Kulturë » Ypi
Edison Ypi: Resurrectio
E shtune, 27.06.2020, 10:13 AM
Resurrectio
Nga
Edison Ypi
-Zotërinj,
ja nisi Fishta, në këtë komunikim postum, ne të vdekurit e gjallë do bëjmë sa
të mundemi të kjartësojmë si të gjallët e vdekur po ashtu dhe të vdekurit e
vdekur për të zezën që i ka gjetur. Lutem bëni kujdes të paraqitemi si kemi
qenë, pra njerëz prej mishi e gjaku, e jo prej allçini, si na përfytyron
shumica e budallenjve që vargjet tona i mësojnë përmendësh. Tani, pa humbur
kohë, se varret na presin, ju lutem të nisim.
-Ju
zoti Migjen, ju aq delicatissimo e raffinatissimo në ndjenja, në mendime e
shpërthime, ç'mendoni Ju për Shqipërinë e sotme, posaçërisht për atë;
"Këtu fillimi është mbarim" ?
Migjeni,
-Ah
Shqipëri-Shqipëri, Ti më e hirshme se hëna, më e menduar se muzgu, më e lehtë
se mjegulla, më delikate se vesa. Unë që hallet Ty t'i di, veremli jam, mezi
flas, por dy fjalë po t'i them; Thatë e ç'nuk thatë për mua. Më shatë e kusur
s'më latë. Deri edhe soc-realist edhe "Niçean" më quajtët.
Soc-realist nuk kam qënë e nuk jam. Niçean jam. Madje, jo vetëm jam, por si
Zoti Lasgush e thotë në një përkthim të tijin, "jam dhe e kam për nder,
q'ato që vuan çdo njeri, më mbushin plot me helm e vrer". Hiç mos u çudisni
tani që po ju them se që andej nga varri çka vërtet admiroj në Shqipërinë e
sotme janë të gjithë ata që propagojnë mbinjeriun, shpëtimtarin. Sa për
"Këtu, fillimi është mbarim", kjo, në Shqipëri, ku kur të vrasin si
qen natën nën hënë dhe në mëngjes të shpallin shenjtor, është, ishte, dhe do
jetë gjithmonë e vërtetë. E provova në lëkurën time; Linda, pra fillova, kuq si
molla, dhe po aty u nxiva, u kalba, mbarova, u turbekulova. Pastaj, "duke
parë çdo dit' e ma mirë e duke vuejtun thellë e ma thellë" një të ikur në
Itali. Kam edhe të tjera, sa shpirti ma di, por kaq kisha tani për tani.
Naimi,
-Juve
zoti Lasgush ju jam borxhli. E them këtë, sepse në varr kam marrë vesh se pasi
vdiqa, Ju më ngritët edhe disa qiej më lart se isha. Si e kuptoni Ju atë
"Këtu pasoja vjen para shkakut" ë?
Lasgushi,
-Eh
moj Shqipëri që ta kafshofsha gushën e vullkanit të pasionit nga shpërthen
llava e dashurisë që djeg, ta puthsha aeroportin e ballit të nurit ku ngrihen e
ulen tajaret e mallëngjimit, ta mbledhsha hirin e zjarrit të nën barkut, ta
hëngsha bebzën e syrit të shkrepëtimës. Eh moj Shqipëri, që më bëre të ngrihem
nga varri të vij këtu si në mbledhjen e kolektivit në shtëpinë botuese “8
Nëntori”. Lidhur me pyetjes që më bëtë zoti Naim, përgjigje sapo e dhatë vetë;
Ju, "pasoja", u bëtë aq i madh sepse unë "shkaku", ju
bekova nja njëzet vite më vonë. Ti zoti Migjen mos u kollit aq tepër, përmbahu
pak. Duke u kollitur bezdis të tjerët që duan të dëgjojnë. Mbledhja është
mulli. S'duroj dot më. Pas pak un' Sovrani do iki. Ju vazhdoni se atë punë
keni.
Migjeni,
-Ndjehem
i prekur që perfeksionisti Zoti Lasgush e mbylli me një kunj për mua që jam i
racës së Tij. Zoti Lasgush mbi kapelën republikë kishte një cikërr balte varri.
Unë s'ia vura në dukje. Nejse. T'i lemë këto. Dini të na e shpjegoni Ju zoti
Zef Serembe pradoksin tjetër të Shqipërisë së sotme; "Këtu mbarimi është
fillim" ?
Zefi
duke u dridhur,
-Un'
i mjeri që e dua Shqipërinë më hollë se teli tingullin, më dridhshëm se
italiani Danten, më bukur se Dantia Beatriçen, më verbtas se besimtari Altarin,
më madhërishëm se prifti Kishën, ah sa i desha katundarkat arbëreshe. Aq i
desha sa veten vrava. Veten e vrava, pra mbarova, dhe në qiell fluturova, pra
fillova. Kaq përgjigja. Tjetër s'di.
