| E enjte, 26.10.2023, 08:23 PM |
Feja është një bindje dhe rreshtohet shumë kilometra prapa Kombësisë
Nga
Aurel Dasareti, USA, ekspert i
shkencave ushtarake-psikologjike
Islami
politik është shumë i dukshëm në imazhin e sotëm mediatik, veçanërisht në
lidhje me veprimet terroriste. Që nga vitet 1970, Islami politik është bërë një
faktor fuqie gjithnjë e më i rëndësishëm në botën myslimane.
***
Islami ka një karakter më gjithëpërfshirës se shumë fe të
tjera. Kjo është për shkak se Islami është një fe e ligjit që ofron rregulla
dhe udhëzime për shumicën e gjërave. Fillimet e Islamit në kohën e Muhamedit si
një lëvizje fetare dhe politike gjithashtu pasqyrojnë këtë. Feja sipas kuptimit
islam nuk ka të bëjë vetëm me besimin, etikën dhe jetën e përtejme, por edhe me
politikën praktike, jetën familjare, higjienën personale dhe jetën këtu në
tokë.
Për të kuptuar këtë zhvillim, dhe tendencat thjesht
politike brenda Islamit, ne duhet t'i hedhim një vështrim më të afërt
islamizmit, Vëllazërisë Myslimane, Iranit, Arabisë Saudite dhe Vehabizmit.
Për Islamizmin
Islamizmi, i quajtur edhe Islami politik, është një
ideologji politike që tregon lëvizjet moderne që theksojnë se Islami duhet të ketë
ndikim më të madh politik mbi shoqërinë dhe shtetin. Që nga Revolucioni Islamik
në Iran në vitin 1979, islamizmi ka luajtur një rol të madh në të gjithë botën
myslimane.
Islamizmi është një kategori e gjerë që përfshin çdo gjë,
nga grupet terroriste të dhunshme, radikale dhe antiperëndimore si IS (Shteti
Islamik) dhe al-Kaeda deri te kampionët paqësorë dhe të moderuar të demokracisë
me parime islamike, siç janë partitë politike islamike. E zakonshme për
islamistët e çdo lloji është qëllimi i një sistemi islamik të qeverisjes, i
bazuar ose i ndikuar shumë nga sheriati - ligji islam. Për shumë islamikë, kjo
do të thotë në praktikë se ligjet penale në shoqëri do të bëhen dukshëm më të
rrepta. Një tipar tjetër i përbashkët është skepticizmi ose kundërshtimi i
pastër si ndaj liberalizmit ashtu edhe ndaj komunizmit. Kështu, islamizmi ka të
bëjë me reformën sociale dhe dëshirën për të "pastruar" shoqërinë nga
korrupsioni dhe ndikimi joislam.
Vëllezërit Myslimanë
Vëllazëria Myslimane, e quajtur edhe Vëllezërit Myslimanë,
u themelua në vitin 1928 nga Hasan al-Banna në Egjipt. Organizata konsiderohet
si organizata e parë moderne islamike dhe ka ndikuar në shumë të tjera.
Islamistët si al-Banna besonin se shoqëria ishte në rënie për shkak të moralit
të dobët midis myslimanëve të Egjiptit dhe për shkak se fuqitë e huaja po e
shfrytëzonin vendin politikisht dhe ekonomikisht. Në shekullin e 20-të, pjesë
të mëdha të botës myslimane sundoheshin nga fuqitë koloniale perëndimore ose
nga politikanë të korruptuar, gjë që çoi në probleme të mëdha sociale dhe
padrejtësi ekonomike për popullsinë vendase.
Qëllimi i Vëllezërit Mysliman ishte të reformonte
shoqërinë bazuar në vlerat islame sunite nga Kurani dhe traditën e Profetit
Muhamed. Sipas islamistëve, zgjidhja e të gjitha problemeve sociale qëndronte
në një proces të thjeshtë – islamizimin e shoqërisë.
Vëllazëria Myslimane u bë një lëvizje masive, kryesisht
për shkak të punës së saj sociale në ndërtimin e shkollave dhe spitaleve. Sot,
organizata heq dorë zyrtarisht nga dhuna, por ish anëtarë të rëndësishëm, duke
përfshirë al-Banna, theksuan nevojën për të luftuar me dhunë kundër kolonëve
dhe armiqve të tjerë të Islamit. Vëllazëria Myslimane, për shkak të
popullaritetit të saj në mesin e njerëzve dhe nxitjes së dhunës, u ndalua dhe u
shtyp nga autoritetet egjiptiane, të cilët u frikësuan atyre si kundërshtarë
politikë. Al-Banna u ekzekutua vetë, dhe sot organizata përkufizohet si një
organizatë terroriste, ndër të tjera, nga Egjipti dhe Arabia Saudite.
