Ilmi Veliu: Ilindeni dhe Krusheva janë të shqiptarëve (I)

ILINDENI DHE REPUBLIKA E KRUSHEVËS JANË EDHE TË SHQIPTARËVE  (I)

Arben Llalla -Vebi Xhemaili, e Skender Asani e kanë gabim kur shqiptarët që kanë marrë pjesë në Kryengritjen e Ilindenit dhe Republikën e Krushevës i shpallin tradhetarë, shites armesh e profiteer lufte (gazeta Lajm dhe sajti Zemra Shqiptare)

Nga Dr.sc. Ilmi VELIU

Unë si shokë që i kam  dhe si kolegë që i respektoj, do të tentoj që në mënyrë profesionale e shkencore tua prezentoj dhe komentoj dokumentet arhivale të Sofjes, Shkupit,Beogradit e Tiranës,që fuqishëm  flasin kundër deklarimeve tendencioze e paushale të tyre në gazeten Lajm dhe faqen ,,Zemra Shqiptare,, se shqiptarët në Krushevë kanë qenë tregëtarë e ,,matrapazë,,.

ËSHTË MARRI DHE ÇMENDURI POHIMI I ,,SHKENCËTARËVE E SPECIALISTËVE,, TË HISTORISË SHQIPTARE, VEBI XHEMAILI, SKENDER ASANI E ARBEN  LLALLA; ….SE SHQIPTARËT GJATË KRYENGRITJES SË ILINDENIT, VETËM U KANË SHITUR ARMË KRYENGRITËSVE SLLAVOBULLGARË DHE KANË QENË ,,SHFERCERË,, E PROFITERË LUFTE DHE KURGJË TJETËR (Lajm). KY POHIM NUK ËSHTË KURGJË TJETËR, POS TEORIA E SHKRUAR TE ,,ENCIKLOPEDIA,, E  ALBANOFOBIT MË TË MADH QË KA MAQEDONIA, BLAZHE RISTOVSKI DHE DREJTORIT TË ARHIVIT TË MAQEDONISË, ZORAN  TODOROSKI. DHE TË GJINDEN HISTORIANË SHQIPTARË QË ME KËMBËNGULJE E PËRKRAHIN KËTË TEORI  ANTISHQIPTARE, ËSHTË PËR TU QUDITUR PËR TË QARË.

Argumenti 1.  Znameto na vostanicite i Krus{evskata Republika

......................... (Flamuri i kryengritësve dhe Republikës së Krushevës)

Komenti dhe argumenti im:Ky është flamuri i kryengritësve dhe i Republikës së Krushevës i gjetur në Arhivin e Sofjes, ku shihet se simbol ka nje shqiptarë me kapuç të bardhë dhe tirçi e xhamadan, që është veshje vetëm e shqiptarëve. Dhe unë kamë të drejtë ta pyes zotëri Arben Llalla se perse ky kryengritës në flamurin e Krushevës  nuk ka kësulë slave të zezë, shut si thua ti në artikullin tend, por ka kësulë të bardhë shqiptare.

=====================

Argumenti 2.   ????  ???? ??????! ?????, ??????? ? ?????????,

...................................(Të dashur kojshit tonë, ne kojshitë tuaj të përjetshëm.......)

???, ?????? ????? ??????, ????????? ? ?????????? ?? ???????? ??????? ? ???????? ????? ????, ??? ??????? ?? ????, ?????????, ??? ? ??????????, ?? ??????? ???? ?? ?????? ??????????…… ? ???????? ???????, ??? ??????? ? ??? ? ??? ?? ???????? ?? ??????? ????, ? ?????? ???? ? ?????? ????? ?? ?????????? ?? ????? ???????; ??????? ???????? ????? ? ??????? ?? ????? ?? ?? ??????? ?? ??? ??????? ? ?? ??????? ???????.

Komenti im, Kjo thirrje u drejtohet edhe shqiptarëve kundër dushmanëve të përbashkët për liri. Dhe dihet se shqiptarët i përgjigjen thirrjes dhe u bashkohen kryengritësve që të çlironin tokat e tyre shqiptare ashtu si që ju përgjigjën thirrjes dhe iu bashkuan partiesë së komunistëve serbë: Dushan Mugosha, Milladin popoviç e Tempo, me të njejtin qëllim dhe të njejtën dëshirë që të çlirojnë tokat shqiptare.

