Shefqet Sulmina: Të flas ty dhe Doruntinës

Të flas ty dhe Doruntinës

Nga Shefqet Sulmina

-Kush e solli? Çfarë është? Ëndërr apo legjendë?

-Nuk ka as ëndrra as legjenda ne ditët tona. Nuk ka asgjë nga këto. Askush numëron data dhe histori, përveçse ekziston qëllimi për tu fshehur vetë nëpër to. Unë kisha dy lekë mënjan dhe bleva këtë kalë. Për ty. Dua të jetoj ndryshe dhe gjithmonë me ty. Është e çuditshme sot për ty një kalë para këtij teatri konfort? Mos deshe një “Ferrari”? Nëse ti do unë mund të vi edhe me një makinë luksoze. Mund të hyj tërë jetën në borxh me shifrat, por nuk do të isha kaq i lumtur, kaq i qetë, para teje dhe me një kalë pa borxhe. Edhe Don Kishoti e kishte një kalë,edhe unë e gjeta një. Të gjithë njerëzit sot e kanë një makine edhe unë do ta blija një. Të gjithë kujtojnë se jetojnë kohën digjitale, por rrojnë kohën e hekurit dhe të monetes. Të gjithë përpiqen ta ngrënë monetën në maj të malit si Sizifi gurin e dënimit.

-Vërtet, kuptoj që ti je një i çmendur!

-Kur puthemi nuk ma thua këtë gjë.

-Qysh të rri mbi kalë? Në teatrin ton nuk ka kuaj, por poltrone.

-Kuajt nuk kanë lindur për tu bërë shtretër për njerëzit. Rri si të duash po eja! Më the që më do! Më the që do të jesh gjithmonë me mua. Unë nuk e dua më botën e roleve dhe po të pyes edhe ty në do ta lesh. Nuk dua të jem personazh i fytyrave dhe shpirtrave të Sizifit. Nevoja i thërret arsyes dhe unë kërkojë ti thërras kësaj.

-Pse nuk more një makinë?

-Një “Ferrari”?! Makina shkon në çdo rrugë, ndërsa kali e bën vetë një udhë. Nuk kam patente dhe pasaportë për makinë.

-Po Kali?

-Të vetmit që bredhin sot pa pasaportë dhe navigator janë kuajt. Kuajt që formuan shtetin janë lënë jashtë teknologjisë dhe shtetit. Eja të përfitojmë nga kjo harresë e studiuesve të thellë të botës!

-Jo. Ti do të dukesh hero i kalit dhe jo i hekurit. Kush të ka thënë se sot jetohet koha e Sizifit që mban në krahë gurin e dënimit?

-Mirë, por nxito, se mund të na zënë!

-Jam me fund... Si mund të hipi mbi kalë?

-Më mirë!

-Pse?

-Punë erë, arome dhe këmbësh. Këmbët më të bukura të një gruaje janë ato që nxitojnë, ato që rendin. Gratë janë rrënja e një foleje që lind.

-Po ku është kjo fole që po më çon me kalë? Mos po luajmë ndonjë film të kohërave dhe ti do të luash me mua? E di ti që sot çdo cep i botës është i përgjuar?

-Do ta gjejmë.

-Do ta gjejmë, por do të na gjejnë para sa ta gjejmë.

-Ata nuk do të ndjekin trajektoren tonë.

-Pse?

-Ne do të ndjekim trajektoren e kohës nëpër kohë.

-Po atje puthet? Desha të të them se do të më puthësh, po sikur të më lesh pa role dhe pa puthje në mes të shkretëtirës së kokës tënde?

-Nuk ka shkretëtira. Shkretëtirat janë brenda kokës së njerëzve.

Sot njerëzit puthen vetëm me vetën, vetëm me pasqyrën e vetvetes.

-Mos! Po më thërret regjisori.

-Lërë të pëlcasë së thirruri dhe mos u tremb se nuk do të pëlcasë.

-Nuk e dëgjon?

-Lërë se kjo simfoni bërtitje është një pëllitje e regjistruar që para 1000 vjetësh? Nuk e kupton se është e njëjta bërtitje?

-Nga e di ti?

-Nga librat e mykur. Nga bileta e premtuar që prej një jave.

-Nuk kemi ngrënë drekë. Më duhet të ha dy bërxolla, një sallatë dhe të pi një shishe verë. Të gjitha këto i ka në program roli dhe unë nuk paguaj asgjë.

-Sa mirë!

-Për rolin?

-po.

-Të bësh një rolë nuk paguan asgjë, përkundrazi të paguajnë mirë. Ti e di që nuk jemi vetëm prej uji dhe ajri. Të dy po gabojmë që po lëmë teatrin dhe rolet.

-Po thua rolet?

-Po.

-Njeriu nuk është “role”, por rol. E di që jemi bërë asgjë dhe vetëm fole duam të jemi. Të jemi vetëm fole... Por nuk ka fole, foletë ngrihen. Mos dëgjo asgjë. Lerë të bërtasë zëri i rëgjistruar i regjisorit dhe eja! Lerë të pëlcas sa të pëlcas krejt teatri. Nuk ka kohë!

-Se nuk ka kohë, për çfarë? Për çfarë duhet të nxitojmë? Se sipas teje jemi fole në kohë, pse duhet të kërkojmë një tjetër fole tej kohësh.

-Jo, nuk desha të thosha këtë. Foleja dhe koha janë një dhe ne nuk mund të bëjmë ndryshe.

-Nuk të kuptoj. Pse më vë para abstraksionesh?

