Xhevat Ukshini: Popullsia do paqe dhe prosperitet, kurse kriminelët në veri mungesë të ligjit, kaos dhe ndarje

Fondacioni Friedrich-Ebert-Stiftung organizoi në Magdeburg debat në 12 vjetorin e intervenimit të NATO-s në Kosovë

Popullsia do paqe dhe prosperitet, kurse kriminelët në veri mungesë të ligjit, kaos dhe ndarje

Nga Xhevat Ukshini

Interesimi për zhvillimet në Kosovë vazhdon të mbetet ende  i gjallë në qarqet e larta të politikës dhe shkencës gjermane. Në institucione të ndryshme politike e shkencore dhe universitete  janë mbajtur në dymbëdhjetë vitet e fundit  dhe ende vazhdojnë të mbahen edhe sot debate publike,  konferenca e simpoziume shkencore; studentët shkruajnë  punime seminarike e masteri, kurse doktorantët bëjnë hulumtime shkencore rreth kësaj teme. Numri i tyre i aktivitteve dhe publikacioneve është shumë i madh, si në asnjë vend tjetër në botë këtu në Gjermani janë botuar pafund analiza  e artikuj publicistikë e shkencorë rreth Kosovës  në gazeta e revista të ndryshme dhe shumë shumë  libra. 

Që nga fillimi i intervenimit i NATO-s në Kosovë me 24 mars 1999 për çdo përvjetor të tij ka pasur debate publike në forume të ndryshme ku merrnin pjesë njerëz të politikës, të kulturës  dhe të shkencës. Nëse në vitet kur Kosova ende ishte nën administrimin ndërkombëtar të UNMIK-ut zëri autokton i Kosovës  nuk  dëgjohej në këto forume, që nga koha kur Kosova është bërë me përfaqësinë e saj diplomatike në Berlin organizatorët e këtyre aktiviteteve nuk e kanë harruar asnjëherë ambasadën tonë atje.

Këtë  javë Fondacioni Friedrich-Ebert-Stiftung organizoi një debat të dytë brenda këtij viti që për temë kishte Kosovën dhe intervenimin e NATO-s. Në prill një debat të ngjashëm po ky fondacion pati organizuar në Bonn ku poashtu njëri nga të ftuarit ishte edhe ambasadori i Kosovës në Berlin, dr. Vilson Mirdita. Të mërkurën e kaluar  u mbajt në Magdeburg forumi i  15. mbi politikën e sigurisë i landit të Sachsen-Anhalt me temën „Dymbëdhjetë vite të angazhimit të NATO-s në Kosovë- Sukses i konceptit të sigurisë së rrjetëzuar?“

Në pjesën e parë të këtij forumi tre të ftuarit e tij, Walter Kolbow, ish sekretar parlamentar në  Ministrinë federale të Mbrojtjes, dr. Vilson Mirdita, ambasadori i Republikës së Kosovës në Berlin, dhe dr. Johanna Deimel, zëvendësdrejtore e “Shoqatës Europa juglindore“ në  München  mbajtën nga një referat hyrës 20 minutësh. Në  pjesën e dytë që zgjati rreth një orë e gjysmë pati një debat publik interesant  rreth  intervenimit të NATO-s dhe gjendjes së sigurisë në Kosovë dhe të ardhmes së saj politike në Europë. Në këtë debat,  që e drejtoi koloneli në pension Hans-Joachim Schaprian, i cili është njohës i mirë i kësaj problematike, morën pjesë  ushtarakë, perfaqësuesë të pushtetit lokal, studentë, anëtarë  të fondacionit dhe të interesuarë të tjerë.