Argumenti 3. DanËo Zografski, Kruçevskata Republika, Skopje, 1948, str. 7

…………….... Marre nga Danço Zografski, Republika e Krushevës, faqe 7, e botuar 1948, Shkup.

Perkthimi ne shqip, Popullata e Krushevës, në kohën e kryengritjes  përbëhej nga maqedonet, vllehet dhe shqiptaret.

Argumenti 4,. D.Zografski, citirano delo, str.7

………………D. Zografski, vepër e cituar, faqe 7.

Përkthimi i dokumentit; Shqiptaret qe jetonin ne Krushevë dhe rrethinen e sajë , shumica ishin te krishterë.

Komenti im: Kjo done të thotë se ka pasur edhe shqiptarë myslimanë në Krushevë  por shumica e shqiptarëve kanë qenë të krishterë dhe ky eshte problemi qe historianët shumë të njohur shqiptarë Vebi Xhemaili i Tetoves; Iskender Asani i Çairit dhe Arben Llalla i nënës Shqipëri, i llogarisin si bullgarë duke mos kuptuar se shqiptarë eshtë edhe ai qe e ka emrin Nikollë, Gjergj (Gjorgji),Pjetër, apo Aleksander)

===================================================================================

Argumenti 4. Shqiptarët u përgjigjen kryengritësve duke u dërguar  një letër  të nënshkruar dhe vulosur nga  (Kmet) Plaku përgjegjës i Krushevës me rrethinë.

Përkthimi i dokumentit; Të dashur kojshi….nga letrat tuaja drejtuar deri tek ne, kuptuam se ju nuk jini njerëz të këqinjë dhe se nuk jini ngritur  kundër nesh pork under pushtetit….

Tjerat letra i derguam edhe te fshatrat tjerë, edhe ata pajtohen me përkrahjen qe u japim juve……

Komenti im:Kmeti Sinan ka qene shqiptar, sepse po te ishte turk nuk do te ngritej kunder pushtetit turk.

==================

Argumenti 5. Komandanti Ali (shqiptar) i ikur nga garnizoni, material i marrë nga Nikolla Majski….

Marrë nga :Zografski, citirano delo, str, 27 ( Zografski, veper e cituar, faqe 27)

Perkthimi; Komandanti (shqiptar) i ikur nga garnizoni, sipas Nikolla Majski u eshte drejtuar kryengritësve me keto fjalë……..E kimi pasur gabim qe ju kimi llogaritur vetem si  ,, shkije,,……Ne ju pershendesim me aklamacion……  Te shkojmë  perpara ne ate rruge te shenjete……….prej ku te gjithe popujt kane fituar lirinë…..Komenti im: Ky komandant po të mos kishte qenë shqiptar, por turk, me siguri se nuk do te ikte nga garnizoni ushtarak osman dhe te kalonte ne anen e kryengritësve.

Ne fund komandanti Ali,i ikur nga garnizoni osman lutet qe letra pershendetëse e derguar kryengritësve te zhduket qe te mos bie ne duaret e spiunëve ose askerit osman. Letra e derguar nga komandanti Ali verteton se ai ka qene shqiptarë i vendit dhe se e ka ditur shkrimin dhe gjuhen qe e kane perdorur pjesa e kryengritësve joshqiptarë  ne Krushevë dhe letren ua ka shkruar ne gjuhen dhe alfabetin e tyre. Pra komandantin Ali qe e përmend Nikolla Majski në shënimet e tij nuk ka mundur te ketë qenë turk, të ketë ikur nga garnizoni turk, dhe ta ketë,shkruar letrën në gjuhën turke.

