| E diele, 19.01.2025, 07:53 PM |
Puthadorët e Anastas Janullatosit dhe Përgjegjësia e Sali Berishës dhe Politikanëve Shqiptarë ne Cenimin e Identitetit Kombëtar përmes Kishës Ortodokse Shqiptare
Shkruan
Luan-Asllan Dibrani
Anastas
Janullatos, Kryepeshkop i Kishës Ortodokse Autoqefale të Shqipërisë për më
shumë se tri dekada, është një figurë që ka shkaktuar polemika të forta dhe
diskutime të mëdha, duke u bërë një nga personazhet më të përfolur në historinë
e pas-përmbysjes së regjimit komunist në Shqipëri. Ndikimi i tij mbi Kishën
Ortodokse dhe politikën e Shqipërisë, si dhe lidhjet e tij me Greqinë, kanë
qenë një burim i vazhdueshëm i tensioneve që kanë formësuar marrëdhëniet
ndërkombëtare, si dhe identitetin kombëtar të shqiptarëve.
Janullatosi dhe Manipulimi i Kishës Ortodokse
Shqiptare
Janullatos u emërua Kryepeshkop i Shqipërisë në vitet
kur vendi ishte ende në procesin e ringritjes pas periudhës komuniste. Pas një
periudhe të gjatë izolimi, Shqipëria kishte nevojë për udhëheqës shpirtëror që
të ndihmonte në rivendosjen e besimit dhe të strukturave fetare. Megjithatë,
kjo periudhë ka qenë gjithashtu një mundësi për politikën greke që të ushtronte
ndikimin mbi Kishën Ortodokse shqiptare. Përkundër rëndësisë që duhej të kishte
një Kishë Autoqefale dhe e pavarur, Janullatos, në shumë raste, është akuzuar
për favorizimin e interesave greke, duke kontribuar në keqshfrytëzimin e
besimit fetar shqiptar për qëllime politike të huaja.
Një nga akuzat më të mëdha që i bëhet Janullatosit
është se ai ka përdorur pozitën e tij për të minuar identitetin fetar dhe
kulturor të shqiptarëve, duke e lidhur atë ngushtë me ndikimet dhe agjendat e
Greqisë. Në këtë kontekst, ai shpesh është akuzuar për shkeljen e parimeve të
Kishës Autoqefale shqiptare, duke përdorur autoritetin e tij për të promovuar
një politikë shoviniste greke që dëmtonte marrëdhëniet mes shqiptarëve dhe
minoritetit ortodoks.
Politika e Greqisë dhe Ndihma për Refugjatët Shqiptarë
Në vitet e ’90-ta, Shqipëria u përball me një krizë të
thellë, ku shumë shqiptarë u detyruan të largoheshin nga vendi për shkak të
pasojave të regjimit komunist dhe situatës politike të paqëndrueshme. Greqia, e
cila mund të ofronte mbështetje për këta refugjatë, shpesh ka përdorur situatën
për të promovuar politikat e saj të ashpra dhe për të shfrytëzuar varfërinë dhe
vuajtjet e shqiptarëve për qëllime të tjera politike. Në këtë periudhë,
qëndrimi i Janullatosit dhe i Greqisë ndaj refugjatëve shqiptarë ka qenë
kritik, pasi ai nuk e ka mbështetur popullin shqiptar në momentin kur kishte më
shumë nevojë për solidaritet ndërkombëtar.
Fan Noli dhe Kundërshtimi i Janullatosit: Vizion i
Kishës Ortodokse Shqiptare
Një nga figurat më të rëndësishme të historisë së
Kishës Ortodokse shqiptare është Fan Noli, i cili e ka parë Kishën Ortodokse
shqiptare si një institucion të pavarur dhe të fortë, të cilin do ta ruante nga
çdo ndikim i huaj. Noli synonte të krijonte një Kishë që do të ishte shprehje
autentike e besimit shqiptar dhe një shtyllë për ruajtjen e identitetit
kombëtar. Janullatos, përkundrazi, është parë si një figurë që ka minuar këtë
vizion, duke fuqizuar ndikimin e Greqisë dhe duke përdorur Kishën për të
avancuar një axhendë politike që ka dëmtuar shqiptarët.
Në këtë kontekst, figura e Janullatosit ka nxitur një
debat të gjerë në Shqipëri, duke ngjallur shqetësime për mënyrën se si është
përdorur Kisha Ortodokse shqiptare për të avancuar politika që kanë për synim
asimilimin e shqiptarëve dhe ndihmën për forcimin e ideologjisë greke.
