Kulturë » Ypi
Edison Ypi: Heroi i Punës Socialiste
E merkure, 22.04.2020, 05:00 PM
Heroi i Punës Socialiste
Nga
Edison Ypi
Shqipëria
gëlonte nga mizëri heronjsh; të popullit, të guximit, të vetmohimit, të heshtur
(të spiunllëkut), të ditës, natës, luftës, naftës, kombinateve, fabrikave,
uzinave, 5 vjeçarëve, Artit, letërsisë, muzikës, kinematografisë etj. etj.
Ama
heroi i heronjve, superheroi, ishte Heroi i Punës Socialiste. Rrotull tij, si
planetët e ftohtë rreth diellit të zjarrtë, vërtiteshin gjithë të tjerët.
Ta
kuptoje pse ishte dhe si ishte heroizmi i Heroit të Punës Socialiste duhet të
ishe vetë hero i durimit, fantazisë, hamendjes. Heroi i Punës Socialiste
ekzistonte. Kishte emër, mbiemër, foto të ngërdheshur. Por nuk dilte asgjëkundi
prej mishi, prej gjaku. Çfaqej vetëm nëpër filma, televizora, revista, gazeta.
Kurrë si njeri, duke pirë ndonjë kafe a teke raki. Gjithmonë mbi shtylla të
tensionit të lartë, lokomotiva, furrnalta, diga hidrocentralesh, mbi traktor që
çante arat, saldator majë një kulle metalike, dhe një mijë e një marrina të
tjera.
Në
një kohë kur mund të përfundoje prapa hekurave për hiçgjë, edhe mund të durohej
pensionisti që të trokiste te dera për të thënë se duhej të dilje në punë
vullnetare për sistemimin e oborrit të pallatit. E kapërdije edhe bezdinë që të
shkaktonte zagari që të zgjonte qysh herët për të votuar deputetin e zonës, për
shembull Reshat Arbanën. Halli mbi hall, nyja që s'e zgjidhte dot asnjë
inteligjencë dhe s'e priste dot asnjë shpatë, ishte të gjeje me ment se çfarë i
bashkonte një surrat budallai me punën, socializmin, heroizmin.
Vazhduan
hamendësime të tilla derisa më së fundi u muar vesh se për Heroin e Punës
Socialiste ishte e kotë ta lodhje mendjen. Para veprës së tij, se vetë atë
s'kishe ku e gjeje, para lavdisë së tij, madhështisë së tij, nuk lypsej asgjë
tjetër përveçse nënështrim, përulje, tkurrje, zvogëlim deri në kokrrizë
pluhuri, deri në asgjësim.
Kur
u muar vesh se shpresat për ta parë atë hero të gjallë ishin zero, nisi tu dalë
shqiptarëve nëpër ëndërra. Dikujt si buldozer në një digë, një tjetri si
eskavator që gërmonte ledhe në Myzeqe, tjetrit si kamion ngarkuar me mineral.
Thashethemet
thoshin se Heroi i Punës Socialiste ishte shofer që natë e ditë në zheg e në
acar pa u ndalur asnjë çast ngiste një kamion nga i cili nuk zbriste kurrë. Në
kamion gdhihej, ngrysej, hante fasule në një gavetë ushtari, pinte ujë burimi
nga një bucelë.
Një
ishullar që më vonë doli spiun, tha se për ta zbërthyer misterin se çfarë ishte
në fund të fundit Heroi i Punës Socialiste do bënte atë që bëri Martin Luteri,
do mësonte përmendësh krejt Biblën, për ta gjetur atje të fshehtën.
Për
të gjetur sekretin e trekëndëshit hero-punë-socializëm, një tjetër u nis për në
gërmadhat e kishave të lashta majë shkëmbinjve ku qetësia për meditim është e
garantuar.
Sa
më pisk i kishte punët shteti, aq më i largët bëhej viti për të cilin Heroi i
Punës Socialiste punonte pa u lodhur.
Debate
të ashpra u bënë mes ishullarëve lidhur me arsyen e ekzistencës, thelbin,
kuintesencën e këtij heroi.
Nga
Shkodra erdhi haberi se një intelektual katolik i zhytur në vetmi medituese, i
ishte futur të kuptonte thelbin e funksionimit të trekëndëshit hero, punë,
socializëm, me anë të statistikës matematikore. Por nuk mundi. Problemin e
bënte të pazgjithshëm fakti se kishte jo pak budallenj që për tu bërë Hero i
Punës Socialiste gdhiheshin e ngryseshin me vite mbi torno, saldatrice, timon,
por nuk u bënë dot kurrë heronj të asnjë lloji.
Rropatjet
shumvjeçare për të hedhur sadopak dritë mbi mutin e mbiquajtur hero nuk patën
sukses. Derisa u muar vesh se ta mësoje cili ishte dhe si ishte nga afër Heroi
i Punës Socialiste nuk kishte asnjë rëndësi, nuk bënte sens. Ishte si të
lodheshe të dije sa kilogram peshonte një fjalim ose sa gradë celsius është
volumi i një pleniumi.
Të
lodhur nga arsyetimet dhe dilemat, të cfilitur nga pyetjet pa përgjigje, Heroi
i Punës Socialiste u pranua si Zoti, Krishti, Muhameti, pra si dogmë, si diçka
që edhe nëse nuk ekziston duhet ta besosh. Pas këtij zbulimi lehtësues, Heroi i
Punës Socialiste u la të ishte çfarë të donte dhe si ti pëlqente. Edhe bosh.
Edhe përbindësh. Edhe inekzistent.