Irani dhe radikalizmi shiit
Ekzekutimi i al-Banna-s dhe islamistëve të tjerë
popullorë nga autoritetet autoritare çoi në radikalizimin e shumë organizatave
islamike. Në të njëjtën kohë, nga vitet 1970 e deri më sot, urrejtja midis
shumë islamistëve radikalë kundër "kryqtarëve" perëndimorë (të
krishterë) dhe sionistëve (Izraeli dhe hebrenj) u rrit më shumë.
Arabia Saudite dhe vehabizmi
Vehabizmi është
një lëvizje e rreptë reformuese puritanike në Islamin Sunit që u ngrit në
shekullin e 18-të në atë që tani është Arabia Saudite. Një jurist fanatik,
Muhammed al-Vahhab, themeloi këtë version intolerant të Islamit që thekson
unitetin e Zotit, një lexim të mirëfilltë të Kuranit dhe se ligjet e shoqërisë
duhet të bazohen në Kuran. Al-Vehabi besonte se të gjithë myslimanët që nuk
ndajnë pikëpamjen e tij për Islamin janë heretikë dhe se lejohet të vriten
myslimanë të tillë të “rremë” ose të tjerë që nuk janë myslimanë.
Lëvizja ka
fituar ndikim të madh në kohën tonë, edhe pse përbën një pjesë të vogël të
myslimanëve të botës. Ndikimi është për shkak të mbështetjes së konsiderueshme
financiare nga familja e pasur me naftë Saud, dhe për shkak se disa nga grupet
islamike më radikale, të ashtuquajturit xhihadistë, të cilët theksojnë bombat
vetëvrasëse dhe terrorin, janë gjithashtu vehabistë.
Rrjeti terrorist
Al-Kaeda ishte pas sulmeve terroriste kundër Shteteve të Bashkuara më 11
shtator 2001, kur terroristët rrëmbyen katër avionë. Dy avionë u rrëzuan në
Qendrën Botërore të Tregtisë në Nju Jork, një aeroplan u rrëzua në selinë e
mbrojtjes, Pentagon. Avioni i fundit u rrëzua në një fushë pasi pasagjerët
mposhtën rrëmbyesit. Gati 3,000 njerëz vdiqën në sulm.
Osama bin Laden,
njeriu që qëndron pas rrjetit terrorist Al-Kaeda, i cili ishte pas sulmeve
terroriste në Shtetet e Bashkuara më 11 shtator 2001, ishte saudit, si dhe 15
nga 19 rrëmbyesit e 11 shtatorit. Shteti Islamik (IS), i cili shpalli një
kalifat të ri në 2014 në Siri dhe Irak dhe u mund ushtarakisht në 2017, është
gjithashtu vehabist. Sjellja brutale dhe trajtimi i tyre ndaj grave, jomyslimanëve
dhe kundërshtarëve legjitimohet nga intoleranca e vehabizmit.
Ndikimi i
vehabizmit që nga vitet 1970 ka qenë aq i frikshëm sa mund të flitet për një
vehabizëm të Islamit. Kjo është një lëvizje e vogël që nuk është përfaqësuese e
shumicës së myslimanëve, por që ka fituar fuqi të madhe përcaktuese përmes
vëmendjes së madhe mediatike dhe mbështetjes financiare nga arabët e pasur
sauditë.
***
Megjithatë, gjëja më e rëndësishme është të jemi të qartë për dallimin
ndërmjet Islamit dhe Islamizmit (islami politik). Islami është
një fe, ndërsa islamizmi është një ideologji politike me interpretimin e vet të
Islamit, dhe i arsyeton veprimet dhe zgjedhjet e tij në bazë të këtij
interpretimi.
Myslimani: është një person që e pranon Islamin. Marrëdhënia e
myslimanëve me Islamin është e ndryshme dhe varet, ndër të tjera, nga bindjet
fetare, kontinenti, edukata familjare, prejardhja kulturore, gjenealogjia,
kombësia, gjuha dhe konteksti.
Kontekst: Rrethi i ngjarjeve a rrethanat, në të cilat zhvillohet ose përfshihet
diçka.
PS: Pra, personi mund ta pranoje
islamin dhe në rrethana të ndryshme të deklaroj se është mysliman. Askush nuk
lind si besimtar (fetar). Askush nuk lind si mysliman. Askush nuk lind
si katolik. Askush nuk lind si ortodoks.
Feja është një bindje personale, dhe
rreshtohet shumë kilometra prapa Kombësisë. Personi mund të besoj në një fe -
ose të mos besoj fare.
Ne, bijtë e Shqipërisë, duhet ta shpëtojmë Atdheun nga shpërbërja dhe
Kombin nga zhdukja!