| E enjte, 03.04.2025, 06:55 PM |
Ndikimi politik në instrumentalizimin e përçarjeve fetare
Nga
Nexhmedin Saqipi
Pas luftës në Kosovë, një grup
individësh të papërgjegjshëm, të manipuluar dhe të mbështetur nga qarqe të
ndryshme politike – si nga vendet perëndimore ashtu edhe nga ato të
ashtuquajtura vende islame (që në fakt funksionojnë sipas një sistemi laik) –
kanë kontribuar në devijimin e rrugës autentike të Islamit. Ndërkohë që
sistemet dhe programet arsimore ishin të rregullta, fenomeni i përçarjes fetare
është nxitur nga figura të cilat nuk ishin të autorizuara si profesorë,
pseudohoxhallarë dhe pseudointelektualë, të cilët kanë promovuar sekte dhe
grupe fetare, duke krijuar antagonizma të thella mes besimtarëve.
Instrumentalizimi
Strategjia e përdorur ka pasur si
synim jo vetëm dobësimin e unitetit islam, por edhe politizimin e fesë për
qëllime të caktuara. Pas luftës në Kosovë dhe Maqedoni, një valë e fuqishme
përçarjeje është përhapur në bashkësitë islame. Pyetja që shtrohet është: Pse nisën përçarjet mes besimtarëve pas
këtyre konflikteve? Pse u sulmuan institucionet fetare? Dhe kush përfitoi nga
kjo situatë?
Përçarja
Në Kosovë, Maqedoni dhe Shqipëri,
sulmet më të rënda kanë pasur qëllim të krijojnë përçarje dhe armiqësi mes shqiptarëve,
duke e lidhur këtë me fenë dhe duke penguar zhvillimin e një uniteti kombëtar.
Historia ka treguar se kjo ka ndodhur edhe pas Luftës së Dytë Botërore, kur
feja dhe hoxhallarët janë përdorur për të mbuluar mizoritë që janë bërë ndaj
popullatës shqiptare, duke shpërndarë ideologji që përshkruanin shqiptarët si
një popull që kishte probleme me fenë, dhe jo me çështjen kombëtare.
Brenda Bashkësive Islame të Kosovës,
Maqedonisë, Shqipërisë dhe Bosnjës, janë lejuar të veprojnë individë të
paautorizuar, të cilët janë emëruar në xhami dhe kanë pasur mundësi të shfaqen
në media. Disa udhëheqës fetarë kanë heshtur dhe i kanë toleruar këta individë
për arsye të ndryshme: ndoshta për shkak të frikës nga presionet politike, ose
mund të ketë qenë e konvenueshme për ta për të ruajtur pozitat e tyre. Kjo ka
krijuar një hapësirë për ndikime të jashtme që kanë kontribuar në shtrembërimin
e realitetit fetar.
Politizimi
Liderët politikë, sa herë që janë
përballur me krizë, kanë përdorur mediat për të ngritur individë të cilët, për
hir të interesave të ngushta, kanë shërbyer si vegla për krijimin e opinioneve
të gabueshme dhe përçarëse. Ata kanë injoruar bashkëpunimin me institucionet
fetare tradicionale dhe kanë promovuar individë me pasiguri dhe agjenda të
dyshimta, duke rrezikuar ashtu unitetin dhe stabilitetin e bashkësisë fetare.
Ndikimi
Një faktor tjetër i rëndësishëm që
ka ndikuar negativisht është korrupsioni,
i cili ka ngulfatur shoqërinë dhe ka dëmtuar vlerat tradicionale dhe kombëtare
shqiptare. Korrupsioni ka qenë një mjet që është përdorur për të dobësuar
shoqërinë dhe për të krijuar tensione të reja, duke i shfrytëzuar pasiguritë
dhe varfërinë e pasluftës.
Përpjekjet për të ndryshuar imazhin
e Islamit dhe për të lidhur atë me ngjyrime politike kanë qenë të vazhdueshme,
ndërsa qarqe të ndryshme politike janë përpjekur të manipulojnë me ndjenjat
fetare për të përfituar përmes tenderëve dhe pasurisë materiale. Ky ndikim ka
qenë më i dukshëm në vendet e dala nga konfliktet, pasi ato kanë qenë më të
ndjeshme ndaj manipulimeve të jashtme dhe brendshme.
Roli
Në këtë kontekst, një tjetër faktor
që ka ndikuar është roli i Kishës
Katolike në Kosovë dhe në rajon. Pavarësisht se disa individë të lidhur
me diasporën kanë promovuar kthimin e shqiptarëve në "rrënjët e tyre"
fetare, ata shpesh kanë kërcënuar me idenë që shqiptarët nuk mund të jenë pjesë
e Evropës pa u kthyer në besime më të ngushta dhe pa pranuar një kulturë të
huaj. Ky lloj ndikimi ka qenë i rrezikshëm për identitetin shqiptar, pasi
Europa nuk mund të shikohet më si një bastion i një feje të vetme, por si një
hapësirë multireligjioze dhe multikulturore.
Vlera
Nga ana tjetër, duhet të kujtojmë se
kultura islame ka kontribuar rëndë
në zhvillimin e shkencave dhe revolucioneve teknologjike që kanë formësuar
botën moderne. Disa nga pengesat që kanë bllokuar një zhvillim të natyrshëm të
dialogut për paqe dhe stabilitet pas luftës janë, pa dyshim, ndikimet politike
dhe fetare të jashtme, që kanë synuar të shkaktojnë destabilitet në rajon për
qëllime strategjike.
Prandaj, është e domosdoshme që të
bëjmë një rivendosje të vlerave morale
dhe të rikthejmë lumturinë dhe paqen
tek populli. Vetëm në këtë mënyrë mund të ndërtojmë një shoqëri të qëndrueshme,
të lirë nga ndikimet shkatërruese që kanë penguar zhvillimin natyral të
shoqërisë.