Novella Torregiani: Shënime kritike për poetin shqipëtar në diaspore Dr. Zef Mulaj

SHËNIME KRITIKE

(Për Poetin shqipëtar në diaspore Dr. Zef Mulaj)

NGA NOVELLA TORREGIANI

Presidente e shoqates kulturore artistike (LEOPARDIANCOMUNITY ITALI)

 Poet i Atdheut dhe i paqës midis popujve, poeti shqiptar Zef Mulaj gjurmon si qëllim të vjersherimit  të tij bashkëpunimin dhe miqësine midis popujve me të ndryshem si mundësi të Qyteterimit dhe të Progresit në botë, e thjeshtuar, gati, në këto kohe, si në epoka të tjera, ne të vetmën fushë beteje.

«Kali i vjeter i kohëve» duhet të svanitet për të krijuar një lloj njerezish më të përkryer, me të pasur

me vlera etike dhe drejtesie.

Vë re se mëndimi i Mulajt mund te ndërthuret dhe vllaznohet me mëndimin e poetit tone të madh  nga Rekanati, Xhakomo Leopardi, i cili, me ndjenja të ngjashme thotë tek «Gjineshtra» që, për të

ngritur, pjeserisht, fatin e trishtuar të ekzistences universale, ështe e nevojshme që të shtrëngohemi

të gjithe në «zinxhirin social», në «drejtesi e mëshire» baza të pamohueshme për paqën.

Në veprat e tij poetike, të thjeshtësise se skajshme, por të zhytura në një lirike që mallengjen si dhe

ndjenja të mëndimit të larte, të shprehura me metafora të ideimit befasues e, në diskutim,

anaforikisht, thekson e thekson prape fjalet e tij derisa thirrja e tij të dëgjohet.

Mulaj vë figuren femërore si ëngjell që mund të shpëtoje njeriun,dhe në shiun që nga qielli,

lan gjakun e të gjitha lufterave, si pagezim të purifikacionit.

Pra, vlere e shquar sociale poezise se tij sepse ai këmbengul pa u lodhur kurre, duke shpresuar,

sido që të jetë, në racën njerëzore.

NOTA CRITICA di Novella Torregiani

Poeta della Patria e della Pace tra i popoli,  il poeta albanese  ZEF MULAJ traccia come finalità al suo poetare, la collaborazione e l'amicizia tra le nazioni più diverse, come possibilità di Civiltà e

di Progresso nel mondo, ridotto,quasi,  in questi tempi,come anche in altre epoche, ad unico campo di battaglia.

Il "vecchio cavallo dei tempi", deve scomparire per  generare una specie umana superiore, più ricca di valori etici e di giustizia.

Noto   quanto il pensiero di Mulaj possa assimilarsi ed affratellarsi al pensiero del nostro grande poeta di Recanati, Giacomo Leopardi, il quale,con simili sentimenti, dice ne "La ginestra", che per sollevare, in parte, la triste sorte dell'esistenza universale, è necessario stringersi tutti in "social catena", in "giustizia e pietade" basi indispensabili per la Pace .

Nelle sue opere poetiche,di estrema semplicità,ma immerse in un lirismo che commuove, ruotano sentimenti di elevato pensiero,espressi in metafore di sorprendente ideazione e, nel discorso, anaforicamente, batte e batte ancora le sue parole affinché il proprio grido sia ascoltato.

Mulaj pone la figura femminile come angelo che possa salvare l'uomo e pone la pioggia  che, dal cielo, lava il sangue di tutte le guerre, come battesimo di purificazione. Dunque, grande valore sociale alla sua poetica poichè  egli insiste senza mai stancarsi, sperando, nonostante tutto, nel genere umano.

VARRE TË TRETURA

Jam duke filmuar këto male

Atje lart në qiell

Me kamerën e shpirti të tretur

Atje mbi gurë

Mbi sytë dielli është ulur

Në këto udhë më fton

Të eci përsëri aty poshtë

Rrëzë malit me aha

Rrethuar si ushtarë

Një copë tokë kryqa të rrëzuar

Si një fund lufte askush s'ka mbetë

Vetëm varret pa emra të njerëzve

Ku janë tretë .. i pashë

U treta edhe unë

M'u duk sikur kam vdekë

Ku shpirtart e njerëzve midis këtyre maleve

Vetëm kanë mbetë

Vetëm bar shoh e gur me lëmyshk

Ikën të trembur njerëzit të trembur

Harruan këtu kockat e të parëve tanë

E lanë hënën e rrëzuar mbi aha duke qajtë

E zogjtë cicërojnë

Duke grithur me sqep kryqat mbi tokë

Në rrënjët e lisave kocka njerëzish

Më dalin para fytyra ulurima si gjamë

Përplas kamerën për dhe e

Unë ia nis të qaj të qaj

Iku dielli dhe retë u sulën vetëtimë

Heshtja dhe vetmia u kthye

Si një kal i vjetër në livadhe i shtrirë

I shtrirë kali për të vdekë aty aty

Kavalieri i fshatit i plakur

U tremba nga mendimet nga pamja

E heshtur ……

Ku zë njeriu në këto male s'ka mbetë..