Lasgushi,
-Ju
zoti Nol, ju që jeni aq i madh sa çdo mëngjes puthni veten në pasqyrë, ju që
haberin për të ardhur këtu e morët kur ndërkohë ishit duke luajtur në flaut një
"Triste apassionato" që e keni kompozuar vetë, ju që keni shkruar e
përkthyer kryevepra me krime që s'i rrok mendja me të gjallë dyshimtarë gjer në
lemeri, të vdekur që përpëliten, fantazma që ecin, magjistrica që profetizojnë
këndshëm por rrejshëm, a jeni Ju në gjendje ta çthurni çorapin; "Këtu të
gjallët e vdekur vlejnë më tepër se të vdekurit e gjallë ?
Noli,
-Po.
Por para shthurjes duhet të bëj një skjarim; Shqipëria ka në themel një krim.
Jo krim dosido. Krim divin. Perëndia u a ka marrë të gjitha nuret, të gjitha
hiret, të gjitha bukurirat, të gjitha pasurirat, të gjitha të tjerave, dhe ja
ka dhënë të gjitha Shqipërisë. Ky është filli që duhet kapur për të bërë të
mundur të gjitha çthurjet, çorapet, trikot, zgjedhjet, votimet, numërimet. Pas
këtij skjarimi, përgjigja për pyetjen Tuaj del vetvetiu; Vet prezenca jonë këtu
provon se ne të vdekurit e gjallë të Shqipërisë vlejmë dhe do të vlejmë...etj.,
etj.
Serembe,
-O
Naim Bej, o njeri, o qiri, a s'më thua diçka ? Diçka që në fyt më ka ngecur,
diçka që nuk e kuptoj dot kurrsesi, atë; "Këtu pjesëza është me e madhe se
e tëra"? S'kam lënë libër dhe enciklopedi pa shfletuar dhe s'e gjej dot.
Naimi,
-Kjo
o zoti lirik arbëresh aq i përmalluar, spjegohet me faktin që Shqipëria është
një vend me cilësi të veçanta. Shqipëria është një palcë pa kockë, një nyjë pa
dru, një mish pa rrasht. Në Shqipëri ka shumë më tepër kunguj se sqetulla. Unë
i marri me mall të shkari këto i kam ditur, por nuk i kam shkrojtur, sepse kur
unë rrova lypseshin të tjera gjëra. Sa i përket pyetjes Tuaj, them se një poezi
e vetme e Lasgushit, pra një "pjesë" e Tij është më e madhe se
"e tërë" poezia e ndonjë tjetri, apo disa të tjerëve së bashku. S'do
ment se për ta besuar këtë, redaktorëve të vjershëtorëve u duhet të thithin
paraprakisht krejt Hashishin e Afganistanit. Por s'kam ç'bëj, kjo është e
vërteta. Po të ishte ndryshe këllirat s'do ishin lëtyra, por Poeta.
Noli,
-Ju
lutem prisni. Mos u ngutni të ktheheni. Varret aty janë. Ende nuk kemi mbaruar.
Sapo më erdhën dy SMS nga dy mbretër. Të parin ma dërgon Ahmeti nga Mati. Ja
teksti;
unë
e dua shqipërinë më tepër se fanatiku mitingun, rapsodi çiftelinë, burokrati
skrivaninë, xhelati litarin, litari skllavin, skllavi skllavopronarin, kamikazi
kuranin, anglia diplomacinë, amerika naftën. ju them dëgjoni këshillat e mia.
mos u merrni me dokrra. merrini anglisë borxh ca shi' për të mbushur digat, ca
asfalt për të shtruar rrugët, dhe ndonjë muze për histori. të tjerat më vonë,
se tani po më bie bateria.
Të
dytin ma ka dërguar Skënderbeu. Ja çfarë shkruan Mbreti;
mua,
si i shpatës që jam, nuk më intereson a është a s'është e bukur shqipëria, më
quani kaur apo mysliman, kam qënë trim apo frikacak, kush i fiton zgjedhjet, i
kapni peshkaqenat e korrupsionit me rrjeta me tel me gjemba nga i kufirit apo
me rrjeta nepotike e të tjera e të tjera. me këto merruni ju. mendja mua më ka
ngecur te një punë e pa kryer, një merak i mbetur pezull i homologut tim
ahmetit kur ahmeti i kërkoi sejfi vllamasit t'i mblidhte në një sallë cubat që
donin të bëheshin të gjithë ministra, pastaj sejfiu të rrinte i qetë se me ta
do merrej ahmeti, mirpo s'di pse s'u bë, kunj më ka mbetur, të dalë sot ndonjë
trim atë kunj tja shkuli ahmetit të nolit tja nguli hamletit të matit, kaq,
pardon për gabimet drejtshkrimore, s'vazhdoj dot, m’u mbarua krediti i
celularit.