Sabile Basha: Lëvizja ilegale patriotike shqiptare në Kosovë, 1945–1990 (18)
Ashtu siç kishte ndodhur më herët, edhe në këtë periudhë organet e UDB-së ndiqnin një strategji të qartë dhe të përsëritur: çdo organizatë atdhetare shqiptare dhe çdo anëtar i saj shpallej pa hezitim si “organizatë terroriste” dhe “terrorist i përbetuar”. Ky etiketim nuk ishte rastësor...
Neki Lulaj: Amina Nuraj - 'Unë bija e Atdheut'
Në moshën 11-vjeçare, për herë të parë kur kam vizituar Mitrovicën, jam befasuar me mikpritjen që kam përjetuar atje, sepse në rrethin ku jetoja për shqiptarët më kishin thënë krejt diçka tjetër. Që nga ai moment, në botën time shpirtërore çdo gjë ka ndryshuar...
Lekë Mrijaj: Studimi im mbi dokumentin e rrallë të Luigj Gurakuqit dhe letrën e tij të datës 21 qershor 1917
Në kuadër të 100-vjetorit të martirizimit të firmëtarit të Aktit të Pavarësisë, atdhetarit, poetit dhe publicistit të shquar Alois (Luigj) Gurakuqi, ndërmora një kërkim të thelluar shkencor në fondet arkivore të kohës, me synimin për të nxjerrë në dritë dokumente të pazbuluara më parë, të...
Gani S. Pllana: Profesoresha Hëna Pasho – Terminologe dhe Leksikografe shqiptare
Në veprimtarinë e kryer në fushën e terminologjisë shkencore shqipe, një kontribut shumë të veçantë është veprimtaria e zhvilluar, me dekada, nga terminologia dhe leksikografia Hëna Pasho, e cila ka vënë bazat shkencore për shumë anë të terminologjisë, sidomos për fusha të...
Xhemaledin Salihu: Kontributi i mësueseve – Kadrije, Hava dhe Mysherefe Qerimi për shkollën shqipe në komunën e Preshevës
Para Luftës së Dytë Botërore, Preshevën e karakterizon prapambeturia e përgjithshme arsimore dhe përqindja e madhe e popullatës analfabete. E gjithë kjo ishte rezultat i sundimit Otoman e më vonë i sundimit të Mbretërisë serbe dhe në ish-Jugosllavi, të cilat, jo vetëm që nuk lejonin shkollimin e shqiptarëve...
Sabile Basha: Lëvizja ilegale patriotike shqiptare në Kosovë, 1945–1990 (17)
Po ashtu, në aktakuzë përmendej edhe një takim i dytë, i mbajtur në një kasolle të thjeshtë, në vendin e quajtur “Palevë”, në malet e Poneshit, pikërisht para nisjes së të arratisurve për në Shqipëri. Përveç të akuzuarve dhe vetë të arratisurve, në këtë rast përmendeshin edhe emrat e Arif Sylës dhe Qazim Ismailit...
Feti Tunuzliu: Pesë monografi dinjitoze të prof. Fazli Hajrizit kushtuar pesë shkollave të mesme të Mitrovicës
“Pas përfundimit të luftës në Kosovë, i pata vënë vetes për detyrë që deri në vitin 2020 të bëj historikun e pesë shkollave të mesme në Mitrovicë”, shkroi prof. Fazli H. Hajrizi në parathënien e librit të tij monografik kushtuar shkollës së mesme ekonomike “Hasan Prishtina” në...
Kaloshi Çeliku: Zagarët e grazhdit të “kalit Shemës”
Viçat e palëpi, që Dje na i polli në grazhd Lopa e Larme me “Kalin e Shemës”, Sot nuk i do as vetë Lopa e Larme me kërpesh kanapi lidhur nyje përqafe. Taxhi me krunde në grazhd të Qeverisë “vëllazërim – bashkimit” me të katra pas posteve partiake dhe pasurisë. Fatkeqësisht, përderisa kanë qenë në pushtet...
Vlash Prendi: Kronikë e dhimbjes njerëzore
Dalja e një libri të ri, shënon një sukses për autorin, por është gëzim edhe për lexuesin e etur për tema interesante që trajtohen prej tyre në letërsinë tonë. Kështu ndodhi edhe me librin më të fundit të poetit dhe studiuesit Llesh Ndoj, i cili kësaj radhe ka vendosur t’i thyej kornizat e zakonshme të krijimtarisë së tij dhe...
Resmi Osmani: Kafe me Xhulin
Xhuli me dy të bijat ngadalësuan hapat, për të parë postatet e luleve në të dy anët e udhëzës e hyrjes për në hotel”Tirana”. Begonjat dhe lule salviat e harlisura,me të kuqen e tyre të ndezur e të gjaktë, dukej sikur kishin marrë zjarr. Midis tyre si gurët e një mozaiku, ishin shpërndarë...
