| E enjte, 18.09.2025, 06:57 PM |
Kritika mes polarizimit dhe sharjes
Reflektim
mbi shkrimin e Prof. Agim Vincës
Nga Sadbere
Emshiu
Sharja si fenomen i
përditshëm
Shkrimi
i prof. Agim Vincës, botuar në INA, ngre një temë që nuk mund të anashkalohet:
përhapja e sharjes dhe mallkimit ndaj Kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti.
Profesori evidenton se, ndonjëherë, sharjet shfaqen gati si sport kombëtar,
duke u dëgjuar kudo – në televizione, radio, rrjete sociale, madje edhe në
ambientet publike.
Vinca
godet një problem real: degradimin e debatit. Fjala humbet maturinë dhe kthehet
në sulm të pandërprerë, ku etiketa të ndryshme – nga "populist" e
deri te "agjent i huaj" – zëvendësojnë argumentin. Megjithatë,
shkrimi i tij mbetet i fokusuar vetëm tek sharja, pa treguar qartë se si mund
të duket një kritikë e ndritur dhe e argumentuar.
Kritika e ndritur dhe
fyerja: Linja ndarëse
Dallimi
mes kritikës konstruktive dhe sharjes destruktive është thelbësor. Demokracia
nuk jeton pa kritikë – ajo është oksigjeni i saj. Çdo pushtet duhet të
analizohet, pyetet dhe vlerësohet. Por kur kritika shndërrohet në ofendim,
humbet funksioni i saj ndreqës dhe shkatërrohet hapësira për debat.
Shembull
i kritikës së ndritur:
"Si
po implementohen masat kundër korrupsionit?"
"Cilat
rezultate konkrete ka dhënë qeveria në fushën e arsimit dhe shëndetësisë?"
Këto
pyetje vlerësojnë veprimtarinë pa e kthyer debatin në linç. Diferenca nga
sharja e zbrazët është thelbësore për një shoqëri që kërkon rritje intelektuale
dhe civile.
Polarizimi dhe rreziku i
shoqërisë
Kur
liderët shihen ose si shenjtorë ose si armiq, shoqëria humbet hapësirën e
mesme. Kjo hapësirë është themeli i një demokracie të shëndoshë, ku kritikë e
arsyeshme dhe dialog i ndershëm mund të funksionojnë. Kur fjala bëhet armë
përçarjeje, humbet perspektiva e zgjidhjes së problemeve reale.
Roli i intelektualit dhe
medias
Intelektuali
nuk është thjesht pasqyrë e plagëve shoqërore, por edhe faktor i shërimit. Ai
ngre standarde, krijon një klimë ku gjuha është e matur dhe përgjegjësia
qytetare është parim.
Media
nuk duhet të jetë altoparlant i mllefit, por platformë debati të ndershëm. Ajo
ka detyrë të theksojë faktet, të shpërfaqë argumente dhe të kundërshtojë
zbrazëtinë e sulmeve personale.
Vërejtje mbi shkrimin e
Agim Vincës
Shkrimi
i prof. Vincës trajton sharjen, por mangon theksimi i vijës ndarëse mes
kritikës së ndritur dhe fyerjes. Ai evidenton fenomenin, por nuk propozon
mënyra se si shoqëria mund të rrisë nivelin e debatit.
Kritika
duhet të jetë udhërrëfyes për lexuesin: ndihmon të kuptojmë, të diskutojmë dhe
të ndërtojmë ura, jo të hedhim thika mbi plagët ekzistuese. Në këtë kuptim,
shkrimi i Vincës ofron një panoramë të dobishme, por lë boshllëqe të
rëndësishme që duhet plotësuar nga diskutimi publik.
Kritika superiore:
nevoja e shoqërisë
Nevojitet
një kritikë që:
Kërkon
llogari pa fyerje.
Pyet
për rezultatet konkrete pa shpifje.
Korrigjon
pa shkatërruar.
Kjo
lloj kritike nuk i frikësohet së vërtetës, por as nuk e lejon që ajo të mbytet
nga mllefi ose sharja e zbrazët. Ajo është respekt ndaj qytetarit, shoqërisë
dhe institucioneve.
Përfundim: Nga THIKAT
tek URAT
Detyra
jonë nuk është të shtojmë thika mbi plagët ekzistuese, por të ndërtojmë ura mbi
dallimet.
Vetëm
një kulturë kritike e ndritur, e matur dhe e përgjegjshme mund t'i shpëtojë
shoqërinë shqiptare kurthit të polarizimit dhe ta kthejë kritikën nga armë
shkatërrimi në mjet ndërtimi."
Shkrimi
i Prof. Agim Vinca :