Argumenti 6.  Zemen od Zografski, cit. delo, str, 28 (marrë nga Zografski, veper e cituar, 28

Perkthimi;… Popullata myslimane nga fshatrat per rreth, me simpati e pershendeti proklamaten e leshuar nga shtabi i kryengritesve te Krusheves, kurse turku perparimtarë (shqiptari mysliman) Sulejmani plotesisht u solidarizua me luftën e kryengritësve  dhe u shkruante; Qellimi juaj eshte shume i madh dhe lufta juaj eshte shume mire e menduar. Te shkojmë perpara drejt asaje rruge te shenjete….

Komenti im: Ata qe jane nga Krusheva  me rrethinë e dine se perreth Krusheves ka vetem fshatra shqiptare dhe Sulejmani ka qene shqiptar sepse po te ishte turk ai nuk do te perkrahte luften kunder Turqise.

====================================================================

Argumenti 7. Citatot e zemen od  Angel Dinev,  ,,Ilindenskata Epopeja,, Prilep, 1954. str, 2;

.......................Citati eshte marre nga Angel Dinev, Ilindenskata Epopeja, Prilep, 1954, faqe, 2.

Perkthimi; Ne armatim kanë ndihmuar : Ebrejtë nga Selaniku, Ermenët, Shqiptarët dhe turqit.

Komenti im drejtuar tre historianëve shqiptarë të lartëpërmendur që pohojnë se atje shqiptarët kanë qenë vetem si tregëtarë dhe profitues dhe per kurgja tjeter (Lajm dhe Zemra Shqiptare). Pra autori qe eshte bullgar thote se ,,Pomagaa,,-ndihmuan dhe nuk thotë se kryengritësit i blenë armët nga  shqiptarët , ebrejt she turqit, ose shqiptarët ua shitën armët kryengritësve. Kur perdoret termi turk mendohet ne shqiptaret myslimanë po edhe mzslimanët joshqiptarë

Pateçtvija niy dokumenti, Matica Makedonska, Skopje, 2008,

Përkthimi; Armet  vinin nga Greqia, Shqipëria(Korça, Elbasani, Janina),dhe Bullgaria,poredhe nga prodhimi vendas te modelit ,,Martinka,, qe prodhoheshin në Tetovë, por qëishin tënjëkualiteti tëdobët.

Komenti im; Nuk ka nevojë për komant. Shihet se nga ku kanë ardhur armët dhe ata armë ndoshta i ka paguar Rusia, Austrohungaria,apondonje fuqi tjeter botërore, por nuk kanë qenë shqiptarët ata që kanë shfercuar  armë,sepse dokumenti do ta potenconte.

Argumenti 8, citatot e zemen od uËesnikot na vostanieto Angel Dinev, cit. delo,str.3.

……………Citati eshte marrë nga pjesëmarrësi i kryengritjes, Angel Dinev, veper e cituar, faqe 3.

Perkthimi; Martinka kanë sjellur puntorët organizativ, turqit (ka per qelim shqiptaret myslimanë) Meto, Male dhe Omer aga, nga fshati Nerovë i Krushevës (Nerova eshte paster shqiptare) dhe puntorët organizativ , turqit nga fshati Zajaz i Kërçovës. (Zajazi eshte poashtu paster shqiptarë dhe asnjeher nuk ka pasur turq por dokumenti potencon se kanë qenë shqiptarë myslimanë) Special per armatimin e kryengritësve të Krushevës ndihmonte turku (shqiptari myliman) Ismail Efendi  i cili sebashku me puntorët tjerë sillnin plumba, fishekë dhe barot .

Komenti im: Nga ky dokument informohemi dhe kuptojmë se ne fshatrat paster shqiptarë, Nerovë të Krushevës dhe Zajaz të Kërçovës ka pasur (Organizacioni rabotnici ) puntorë të caktuar organizativ (Ky autor eshte bullgar dhe nuk thotë tregëtarë, shfercerë e profiterë, si qe thonë historianët e dashur, shqiptarë), që kanë pasur për detyrë të mbëlidhnin municion e armë dhe ta dergonin në Krushevë. Dokumenti eshte i shkruar nga Angel Dinev (bullgar) dhe ai nuk e shkruan atë që ka shkruar nga shkaku se ka pasur ndonje simpati ndaj shqiptarëve të Zajazit e Nerovës  por e thotë të vërtetëtn dhe realitetin.