Albert Vataj: Episode nga jeta dhe suksesi i gjeniut të muzikës, Wolfgang Amadeus Mozart
Java e dytë e shkurtit 1785 shënon një nga episodet më domethënëse në marrëdhënien e ndërlikuar mes Leopold Mozartit dhe djalit të tij, Wolfgang Amadeus Mozart. Pas shumë hezitimeve, pas betejave të heshtura të krenarisë atërorë dhe shqetësimeve të pafundme, Leopoldi më në fund u dorëzua përballë lutjeve të të birit dhe mori rrugën...
Shyqyri Fejzo: Legjenda e Gurit të Senit
Pak i kërrusur, me sytë nga lumi,"Gur i Senit" mbushur me ligjerime,Dremit e sa nuk po e merr gjumi,Brenda shpuzë mban ato kujtime. Kur i plotfuqishmi kopaçen mori,Kopaçin në dy pjesë e ka ndarë,Grabovën nga mbytja e shpëtoi,Shpërtheu uji fuqishëm valë-valë...
Albert Zholi: OVP organizoi me sukses Mbledhjen Solemne me rastin e festave
Me rastin e festave të 28 dhe 29 Nëntorit, Organizata e Veteranëve dhe Pasardhësve të LANÇ-it të popullit shqiptar, "Nderi i Kombit", organizoi më 22 nëntor, ora 10.00, një mbledhje solemne në sallën "Aleks Buda" të Akademisë së Shkencave...
Sadbere Emshiu: Gjuha shqipe midis historisë, shkencës dhe identitetit tonë kolektiv
Festimi i përvitshëm i "Ditës së Alfabetit" më rikthen çdo vit tek hapat e parë të fëmijërisë sonë kulturore. Sikur dalim para botës për të thënë: "Alfabeti ynë ka 36 shkronja!"Por kjo shpesh tingëllon si një rikthim i pafund te pragu — te shkalla e parë e një shtëpie të madhe, në të cilën ende nuk kemi hyrë me vetëdije të plotë...
Sabile Basha: Lëvizja ilegale patriotike shqiptare në Kosovë, 1945–1990 (16)
Gjatë një hulumtimi në Arkivin e Kosovës, në kutinë nr. 55 të Gjykatës së Qarkut në Gjilan, hasa në një dosje mjaft voluminoze, e cila përmbante materialet e një procesi gjyqësor të ngarkuar me domethënie historike. Bëhej fjalë për ndjekjen dhe dënimin e një grupi të tërë njerëzish...
Anton Marku: Festë e shkronjave shqipe në Vjenë
Vjenë, 21 nëntor 2025: Në shënim të ditës së alfabetit të gjuhës shqipe dhe në prag të festës së flamurit kombëtar lidhja e shkrimtarëve dhe krijuesve shqiptarë në Austri ‘‘Aleksandër Moisiu’’ organizoi një aktivitet kulturor festiv në të cilin morën pjesë shkrimtari dhe përkthyesi i njohur nga Shkodra, Primo Shllaku dhe poetja nga Prishtina, Vlora Ademi...
Don Fran Sopi: Një shekull dritë nga jeta e Luigj Gurakuqit
Sot, në 100-vjetorin e vrasjes së Luigj Gurakuqit, me nderim të thellë kujtojmë një ndër figurat më të mëdha që ka e lindur kombi ynë. Ka njerëz që lindin një herë në histori, por mbeten përgjithmonë të gjallë në zemrën e popullit. Njëri prej tyre është Luigj Gurakuqi. Ai ishte poet që shkroi...
Neki Lulaj: Letra e Emanuel Giordano-s, dërguar Fan S. Nolit
Shkas i publikimit të këtij Telegrami tejet përmbajtjesor është një para hyrje e shkurtër rreth vizitës time në qendrat e banuara me arbresh si në Lungro, Otoseta, Acquaformasa, Kozencë - Maq të Kalabrisë.Në fillim të muajit mars të motit 2025, në një bisedë me...
Lekë Mrijaj: Klina nderon Luigj Gurakuqin, një nga burrat e mëdhenj të kombit
Për figurën madhore të historisë sonë kombëtare, Luigj Gurakuqin, ndër vite kanë shkruar historianë, studiues e hulumtues të shumtë vendorë e ndërkombëtarë. Ata kanë ndriçuar me profesionalizëm aktivitetin e tij të gjerë atdhetar, politik, poetik, arsimor dhe publicistik, duke e vendosur këtë figurë...