Walter  Kolbow referatin e ti  e filloi me raportin e progresit,  duke theksuar me këtë rast se  si Kosova ashtu edhe  Serbia kanë një perspektivë europiane. Ai gjithashtu vuri në pah qëndrimin e qartë të Gjermanisë lidhur me pavarësinë e Kosovës dhe integritetin e saj territorial. Kolbow   tha se atë e kishte gëzuar qëndrimi që mbajti kancelarja  Merkel gjatë vizitës së saj  të fundit në  Beograd. Kolbow shprehu indinjatën e tij për pesë vendet e BE-së,  të cilat ende nuk e kanë njohur Kosovën si shtet të pavarur. Ai tha se në veriun e Kosovës duhet të kthehet patjetër sa më parë shteti ligjor dhe të shuhen  strukturat paralele dhe në këtë pikë vuri në dukje faktin që Gjermania mund të luajë një rol të rëndësishëm, duke  ushtruar   ndikimin e saj mbi presidentin Tadiç, i cili duhet ta bëjë shuarjen e këtyre strukturave paralele. Por Kolbow foli edhe përgjegjësitë e kosovarëve në lidhje me  luftimin e vendosur e të pakompromis të korrupsionit,  krimit të organizuar dhe ngritjen e një shteti ligjor.  Kolbow për sa i përket çështjes së integritetit territorial të Kosovës ishte më se i prerë: ndarje nuk guxon të ndodhë.

Dr. Johanna Deimel,  eksperte për Ballkanin perëndimor dhe  gjatë vitit 2008 bashkëpunëtore në ICO në Kosovë, paraqiti në referatin  e saj kaosin organizativ, apo „kaos pragmatik“ siç e quajti ajo,  të organizatave ndërkombëtare në Kosovë, duke e vënë theksin sidomos mbi  veprimtarinë e EULEX-it. Ajo tha se Rusia me qëndrimin e saj ia bën të pamundshme funksionimin e mirëfilltë këtij misioni.  Znj. Deimel foli edhe mbi  rëndësinë e shoqërisë civile në Kosovë dhe Serbi në tejkalimin e problemeve fqinjësore, duke aluduar edhe në takimet e planifikuar për muajin  nëntor. Edhe dr.  Deimel  konsideron se situata e tanishme në veri është e papranueshme, shuarja e strukturave paralele duhet të ndodhë sa më shpejt që të jetë e mundshme dhe, në të njëjtën kohë, dialogu duhet vazhduar. Ajo e  ngriti poashtu problemin e mosnjohjes së 5 vendeve të  BE-së. Dr. Johanna Deimel  e përkrahu  idenë që ky rajon, pra veriu i Kosovës,  të fitojë një status të përkohshëm europian. Znj. Deimel më tej solli fakte mbi zhvillimin e pamjaftueshëm ekonomik të Kosovës. Është më se e qartë, vazhdoi ajo, se ka stagnim të madh të zhvillimit të ekonomisë kosovare . Ajo veçoi në këtë kontekst problemet me FMN-ën dhe mospraninë e investorëve në shtetin më të ri të Europës, por, në anën tjetër, shpjegoi më tej dr. Deimel, Kosova ka  potenciale të mëdha. Rinia e saj sigurisht që është njëra nga këto potenciale, por në të njëjtën kohë edhe problem jo i vogël, nëse asaj nuk do t‘i sigurohet punë në vend. Referetja nga München-i sheh në Kosovë një qeverisje të dobët, shkallë të lartë të korrupsionit  dhe krim të organizuar që nuk luftohet në mënyrë energjike.

