Mazllum Saneja: Poezia moderne polake - Jan M. Stuchly (I)

| E merkure, 29.07.2009, 07:15 PM |

Jan M. Stuchly

Jan M. Stuchly (1944) Poet, përkthyes, poliglot dhe piktor është një prej emrave të shquar të letërsisë bashkëkohëse polake. U lind  më 1944 në Chalupkach te Shlezisë së Epërme te Polonise. Kreu Fakultetin Juridik në Universitetin e lashtë të Vrocllavit, ku sot punon si avokat i njohur nëe Raciborz të Polonisë. Autor i dhjetra librave me poezi  në mesin e të cilave shquhen vëllimet me poezi "Ekzisencë 1", "Ekzistencë 2" dhe "Ekzistence 3", ku në të gjitha këto libra ka përfaqësuar edhe poezinë shqipe me autorë të ndryshëm shqiptar nga Shqiperia, Kosova dhe diaspora shqiptare. Është e udhës të vëmë në spikamë se Jan Stuchly është përkthyes i njohur i letërsive gjermane, ceke, sllovake dhe ruse si dhe piktor i shquar, që mori pjesë në shumë ekspozita personale dhe kolektive në Poloni dhe në botën e jashtme . ( M.S.)


POEZIA MODERNE POLAKE

JAN MICHA? STUCHLY

(Zgjodhi dhe përktheu nga polonishtja: Mazllum  Saneja)

ATEBOTE KUR

Atëbotë kur unë nuk do të jem më
fëshfërimë e pyllit
cicërrimë e zogjve
dhe ngjyrërat e luleve
do të mbeten
Atëbotë kur unë nuk do të jem më
Bota e tërë
mbase do vdes
derisa
para meje ekzistuaca
dhe me siguri pas meje
do të mbetet dic e pathënë
Atëbotë kur unë nuk do të jem më
Dielli me rrezet do të rrezatojë
natyra me jetën, blerimin
vetëm kaq
por jo edhe për mua
Atëbotë kur unë nuk do të jem më
dyert do të rrapllojnë
përjetë
në mes errësirës dhe dritës
përjetësisht
Dhe atëbotë kur unë nuk do të jem më
asgjë nuk do të ndodh
në të dy anët
kufijt e EKZISTENCËS
megjithatë
supozoj se do të jem

14.0l.1997

OH ZOT

Oh Zoti im
me cfarë lutje
do të arrij tek Ti

në çaste

Dëshpërimi
Vuajtje
Pikëllimi
Vetmie
Braktisje

me çfarë lutje
thuamë
apo ndoshta
me heshtje
ndoshta

apo ndoshta
përmbush litaninë e gjatë
të dëshirave të mia

çiltas më duhet të pranoj
në Gëzimin tim
Se nganjëherë të harroj Ty
po megjithatë oh Zot
gjithnjë të kam pranë

Më fal  oh  Zot i Mëshirshëm

Me rastin e takimit të Rinisë së Botës në Këln të Gjermanisë me të dy Papat: Gjon Palin II ( santo subito) dhe Benediktin XVI. 18.08.2005

NATA E SHQETËSUAR

Një natë e shqetësuar

jashtë nje fërfëllizë e stuhishme
pika të rënda të një shiu të fortë
duke rënë rëndë në xhamat e dritareve
drurët i përkulen erës
veçmas mështeknat duke rënkuar…shoqëruar me melodi

duke vështruar errësirën syhapur
dhe duke pritur me padurim agun në të zbardhëllyer të mëngjesit

dita e trishte me mërzi fillon
mërzia në monotoni

gjithnjë era fryn
dhe shiu parreshtur bie

ora me rërë e jetës sime po ikën në pakthim… kokrra e rërës
pakëz kohe më ka mbetur…deri te pjesa e sipërme e nekrologut tim

dhe të gjitha ato caste të befasishme të përjetuara… të së kaluarës
më ringjallen para syve të mi

dhe gjithë këtë imazh e vërteton
se unë gjithnjë qeniesoj në këto shtigje të ngushta
në mes jetes dhe vdekjes

dikush dikur më pati thënë:

fund nuk ka
çdo cast është fillim i përjetësisë

dita e ardhshme prapë ka aguar e perënduar
dhe nuk dihet ku dhe kah…

ikën në pakthim

me ngulm syhapur hedh prape vështrimin
në errësirën e ardhshme
dhe pres agun në të zbardhëllyer
në dritën e zgjimit të ngadalshëm të mëngjesit

unë ende jetoj

17.11.2005

OH NËNË

5    Kujtimit të Nënës Françishka Stuch?y nga familja Gottschling
6    dhe kujtimit të të gjitha Nënave -

më premtove se do të jetosh gjatë
tërë jetën

Askush dhe Askurrë
nuk më tha
se do të shkosh në pakthim
Se do më lë fillikat vetëm
jetim

tani kuptova
Se ke qenë pranë meje
përditë e gjithnjë
e rruzaret e ditëve Tua të përjetuara
e krijova të Vërtetën e pikëlluar
dhe domosdoshmërinë e vdekjes
të secilit prej nesh

dhe vdekjes se pranishme

sikur fundi AMEN te rruzarja e shenjtë…

nolens volens
më duhet të besoj
në mospraninë Tënde
në zbrazëtirën qe lë pas vetes

dikush dikur më pati thënë
atëbotë kur nëna vdes

bota merr fund

megjithatë besimtari
nuk humb shpresën
se prapë do takohën
atje lart në qiell

05.03.2006

MOS  HAP

Mos hap portën
Mos hap kujtimet
Se sërish hap
Kutinë e Pandores
Madje
Kujtimet më të bukura
veçse të plagojnë

Mos hap dritaren
Mos hap kujtimet
Sepse ca nga kujtimet
Nuk ikën nëpër të çara
Tashmë të harruara
Sot
veçse të vjedhin
nga koha e mbetur e Jetes.

Mos hap madje as dritaren më të vogël
Mos hap kujtimet
Sepse ato më të këqija
Sot mund të të vrasin

Mos hap shtëpinë
Mos hap harresën
Madje ato më të çiltëra
Shfaqen
Qortim … I egoizmit

Mos hap dritaren
Mos hap harresen
Madje ato hakmarrëse
Mund të shfaqen  si altruizëm fals

Mos hap madje as dritaren më të vogël
Mos hap harresën
Sepse ato më të  mira
Nuk ndryshuakan njerëzit as botën në të mirë

Atëbotë
Mbylli dritaret porten dhe tërë shtëpinë
Dhe do të jesh i lumtur
Si breshka në guaskën e vet
apo i dënuari në qelinë e përjetshme
 
Mos ia hap zemren…secilit
Mos hap shpirtin e shpirtit tjetër
Mos hap asgjë që është e përshatshme të hapet

Për një cast mendohu
Se  a thua bën mirë apo-jo?
Derisa unë dyshoj
Jam i sigurt

Se jeta
thurur  me kujtime
koha e tanishme
dhe
harresa