-Nuk të vë unë, as vetë nuk dua të vihem?

-Po cila? Kush? Çdo të thotë fole dhe kohë?

-Në fole apo në kohë?

-Po pra, në fole dhe në kohë kohe! Koha dhe foleja e kohës nuk mbarojnë. Mbarojnë njerëzit në folën e kohës.

-Edhe regjisori?

-Edhe kali.

-Edhe ne?

-Natyrisht, njerëzit janë të ndërgjegjshëm. Desha të thosha jo.

Leri ëndrrat dhe legjendat. Lëmë këtë regjisurë ku lexuesi i pare i Dantes do të qëlloj gjithmonë një mbathës kuajsh qe nuk di të lexoj.

-Pse ç'farë ndodhi me Dantën?

-Asgjë.

-Si asgjë! Diçka ka ndodhur, nuk po ma përmend kot.

-Pasi “Komedinë Hyjnore” të tij, qarqet e pranimit e pranuan së fundi, për tu shfajësuar nga koha e humbur deri tek koha e rehabilitimit të saj, thanë se lexuesi i parë nuk ishte një profesionist, por një mbathës kuajsh. Pra ishte faji i tij që merrej me kuaj.

-Prapë me kuajt?

-Po. Prapë me kuajt.

-Po pse kështu?

-Nuk e di as unë, ndofta është punë këmbësh dhe kurrizi. Por ne të dy nuk ndryshojmë gjë. Dikush nuk do të ngas këmbët, por do të fshikulloj kurrizin e tjetrit. Së fundi kurrizin e kuajve, nëse po flasim për kohën e kuajve dhe njerëzit kanë kuptuar që kuajt kanë kurriz të mirë për të ndërtuar folenë.

-E di. Edhe ti prandaj e bleve një të tillë? Pse nuk more një makinë?

-Nuk doja të kisha punë me borxhe dhe me shifra?

-Po rrimë akoma këtu, bëjmë role dhe luajmë në skenë, të bëjmë para, deri sa të blejmë një makinë. Me makinë do të jemi më të shpejtë për të mbërritur në antikita.

-Kështu i thanë edhe Sizifit.

-Pse edhe ai donte që të shkonte në antikita?

-Po.

-Qysh i thanë?

-Ngrije këtë gurë deri në maj. Kur ta ngjisësh lartë në majë një makinë do të jetë jotja.

-Po atëherë kishte makina?

-Jo. Maja nuk e mbante gurin dhe guri binte, godiste makinën dhe makina prishej.

-Po ti thua se atëherë nuk kishte makina.

Po pastaj çfarë ndodhte?

-Pastaj e merrnin dhe ja ngarkonin prapë, për një makinë të re.

-Po pse?

-Për të blerë nga e para një kalë tjetër, sepse ishte e pamundur të kuptohej ndryshe ngritja e gurit në mal dhe në majë.

-Të ngrinte gurin në mal që të blinte kalë?

-Po pse nuk e gjente e ta zinte vetë një kalë?

-Po ai ishte i dënuar.

-Mirë, e di. Ti nuk do të vish me mua. Është e vërtetë që unë jam pak Don Kishot. Por të paktën më thuaj nga një deri në dhjetë sa më do?

-Do që të them të vërtetën?

-Po.

-Edhe unë, ti e kupton që jam pak Sanço Pança, por të dua. E di ti çfarë është muzika?

-Po.

-Çfarë është muzika?

-Për këtë çështje janë shkruar libra. Por shumë herë mendimet harlisën edhe në një faqe të vetme libri, ose në një frazë, apo në një fjalë. Pa muzikë jeta do të ishte një heshtje e vdekur.

-Muzika nuk është e njëjtë për të gjithë dhe në çaste të ndryshme..

-Natyrisht. Po fjala?

-Ka muzikë ku sytë qeshin. Ka muzikë ku sytë qajnë. Ka muzikë që përfshin treva pranvere dhe dimri, që megjithatë këndojnë në vetvete. Por, një gjë është e sigurte se muzika është ndërlidhje e syve me të jashtmen e të perceptuarit që konteston brendësinë. Ndërsa për të të thënë ty këto është fjala. Çdo të isha unë pa vështrimin tënd?

-E di edhe unë pa tëndin. Nuk e di pse mendoj diçka që shkon më thellë kësaj që thua. Kur të shoh, të shoh në sy, shumë herë nuk kam nevojë të të pyes. Kam shumë pyetje, por e di se më duket është e tepërt. Për këtë duhet syri.

-Pse ma shkel syrin? Nuk është se sytë e mi i merr për sy të një liqeni?

-Pse? Se sytë që janë prej liqeni, çfarë ndryshimi do të kishin me dy sytë e deteve? Mos do të më ngatërrosh sytë e mi me sy marinarësh që kanë më tepër etje për gjërat në tokë dhe për të vërteta, sesa për gjëra të mëdha, por me rrënjë të fshehta? Mirëpo unë kam fatin e mirë se ti nuk je një marinar deti, por marinar mendimesh.

-Jo. Vetëm se sytë e liqeneve janë më të trishtë dhe sytë e deteve më të kripur. Unë nuk jam marinar mendimesh. Vetëm se dua të të flasë ty dhe Doruntinës.

-Pse nuk e solle Doruntinën? Pse kërkon të më rrëmbesh nën hijen e saj? Unë nuk të besoj!

-Kë nuk beson? Ata të kripurit, apo ata të trishtë? Ne jemi sy.

nga dorëshkrimi "Rrëmbimi i Doruntinës"