Ambasadori i Kosovës dr. Vilson Mirdita në referatin e tij, që u prit me interesim të madh nga të pranishmit, fillimisht e falenderoi Qeverinë gjermane për qëndrimin që ka mbajtur dhe po mban rreth Kosovës. Sidomos qëndrimi i  kancelares Merkel gjatë vizitës së saj në Beograd dhe ai  i  mininistrit të jashtëm  Westerwelle, tha ai, kanë qene një mesazh i qartë jo vetëm për vendimmarrësit, por edhe për publikun  e gjerë në Kosovë dhe Serbi, se Shteti i Kosovës është një realitet që duhet pranuar. Mirdita vlerësoi lartë edhe angazhimin e ushtarëve gjermanë të KFOR-it që nga kosovaret shihet me mirënjohje të madhe. Angazhimi i ushtarëve gjermanë të KFOR  shihet gjithashtu me mirënjohje të madhe në Kosovë. Në vazhdim të fjalës së tij dr. Mirdita i bëri një vështrim retrospektiv zhvillimeve nëpër të cilat kaloi rajoni i ish Jugosllavisë pas rënjes së komunizmit në Europën lindore dhe juglindore. Ai me pavarësinë e Kosovës me 17 shkurt 2008 e sheh të mbyllur përfundimisht procesin e shtetformimit në këtë kënd të kontinentit. Konsolidimi i demokracisë kosovare dhe integrimi i pakicave etnike në jetën publike dhe institucionale të Kosovës përbën, sipas tij, njërin nga sukseset e mëdha të shtetit të ri. Sidomos përfshirja e serbëve në të gjitha nivelet e pushtetit shënon  një arritje të madhe. Kjo për shkak të impulseve destruktive që vijnë nga Beogradi politik, i cili e vazhdon kursin e obstruimit politik përmes manipulimit të rretheve të caktuara në veri. Dr. Mirdita e gjykoi ashpër politikën e Beogradit sidomos në veri ku strukturat paralele po e cënojnë rëndë funksionimin e shtetit tonë. Edhe përkundër kësaj,  dr. Mirdita shprehu bindjen se transformimi demokratik i Serbisë do të çojë detyrimisht deri tek njohja e realiteteve ekzistuese. Dr. Mirdita foli mbi procesin e bisedimeve dhe ndërprerjen e tyre dhe më pas u ndal më gjatë tek  zhvillimet e muajve të fundit në veri ku strukturat paralele në veprimtarinë e tyre kanë marrë tipare të vërteta të kriminalitetit të organizuar mbi baza paramilitare. Kjo nuk duhet lejuar kurrësesi, Kosova në veri nuk mund të tolerojë ekzistencën e zonave që nuk i nënshtrohen juridiksionit të saj. Duke e cituar ish komandantin e KFOR-it Erhardt Bühler se „ është lejuar  tepër gjatë  veprimi i strukturave radikale“ në veri, të cilat po e marrin peng popullsinë paqedashëse në këtë zonë, ai tha se Qeveria e Kosovës nuk kishte se si të vepronte ndryshe nga ç’veproi. Ambasadori kosovar fjalën e tij e përfundoi duke thënë se BE-ja duhet të flasë me një zë dhe të mos lejojë „fitoren e vogël të Serbisë mbi NATO-n“, siç shkruhej në „Frankfurter Allgemeine Zeitung“ më 24 tetor, shkrim ky që pati jehonë  jehonë të madhe  mediale në Kosovë. “Forcat regresive në Beograd dhe profiterët në Kosovën veriore me shtetësi fragjile po dinë të luajnë me Bashkimin Europian. Ata e kanë lehtë të mbledhin pika, sepse BE-ja nuk po flet me një zë. Trazirat e fundit në veri të Kosovës duhet të jenë një paralajmërim për Bashkimin Europian dhe popujt e Europës. BE-ja duhet patjetër më në fund të flasin me një zë të vetëm dhe t’ia bëjë të qartë qeverisë në Beograd se Republika e Kosovës është një shprehje të ligjshme e të drejtës për vetëvendosje. ‘Kosova është një histori suksesi’ ka   thënë me të drejtë gjatë vizitës së fundit sekretari parlamentar i shtetit në Ministrinë federale të Mbrojtjes Christian Schmidt. Kriminelët në veriun e Kosovës nuk do të mund të ndryshojnë asgjë në këtë pikë”, sepse, siç u pa ditëve të fundit,  popullsia do paqe dhe prosperitet e jo mungesë të ligjit  dhe kaos.