t? p?rballuar sfid?n e ndikimit t? saj negativ ?sht? prirja mbizot?ruese n? politik?n dhe diplomacin? e aleat?ve tan? per?ndimor?. Vet?m Presidenti i Kosov?s dhe Ministri i saj i Jasht?m nuk e shohin, as nuk e ndjejn? k?rc?nimin rus, n? p?rgjith?si dhe n? Kosov?, n? ve?anti.

Pyetja q? shtrohet ?sht?: ?far? t? dh?nash sekrete kan? Hashim Tha?i dhe Behgjet Pacolli, t? panjohura nga partner?t tan? per?ndimor?, n? baz? t? te cilave ata arrinj? n? p?rfundimin se Rusia, nga k?rc?nuese, mund t? b?het bashk?punuese. Dhe m? tej, ?far? levash ndikimi kan? ata mbi Kremlinin q? ta detyrojn? t? b?j? at? q? nuk e b?n? dot Uashingotni, Berlini e Londra – ta bindin, q? t? mos ushtroj? t? drejt?n e vetos p?r Kosov?n.

K?to pyetje mund t? ken? p?rgjigje t? ndryshme, nj? prej tyre, mbase, na e jep fabula e Ezopit p?r sorr?n, e cila, duke pretenduar se mund t? b?j? shqiponj?n, fluturon mbi nj? dash dhe me thonjt? e saj ngat?rrohet keq e ngec n? leshin e tij.

Mosnjohja e fuqis? dhe e kapaciteteve t? veta, shk?putja nga realiteti dhe rendja pas aventurave shpjegon shum??ka nga veprimet e Tha?it, lidhur me Rusin?. Por ato jan? t? pamjaftueshme. M? bind?s ?sht? argumenti, sipas t? cilit, Tha?i, gjithnj? e m? shum?,?sht? larguar nga vlerat dhe konceptet per?ndimore, nd?rkoh? q? ?sht? afruar me ato t? Putinit. Teza e fundit e tij p?r Kosov?n, si “konflikt i ngrir?” ?sht? nj? koncept, kryek?put, putinist. ?sht? Moska ajo q? e ka konsideruar ??shtjen e Kosov?s si t? pazgjidhur, nj?lloj si problemi palestinez, ashtu si? po e klasifikon edhe Presidenti i saj, Hashim Tha?i.

Impulset putiniste jan? t? pranishme edhe n? metodat e vendimmarrjes s? Tha?it. P?rpjekjet p?r shfuqizimin e Gjykat?s Speciale; d?bimi nga Kosova, me dhun?, i 6 gulinist?ve; k?mb?ngulja p?r t? p?rfshir? n? axhend?n e bisdimeve me Serbin? ??shtjet territoriale, pa konsensusin e forcave t? tjera politike dhe pa transparenc?; mosp?rfillja sistemtaike e parlamentit etj., jan? disa nga simptomat autoritariste t? Tha?it, t? huazuara nga Putini.

Ndikimi i Presidentit rus nuk e ka kursyer as karakterin e Tha?it. Deklaratat se ideja e tij p?r “korrigjimin e kufirit” g?zon mb?shtetje t? madhe, brenda e jasht? Kosov?s jan?, thjesht, mashtrim. Mb?shtetja e ides? p?r nevoj?n e n?nshkrimit t? marr?veshjes, juridikisht t? detyrueshme, midis Kosov?s dhe Serbis?, nuk do t? thot? edhe mb?shtetje e planit t? tij p?r ndryshimin e kufijve.

Por mashtrimi dhe spekullimi m? i madh b?het me faktet, t? cilat “kleptokracia e organizuar” putiniste nuk e ka p?r gj? t’i shkat?rroj?, p?r t? nd?rtuar nj? realitet alternativ, ashtu si? po b?n Tha?i, duke imituar Putinin, me injorimin apo shkat?rrimin e faktologjis? dhe paraqitjen e Rusis? si nj? vend neutral, as mik as armik i Kosov?s.

Ashtu si mashtruesi Putin, Tha?i p?rpiqet q? intersat e tij t? ngushta t’i paraqes? si strategji t? holl?, intrigat q? b?n p?r realizimin e tyre, si taktik? e shkath?t, nd?rsa autoritarizmin n? vendimmarrje e politikb?rje, si vendosm?ri.

