| E hene, 17.06.2013, 09:09 PM |
Agron
Shele, arkitekti i lidhjes se vargut Permetar me ate Parisian
Nga Peter Tase
Agron
Shele ka lindur, në 1972, në fshatin Leskaj,Krahina
Maleshovë,rrethi Përmet. Është Sekretar i Përgjithshëm
i Lidhjes Ndërkombëtare të Poetëve Artistëve dhe Shkrimtarëve “ATUNIS” Albania,
Është anëtar i Lidhjes së Poetëve të Globit WPS, si dhe Drejtor i Qendrës
Kulturore Përmet.
Autori Agron Shele, ka shkruar këto vepra: Hapat e Klarës, “Clara’s Steps,” Roman; “Përtej perdes gri” “Beyond grey curtains,” Roman, fitoi çmimin e Lidhjes Pegasi viti 2005, dhe vlerësim me medalje nga Kongresi i Lidhjes së Poetëve dhe Shkrimtarëve Ndërkombëtare, Salaminëe, 2007; “Imazh i rremë” Roman “False images,”(çmimi i parë i Lidhjes Pegasi viti 2008); “Pasazh i pafaj” “Innocent episode,” vëllim me poezi, përkthyer në Greqisht nga revista Qeleno, Italisht nga revista Artista a Confronto dhe në Anglisht; “Antologji poetike /Korsi e hapur” (Bashkëautor)
Vëllimi “Pasazh pa faj” është vëllimi i parë poetik i Agron Sheles, por poezitë e tij janë botuar në disa shtete dhe dallohen nga vlera të larta kompozimi, elemente të muzës poetike që i ngjajnë katercipërisht vargjeve mbreslënese të Charles Baudelaire, një shkrimtar Francez i lindur në Paris më 1821, i cili bëri emër me vellim e tij të parë me poezi, botuar me 1857 dhe titulluar “Lulet e Djallit” (“Les Fleurs du mal”). Temat e trajtuara nga Baudelaire janë vdekja, metamorfoza, depresioni, korrupsioni, pafajësia e humbur dhe alkohoolizmi. Megjithëse ky shkrimtar i përket një kohe pothuajse dy shekuj përpara se të dilte në skenë shkrimtari i talentuar Agron Shele, përseri ngjashmeria e metaforave të përdorura nga këto dy pena ndërkombetare kërkon një studim dhe meriton shumë faqje me analizë.
Për të dhënë një përmbledhje të kesaj ngjashmërie midis poetit përmetar dhe atij nga Parisi kozmopolitan mjafton të vështrojmë dhe analizojmë poezinë e Baudelaire me titull: “Muza e sëmurë” (“The Sick Muse”) dhe poezinë e shkrimtarit Shele me titull: “Muza Ime” (“My Muze”)
Tek
“Muza e Sëmure” Baudelaire shkruan: Muza ime e trishtuar, ç’farë po të trishton sot?/ Sytë e tu të thellë janë mbushur nga vështrimet
e natës;/ Unë shikoj të reflektuar në fytyren tënde / Horror, çmenduri, ftohtësi dhe
qetësi./... Do të doja që të lindje, aromën e shëndetshme,/ Ku rregullisht përplasen
mendimet gjeniale, / dhe gjaku yt kristian të burroj nëpër valë ritmike. / ashtu si ritmet e mirë menduara të vargjeve të
lashtë, / mbi të cilët mbretëron babai i të gjitha këngëve, / Phoebus, dhe i
madhërishmi zoti i prodhimtarisë.
Në
kanton e tij kushtuar muzës, Agron Shele, metaforizon me këto vargje:
Qëndroj
majë shkrepit të heshtur, / heshtjen godas mes të përjetshmes tretur. / Ngado shoh perëndim të plakur, / më
shfaqet kudo agimi i ringjallur.
Fare
lehtë mund të konstatohet që vargu i Agron Shele-s, në fillimin e mijëvjecarit
të tretë, mban ende vlerat ritmikën dhe kontekstin e shkrimtarit të madh
Baudelaire. Në vargjet e tij Baudelaire
dëshironte që muza të “çel[te], aromën e shëndetshme”
ndërsa kolegu i tij, që dëshiron të hedh vargje të ngashme dy shekuj më vonë, në
nje vend të larget nga Franca, do të shkruante: “Ngado shoh perëndim të plakur,
më shfaqet kudo agimi i ringjallur.” Mos vallë Agron Shele është në një
komunikim të heshtur me vargjet e shkrimtarit të famshëm Francez? Nuk është
rastësi që “mbremjet e ngrysura” të Agronit të krijojnë ne vetëvete një harmoni
kuptimore të përkryer me “Sytë e thellë që janë mbushur nga vështrimet e natës”
të Baudelaire. Ndoshta lëximi i plotë i
poezisë “Muza Ime” do të na ndriçonte më tej shtegun
kuptimor dhe largë pamësinë e Agron Shele-s, e cila nuk njeh, kufij, shtete,
kontinente, por vetëm përqendrohet në gjuhën metaforike të vargut e cila mund të
realizohet falë fijeve poetike që lindin nga burimi i asaj që quhet letërsi.
MUZA IME
Muza
ime!
Ç´bukuri
fsheh brenda muzgjeve?
Ç´ëndrra
rilinde përtej lirishtave?
Ç´këngë
këndon honeve të gremisura?
Ç´rreze
kërkon mbrëmjeve të ngrysura?
Muza
ime!
Qëndroj
majë shkrepit të heshtur,
heshtjen
godas mes të përjetshmes tretur.
Ngado
shoh perëndim të plakur,
më shfaqet kudo agimi i ringjallur.
Muza
ime!
Vitet
dhe thinjat si vetë kreshtat,
zbardhin
nën mjegullat e fshehta.
Shpirti
i gdhendur nga pena thatime,
dridhet,
griset, tutje humbëtirave.
Muza
ime!
Mos
erdhe si mallkim ndër deje
a si lojë
luajtëse marramendshe?
Kundroj
sy vashe fshehur brenda teje
dhe
lotkthyerin në smerald.
Muza
ime!
Si
frymë e shenjtë shtyn në harrim,
pse
poetë u gdhimë në agim.
Vegimeve të paqta jeta në vlim
Dita
shpejton dhe rremben pa kthim!
Ëndrrat e mia mbetën aty
Ëndrrat
e mia mbetën aty,
si
mijëra ajzbergë në oqeanin e pafund.
Mendja
depërton tutje fluturimth,
në
të tjera qiej, rrugëtimesh “plot mund“.
Ëndrrat
e mia mbetën aty,
netëve
pranverore, yjeshumë.
Copëza
ndjenje drithmojnë shpirtin
dhe
endën magjinë pëlhurë.
Ëndrrat
e mia mbetën aty,
si
zbardhja e dritës, në agim.
Me
mallin e vjeshtës në gji
dhe
... e pikat e shiut -trishtim.
Ëndrrat
e mia mbetën aty
mbi
harqe ylberësh, koloritë kuptimësie;
Të
bardhën ditë, shpresë dhe ngazëllim,
përthyen
shtigje “rrebelim“ poezie.
Ëndrrat
e mia mbetën aty
Të
formatuara ndjenjësisht...
Një
shikim i hedhur qiellit të tymtë
Konturim frymor –figurë statujisht...