Kundërshtimi i Nolit ndaj influencës greke dhe mbështetja e tij për një Kishë
shqiptare të pavarur e vë në dyshim strategjinë e Janullatosit dhe e vlerëson
si një abuzim me besimin fetar të popullit shqiptar.
Ruajtja e Trashëgimisë Kulturore dhe Identitetit
Kombëtar
Një nga detyrat më të rëndësishme që shqetëson
shoqërinë shqiptare sot është ruajtja e trashëgimisë kulturore dhe identitetit
kombëtar. Janullatos dhe politika e tij kanë sjellë pasojat e shkatërrimit të
disa prej elementeve të kulturës dhe identitetit shqiptar. Shqiptarët duhet të jenë
të vetëdijshëm për këto sfida dhe të mbrojnë traditat dhe historinë e tyre nga
çdo tentativë për manipulim.
Artikulli i mëparshëm është një apel për shqiptarët që
të ruajnë lidhjen me historinë e tyre dhe me besimin që është pjesë e qenies së
tyre. Ruajtja e Kishës Ortodokse shqiptare si një institucion i pavarur dhe i
lidhur ngushtë me kulturën dhe traditat shqiptare është një hap i domosdoshëm
për të forcuar identitetin kombëtar dhe për të parandaluar çdo mundësi të
manipulimit të mëtejshëm të besimit fetar dhe kulturës shqiptare.
Puthadorët e Janullatosit dhe Përgjegjësia e
Politikanëve Shqiptarë: Një Analizë e Fenomenit të Sali Berishës
Në historinë e politikës shqiptare, figura e Sali
Berishës është një nga më të përfolurat, dhe lidhjet e tij me figura të huaja,
si Kryepeshkopi Janullatos, janë pjesë e një panorame të gjerë që meriton një
shqyrtim të thellë. Një aspekt i diskutueshëm në këtë kontekst është fenomeni i
"puthadorëve" të Janullatosit, veçanërisht qëndrimi i politikanëve
shqiptarë ndaj tij, që mund të shihet si një veprim i dyshimtë dhe i dëmshëm
për interesat kombëtare.
Fenomeni i Puthadorëve: Pse politikanët shqiptarë
mbështesin një figurë si Janullatos?
Një nga fenomenet më të diskutueshme ka qenë
marrëdhënia e disa politikanëve shqiptarë, sidomos e Sali Berishës, me
Kryepeshkopin Janullatos. Puthadorët janë ata që, për arsye të ndryshme, i
ofrojnë mbështetje të pakushtëzuar një figure të huaj, siç është Janullatos,
edhe kur ky i fundit ka vepruar në mënyrë që ka dëmtuar interesat e popullit
shqiptar. Ky fenomen është bërë i njohur përmes gjesteve publike dhe
deklaratave që kanë përkrahur figurën e Janullatosit, ndonëse ai është
kritikuar për ndikimin që ka ushtruar përmes Kishës Ortodokse në Shqipëri, duke
minuar identitetin fetar dhe kombëtar të shqiptarëve.
Puthadorët, në këtë kuadër, janë politikanë që janë të
gatshëm të mbështesin figura të huaja për qëllime personale, duke injoruar
pasojat që kjo ka për shoqërinë dhe për interesat e popullit shqiptar. Ky
fenomen ka qenë i dukshëm përmes veprimeve të Sali Berishës, i cili ka shprehur
publikisht mbështetje për Janullatosin dhe për rolin e tij në Shqipëri,
megjithëse figura e tij është parë si një përpjekje për të avancuar interesat e
Greqisë në territorin shqiptar.
Sali Berisha dhe Puthadorët e Janullatosit: Një
Analizë Kritike
Sali Berisha, si një nga politikanët më të njohur të
periudhës post-komuniste në Shqipëri, ka luajtur një rol të rëndësishëm në formësimin
e politikës shqiptare. Megjithatë, marrëdhënia e tij me Janullatosin ka
shkaktuar shumë polemika dhe ka sjellë kritika të shumta nga ana e atyre që e
shohin këtë lidhje si një veprim që ka favorizuar politikën e Greqisë në
Shqipëri dhe ka minuar interesat kombëtare të shqiptarëve.