K?to jan? konceptet, pandehmat dhe rruga q? e ?uan Tha?in n? preh?rin e Putinit.

Tani, le t? analizojm, shkurtimisht, p?rmbajtjen e takimit. Nga ato q? deklaroi vet? Presidneti Tha?i, si dhe nga informacioni i shkurt?r i Z?dh?n?sit t? Presidenc?s ruse, Dmitri Peskov, rezulton se takimi ishte jo klasik dhe i kufizuar n? koh?. Pyetjes s? Tha?it se a do ta mb?shteste Moska nj? marr?veshje t? mundshme midis Kosov?s dhe Serbis?, Putini i ?sht? p?rgjigjur pozitivisht. I ngaz?lluer nga p?rgjigjia e homologut rus, Tha?I e vler?soi takimin me t? si nj? hap t? madh, si di?ka q? i ka munguar Kosov?s.

Duket se Tha?I nuk e ka njohur mir? personin q? ka pasur p?rball?. S? pari, Vladimir Putini nuk shquhet p?r mbajtjen e fjal?s n? marr?dh?niet nd?rkomb?tare, as kur fjala e tij dhe e vendit q? p?rfaq?son ?sht? e fiksuar n? marr?veshje e traktate nd?rkomb?tare. Shkelja e Marr?veshjeve t? Minksit (2015), shkelja e Traktatit t? Arm?ve B?rthamore me rreze t? mesme dhe t? shkurt?r v?primi (1987), shkelja e Traktatit t? Miq?sis? dhe Bashk?punimit me Ukrain?n (1997), etj. d?shmojn? se marr?veshjet e n?nshkruara nuk kan? asnj? vler?, kur nuk u p?rshtaten interesave t? tij, le m? nj? premtim gojor q? jepet n? mjediset e nj? forumi nd?rkomb?tar. S? dyti, Tha?I duhet ta dij? se p?r arritjen e marr?veshjes me Kosov?n, Putini i ka v?n? kushte Vu?i?it: marr?veshja duhet t? b?het vet?m n? baz? t? rezolut?s 1244 t? KS dhe t? kushtetut?s serbe (Kosova n? Serbi); ajo duhet t? mbroj? interesat e popullit serb (kupto, t? forcave nacionaliste e konservatore, n? radh? t? par?, t? Kish?s Ortodokse serbe, t? cilat jan? kund?r marr?veshjes). Dhe i ka t?rhequr v?mendjen, m? se nj? her?, se Kosova nuk ?sht?, thjesht, nj? ?eshtje e Serbis?, por edhe ??shtje nd?rkomb?tare (kupto, e Rusis?).

P?rfundimi i Tha?it se, n? rast t? arritjes s? marr?veshjes me Beogradin, rus?t nuk mund t? tregohen m? serb? se sa serb?t, duke bllokuar an?tar?simin e Kosov?s n? OKB, ?sht? iluzion. N? KS Putini mbron interesat e fuqis? s? madhe ruse, jo t? Serbis?. Shikuar n? k?t? optik?, mendoj se ka m? shum? gjas? q? Kremlini ta kund?rshtoj?, se sa ta mb?shtes? marr?veshjen Kosov?-Serbi. Sepse mb?shtjetja e saj do t’i hiqte Mosk?s nj? lev? t? fuqishme ndikimi mbi Beogradin. “Karta” e Kosov?s ?sht? shfryt?zuar dhe vazhdon t? shfryt?zohet me mjesht?ri nga Rusia p?r realizimin e q?llimeve t? veta gjeopolitike dhe gjeoekonomike n? Serbi. Ve? k?saj, mbyllja e ??shtjes s? Kosov?s do t’i hapte rrug? an?tar?simit t? Serbis? n? BE dhe, n? perspektiv?, mundet edhe n? NATO. Nj? zhvillim i till?, do t? ishte i papranuesh?m p?r Mosk?n. Ajo ?sht? e interesuar q?, ushtarakisht, Serbia t? ruaj? statusin e tanish?m neutral. N?p?rmjet Kosov?s, ajo e mban t? lidhur Serbin? pas k?tij statusi.

N?qoft?se, nga ana e Mosk?s, nuk pritet ndryshim q?ndrimi, at?her? ?far? motivesh q?ndrojn? prapa l?vizjes se fundit t? Putinit p?r t? takuar p?rfaq?suesin e nj? vendi q? Moska nuk e njeh? Sipas mendimit tim, motivimi putinist buron nga vet? ideja e Presidentit t? Kosov?s, Hashim Tha?i, p?r ndryshimin e kufijve. Ashtu si bisha q? ndjen er?n e gjakut t? pres? s? vet, edhe Putini e ndjen se hapja e ??shtjes s? kufijve n? Ballkan do t’i siguroj? atij pre t? mjaftueshme n? k?t? rajon, p?r nj? koh?, relativisht t? gjat?. Ka rrezik q? preja e par? p?r ariun rus t? jet? Kosova, e nxjerr? n? prit? nga ai q? duhet ta mbroj? – Presidenti i saj. Historikisht, sa her? q? Rusis? i jan? nxjerr? n? prit? tokat shqiptare, nga fqinj?t tan? grabitqar? ose fuqi t? tjera t? huaja, gjithmon?, nga trungu i tyre jan? shqyer copa t? majme. Cila pjes? e trojeve tona e ka radh?n p?r t’u shk?putur? Jo p?r fajin e t? tjer?ve, por p?r fajin ton?.

Pas luft?s s? ftoht?, ndryshimi i kufijve me forc?, ose me “referendum”, n? fakt, ?sht? shfaqur si praktik? putiniste. Si mjesht?r i taktik?s, Putini ?sht? i bindur q? Presidenti i Kosov?s, me iden? e tij p?r ndryshimin e kufijve, po i ofron mjetin q? do t? mund?sonte faktorizimin e m?tejsh?m t? Kremilinit n? Ballkan, rritjen e ndikimit dhe pranis? s? tij n? rajonin ton?.

Mb?shtetja hipotetike e Mosk?s, p?r t? cil?n pretendon Tha?i, mund t? ndodh? vet?m n? rast se Putini bindet q? ideja e homologut te tij kosovar p?r ndryshimin e kufijve do t? sh?rbente si fitil q? do t? ?onte zjarrin n? depon plot barut ballkanik e, p?r pasoj?, do t? faktorizionte edhe m? shum? Rusin? n? Ballkan.

Sot bota ?sht? n? p?shtjellim. Duket sikur ka zjarrmi dhe, n? p?r?artje e sip?r, po l?viz nga boshti i saj. Nuk ?sht? m? rregulli dhe rendi i dikursh?m, me t? cilin ishim familjarizuar. Shtetet i jan? kthyer vetvetes, egoizmit dhe mbijetes?s s? vet. Nuk ka ndonj? shenje se nes?r mund t? kemi nj? bot? m? t? but?.

Kjo situat? e gjen Kosov?n n? mosh?, ende t? njom?. Ka rreth 20 vjet q? ?sht? e lir? dhe 10 vjet si e pavarur. Deri k?tu na kan? mbajtur per dore miqt? dhe aleat?t tan?. Por vjen nj? moment, kur edhe n?na ia nd?rpret gjirin f?mij?s s? vet. Miqt?, jo gjithmon?, ta kan? ngen?. Sepse edhe ata kan? problemet e tyre. Si? po ndodh me BE-n? dhe me SHBA, nen administraten e Trampit. Kosova duhet t? forcohet q? t? b?het e aft? p?r t? mbijetuar n? k?t? bot?, jo dhe aq miq?sore. Si ?do shtet tjet?r, ajo duhet t? aft?sohet p?r t? manovruar me zgjuarsi n? realitet e reja gjeopolitike, ku duket se nuk do t? ket? shum? vend p?r moral, vlera e drejt?si. Ajo nuk mund t? pres? q? t? ket? me vete, pothuaj, gjith? bot?n per?ndimore, si? ndodhi m? 1999, sepse sot, edhe vet? Per?ndimi ?sht? i p?r?ar?. Kosova duhet t? jet? shum? e kujdesshme dhe e p?rgjegjshme n? zhvillimin e marr?dh?nieve me jasht?, n? p?rzgjedhjen e bashk?pun?tor?ve, partner?ve dhe aleat?ve, qoft? edhe t? p?rkohsh?m, si? ?sht? rasti i tanish?m me Rusin? putiniste. Detyra e Kosov?s n? k?t? situat? t? turbullt, ?sht? q? t? ruhet e t? mos ngat?rrohet n? loj?rat e fuqive t? m?dha. Ideja e Tha?it p?r ndryshimin e kufijve shkon n? drejtim t? kund?rt. N? at? t? futjes n? ingranazhet e loj?rave t? tyre.

E v?rteta ?sht? se, fatmir?sisht, nuk ka nj? plan per?ndimor p?r ndryshimin e kufijve midis Kosov?s dhe Serbis?, pavar?sisht se Tha?i dhe mb?shtet?sit e tij l?n? t? kuptohet se nj? plan i till? ekziston. Por edhe po t? kishte, Presidenti do t? duhej ta kund?rshtont? e t? dilte n? mbrojtje t? territorit t? vendit t? vet dhe jo t? b?j? t? tijin planin serb p?r ndarjen e Kosov?s dhe t? k?rkoj? aleat? p?r realizmin e tij, deri n? Mosk?n e larg?t. Kjo ?sht?, n? thelb, politik? e rr?nimit t? pavar?sis? dhe shtet?sis? s? Kosov?s. Rusia ka qen? dhe mbetet k?rc?nimi num?r nj? ndaj liris? dhe pavar?sis? s? Kosov?s. Jo afrimi dhe pajtimi me t?, por kund?rshtimi i vendosur i politik?s s? saj armiq?sore duhet t? p?rb?j? nj? nd?r prioritetet baz? t? politik?s s? jashtme t? Kosov?s, n? bashk?punim dhe bashk?rendim me miqt? dhe aleat?t tan? per?ndimor?, n? radh? t? par?, me Gjermanin?, Britanin? e Madhe dhe Kongresin Amerikan.

_____________

*Islam LAUKA – doktor i shkencave politike, me gradën diplomatike “Ministër Këshilltar”, ish ambasador i parë i Shqipërisë në Kosovë, president i Qendres Shqiptare të Studimeve Amerikane e Britanik në Tiranë, drejtor i Përgjithshëm i Institutit Shqiptar të Studimeve Politike, pedagog universitar i lëndëve për diplomaci e politikë të jashtme në Prishtinë.



(Vota: 2 . Mesatare: 4.5/5)

Komentoni
Komenti:

Artikuj te tjere

Dedë Preqi: Presidenti Rugova nuk do vetëm lule te varri, por punët të vajnë për së mbari! Valon Jashari: Invazioni i shtetit serb ndaj asaj pak kulture shqiptare që ka mbetur në Preshevë Skënder Kapiti: Në Shqipëri duhet RI-VETTING- VETTING për VETTING-un Fritz Radovani: Don Simoni rrxoi murin ateist Murat Gecaj: Valltarja 'brilante' Xhevahire Gashi Skënder Jashari: Tentim-shantazhimet e Serbisë ndaj Faktorit Ndërkombëtar kundër Kosovës Dedë Preqi: Driblimet e Hashimit deri te këmbët e Putinit Reshat Nexhipi: Deputetë dhe analistë të nderuar, mos lejoni nëpërkëmbjen e historisë tonë të lavdishme dhe dinjitetin ynë kombëtar Reshat Nexhipi: Europën, e kanë krijuar njerëzit e racës tonë Reshat Nexhipi: Kontributi indirekt i Skenderbeut për Kongresin e Alfabetit Jahja Lluka: 'Shpëtimi i Shqipërisë do të vijë me anë të vetes tonë' Fritz Radovani: Dhunohet kisha e kleri katolik me armatime, burgojse, tortura, pushkatime, gjyqe fallco... Zymer Mehani: Kongresi i Manastirit - Faqe e lavdishme në historinë e popullit shqiptar Faton Mehmeti: Ja s’i Labi po e pengon Ministrin e Brendshëm, dhe kërcënimet ndaj Pacollit Skënder Kapiti: Kosova është e para - 4 xhudistet e Kosovës, krenari kombëtare Florim Zeqa: Taksa për produktet serbe, marketing politik i Qeverisë! Ilmi Musliu: Kthimi që nuk ndodhi Xhylije Ibrahimi: Tërheqja e njohjeve, dështim i diplomacisë kosovare Nue Oroshi: Në Kosovë duhet të ndërtohet një koncept kombëtar kundër planeve të Serbisë Valon Jashari: Aorestia e diplomacisë së jashtme të Kosovës rrezikim i rrugës drejt BE-së

Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora