Disa perla nga "Albania"

(Hulumtuar nga: Prof. as. Dr. KOLË TAHIRI)

DY FJALË SHOQRUESE

Shkrimet e nxjerra nga "Albania",  disa perla të cilat, mendoj unë do t'a nderonin revisten ZemraShqiptare,   kanë dalë nga zemra e shqiptarit te madh Konica e bashkepunetoreve te tij. Per me teper, me duket se ruajn aktualitet. Ato janë të skalitura në "mermer" nga dora e artistit.

Sipas mendimit tim, atyre nuk u heq dot, as u shton, qofte edhe një frazë të vetme.Nderhyrjet vetem u nxjerrin "sytë". Unë i lexoj e rilexoj dhe, kurdoherë ndjej kënaqësi estetike dhe krenari per thellësinë e mendimeve të urta, të mençura dhe largpamëse.

Mbas dy portreteve per plakun e Vlores, po të dergoj edhe dy të tjera:

1. Gjuha shqip.

2.Vasa Pasha

-------

GJUHA SHQIP

Sa é bukur dhé é embéle eshte gjuha shqip:po mé gjithe bukurine dhé embelsin' é saj, nuk esht éndé é plott. Qe te jéte gjuhe si te tjérat duhét te perzjéhet Toskerishtia mé Gégenishtén, ne mos ne te kuvénduar, ne te shkruar. Duhét te pérzjéhen dal nga dal, dhé nga kjo perzjéjtjé te dal nje gjuhe é ré dhé é shendosh: gjuha shqip é per-gjitheshmé.

Méjaft mkate jan per mé mrimun ket qellim. Asht névoj, ata qe kinojn flétat shqyp t' perpiqén mé kuvnué qysh asht shkruemun. Kur nji Gég shéf a nigjon nje fjal Tosknisht, lé t' a perdorn kur ndodhé névoj. Ashtu éné Tosket lé t' mos pertojn per mé msu Gégnishtén ca ma mir. Ksi far sojé asht shpré mé arth nje dit é afrumé ku nuk ka mé pas tosknisht as Gégnisht, por vetem Shqyp.

(Botue ne revisten "Albania" nr. 1, ne vitin, 1897 (Bruksel).

VASA PASHA

Vasa pasha ish nji Mirditas fort i ditun éné i ?kelqymun, mé mén éné mé urte,pjot mé dashuni per memdhén éné gjuhen Shqyp. Jan nja shtat vjét qe diq si kryé i Libanit n' Paléstin. Vasa pasha ka shkrumun shum libra per sherbimin é nderit Shqyptarvé ne gjuherat Gjérmanisht, Frengjisht é Turqisht. Por ma t' bukurat shkrona t'ijat jan shqyp. Pa ndegjoni nji cop prej vjérshat é tija:

Moj Shqypni ! é mjéra Shqypni !

Kush me t' ka qitun mé kryé n' hi !

Ti m' ke pas qanun nji zon é rand,

Qi burrat é dhéut ty t' qujshin nan !

Ké pas shum t' mira, shum, bégati,

Mé ?ika t' bukura, mé djélm t' ri,

Gja é dhan shum, ara é bashtina,

Mé arm t' bardha, mé pushka ltina,

Mé burra trima, mé gra t' dlira,

Ti n' gjith shoqé ké pas qan ma é mira !

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Qonju, Shqyptar, préj gjumit, qonju !

T' gjith si vllazen me nji brés shterngonju !

Mos shikoni kisha é gjamia

Féj' é Shqyptarit asht Shqyptaria !

Botue ne revisten  "Albania" viti, 1897, f. 124 (Bruksel)