Kadri Tarelli: Një libër si këngë serenate

“FLI TË BËHET NATË”

Një libër si këngë serenate, kushtuar dashurisë dhe mallit.

Autore Mimoza Berisha

Nga Kadri Tarelli

Në sallën “Odeon” të pallatit “A.Moisiu” në Durrës, më datën 17. 08. 2014, Klubi i shkrimtarëve dhe artistëve durrsak, zhvilloi përurimin e librit “Fli të bëhet natë” të autores durrsake Mimoza Berisha. Në sallën e mbushur me dashamirës të letërsisë dhe poezisë, mësues dhe miq të Mimozës, veç shkrimtarëve dhe artistëve durrsak, merrnin pjesë edhe të ftuar Zejnepe Alili Rexhepi, autore e librit “Refleksione lirike” dhe Safet Hyseni nga Maqedonia, bshkë me ta edhe aktori Agim Xheka nga Tirana.

Unë pata kënaqësinë të them fjalën time si mësues i Mimozës, njëkohësisht si lexues i poezisë. Aty theksova:

Kam folur edhe më parë nga kjo foltore e nderuar, por të them të drejtën, këtë herë ndihem disi ndryshe: i privilegjuar, mund të them i lumturuar, por edhe në vështirësi, pasi po flas për Mimozën, nxënësen time, gjimnazisten e viteve të shkuar, sot poete. Cili mësues nuk e lakmon një ditë e ngjarje të tillë? Cili nga kolegët mësues nuk ndjehet në siklet kur ka përballë ish nxënësen e tij me një vepër në dorë, që thotë: “Më lexoni edhe mua, pasi kam diçka për të thënë”? Nuk është një orë mësimi e “profesori” thotë ato që duhen thënë. Sot po flas për poeten, kolege në fushën e letarve dhe krijimtari. Pavarësisht se kam shkruar shumë artikuj në shumë gazeta të përditëshme, pavarësisht se edhe unë kam botuar librin “Misionarë në udhën e dijës”, sot fjala duhet menduar e matur mirë, pasi po flas për një poete. E këta poetët e shkrimtarët, janë një lloj soji që s`të falin kur gabon, qoftë edhe kur e tepron.

Gjithsesi e prita me shumë kënaqësi ftesën dhe fjalën. Kam bindjen se jam i saktë në gjykimin tim kur mendoj se, cilido prej nesh kur kalon një kohë të gjatë në punë e në jetë, rri e bën llogarinë e viteve. Artitekti numëron veprat e ndërtuara, mjeku pacientët e shëruar, piktori e skulptori pikturat e skulpturat që e kanë bërë të njohur, shkrimtari e poeti librat e shkruar, ndërsa mësuesi numëron “yjet”, nxënësit që u bënë dikushi në jetë. Ata janë vepra e tij, me ta mburret, me ta e mat edhe hijen e shtatit të tij.

Pas kaq shumë viteve mësues në shkollën e Mesme të Katundit të Ri, sot ndjehem i vlerësuar, sepse pata mundësi t`u jap mësim shumë djemëve dhe vajzave, të mençur e të talentuar, të cilët pasi mbaruan shkollëne mesme, ndoqën studimet e larta dhe arritën të bëhen kuadro me vlerë, duke i shërbyer bashkësisë, qytetit, vendit dhe kombit. Natyrisht, për të mos e marrë për vete gjithë kënaqësinë, të gjithë këta nxënës të mirë, mes tyre edhe poete Mimoza, të cilën e kemi mes nesh, janë produkt i shumë mësuesve ndër vite, por që meritat u mbeten në dorë mësuesve të shkollës së mesme, pasi ata janë të fundit që i përcjëllin në udhët e jetës e të dijes. Gjithsesi unë po veçoj disa, pa u mbetur hatri shumë të tjerëve, sepse bëhen aq sa nuk numërohen dot. Mes tyre përmend:

Dom Gjergj Meta, shërbyesi i zotit në katedralen “Shën Luçia” këtu në Durrës, që po shkëlqen edhe në publicistikë e filozofi, Agron Myftari ushtaraku i specializuar në Turqi, sot dëshmori i atdheut, Arben Çeku diplomat kariere ish ambasador, prof. dr. Mitat Mema, rektor i Universitetit “A. Moisiu” në Durrës, me doktoraturë të mbrojtur në Spanjë dhe që mban firmën e mbretit Huan Karlos. Shpend Shahini prof. doktor, i shkencave bujqësore, pedagog në Universitetin Bujqësor të Kamzës, Alban Allkoçi doktor shkencash, pedagog në fakultetin e inxhinerisë elektrike në Universitetin Shtetëror të Tiranës, Pëllumb Berisha ish deputet, shtojmë këtu disa pedagogë të universitetit “A. Moisiu” Durrës, Hazbi Lika pedagog i shkencave politike me shumë artikuj të publikuar në shtyp, Shqipe Kusi pedagoge për shkencat ekonomike, Shkëlqim Sula drejtor i auditit në këtë universitet. Veç tyre ka edhe të tjerë, përmend Julian Priska i dipllomuar për fizikë bërthamore, shtojmë këtu ekonomistë, arsimtarë, mjekë, agronomë, veterinarë, gazetarë, stomatollogë, ushtarakë, radha e emrave të tyre është shumë e gjatë.

Mbase e teproj në fantazi, por kur numëroj gjithë këta yje, më dukej se një copë qielli ishte bosh. Për kë është lënë vallë? Pyesja veten dhe shtoja: Në gjithë kata yje, s`doli një poet, që të ndriçojë me zjarrin e shpirtit dhe forcën e fjalës? Tani e besoj. Ajo copë qielli e gjeti hënën, poeten Mimoza Berisha, që aq bukur i shkojnë vargjet e këngës popullore kënduar nga Eli Fara: “Rreth e rrotull yjet, në mes tyre hëna”

Mos t`i mbetet qejfi Mimozës, pasi kur mora në dorë librin, mbeta pak në mëdyshje. Në kapak shkruhet “poezi”. U bë kohë që, rrallë lexoj të tillë libra, sidomos të poetëve të rinj, të cilët në emër të modernizmit e vargut të thyer i rendisin vargjet “Një më hu, një në kërcu”, pa rimë, pa muzikë. Lodhu sa të duash e hajde gjeje ku rreh nervi i poetit, kur mendimi s`duket gjëkundi. Le të thonë si të duan, unë e dua poezinë që, veç mendimit të ngjeshur e fjalës së zgjedhur, të këndojë, të ketë rimë, të ketë melodi, të kënaq buzën dhe veshin. Merreni si shaka. Të tillë “poezi” mua më ngjasojnë me rrugën që bënim çdo mëngjez nga Durrësi në Katund të Ri, vite të shkuar, gjithë gropa e baltë, e ne kërcenim sa në një anë në tjetrën, ec e ndalo, si topalli që çalon nga të dy këmbët. Në fund lodhje e mendje të çoroditur. Mimoza nuk është si ata. Ajo ka bërë libër me poezi, ndaj duhet përshëndetur. Po kisha edhe një merak tjetër: Unë nuk jam poet e as mësues letërsie që ta shpie fjalën degë më degë. Druhesha e kisha frikë, mos janë vjersha që të venë në gjumë, meqë Mimoza kastile na fton “Fli të bëhet natë”!? Poetët i njohin dhe i ndajnë mirë këto punë. Vjershat janë rradhitje fjalësh që rimojnë, por s`kanë mendim e as zjarr shpirti, aq më pak ide filozofie. Përsëri them: Mimoza ka bërë poezi. Lëxojeni dhe do të bindeni.

Në këtë libër, dy zjarre e mbajnë ndezur shpirtin e poetes: dashuria dhe malli. Ato si fjalë s`ngjasojnë, por në thelb s`bëjnë dot pa njëra – tjetrën. Veç koha i ndan e i dallon. E kanë thënë të moçmit, se dashuria është zjarr e flakë që të ngre e të çon në shtatë qiejt nga ku s`ke dëshirë të zbresës, ndërsa malli, kjo magji e shpirtit, të lëndon, të bën të vuash, të tret, të djeg e të zhurrit së largu. në faqet e librit, ndjejmë Mimozën me shpirt të butë e të ndjeshëm, që sinqerisht përjeton dashurinë, këtë ndjenjë hyjnore, lidhur gërshet me mallin e kujtimet  për vendlindjen, për prindrit, nënën, babën, motrat, shoqet e shokët e shkollës. Kur flet për fëmijërinë, Mimoza bëhet e vockël, e brishtë, që kërkon ndihmë, strehë e mbrojtje. Mjafton të lexoni: “Në tokën time”, “E mira nënë”, “Jam larg tokës sime”, “Dëshirat e një pulbardhe”, “Mallit, di si t`i përgjigjem”, etj. Këto dy ndjenja do t`i zbuloni dhe do t`ju prekin trup e shpirt, që në nisje të librit, pa arritur në faqen e fundit.

