E enjte, 24.10.2024, 12:36 PM (GMT+1)

Speciale » Alia

Lutfi Alia: Xhiovana Granai Kastrioti Karafa, 1522 – 1592 (I)

Pas emigrimit në Itali, shumë pjestarë të familjeve fisnike arbërore dhe përfaqësues nga masa e madhe e popullit, u shquan në jetën politike, ushtarake, fetare, shoqërore dhe kulturore, duke u bërë pjesë aktive, madje dhe protagonista në historinë e Italisë. Krahas pasardhësve të familjes të Gjergj Kastriotit, në Itali u shquan dhe përfaqësues të familjeve Granai, Muzaka, Zgura, Gropa, Spani, Dukagjini, Balsha, Renes, Mansi ...

Lutfi Alia: Himara e Albanisë dhe Papa Gregorio XIII

Në vitin 1190, Himara pushtohet nga Vendiku dhe në dokumentat e Serenissima cilësohet qartë Chimarra Albaniae. Në vazhdimësi historike, ne trojet arbërore u krijua Mbretëria e Albanisë - Regnum Albaniae (1272 – 1390), me mbret Karli I Anzhuin. Mbreterinë e Albanisë, e shtrirë nga Shkodra deri në Butrint, e njohu Papa Giovanni...

Lutfi Alia: Emigrimi në Itali i Andronikës dhe i Gjonit II Kastrioti

Vdekja e papritur e Gjergj Kastriotit më 17 janar 1468, e tronditi Arbërinë, Andronikën, djalin, si dhe të afërmit e tyre, mbarë arbërinë, ashtu si preoku-poi shtetet europiane, sidomos mbretërinë e Napolit, Vatikanin dhe Venedi-kun. I pari dokument që njoftoi vdekjen e Gjergj Kastriotit  është letra e ambasadorit të Milanos në Venecia, Girardo De Collis...

Lutfi Alia: Imzot Mark Skura

Mendohet se ka lindur në Skuraj të Kurbinit në vitin 1593. Ishte frat i urdhërit françeskan. Fillimisht shërbeu ndihmësi i ipeshkëvit Gjon Kolesi dhe pas vdekjes së tij, u emërua Ipeshkëv i dioqezës se Arbërit (Albanisë), ku shërbeu deri në fund të vitit 1635 dhe ishte ipeshkëvi i fundit i kësaj dioqeze. Në një letër të 27 tetorit 1636, imzot Mark Skura shkruan...

Lutfi Alia: Vitet e fundit të Gjonit II Kastrioti

Në vitin 1500, mbreti Federiko Aragona, u ndodh përballë komplotit të kushëririt Ferdinandi II Aragon, i cili më 11 nëntor 1500 kish firmosur në Granata traktatin sekret me mbretin francez Luigji XII, për shpërbërjen e mbretërisë së Napolit, të cilën e ndanin mes tyre. Kampanja, Abruco dhe natyrisht Napoli i kalonin Luigjit XII...

Lutfi Alia: Shkolla Shqipe e vitit 1889 në Martanesh

Malësorët e Martaneshit, historikisht janë shquar për patriotizëm, kulturë dhe arsimdashës. Gjatë mesjetës ashtu si në te gjitha vendet europiane dhe në trevën e Martaneshit, shkollat funksiononin në mjediset e kishave. Nga shekulli VI e në vazhdim, Abacia Benedektine Shën Maria Hyjëlindëse e Martana (nga 1550 Martaneshi), kishte...

Lutfi Alia: Shqiponja në stemat heraldike të familjeve dinastike arbërore (II)

Si rezulton në kronikat dhe dokumentat e shekujve XIV – XV, Kastriotët, ashtu si gjithë fisnikët e kohës, kishin stemën heraldike (mburoja me shqiponjën dykrenore me kurorat mbi kokat dhe me yllin gjashtëcepash); si referon Barleci kishin flamurin e kuq me shqiponjën e zezë dykrerëshe, që shpalosej mbi bedenat e kështjellave...

Lutfi Alia: Shqiponja në stemat heraldike të familjeve dinastike arbërore (I)

Në shekujt IX – XV, Albania – Arbëria përjetonte qytetërimin perëndimor, ishte pjesë integrale e Europës, por ishte e ndikuar edhe nga kultura lindore Bizantine. Albania – Arbëria ishte porta lidhëse mes perëndimit dhe lindjes. Kulturat europiane dhe ajo bizantine ishin të mishëruars dhe në heraldikën arbëror...

