Odise Kote: Shën Sofia e dashurisë …

Shën Sofia e dashurisë …

 

Tregim

 

Nga Odise Kote

 

…gruaja më nxiste të shkoja dhe të falesha shpesh në kishën e spitalit që gjendej në rruginën përbri dhomës, ku ishte shtruar vajza jonë.

-Hidh monedha euro, sa të kesh, mos kurse, ndiz edhe qiri,- më porosiste gjithë merak ajo, duke e ditur ateizmin tim dhe shkujdesjen ndaj këshillave të saj.

-Duhet vërtet …?- pyesja, ndërsa mendja më shkonte tek vajza ime, Amanda ,që luftonte me vdekjen, brenda sallës së reanimacionit. Amandës, asokohe i ishin bërë rruazat e bardha zero dhe ne prisnim cdo sekondë evolucion, ngritjen e tyre falë mjekimeve dhe palcës kurrizore që i transplatohej.

-Është nga ato gjëra që duhet ta bësh patjetër – matej të më thoshte e mira ime, por lotët nuk e linin. Lotët e saj ishin gati të buronin cdo cast.

Si krua.

Ajo nuk donte të më thoshte se këtë gjë duhej ta bëja patjetër për Amandën.

As unë nuk doja.

Qëndronte tek koka e saj dhe numëronte sekondat. Sekondat e përmirësimit. Sekondat kur ne prisnim të ngrihej niveli i rruazave të bardha. Pas cdo përmirësimi të vogël, më merrte në telefon, mua që prisja jashtë derës, mbështetur në murin e korridorit të gjatë të pavionit të pediatrisë.

- U rrit dhe pak…mbase…,- dhe zëri dukej sikur më lutej që unë të shkoja.

Të shkoja të lutesha.

Të bëja detyrën ndaj zotit.

Të lutesha në një nga kishëzat e vogla të spitalit. Të ndizja qirinj dhe të hidhja disa monedha në kuti.

Dhe unë nisesha.

I bindur. Pa fjalë.

Ndonjëherë detyrohesh të bësh dhe gjëra apo veprime që s’të pëlqejnë. Duhet të mbyllësh sytë. Kjo është jeta. 

I ndërtuar mbi një varg kodrash gjatoshe, jashtë qëndrës urbane, spitali universitar i Janinës është i përmbytur nga gjelbërimi. Lulet janë gjithfarëllojesh e lulishtarët duken meraklinj për ti dhënë forma sa më qetësuese lulishteve të shumta. Nuk e kam kuptuar akoma se përse pranë spitaleve të tilla, ku jeta me vdekjen janë në një ballafaqëim të egër e të përhershëm, lulishtet kanë forma kaq simetrike e janë kaq delikate, ndërsa lulet përzgjidhen me kujdes. Ndoshta për t’i dhënë njeriut ndjesitë më të holla të mirëkuptimit të tij me natyrën. Ndoshta për ta marrë me të mirë.

Ngjyrat janë ndoshta ato që ndikojnë më tepër në këtë përshtypje, por lulishtet e këtij spitali më janë dukur më të hijshme se parqet në Vjenë apo Bon. Përmidis rruginave të panumërta të tyre, aty-këtu, gjenden disa kishëza të vogla, apo sic i quaja asokohe, Fare të ankorimit të shpresës njerëzore, ku kryejnë ritualin e përditshëm të lutjeve me qindra prindër, hallexhinj, njerëz që u kanë rënë njëmijë halle e fatkeqësi në kokë.

Ata luten me përdëllesë e dhembje, plot afsh e shpresë për shërimin e shpejtë të të dashurve apo të afërmve të tyre.

Dhe besojnë.

Unë zgjodha njërën syresh, një kishëz të vogël, e lyer me gërqele të bardhë si një akullore, rrethuar me pemë mimozash dhe stola druri përgjatë rruginës. Nuk e di pse pikërisht ajo m’u duk më e afërt dhe familjare, sesa të tjerat rrotull.

Ajo kishëz  lëshonte dritë.

Po, po, dritë.

Eshtë e cuditshme, por pikërisht drita që ngjante se buronte prej saj dhe jo ndonjë arsye  tjetër, ishin mjaftueshmërisht shkaku i këtij familjariteti.

