Fritz Radovani: Edhe rrena asht pandershmeni..!

EDHE  RRÊNA  ASHT  PANDERSHMENI..!

Nga Fritz RADOVANI

“Rrêjë  e rrêjë…se dishka mbetë!”, thonë “dr.prof. e akademikët” tanë.

Se mos asht prof. Jorgaqi e para që rrênë… më falni se gabova dhe e thashë në gjuhen e “panjësuar”, që gënjen! “Prof. Kristina Jorgaqi, gjuhëtare; pedagoge e lëndës së Sociolinguistikës dhe e Planifikimit Gjuhësor në Universitetin e Tiranës; autore e dhjetëra shkrimeve mbi çështjet e gjuhës si dhe e të vetmeve rubrika të posaçme gjuhësore në media, mes një interviste për Gazetën Shqiptare, sqaron në mënyrë të detajuar të gjithë problematikat e gjuhës standarde si dhe domosdoshmërinë e një ligji për garantimin e një shqipeje korrekte.” A nuk ju duket se artikulli fillon si dikur... me “shoqen” Lenka Çuko? –Kjoftë per atëherë!.. Kur motra fillon e rrênë për vllaun e vet, ajo fort lehtë edhe shpifet si pa gja të keqe, pa u kujtue se asht tue tregue pandershmëninë e vet të paskrupull.

Rrêna ishte dhe asht baza e dijes së ideologjisë marksiste – leniniste me të cilen janë formue dhe brumosë nga PPSh dhe sigurimi i shtetit komunist “dr. prof. dhe akademikët” e Republikës së Shqipnisë së djeshme socialiste dhe të sotme “demonkratike” si Jorgaqi, ose si thotë Populli… “Po mos të dinin me rrêjtë as nuk do të mujshin me u ngjitë në shkallat e universitetit “Enver Hoxha” të Tiranës!

Po a i beson Populli Shqiptar rrênat dhe shpifjet e tyne? – Edhe kjo duhet shikue me kujdes, mbasi shpesh nga mungesa e informacionit njerzit gabohen...

Prof. Namik Ressuli nuk e pat fatin e “shkencëtarëve tanë”...Desht Zoti me e pasë në kujdesin e vet dhe nuk perfundoj në plumb ose ndër kampe interrnimi si shoku i vet i njohun Prof. Lem Deda, po shkoi në Itali dhe vdiq Prof. i nderuem në Torino.

Prof. Namik Ressuli nga Berati, asht kritiku ma kompetent që kishte Letersia e jonë Shqipe para vitit 1944 por që mbet edhe i ditëve tona sepse mbas vitit 1944, na kemi pasë vetem dy “kritikë” të realizmit socialist: “Shokun” Enver dhe Ramiz Alinë, që vazhdojnë me shkrue, po me pseudonime si “dr.prof. e akademikë” Jorgaqi, A. Puto, A. Lame etj.

“Prof” Jorgaqi shkruen: “Në fund të Rilindjes, siç na dëshmon studiuesi shqiptar Namik Resuli, por dhe studiuesja amerikane Janet Byron, toskërishtja qe lëvruar shumë më tepër sesa gegërishtja, aq sa qe krijuar një varietet letrar toskë. Pra, një varietet i përbashkët, që e përdornin shumica e toskëshkruesve.”

Perderisa ju trilloni dhe shtremnoni thanjet e Prof. Namik Ressulit, per mue nuk mund të jetë e besueshme as thanja e juej gjoja nga studiuesja amerikane J.Byron, mbasi per fat na sot kemi të botueme thanjet e Prof. Ressulit, në librin “Shkrimtarët Shqiptarë”, vol. I, në Tiranë, në vitin 1941.

Prof. Ressuli shkruen: “Pa dyshim ky prodhim verior është më i rëndësishmi i prodhimeve të pjesës së parë të letratyrës shqipe, si nga pikëpamja e sasisë dhe gjërësisë si dhe nga pikëpamja e lëndës dhe e mbrendisë. Këta shkrimtarë të vjetër të veriut nuk janë vetëm të parët që filluan një farë lëvizje kulturore në vendin tonë, nuk janë vetëm të parët që i dhanë shqipes një alfabet –alfabetin latin – po janë edhe të parët që mendojnë dhe punojnë për atdheun dhe gjuhën e tyre, për Shqipen e Shqipërinë. Madje nga kjo pikëpamje kombëtare ky prodhim munt të lidhej drejtë për drejtë me atë që erdhi pas lidhjes së Prizrenit, po t’ ishte ma e madhe vlera estetike e qellimi i përbashkësisë shqiptare.”(fq. 13).

Në shenimin e pergjithëshem per shkrimtarët e jugut Prof. Ressuli shenon se:

“Tri janë karakteristikat kryesore të këtij prodhimi, që e dallojnë prej të tjerëve:

a) karakteri fetar, po dhe mësimor, i vepravet;

b) influksi i madh grek, mbasi autorët e tyre ishin lidhur ngushtë me Greqinë, e kishin kryer studimet në shkolla greke;

c) përdornin alfabetin grek për shqipen.

Po shkrimtarët e vjetër të jugut në veprat shqipe që na kanë lënë nuk dëftejnë as doktrinën, as vlerën dhe as ato pakë ndjenja atdhetare që dallojnë vëllezërit e tyre gegë. Ata janë vërtetë, të parët toskë që shkruajnë gjuhën t’onë, po nuk e përdorin këte si qellim në vetvete, po si mjet, me anë të së cilës donin të përhapnin njohurit e fés orthodokse.” (fq. 70)

Në faqen 94, Prof. Ressuli shkruen: “Prodhimi letrar mysliman u zhvillua, si e thotë kthielltas titulli, ndër myslimanë, pothua edhe këta të gjithë toskë...

Ky prodhim letrar mysliman dallohet nga dy të parët:

a) Pse veprat e këtyre shkrimtarëve janë pothua krejt laike, mbasi laikër qenë ata vetë, me përjashtim të “Ervehesë”, gjerë në një farë pike “epikureane”. Si pas modës s’atëherëshme shumë nga “bejtet” e tyre, kur rrahin argumente akseptike –natyrisht një akseptizem krejt oriental – u janë kushtuar dëfrimeve që bëheshin n’ atë kohë në qëndrat kryesore të Toskërisë.

b) Pse arabo – turk është influksi që zotron në këto shkrime. Madje shumë herë aq i math është ky influks sa që nuk munt të kuptohen mirë prej leçitësve që nuk njohin Arabishten, Turqishten e Persishten.

c) Pse për alfabet kanë përdorur atë arabisht – turqisht.

Larg nga çdo frymëzim a ndjenjë atdhetare, këto “bejte” me perjashtim të “Ervehesë”...

***

E këta “bejtaxhijë” me tituj “dr. prof e akademikë” vazhdojnë jo vetem me rrêjtë, po edhe me “shpikë” tjera mendime që as nuk ia vlenë me u marrë me ta. Lexoni thanjet e pandryshueshme të “shoqes” Jorgaqi, mbasi një zonjë nuk mundet me kënë si kjo!

“Klasa e re politike, që doli nga Lufta, dhe u vu në krye të shtetit, qe në pjesën më të madhe me prejardhje nga Jugu. Popullsia e Jugut kish marrë pjesë në Luftë e kish kontribuar për çlirimin e Shqipërisë shumë më tepër sesa ajo e Veriut. Për të mos harruar pastaj edhe një fakt tjetër të rëndësishëm, që niveli i arsimimit të popullsisë së Jugut deri në Çlirim ishte deri në 10 herë më i lartë sesa ai i Veriut...

Më duhet t'ju korrigjoj: nuk u diskriminua gegërishtja, po u diskriminua, madje u godit rëndë, për arsye ideologjike dhe politike, kultura e kultivuar prej klerit katolik, që si mjet shprehjeje kishte shkodranishten.

...me përjashtim të Fishtës e Koliqit, të gjithë autorët e tjerë të rëndësishëm gegë të traditës, si Mjeda, Gurakuqi, Migjeni etj., vijuan të studioheshin nëpër shkolla.”

***

Keni harrue me thanë se:

“Gegënishtja është Gjuha e Krishtit, prandaj as ia vlen t? merremi me te”!

Kështu quhej nga ju... mbas Kongresit të vitit 1972...

Jeni po ata, po e njejta mendësi: bolshevizëm i pastër plus ..!

E vetmja gja e pastër në shkrimin tuej!