Pikërisht në këtë hulli endet frymëzimi i shpirtit të saj, që i ngjason lumit Erzen në muajt e dimrit, kur fryhet e del nga shtrati, valëzimit të grurit në pranverë, të ftohtit në ditët e shkurtit, të nxehtit në vapën e gushtit, freskisë së puhisë detare, pulbardhës që fluturon mbi valë, gëzimit në diellin e mëngjezit dhe trishtimit të hënës që rronitet netëve. Pavarësisht shpirtit ëndërrimtar e romantik, Mimoza i këndon lumturisë dhe brengave, ku fryma e optimizmit ndjehet në të gjitha poezitë e saj edhe kur ka pak vend për shpresë. Kjo përbën një vlerë të shtuar, sepse cilido kupton e mëson, se jeta duhet përballuar e jetuar ashtu siç është, pa zbukurime. Mimoza nuk qahet e as ankohet, veç i flet zemrës, duke bërë shumë pyetje që enden pa përgjigje, sepse kërkon e lakmon të bukurën në shpirtin e saj dhe të gjithkujt. Gjykojini vetë ç`forcë e melodi kanë këto vargje:

“…Dita s’po na do,

po na ndjek me gurë,

na paska inat...!

Fli, fli të bëhet natë...”.                            Poezia: “Fli, fli të bëhet natë”

Unë jam hëna, ti je dielli,

larg sa larg, nuk di kurkund,

të të mbaj pranë, mund të më djegësh,

të të kem larg, kam frikë se të humb.     Poezia: “Unë dhe ti, si dielli me hënën”

“Ti më the: më lër të të puth flokët,

Se pe hënën të ulur në flokët e mi.

Unë sa dëgjova zërin, ktheva kokën,

Erdhe si frymë e lehtë, e mbolle stuhi”.   Poezia: “Erës”.

Unë e vlerësoj si poezia më e bukur e librit, ku në katër vargje gjen një univers frymëzimi.

“Një grusht dhe, at… atdhe,

Ta mbaj përherë me vete në gji,

të më mbrojë nga e keqja,

mos ndihem vetëm, kur s`kam njeri”.    Poezia: “Lavdi nga lavdia jote “babait tim”

“Do të ulem në shkallët e mia të vjetra,

Në diell flokët e lagura unë do thaj,

Në dollap varur përparsja e shkollës,

Që kur ika, nënës ia lashë si pajë”.          Poezia: “Mall për shtëpinë ku u rrita”.

Kur janë larg dy zemra dhe në heshtje flasin,

Pëshpërima e tyre s`ju dëgjohet kurrë.

Çdo natë numërojnë yjet, largësinë masin,

Forcë e dashurisë lëviz çdo gur.               Poezia: “Forcë e dashurisë”.

Libri i Mimozës, është si këngë serenate, që i këndon jetës dhe dashurisë, ndaj u vjen përshtat të tre brezave: Rinisë, ku dashuria ulet këmbëkryq dhe ndez e ledhaton trup e shpirt. Brezit të mesëm, që të lodhur nga hallet e ditës, mos harrojnë se duhet të lenë pak vend edhe për dashuri. Të moshuarëve, të cilët në heshtje përtypin kujtimet dhe i shtyn në vitet e shkuar, duke psherëtitur para filxhanit të kafesë: Eh, kur ishim edhe ne të rinj!!

Kur mbarova së lexuari librin, s`di pse m`u kujtuan fjalët e Rumiut, poetit e filozofit persian të mesjetës, i cili me siguri, për Mimozën ka shkruar këtu e 800 vjet të shkuar:

I thashë natës, “Mbase je e dashuruar me hënën, sepse kjo kurrë s’qëndron gjatë”. Nata u kthye e më tha, “Nuk është faji im. Kurrë nuk e shikoj diellin, nga ta di që dashuria është e pafund?”.

Urime Mimoza, dhe libra të tjerë kaq të bukur!

Në mbyllje, po citoj dy vargje të ujdisura nga fjalët e të vuajturve në dashuri:

“I trishtuar, trazoj prushin fshehur nën hi,

s`më vjen ligsht që u plaka, më vjen keq që s`jam i ri”.

Faleminderit poete Mimoza!