I afinitetit midis meje, që shquhem për ateizëm, dhe kishëzës.

Ndodhi si dashuri me shikim të parë. Kjo ndjenjë familjariteti më shoqëroi gjithë ditët e qëndrimit tim tek ky spital. Afërsisht rreth një muaj, në marsprillin e vitit 2002.

Hyra drojtur ditën e parë brenda kishëzës të bardhë si akullore, që lëshonte parreshtur dritë dhe vec dritë, dhe, ashtu i pamësuar e sic dija, nisa të lutem edhe unë për shërimin e vajzës sime.

Ndeza qirinj e symbullur putha  Shën Marinë.

Nuk di sa caste qëndrova, por mbaj mend, dhe për këtë betohem si një i krishterë i mirë, se në ato caste,ndjeva brenda damarëve të gjakut tim, muzikë.

Po, po. Muzikë.

Ndjeva të më rridhte në vena hymni i madh i Krishtërimit, Te Deum, i shkruar 1500 vjet më parë nga një peshkop shqiptar.

Nuk e di se si. Por ndodhi.

Trupi im përkundej në valët e ngrohta të hymnit, ndërsa mendja fluturonte brenda dhomës ku luftonte me vdekjen vajza ime. Më ngjau se m’u shtua edhe një aleat në përballjen me vdekjen. Trupi im ndërkaq kërkonte sakrificat sublime për t’i vënë në shërbim të njerëzimit.

U ndjeva i lehtësuar kur u ngrita e dola jashtë. Ndeza cigare, u ula në stolin prej druri. Nisa të vështroj lulet përreth. Ato ishin shumëngjyrëshe, por e kuqja dhe e verdha mbizotëronin.

Të nesërmen ndodhi e njëjta gjë.

Të pasnesërmen po ashtu.

Fillova të besoj tek mrekullitë.

I mbusha mendjen vetes se do të preferoja më mirë të isha me fat se sa i zoti për cdo ditë. Dhe fatin po ma jepte ajo kishëz e vogël. Amanda kishte nisur procesin e përmirësimit. Po dilte nga gjendja kritike.

Shpresat ishte ndezur.

Analizat dhe biopsitë tregonin shenja rigjallërimi. Organizmi po bënte mrekullinë. Po riprodhonte qeliza pas leucemisë akute.

Kur isha familjarizuar plotësisht me ritualin tim, një mëngjes prilli, pranë stolit prej druri ku rrija zakonisht pas lutjes, pashë të qëndronte edhe një cift.

Mysafirë të rinj, mendova.

Burrë e grua.

Ishin tepër të vjetër për t’u thënë pleq. Burri i kishte hedhur dorën në supe, ndërsa ajo i fërkonte atij lehtas gjoksin. Me duart e vogla si të një ketri. Fisnikëria vizatohej me ca damarë blu në fytyrat e bardha të tyre, cuditërisht thuajse pa rrudha, por shumë të lëmuara.

Befas burri u ngrit dhe me hapa që i hidhte si një dyvjecar që sapo ka nisur të mësojë ecjen,  shkoi të këpuste një degë mimoze. E  solli shpejt, e fali gjithë mirësjellje e përulje dhe gruaja e puthi lehtas në buzë.

E gjithë kjo skenë më ngjau si një shënjim.

Si një shënjim i fatit tim.

Sikur dikush m’i dërgoi nga qielli për të më dhënë frymëzime.

Për të më dhënë shpresë e kurajo.

Për të harruar Lumin e Lithisë, që sic thoshin, kalonte poshtë spitalit, e që sipas mitologjisë greke ishte lumi ku të vdekurit pinin harresën.

Bekuar qofshi !

Bekuar qofshi, o të urtë e të bukur !

I shihja përditë, ashtu të dashuruar pambarimisht, të futur tek njëri-tjetri, të ngrohur me frymën e njëri-tjetrit, fisnikë, të hijshëm gjer në amëshim.

U bëra mik me ta.

Ishin Andrea dhe Sofia.

Andrea, një ish-bankier në Australi, që ishte kthyer për ditët e fundit të jetës në atdheun e tij dhe Sofia, një mësuese, që nuk u martua gjithë jetën, në pritje të dashurisë së parë.