Lutfi Alia: Zef Jubani (1818 – 1880)

Folklori shqiptar në aspektet historiko – kulturore është ndër më të herëshmit në rrafshin europian. Pasuria folklorike është krijimtari popullore, është shpirti, kultura dhe kujtesa historike e popullit tonë, e transmetuar gojarisht brez pas brezi, kësisoj ka arrijt e pastër dhe origjinale deri në ditët tona . I pari studiues...

Lutfi Alia: Gjoni II Kastrioti (7)

Jeta dhe aktiviteti me dritë-hije i Dukës Gjoni II Kastrioti ka tërhequr vëmendjen e shumë studiuesve e ndër ata Volpicella, informon për ekzistencën e një dokumenti misterioz të majit 1499, i cili në fakt më pas ka humbur, por njihet përmbajtja dhe bëhet fjalë për një letër të mbretit Federiku I, i cili ankohet për marrëzitë e Gjonit...

Lutfi Alia: Gjoni II Kastrioti dhe Kostantin Arianiti Komnena

Projekti francez i kryqëzatës kundër Perandorisë Osmane, i shërbeu Karlit VIII për të realizuar objektivat dhe ambicjet e tij për të marrë mbretërinë e Napolit dhe të Dy Siçilive. Këtë nisëm e justifikonte dhe me të drejtën e koronës të Perëndorisë të Kostantinopolit, që i a dha Andrea Paleologu më 6 shtator 1494. Për...

Lutfi Alia: Dinastia Muzaka në Albania dhe në Itali (3)

Dorëshkrimi memorial i Gjon Muzakës - Dhespoti i Epirit, është e vetmja vepër e shkruar në shekullin XVI, që tregon historinë e familjes fisnike arbërore të Muzakëve. Në kujtimet e tij Gjon Muzaka ka shtuar pjesë dhe me histori të familjeve të tjera arbërore si të Arianitëve, Kastriotëve, Dukagjinëve etj...

Lutfi Alia: Dinastia Muzaka në Albania dhe në Itali (2)

Fitoret e Andrea II Muzakës kundër bullgarëve dhe dyndjeve serbe, e entuziasmuan Perandorin e Bizantit, i cili krahas titullit sevastokrator i njohu të drejtën të përdori në stemën e Muzakëve, stemën perandorake me shqiponjën dykrenore me krahët e hapura, me kurorat mbi kokat dhe yllin gjashtëcepa në sfond blu mbi kokat e shqiponjës...

Lutfi Alia: Dinastia Muzaka në Albania dhe në Itali (1)

Disa vepra dedikuar historisë së Albanisë dhe familjeve fisnike arbërore, ende nuk janë studiuar thellësisht, për të evidencuar të dhëna të rëndësishme dokumentare, që ato përmbajnë. Ndër këto vepra rendis:1. Monografia me shumë vlera e Franz Babinger dedikuar dinastisë Arianiti: “Das Ende der Arianiten...

Lutfi Alia: Illyrii Proprie Dicti – Ilirët e Vërtetë

Banorët më të hershëme në trojet tona, janë shfaqur rreth 210 000 vite më parë, të zbritur nga Europa veriore. Prania e njeriut primitiv në trojet tona, konfirmohet me veglat e punës prej stralli të gjetura në fshatrat Rusinjë dhe Peshtan të Fierit etj. Në periudhat e paleolitit të lartë (35 000 – 10 000 vjet para K)...

Lutfi Alia: Portreti i Dukës Gjoni II Kastrioti

Gjatë shtypjes pesë shkullore nga barbarët osmanë, vendi ynë kaloi situata tepër të vështira. Barbarët osmanë krahas gjenocidit të arbërorëve, grabitën, dogjën, çdukën, shkatërruan shumë vlera artistike; një pjesë të kishave shekullore i dogjën, të tjerat i shndërruan ne xhami; ndaluan të flitej e të...

Lutfi Alia: Duka Gjoni II Kastrioti (3)

Më 2 gusht 1485, Gjoni II, në shkëmbim të feudeve Monte Sant Angelo dhe San Giovanni Rotondo, mori nga mbreti Ferrante I tokat e San Pietro në Galatina, Duka I i Galatina dhe titullin konte i Soleto, Gagliano, Avigliano, Orria, Sagliniano, Bagnula, Padula, Aradeo. Këtë shkëmbim...




Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora