| E premte, 30.08.2013, 07:19 PM |
MIKU
-tregim-
Nga Hamit TAKA
Ai u
afrua te stoli dhe, pa nguruar, u ul
pranë meje me një mospërfillje të padurueshme. U tregua aq i pandjeshëm ndaj
meje, sikur të isha një bust prej guri. Në të vërtetë, atë çast, ai dukej i
pandjeshëm edhe ndaj vetes. Sikur nuk ekzistonte në botën tonë, sikur po vinte
nga një botë tjetër. Nuk u ndjeva rehat. Kisha dalë për t’u qetësuar pas 3-4
orë pune raskapitëse. Më tepër më lodhën pyetjet pa kuptim e pa mbarim të
hetuesit. I hetuari nuk i kuptonte apo bënte sikur nuk i kuptonte mirë
përkthimet e mia. Ishte një tension psikologjik i pazakonshëm në punën time si
përkthyes. Prandaj zgjodha cepin e atij stoli në këndin e asaj lulishteje.
Dëshiroja të isha vetëm me veten. Sa i pagdhendur, mendova për bashkëdënjësin.
Burrë i rruar e i krruar, i qethur dhe i krehur, i veshur pastër me kostum e
kullaro, simpatik e serioz, nuk i lashë asnjë mbresë atij mospërfillësi të
pakëndshëm. Të paktën një salutim me kokë e meritoja. Por nuk zgjati shumë
zemërimi im. E mundi kureshtja dhe një ndjenjë limonite, që na bën
sentimentalë. Bile u ndjeva disi i penduar që më sunduan mbresat e çastit.
Njeriu mund të kishte një hall, që e kishte zhytur në humnerën e botës së
brendëshme të tij, një dert, që i kishte vënë gardh botës rreth tij. -E pini cigaren?- iu drejtova, duke hedhur
urën më të lehtë të kominikimit midis dy burrave të panjohur. Duke e pyetur, i
vëzhgova edhe profilin. E kishte të lodhur, të vrarë nga jeta, por simpatik.
Bile mund të thosha, të bukur. Por përsëri më bezdisi, gati më revoltoi me
mospërfilljen e tij. -Ë, urdhëro, si thatë? –më pyeti pas pak çastesh, sikur
ishte përgjumësh, duke më treguar edhe ballorin e tij, që m’u duk edhe më
simpatik se profili. Bënte pak konrast me harmoninë e linjave hunda majuce, sa
mund ta quaje hundë mistrece, sikur donte të prishte rregullën. Nuk di pse m’u
ngulit në kujtesë ai portret. Të mos themë edhe në zemër. Ia përsërita me
mirësjellje pyetjen. -E
pi,-m’u përgjigj, duke nxjerrë një paketë “Partizani” nga xhepi i xhupit prej
meshini ngjyrë kafe, që, nga lera, tregonte se punonte mekanizator. E hapi
paketën, e kontrolloi me vëmendje, sikur cigarja të ishte një gjilpërë e ngecur
në ndonjë qoshe të kutisë prej kartoni. E bëri shuk dhe e flaku tutje, te
rrënjët e një shkurreje dekorative. Pastaj u ngrit, e mori dhe e hodhi në një
kuti llamarine me mbishkrimin “Ju lutemi hidhni këtu mbeturinat”. U kthye prapë
në cepin e stolit edhe më indiferent se më parë. I zgjata paketën “Diamanti”. -Ndize,
-i thashë. Në fytyrën e tij ndriti një shkëndijë mirëkuptimi, që e bëri edhe më
simpatike. Më vështroi me vëmendje dhe zgjati dorën. E mori cigaren, e ndezi me
çakmakun tim dhe më falënderoi me një temena tradicionale të duhanpirësve.
Mënyra si e vështroi paketën “Diamanti”, m’u duk se më vlerësoi si një bir të
Mirëqënies. E thithte cigaren i babëzitur. Dukej se kishte orë pa e ndezur.
Pastaj u kthye befas nga unë dhe më pyeti: -Me
se merrej, more shok? -Me
gjuhë të huaja,- iu përgjigja. -Ah,
me gjuhë të huaja,- tha si i mbresuar, por edhe me një farë nostalgjie. -Jam
mësues në gjimnaz, -i shpjegova. -Punoj edhe jashtë orarit si përkthyes në
turizëm. Rrallë më thërrasin edhe këta të Degës(Dega e Punëve të Brendëshme
s’ishte as 30 metra larg), kur ndonjë i huaj
shkel rregullat e regjimit kufitar. Picërroi
sytë dhe m’u duk se u ndie ngushtë. Kushedi çfarë mendoi. E di se njerëzit e
Degës së Punëve të Brendëshme ngjallin një farë paniku te njerëzit e thjeshtë.
Por ai fiku cigaren, e shkeli me këmbë dhe u kthye sërish me ballor nga unë. -Më
the se punon edhe me këta të Degës?-pyeti. -Rrallë
herë, shumë rrallë. Thjesht si përkthyes. Jo ndonjë gjë tjetër.
U tërhoq
nga biseda. Nuk kuptova, u lehtësua që unë s’kisha ndonjë detyrë të rëndësishme
apo dëshironte ta kisha diçka të tillë.
-Në më
lejoni t’ju pys,-i thashë, -nga ju kemi?
-Nga
Ballëdrerasi, në se e dini. Eshtë thellë në kufi.
-Ke
ardhur për ndonjë punë në qytet?-ia ngava bisedën.
-Sigurisht,
një punë e kam. Për qejf s’vjen njeri nga fshati këtu,- Heshti pak dhe, i
dyzuar, vazhdoi bisedën.
-Kam
ardhur për atje ku shërben ti si përkthyes.
-Ta
shpjegova, -ia preva fjalën. Ndodh shumë rrallë. Kryesisht në stinën e verës,
kur ndonjë turist i huaj, i ardhur në vendin fqinj, gjatë shetitjeve me jaht,
kalon padashur kufirin detar.
-Të
kuptoj. Të kuptoj, -tha dhe heshti.
-Të
ndërpreva. Vazhdoje bisedën, -e nguca unë sërish.
-Kot,
-thash, -ashtu kot. Desha të takoja njërin, por nuk është atje.
-Kë
deshe, se mund t’ju ndihmoj unë,-nxitova ta pyesja i papërmbajtur nga
kureshtja.
-Nënkryetarin,
shokun Bedo. Po nuk ishte brenda dhe akoma s’është kthyer,-më shpjegoi.
I dija
përgjigjet e shefave: nuk është brenda, ka dalë jashtë. Nuk ndodhet sot këtu,
ka dalë jashtë qytetit e tjera, e tjera. Ai heshti përsëri dhe fare papritur,
sikur donte të shkarkohej nga një brengë apo donte të kapej pas një fije
shprese, më tha:
-Kam
djalin atje brenda, -dhe tregoi me kokë nga godina e Degës.-Ka tri ditë. Nuk e
di ha gjë a nuk ha, ka ujë të pijë a nuk ka. Flë apo nuk flë. Desha të merrja
vesh diçka nga goja e shokut Bedo, që e kam bashkëfshatar.
-Sigurisht
që edhe ha edhe pi edhe flë,- thashë me një ton të prerë e gati zyrtar, pë t’u
distancuar disi nga njeriu i panjohur, aq më tepër që tha se e kishte fshatar
shokun Bedo. E dija se shoku Bedo ishte në zyrën e tij, domethënë nuk kishte
dashur ta priste, gjë që më bëri të pendohesha për intimitetin me të
posanjohurin. Ai më vështroi ngultas, tërë mosbesim, me një far krenarie.
-Po, po,
e di edhe unë, por ashtu fola kot, më shumë për t’i dhënë kuptim kërkesës sime
për shokun Bedo-tha dhe u nis të ikte.
-Prit, ku
shkon? Mbase të ndihmoj sado pak,-i thashë dhe e kapa për krahu.
-Në punën
time shkoj, -m’u përgjigj dhe ma hoqi krahun vrullshëm. Por unë ia kapa prapë.
Nuk e di pse u lidha aq shumë me atë njeri të panjohur. Mbase u lidha më shumë
me brengën e tij, e cila lexohej qartë në fytyrën simpatike. Apo kureshtja
është aq e fuqishme tek ne sa na mbërthen e nuk na lëshon edhe kur rrezikojmë?
U ndjeva fajtor ndaj tij. E frikësova me fjalët e mia dhe mund të më ketë marrë
për dikë tjetër, që bëj shërbime të tjera dhe jo thjesht një mësues
frëngjishteje, që shkoj dy tri herë në muaj apo në vit në Degën e Punëve të
Brendshme, për të përkthyer pesë fjalë të një të panjohuri të huaj. Sidoqoftë
me shokun Bedo kisha mardhënie konfidenciale dhe mund t’ia bëja një kërkesë,
duke u shtirur se nuk e dija që ishin bashkëfshatarë.
-Prit,
mos u ngut. E njoh mirë shokun Bedo dhe mund t’ju ndihmoj për ta takuar, -i
thashë gati duke iu lutur.
-Shokun
Bedo e njoh më mirë se ju, por ai kishte dalë jashtë dhe nuk është kthyer
akoma. Kam që në orën tetë që e pres këtu dhe s’besoj të kthehet më. Kushedi se
ç’shërbim i ka dalë, -m’u përgjigj. Fjalët e tij “e njoh më mirë se ju” prapë
më qesëndisën dhe më vunë në dyshime.
-Ku e ke
njohur shokun Bedo, si e ke njohur?- e pyeta. Ai qeshi.
-Pyetje e
çuditshme, - e filloi përgjigjen.-A nuk të thashë se e kam bashkëfshatar, o
shok. Edhe bashkëmoshatar, bashkshkollar, bile edhe bashkëbankar.
-Si ishte
shoku Bedo në mësime? –e pyeta gati instinktivisht. Shprehi mësuesi. -Mirë ishte,
mirë.Detyrat zakonisht nga unë i merrte. Edhe hartimet unë ia bëja. –Këtu e
ndërpreu fjalën sikur kishte shkelur në dërrasë të kalbur. Nga ato fjalë u ndjeva ngushtë, se në tonin e
tij dukej edhe një farë ironie për shokun
Bedo.
-Domethënë
ke qënë nxënës i mirë në shkollë, -e rinisa bisedën se s’dija si të vazhdoja.
Me një herë mendova se mbase nxitova që i premtova. Mund të ishte nga ata me
probleme, deri sa ishte aq afër me shokun Bedo dhe ai s’e kishte pritur, duke
përdorur atë përgjigjen klishe: ka dalë jashtë. S’është kthyer akoma. Mund të
vija në dyshim personalitetin tim, konsekuencën time në zhvillimin e drejtë të
luftës së klasave dhe mund të mos thirresha më si përkthyes. Kjo do të ishte
një lëkundje e madhe për mua. Ajo pak punë vullnetare në këtë organ të sigurisë
së shtetit më rriste ca centimetra në sytë e publikut dhe nuk është se nuk më
krijonte ca privilegje. Të paktën, me një copë kartë, të quajtur “Leje
hyrjeje”, hyja e dilja si në shtëpinë time në ato dyer që s’hynte dot çdokush.
Kisha para shkollimin e fëmijëve. Djali po përgatitej për shkollën e Ministrisë
së Punëve të Brendëshme… Me
sa dukej isha prishur në fytyrë dhe burri përballë, që më hetonte syunjur,
inteligjent dhe simpatik, ndërhyri disi brutalisht:
-Mos u
frikëso, o shok. Nuk e kam aq të keqe biografinë. Edhe shkollën s’e kam marrë
se nuk deshi fshati. Një gjysh kam patur në Amerikë, emigrant që nga 1920-ta.
Nga kjo s’na kishte rënë njeri në qafë. Edhe ca dhurata që na dërgonte, na i
jepnin. Tani vetëm varri i ka mbetur gjyshit në Çikago.
Kuptova
se ishte qejfmbetur, që nuk kishte fituar të drejtën e shkollës së lartë. Dhe e
konsideronte si pasojë e atij gjyshit në Amerikë. Dyshimet e mia po
thelloheshin. Sipas fjalëve të tij në shkollë kishte qënë më i suksesshëm se
shoku Bedo. Por shoku Bedo kishte vazhduar për mësues historie. Më vonë kishte
kaluar si punonjës i Ministrisë së Punëve të Brendëshme. Desha të çohesha, Por
kureshtja dhe simpati ngjitëse e tij më mbante të gozhduar pranë tij
-Po më
vonë nuk e kërkove të drejtën e studimit? -ia mora fjalën.
-Aha, i
riu si veriu! Isha lidhur me një shoqe të klasës që në vitin e dytë të
gjimnazit. E doja shumë dhe më donte. Të mos mërzitesha, u martuam. U bëmë
njësh dhe nuk e ndiem. Me njeriun që e do gëzimi shumëzohet, mërzia pjestohet.
Bëra edhe ushtrinë, kur u ktheva, e gjeta djalin dy vjeç. S’isha më për shkollë
unë. Kisha halle më tej…
Ah,
mendova, kujtimet e bukura të gjallërojnë. Ai burrë aq i shqetësuar, filloi të
përndritej. Po aq filloi të më përforcohej edhe simpatia fizike për të. Kushedi
ç’yll kishte qënë në rini. Edhe atë vajzën shumë të bukur duhet ta ketë pasur.
Dhe më vetëtiu në mëndje, mos kishte qënë shkak ajo vajza apo shkolla për
ndonjë mëri të shokut Bedo me bashkëfshatarin, bashkëmoshatarin,
bashkëshkollarin dhe bashkëbankarin e tij. Nuk m’u durua pa e pyetur:
-Po djali
me se merret?
-Eshtë në
stazh. Para një viti mbarpoi maturën.
-Si ishte
ai me mësime? A të ngjan ty?
-Oh, më
ngjan ca. Duket shumë i zgjuar, por mësimeve ua vari ca. Aq sa more ti shkollë
do të marr unë, më thotë. Me gjithë atë mesataren e ka të lartë. Në provime
shumë mirë ka dalë. Gjuhët e huaja i ka
qejf. Përpiqet me libra dhe me radio. Por tani, me sa duket, e vulosi…Tani do
t’më falësh, e ndërpreu tregimin befas, se më vajti ora e autobuzit. S’kam
prerë as biletë. Një fjalë e shokut Bedo, mendova, dhe bileta ishte e prerë…
-Do të
ikësh pa takuar shokun Bedo, pa marrë vesh gjë për djalin? Ke ardhur nga ana e
anës, je lodhur, ke humbur ditën e punës, -i thashë me nxitim dhe m’u dhimbs,
sa desha ta kapja nga krahu dhe t’i thoshja: Do të çoj unë te shoku Bedo. Mos u
largo pa marrë vesh diçka nga shoku bedo apo ndonjë punonjës tjetër…
-E mora
vesh pak a shumë punën e djalit… Por, ty, shumë falemindeirt. Je njeri i mirë
dhe i shkolluar. Të ka lezet fjala, -E mbylli bisedën, disi prekëse për mua, më
ngjatjetoi pa ma dhënë dorën dhe iku nxitimthi tek autobuzi i linjës. Më brente
kureshtja të mësoja për këtë burrë, për djalin e tij dhe për mardhëniet e
shokut Bedo me bashkëfshatarin e tij. Por, pas largimit të tij, ca drithërima
dhe një akullsirë ma përshkoi trupin. Kisha qëndruar gjatë me atë njeri, me
siguri i vëzhguar, pa e ditur se ç’ akuzë rëndonte mbi djalin e tij, që mund të
të bënte pis të nesërmen e tërë familjes. Tani duhej të fillonte problemi im.
Më dukej se nga pamaturia, siç thuhej rëndom, mungesa e vigjilencës, të cilën
shoku Bedo e konsideronte si një saksion moral të ligjit, mund të kisha
qëndruar pranë një njeriu me lebrozë. Hallka e parë e problemit ishte takimi me
shokun Bedo. Hallka e dytë ishte si do të futesha në këtë temë aq delikate, si
do t’ia hapja bisedën.
Duke ikur
për në shtëpi, u çlirova disi nga emocionet e komunikimit me të panjohurin dhe
fillova të vija rregull në mendimet e mia. Isha pleksur pa arsye në një bela të
papërcaktuar. Mund të ishte pa pasoja, por edhe mund të merrte drejtime të
papëlqyeshme. M’u duk se librat dhe gazetat që mbaja në duar peshonin aq shumë
sa mund të më binin nga çasti në çast dhe në vend të tyre mund të ngjitej një
çelës hidrauliku apo një kazmë. Por si balancë dy krahëshe, mendimet e mia
kalonin sa te pasojat, po aq edhe te mardhëniet e shokut Bedo me bashkëfshatarin
e tij. Bile një merak i pashpjegueshëm më grryente përbrenda: A mund të
ndërhynte shoku Bedo për atë djalin e bashkëfshatarit të tij. Si do të vente
puna e tij? A do të mundëte ndonjë herë ai djalë inteligjent, sipas të atit, të
vazhdonte universitetin?...
* * * * *
*
Në
mbrëmje dola herët me bashkëshorten në shetitoren buzë detit. Verës, ashtu
quhet gruaja ime, i dukesha shumë enigmatik atë mbrëmje aq transparente, duke
vozitur në atë lumë njerëzish, veshur me rrobat më të mira. Ajo ishte e bindur
se diçka i fshihja. Doja t’i shpjegoja se thjesht isha i lodhur dhe shetitja do
t’më freskontë e gjallëronte disi nervat e tendosura nga puna me shumë
përgjegjësi e asaj dite. Por, realisht, unë prisja atë, shokun Bedo, me një padurim dhe kërshëri të
pazakonshme. Ai dinte gjithçka për atë djalin e mbyllur në birucë prej tri
ditësh. Ai mund të më njoftonte për bashkëfolësin e çuditshëm te lulishtja e
qytetit. Puna ishte si ta fusja në ato labirinte. Sido që kishim mardhënie
shumë të mira, ndonjë here shoku Bedo u shmangej me elegancë disa bisedave.
Në
shëtitoren buzë detit ishte e pamundur të mos e takoje atë që dëshiroje. Për
rreth dy orë: 8.30-10.30, atje zbrisnin gjithë nëpunësit e instituticioneve me
familjet, me kolegët apo miqtë e tyre. Bedoja ishte i përpiktë në ritualin e
përditshëm, veçse kur ishte jashtë qytetit. Imeshoqe shkonte shumë me gruan e
tij, shoqen Meliha, jo me ndonjë shkollë kushedi, por që drejtonte sektorin e
tregëtisë së rrethit. Ndërsa vajza dhe djali shumë rrallë dilnin me prindërit. Në
përgjithësi shoku Bedo priste kryetarin, por ai ishte tip që nuk i kishte qejf
“lëvizjet boshe”. Pas kryetarit parapëlqente të dilte me operativat e zonave.
Ama, sa herë takoheshim, gratë tona gërshetonin duart rreth belit, ndërsa shoku
Bedo më hidhte krahun, ndahej me mirësjellje nga shoqëria e tij dhe i
drejtoheshim hotel-turizmit. Pinim
ndonjë raki, ndonjë konjak, ndonjë birrë, shumë rrallë ndonjë uiski, që ia
kishte sjellë dikush nga jashtë dhe shoku Bedo e binte në një faqore në xhepin
e brendshëm. Shenjë kjo që më bënte t’u besoja relatave tona shumë të mira, pse
jo edhe intime.
E solla
Verën rrotull atë mbrëmje, nëpër labirintet midis luzmës së njerëzve, ndërsa
ajo gjuante aromën e Melihasë. Por pamja magjike e atij gjiri të vogël, ku
dritat e buzëdetit formonin mijra ylbere në një qilim gjigand ngjyrash,
ushqenin romantikën e gruas sime me shije të holla poetike. Më në fund ia arritëm qëllimit.
Melihasë i ndriti fytyra. Kishte disa ditë pa u takuar me Verën. U puthën si dy
motra të malltuara. Shiko-shiko, më tha Bedoja dhe më hodhi krahun. Ashtu bëra
dhe unë. U qetësova disi, që ishte me fëmijët. Ata atë donin dhe u shkëputën
posa u përshëndetën me ne. E dija se shokut Bedo ia donte stomaku një konjak,
ndonëse ishte fund prilli. Si pa kuptuar mbritëm në turizëm, lokali më i mirë i
qytetit. Pasi e ngrohu konjaku, ia nisa bisedës:
-U duka
andej nga Dega sot, por nuk të pashë. -A,
pse erdhe sot? Po pse s’më kërkove, a derëbardhë? Atje kam qënë tërë ditën, mbi
ca shkresa. Po ç’ne? Kishte ndonjë mysafir sot?-pyeti shoku Bedo, duke bërë të
paditurin. “Mysafir” u thonim shkelësve të kufirit.
-Po,
kishim një irlandez, -i pohova dhe nuk folëm fare për “mysafirin” e paftuar.
- Prita
mos të shihja të pinim ndonjë kafe. Pastaj mendova mos ishe i zënë me punë a
mos kishe dalë fare jashtë qytetit, -e rifillova vetë bisedën.
-O,
Bujar, ti e di se nuk e çaj b… për punën para shokëve e miqve të mi. Po të
thashë mik, vëri pikë.
U zura
ngushtë, por edhe u qetësova pak. Kjo nuk do të thoshte se nuk i kishte shkuar
gjë në vesh, se ai me siguri i kishte vënë ndonjë vëzhgues bashkëfshatarit, gjë
që s’do t’ma thoshte menjëherë. Sa kaloi një gllënkë konjak, e vijoi vetë
bisedën:
-Ç’është
e drejta, Bujar, edhe nuk desha të dilja. Atje te porta më priste një
bashkëfshatari im. I thashë oficerit të shërbimit t’i thoshte se isha jashtë
qytetit. Ti e di kjo është përgjigja më normale në këto raste. Po ai u ngul
atje nga ora tetë deri deri sa i vajti ora e autobuzit të linjës. Besoj e
mblodhi mëndjen që nuk kthehesha. Kam respekt për të dhe e kam ndihmuar, por
ashtu ishte puna sot.
Të them
se nuk më kaluan mornica në trup, do të gënjeja, por bëja ç’është e mundur të
aktroja. Po sikur ta ketë marrë vesh që ishe brenda, desha t’i thoshja, por u
përmbajta. Jo se do ta brente ndërgjegjja! Aspak. Natyra e tij e egër as që
pyeste fare për skrupuj moralë. Njeri energjik dhe bile i dhunshëm, i
grushtave, i lindur për luftë dhe për t’i masakruar të mundurit. Por duhej ta
çoja deri në fund misionin që i kisha vënë vetes.
-Po sikur
ta ketë marrë vesh që ishe brenda? –i thashë si me të qeshur, se s’m’u durua.
-Jo, -m’u
përgjigj, -ka shumë besim tek unë.
-Deshi
thjesht t’ju takonte apo kishte ndonjë hall?
-Ka një
hall të madh. I kanë rrasur djalin në birucë. Ka tri ditë. Donte ta ndihmoja besoj, por ti më njeh
mirë.Jo se nuk dua të ndihmoj miqtë e shokët. Në këtë funksion delikat që mbaj
unë nuk ka detyrime morale e shoqërore. S’ka dalë kot ajo fjala: nuk ka
detyrime për të pamundurat. I
pohova me kokë dhe çuka gotën. E ndjeva se më iku fytyra. Shyqyr që shoku Bedo
ishte ngrohur pak dhe ishte çakërrqejf. Ç’do të ndodhte me mua në se më kishin
parë që denja gati gju më gju me bashkëfshatarin e shokut Bedo dhe bisedova me
të rreth gjysmë ore? Duhej çuar deri në
fund biseda.
-Me
siguri djali ka bërë ndonjë proçkë, që nuk pranove as të takoheshe me babanë e
tij,-e provokova.
-Ore po
të dua unë, e ndihmoj që ç’ke me të, por s’i kam qejf ndërhyrjet,- m’u
përgjigj.
-Domethënë
ka akuzë të rëndë?
-Akuzë e
rëndë, shumë e rëndë… Po hajde gëzuar!, -më tha dhe e trokiti gotën hijerëndë.
