Elvi Sidheri: Trimi arvanitas Odysseas Androutsos

Elvi Sidheri:

Gjatë Revolucionit Grek, që përkujtohet sot, si përherë, më 25 Mars, për të kremtuar fillimin e tij, më 25 Mars 1821, krahas shumë e shumë kapedanëve dhe udhëheqësve të tjerë arvanitas, që dhanë jetën e derdhën gjakun për lirinë nga robëria osmane, gjithmonë më ka grishur njëri syresh, Odysseas Androutsos, trimi guximtar arvanitas, i lindur në Itakën e Odiseut mitologjik, me prejardhje nga Greqia Qendrore (Livanates, ngulim i moçëm arvanitas), në viset që në lashtësi njiheshin si vendlindja e Akilit të pamposhtur, dhe Preveza.

Ndër ushtarakët më besnikë të Ali Pashë Tepelenës, ky kleft arvanitas, do të shquhej veçanërisht për qëndresën heroike në Betejën e Hanit Gravia, ku 120 kryengritës, të prirë nga kapedanët arvanitas, Odysseas Androutsos, Yannis Gouras dhe Angelis Govios, do të përballonin heroikisht mësymjet e 9000 ushtarëve osmanë, (300 prej të cilëve do të vriten në këtë betejë). Kjo është nga betejat më vendimtare të këtij revolucioni, ku, siç shpesh ndodh me shqiptarët, në anë të ndryshme të luftës, ata gjendeshin njëri kundër tjetrit, sepse forcat osmane udhëhiqen nga Omer Vrioni ndërkaq, (të dy patën qenë në shërbim të Ali Pashë Tepelenës). Pas Betejës së Hanit Gravia, Odysseas Androutsos, do të ballafaqohet me përçarjet e revolucionarëve dhe smirën e bashkëluftëtarëve, të nxitur nga bashkëpunimi i tij me shqiptarët, edhe kur ata luftonin për osmanët. Androutsos do të vritet pabesisht duke u flakur nga Akropoli i Athinës në humnerë në vitin 1825.

Edhe karriera e Omer Vrionit do të marrë të tatëpjetën gjithsesi, dhe Porta e Lartë do ta largojë nga Peloponezi në vitin 1824, duke e cilësuar fajtor për dështimet në luftë me kryengritësit arvanitas kryesisht.