Astrit Lulushi: Asgjë e re

Asgjë e re

Nga Astrit Lulushi

Despotizmi i Ri është një libër i shkruar nga Lordi Hewart, Kryegjykatës i Anglisë, dhe i botuar në Londër gati 100 vjet më parë. Hewart e përshkruan këtë "despotizëm të ri" si "për të nënshtruar Parlamentin, për t'iu shmangur gjykatave dhe për të bërë vullnetin, ose kapriçon, e ekzekutivit të pakufizuar dhe suprem”.

Ajo që i jep despotizmit të ri efektivitetin e veçantë është ndërlidhja e tij me humanitarizmin, thotë Robert Nisbet në librin Twilight of Authority, në vitet 1960.

Por është edhe kapaciteti për të hyrë në detajet më të vogla të jetës njerëzore që e bën të suksesshëm këtë lloj despotizmi.

Diçka e tillë ka filluar hapur tashmë në procesin e kthimit të Shqipërisë në një shtet të vërtetë socialist despotik siç ishte viteve më parë. Despotizmi i ri me gënjeshtrat mashtruese që thuhen mjaft shpesh për t'u besuar, krimet e legalizuara dhe çnjenjëzimi ndërhyrës (patronazhist) në jetën e individit siguron djepin e tij deri në varr. Arsyeja e vetme që pranohet ky dado-statizëm është premtimi i një bote më të mirë bazuar në parimet humanitare. Nëse qeverisë i jepet carte blanche, ajo bëhet tepër ndërhyrëse dhe tepër e zellshme në kauzat e saj, duke rezultuar në një formë totalitarizmi të mbajtur nga dhuna dhe frikësimi, ndërkohë që duhet të jetë përgjegjësia individuale për mbajtjen nën kontroll të fuqisë kolektive - sepse qëllimi nuk justifikon mjetin.

Despotët e sotëm hedhin dyshime mbi humanitarizmin; ata skllavërojnë në mënyrë kriminale secilin, cilindo dhe të gjithë, deri në detajet më të vogla të jetës njerëzore; përdorimi i humanitarizmit si mbulesë për axhendën funksionon shumë mirë, i lejon njerëzit të ndihen mirë ndërsa marshojnë pa e ditur drejt skllavërisë socialiste. Fatkeqësisht, shumica mashtrohen lehtë.

Disa nga mizoritë dhe shkeljet më të mëdha të lirisë kanë ardhur nga një zell i tepruar ose një despot shtypës në emër të "humanitarizmit". Thuhet se fjalët më të frikshme që mund të dëgjojë liria janë: "Unë jam nga qeveria dhe jam këtu për të ndihmuar”, thoshte Ronald Reagan.

Dominimi alternativ i një fraksioni mbi një tjetër, i mprehur nga fryma e hakmarrjes, e natyrshme për mosmarrëveshje partiake, e cila në epokën e fundit solli kaq shumë tmerre, është në vetvete një despotizëm i frikshëm. Çrregullimet dhe mjerimet që rezultojnë gradualisht i bëjnë njerëzit të priren për siguri dhe prehje në pushtetin absolut, dhe herët a vonë shefi i ndonjë fraksioni mbizotërues, më i aftë ose më me fat se konkurrentët e tij, e kthen këtë prirje për qëllimet e lartësimit të tij, mbi rrënojat e Lirisë publike. Vetëm për shkak se diçka përkufizohet si njerëzore nuk e bën atë të tillë, ashtu si përdorimi i vetëm i duhur i qeverisë është mbrojtja e jetës, lirisë dhe pronës së individit.

Despotët brenda qeverisë, që i përdorin postet për pasurim personal, kanë nxjerrë mashtrimin dhe tradhtinë në dritë që njerëzit të shohin dhe të zgjedhin se cila nga dy kauzat është e drejtë dhe fisnike; liria apo shtypja.