Në disa raste, Berisha dhe politikanë të tjerë
shqiptarë janë parë duke mbështetur Janullatosin dhe duke e pozicionuar atë si
një figurë të shenjtë, duke i ofruar atij respektin dhe vlerësimin që shpesh ka
qenë i papërshtatshëm në kontekstin e politikave të tij. Një nga ngjarjet më të
njohura ishte momenti kur Berisha i puthi dorën Janullatosit, një akt që për
shumë shqiptarë ishte një simbol i nënshtrimit ndaj një influencë të huaj që ka
minuar pavarësinë dhe integritetin e Shqipërisë.
Kritikët e këtij veprimi argumentojnë se Berisha, dhe
politikanë të tjerë që kanë mbështetur Janullatosin, kanë lejuar që figura e
Kryepeshkopit të shndërrohet në një mjet për të avancuar një axhendë të huaj,
duke e përdorur Kishën Ortodokse shqiptare si një instrument për të shtrirë
ndikimin e Greqisë në Shqipëri. Ky veprim është parë si një tradhti ndaj
interesave kombëtare, duke favorizuar një politikë që minon identitetin
kombëtar shqiptar dhe e rrezikon unitetin shoqëror.
Puthadorët dhe Dëmet ndaj Identitetit Kombëtar
Shqiptar
Ndikimi i puthadorëve të Janullatosit është një prej
elementeve që ka kontribuar në përçarjen e identitetit kombëtar shqiptar. Duke
mbështetur figura të huaja, të cilat kanë shkelur parimet e pavarësisë dhe të
traditës shqiptare, ata kanë lejuar që politika e huaj të ndikojë në mënyrë të
drejtpërdrejtë në formësimin e politikave kombëtare.
Një aspekt tjetër i rëndësishëm është fakti që këto
mbështetje për Janullatosin, sidomos nga politikanë të tillë si Berisha, kanë
kontribuar në ndarjen e shoqërisë shqiptare dhe kanë hapur dyer për ndikimin e
huaj që ka çuar në një shtrirje të mundshme të ideologjive të tjera mbi
popullin shqiptar. Kjo ka krijuar tensione të brendshme dhe ka ngjallur
shqetësime për ruajtjen e unitetit dhe të vlerave kombëtare.
Përgjegjësia e Politikanëve Shqiptarë dhe Roli i
Puthadorëve në Politikat e Jashtme
Politikanët shqiptarë, përfshirë Sali Berishën, kanë
një përgjegjësi të madhe për të ruajtur pavarësinë dhe interesat kombëtare të
Shqipërisë. Mbështetja për figura të huaja, si Janullatosi, mund të shihet si
një veprim që dëmton jo vetëm marrëdhëniet e Shqipërisë me fqinjët, por edhe
identitetin dhe kulturën e popullit shqiptar. Politikanët duhet të jenë të
vetëdijshëm për pasojat e veprimeve të tyre dhe të sigurojnë që politika e
brendshme të mbetet e fokusuar në përmirësimin e kushteve për shqiptarët dhe në
forcimin e shtetit të së drejtës.
Në fund të fundit, figura të tilla si Janullatos, të
cilat janë të lidhura ngushtë me politikat shoviniste të fqinjëve, nuk mund të
shërbejnë si shembuj të autoritetit shpirtëror dhe kombëtar për një popull të
pavarur si shqiptarët. Politikanët shqiptarë duhet të krijojnë një traditë të
respektit ndaj vlerave të popullit dhe të drejtat e tij, duke u kundërvënë çdo
tentative për të manipuluar besimin dhe identitetin kombëtar.
Përfundim: Një Angazhim për Ruajtjen e Identitetit
Kombëtar dhe Shkëputja nga Puthadorët e Huaj
Puthadorët e Janullatosit dhe mbështetësit e tij, si
Sali Berisha, janë pjesë e një fenomeni që ka pasur pasoja të rënda për
Shqipërinë dhe identitetin e saj kombëtar. Ata duhet të mbajnë përgjegjësi për
veprimet e tyre dhe për pasojat që kanë sjellë për shoqërinë shqiptare. Për
shqiptarët, është thelbësore të ruajnë unitetin kombëtar dhe të qëndrojnë të
fortë kundër çdo përpjekjeje për të cenuar identitetin dhe kulturën e tyre, si
dhe për të mbrojtur pavarësinë e Kishës Ortodokse shqiptare nga ndikimet e
huaja.