Kulturë » Vataj
Albert Vataj: Kur një nënë puth të birin, ndodh shumë më shumë se sa ajo që syri sheh
E hene, 07.07.2025, 06:58 PM
Kur një nënë puth të birin, ndodh shumë më shumë se sa ajo që syri sheh
Nga
Albert Vataj
Ajo
që duket si një gjest i thjeshtë, i përditshëm, është në të vërtetë një akt i
lashtë, një rit i butë i shpirtit dhe trupit, ku dashuria bëhet gjuhë e
padukshme e sigurisë dhe e përkatësisë. Puthja e një nëne është si një melodi
që nuk ka nevojë për tinguj, një simfoni e heshtur e biologjisë, ndjenjës dhe
kujtesës që ngjizet në atë çast të butë kur buzët takojnë lëkurën.
Nën
atë prekje të lehtë, truri zgjohet me një dritë të brendshme. Si në një
përgjigje koreografike të jetës, qendrat e thella të trurit, bërthama
accumbens, shtigjet e dopaminës, ndizen si yje në një univers ndjenjash, duke
shpërndarë ndjesinë e gëzimit dhe të lidhjes primare. Amigdala dhe
hipotalamusi, rojet e emocioneve dhe instinktit, përgatisin një fllad sigurie
që mbështjell fëmijën, si një mantel i padukshëm mbrojtjeje.
Oksitocina,
ai eliksir i brendshëm që mban bashkë zemrat, rritet në mënyrë simfonike si tek
nëna ashtu edhe tek fëmija. Ai ul lëkundjet e brendshme të ankthit, shuan
zjarrin e frikës dhe ngulit thellë ndjesinë e besimit që nuk mësohet, por
ndjehet.
Për
fëmijën, kjo puthje nuk është thjesht një prekje e çastit, ajo është një kod i
dashurisë, një formësim i padukshëm i mënyrës se si ai do të njohë botën,
përmes ngrohtësisë, përmes sigurisë, përmes përkatësisë. Ajo rregullon ritmin e
kortizolit, i mëson trupit si të qetësohet, e trurit si të ndërtojë rezistencë
dhe përqafim emocional për jetën që e pret.
Në
këtë çast të shenjtë, ndodh një trajnim i fshehtë i trurit, mëson të njohë
sigurinë jo përmes fjalëve, por përmes prekjes; mëson se dashuria nuk duhet
domosdoshmërisht të dëgjohet apo të shihet, ajo ndjehet, përjetohet, shënohet
thellë si një poezi e heshtur në palcën e ekzistencës.
Puthja
e një nëne është një premtim pa fjalë, i qëndrueshmërisë, i mbrojtjes, i një
dashurie që nuk kërkon asgjë në këmbim. Ajo nuk lë plagë, por lë gjurmë të
buta, të padukshme, shtigje ndriçimi në tru, modele sigurie që zgjasin përtej
fëmijërisë, ndoshta për gjithë jetën.
Edhe
para se fëmija të kuptojë gjuhën, ai e kupton këtë akt, ndjen spirancën e një
prekjeje që e lidh me botën. Shkenca mund të masë valët dhe hormonin, por vetëm
zemra e një fëmije e di se ç’është vërtet dashuria, ajo që ngrihet jo nga
fjalët, por nga butësia. Jo nga muret, por nga strehët që ndërtohen me puthje.
Sepse
në fund, ajo puthje, pa zë, pa gjurmë, është vula më e pastër e lidhjes
njerëzore, një rrëfim i shkruar jo në letër, por në ndërgjegjen e atij që do të
rritet me kujtimin e asaj që nuk harrohet kurrë, ndjesia e të qenit i dashur,
që në çastin e parë, nga nëna, nga vetë hyjnia e dashurisë.