-Si ta
kuptoj “shumë e rëndë”, shoku Bedo?-e
pyeta, i tronditur, mos e zhbiroja sado
pak. Por në moment ia behën gratë:
-Akoma ju
këtu?! Për konjak dolët sonte apo për shëtitje? Çohuni, se vajti ora dhjetë e
gjysmë,-tha në mënyrë urdhërore Melihaja, duke m’u drejtuar mua.
- Ecni ju
para, avash-avash, se ju arrijmë,-u
përgjigj shoku Bedo. Mendova se do ta çonte deri në fund bisedën, por ai e
ktheu gotën me fund dhe nxorri portofolin për të paguar. Ngulmova të paguaja
unë, por kur thotë fjalën ai, asnjë nuk ia bën dysh. Duke
dalë, u përballëm me Beqirin, shoferin e shokut Bedo. E urdhëroi të merrte
makinën dhe të vinte te turizmi. U shqetësova. Shoku Bedo s’e kishte bërë
ndonjë herë këtë. Beqiri mbriti me Gaz-in e Degës për pesë minuta.
-Hypni,
-na tha shoku Bedo dhe e kapi për krahu shoqen Meliha. E futi brenda në sedilen e pasme, duke ma
lënë mua sedilen e parë. -Çoje Verën e Bujarin në
shtëpi, lere shoqen Meliha te pallati dhe hajde sërish! –e urdhëroi Beqirin. Beqirit, vërsnik me
shokun Bedo, por që e mbanin besnikun e tij, s’i pëlqeu fort ajo punë.
Atëherë
më hipën vërtetë mizat. Diçka nuk shkon, mendova.
* * * * *
-Më doli
ndonjë shërbim sonte natën,-foli papritur Beqiri qejfmbetur, pas një heshtje
cinike.
-E po,
kjo është detyra jote, - iu përgjigja, sa për t’u gjendur në bisedë. Gazi
ndali. Zbriti shoqja Meliha dhe Beqiri e shoqëroi deri te dera e hyrjes në
pallatin e ri.
Me sa u
duk, Beqiri s’e kishte harruar përgjigjen time dhe më ktheu përgjigjen e vet:
-Ky stan
këtë bulmet ka, shoku Bujar, jo siç e thua ti me kulturë franceze,-Vera qeshi
me të madhe.
E di se
në biseda më punonjësit e degës duhet të jesh shumë i kursyer, por kisha një
nxitje të brendëshme, sa nuk përmbahesha dot.
-Nuk
ishte fort në qejf sonte shoku Bedo,-e provokova.
-Ke
kursyer lekët e konjakut apo birrës, çfarë pitë,-ma ktheu me qesëndi Beqiri,
duke vështruar verën në pasqyrë, e cila vuri buzën në gaz. Beqiri e vazhdoi
vetë këtë radhë bisedën, pa ia kërkuar unë:
-Themë se
sonte do të shkojmë me shokun Bedo në Ballëdreras.
-Pse kaq
larg? –pyeta, gati duke u hedhur përpjetë, se m’u kujtua ai bashkëbiseduesi nga
Ballëdrerasi.
-Ma thotë
mëndja se do të çojmë djalin e një miku të shokut Bedo në shtëpi. Rushan e ka
emrin.
-Cili
është ky Rushani?-e pyeta pa takt,
ndonëse i kemi të hapura kartrat.
-Eshtë
një bashkëfshatari i shokut Bedo, që sot
e priti gjthë ditën te porta e Degës, por shoku Bedo nuk kishte kohë ta
takonte,-ironia në fjalët e tij dukej haptazi.
Nuk e
ngava më atë bisedë në sytë e Verës. Kalova te festa e 1 Majit, që po afronte.
Kur zbrita, bëra sikur i kërkova pak benzinë Beqirit dhe, duke u ulur pranë
serbatorit, i kërkova sqarime. Beqiri sikur nguroi pak, por shpjegoi.
-Atij
djalit i kanë stisur një kurth.
-Ç’farë
kurthi?! –gati u hodha përpjetë. Beqiri më shtyu pak më tutje, ndërsa unë i
thashë Verës të hynte në shtëpi. Ajo
nguroi pak, pastaj ngjiti shkallët
-“Tentativë
për arratisje”,-shpjegoi Beqiri. Unë desh i thashë se para 7-8 orësh isha
takuar me babain e djalit, dmth Rushanin, por prapë u përmbajta.