Në pritje të Andresë.

Si Penelopa që priti Ulisin.

U ritakuan pas pesëdhjetë vjetësh dhe vendosën të mos ndaheshin më kurrë.

Kurrë !

Kishin gabuar në rininë e parë dhe tani për ta, cdo cast ishte tepër i shtrenjtë. Nuk mjaftonin minutat, orët, ditët për dashurinë e rigjetur. Për të kompensuar kohën e humbur të dashurisë.

Ngjante si një dashuri adoleshentësh që kishin braktisur familjet e tyre në fshat dhe si të arratisur, qëndronin fshehur në një shtëpi të fshehtë nga ato që gjenden në ishujt e shkretë të detit Egje. 

- Amanda do shërohet shpejt, – më pëshpëriste vazhdimisht Sofia dhe dy sytë e saj të dhembshur gjithë mirësi më gurgullonin shpresa në shpirt.

Eshtë bekim nga zoti vajza. Pa shih se si janë lulet këtë pranverë ?

A nuk të ngjajnë me fytyrat e shenjtorëve ?

-  Të qeshura më duken – ia ushqeja fjalën dhe e shihja gjithë mirënjohje në sy.

Të befta.

Spontane.

Gjithë lirizëm, si ty.

Lule dashurie.

-Ashtu tamam, – qeshte Sofia dhe dy qukëza të lehta përvijoheshin në faqet e saj të lëmuara si mermer i bardhë.

Dhe i binte një nur i bukur.

Purpur rozë.

- Ej, marinar…,-më qortonte Andrea, dhe fjalën marinar e përdorte në kuptimin e djaloshit që zinte shpejt të dashura në cdo port ku ankorohej anija e tij.

-Por, kam frikë…kam frikë – thoshja pas pak castesh mendueshëm, teksa gruaja ime më telefononte e shqetësuar për vajzën.

- Frika është pa euro…falas, merr sa të duash ,– qeshte Andrea dhe mjekra e hollë i dridhej lehtë.

Nuk i pyeta asnjëherë miqtë e mi se përse kishin ardhur në atë spital.

Druhesha.

Kisha frikë.

Një ditë, Andrea më tregoi vetë me humor, rreth një ekuacioni integral të pazgjidhur që sipas tij i vërtitej në kokë si një mizë. Ja këtu, dhe më tregoi vendin në kokë ku sipas bankierit qëndronte e fshehur zgjidhja e ekuacionit.

Ose miza.

Ja përse jemi në spital.

-Nuk e di c’do të bëj, po të mos e zgjidh…duhet të heq mizën se më  shurdhoi….- qeshte lehtas si përherë ajo fytyra e mprehtë e atij burri që i kishte kapërcyer të tetëdhjetë vitet e jetës së tij.

- Do ta zgjidhësh, e ngacmoja unë. Doemos. Një mizë e vogël është. Nuk ke patur kohë. Ke qënë bredhacak pas parasë. Ose më mirë grabitqar i saj.

Ndërsa tani, kohën ia ke dhënë dashurisë.

-Bravo, bravo, – përplaste duart, duke marrë hak Sofia. 

- Eshtë e mrekullueshme të kesh atë që ke dashur gjithmonë….- gjallërohej Andrea dhe e puthte gjithë afsh e pa droje në buzë Sofian.

Sofian…Shenjtoren !               

Kështu për cdo ditë.

Derisa…derisa….

E gjeta Sofian të ulur në stolin tim.

Të vetme.

Aty pranë kishësëz tonë.

I mora duart e saj në të miat.

I putha për ta nderuar si Shën Marinë.

Andrea nuk ishte.

Kishte shkuar të zgjidhte ekuacionin që kishte në kokë.

Tumorin.

Kishte ikur përgjithmonë.

- Ai nuk do vijë më….- më tha Sofia gjithë përmallim me një zë të mekur që sikur kërkonte fuqi për të mposhtur frikërat e vetmisë prej dashurisë së ikur …  -  Tani unë nuk e di më se kush nga ne të dy është në ferr ?

Shën Sofia e dashurisë  mbështeti kokën në kujtim…