- Si ta
kuptoj këtë? Pse ia kanë kurdisur atë kurth? Kush e ka bërë atë poshtërsi?
-“Tentativë për arratisje” është e tmerrshme,–S’u përmbajta dot.
-Prit, o
shoku Bujar. Mos u tendos kaq shumë. S’je mësuar me gjëra të tilla, ti. Këto
janë të zakonshme këtu.
-Besoj me
qëllime të largëta, për sigurinë e vendit. Por kjo është shumë e rëndë, shoku
Beqir. Tentativë për arratisje një stazhieri që prêt të fillojë shkollën e
lartë?!-thashë sa i irrituar aq edhe i trembur.
-Ti je
pranë Degës së Punëve të Brendëshme, por më mirë seç i dimë ne shoferat punët e
saj, nuk i di askush tjetër.
-Ç’do të
thotë kjo?! Po shoku Bedo?...-e pyeta edhe më i habitur.
-Ta
tregoj unë, -m’u përgjigj shumë i qetë Beqiri. -Kjo do të thotë se djali i
Beqirit është ndotur dhe nuk merr dot shkollë të lartë. Fshati merr dy të
drejta studimi: një vajzë e një djalë. Të drejtën e djalit e merr dikush tjetër
që nuk e ka mesataren. …Ose, ose, ka edhe një mundësi. Djalin e Beqirit e
rekrutojnë, duke i premtuar shkollë të lartë më vonë. Pas tri ditësh, shoku
Bedo, si “mik” i familjes, e shpie djalin në shtëpi mesnatës.
-Beqir,
këto që thua më habisin, sa nuk mund edhe t’ju besoj. Pse pikërisht shoku
Bedo?...
-Histori
e vjetër. Shoku Bedo i mori të drejtën e studimit Beqirit. Beqiri martohet me
atë që donte shoku Bedo, por nuk e donte ajo. Shoku Bedo, si punonjës i Degës
nuk është hakmarrës. Bën Mikun. E ndihmon edhe të çojë një vajzë në kurs pë
rrobaqepëse. Djali i mikut të Bedos, i merr të drejtën e studimit për shkollën
e lartë djalit të Beqirit.
Mbeta sa
i habitur aq edhe i tmerruar.
-Po më
habisin këto që më thua për shokun Bedo. Po ai Beqiri aq naiv është sa të
luajnë të tjerët me të?! Po ai miku i
shokut Bedo ç’heroizëm ka bërë për të, kur shoku Bedo sakrifikon
bashkëmoshatarin, bashkshkollarin, bashkëbankarin? -i thashë.
-Unë dhe ti
dhe ne të dy, -vazhdoi Bledi. -Ti je universitar me kulturë franceze, po këto
janë punë të thella. Ai miku i ri i ka dhuruar shtratin e gruas.
U largova
i tmerruar. Nuk i thashë as natën e mirë Beqirit, i cili m’u hap aq shumë.
Mbase qe mbushur deri në grykë, sa s’duronte dot as vetë më dhe gjeti një kishë
të falej. E harrova veten time, pasojat. Po mendoja vetëm për atë maturantin,
me fatin e të cilit luhej sikur të ishte një lodër fëmijësh.
Atë natë
jam përpëlitur gjithë natën në shtrat si një kokosh që i presin kokën. Më dukej
se çdo gjë që kisha bërë ishte pështirosur. Nga t’ia mbaja? Të bëja murë midis
meje dhe shokut Bedo, emrin e të cilit e kujtoja me ndot apo të rrethoja me
murë të pakapërcyeshëm të ardhmen e fëmijëvë të mi…Më shkoi mëndja diku gjetkë…
Afër mëngjesit dremita pak. Por hodha çarçafët e thashë me zë të lartë: Jo! JO!
Larg duart nga Vera ime! Këto fjalë e zgjuan Verën. Ajo më përqafoi e
shqetësuar dhe unë e shtrëngova fort, fort sa i shkaktova dhëmbje…
Nuk më durohej sa të takoja Beqirin, shoferin e shokut Bedo. E takova rreth ores 11.00. Pimë kafe. Kishte ndodhur ajo që hamendësoi Beqiri.