Zeqir Lushaj: Gjallni në rrënoja

Sa mirë! - Shkollë, mbi rrënojat e xhamisë, Gri-Tropojë (Foto: Lela Mehmet Lushaj, prill 2011)

 

1. GJALLNI NE RRENOJA !

 

-Si një homazh, për (ish)-Kishën, Kalanë dhe shkollën ,në Selimaj të Geg-Hysenit –

 

Nga: Zeqir Lushaj

 

Kala e Lekës,në shekuj një rrënojë,    *

Rrënojat e Kishës,na flasin edhe sot,

Në Milenumin e Ri,shkolla=lendinë:

-Gjallni në rrënoja…, jetë e mot !!

…!

Ballëpërballë,Arvejës,

Në krah të malit të Kores,

Poshtë,ish Kalasë së Lekës,          

Sipër,ish-Kishës së katundit,  

                  

Shkollë e vogël,me dy klasa,

Mes gjelberimit, në vetmi,

Për Mua…,(ish-mësuesin),

Sjell mbresa dhe nostalgji !

…!

Nga tranzicioni,(!),ish-shkollës,

Një gur themeli,si gjendet kund,

E megjithë atë,ajo nuk zhgulet,

Për shumë mot,(jo veç tek Unë!)

 

A din kush,bre,me m’kallxue?

Kalanë e Lekës,Kishën katolike,

I zhbini pushtuesi,osmanlia!

-Po shkollën,ku mësonin fëmija ?!

…!

Sido që të ndryshojnë kohët,

Prap,këtu,gjithçka asht’ e jona,

Ndër breza,dihet e do thuhet:

-Dikur,tu Kisha,ka qënë shkolla!

…!

Kala e Lekës,në shekuj një rrënojë,   

Rrënojat e Kishës,na flasin edhe sot,

Në Milenumin e Ri,shkolla=lendinë:

-Gjallni në rrënoja…, jetë e mot !!

          ./.

 

  *Në fsahtin Selimaj të Geg-Hysenit,ku autori i vjershës ka punuar tre vjet mësues,në një distancë,jo më  

    shumë se 1000 metra,mbijetojnë ende,rrënojat e Kalasë së Lekës si dhe ato të Kishës së fshatit.

                                          ./. 

 

  2. IZMAT …!

 

- I pyes bashkëfshatarët e mi, në Gri të Tropojës-

 

Iku, kristjanizmi,

Një pus, për të vaditur arat,

U hap, në themelet e kishës së Grisë!

 

Iku, muslimanizmi,

Një shkollë, për fëmijtë,

U ngrit, në rrënojat e xhamisë!

 

Iku, dervishizmi,

Tranazh ushtarak,

Në teqen e Sheh Ademit!

 

Iku, komunizmi,

Një kafe u çel,

Në vend të lavatriçes së zhavorrit .

…!

Izma, izma, izma…,

Të gjitha,

Rrënoja mbi tokën e Grisë!

 

Hëëë, si thoni ju;

– T’i besojmë, apo jo,

Perëndisë??!!

   ./.

Gri, 1992

 

3.GURËT E RRUGËS

 

Ka qenë zakon, në kohë të shkuara,

Ku vritej një njeri, ngulej një gur,

Jo veç dëshmi e vendit të ngjarjes,

Dhe si “leksion”, do të shërbente dikur.

 

– Ç’është ky gur, – do pyes kalimtari?

– Eshte vrar Filani, – përgjigjja do të jetë,

– Pse? Si? Qysh? Kur?…Vazhdon biseda,

Dhe fillon morali që lypset përjetë.

 

Heee, (!)Shkon mendueshëm,njeriu i mirë,

– Këta gurë, or bir, – mos i harro!

– Ç’ka s’të pëlqen, ta bëjë dikush Ty,

T’ia bësh Ti, tjetrit, – mos guxo !

 

– Mos vidh! Mos gënje! Mos mashtro!,

Mos prano të marrësh gruan e huej,

Mos ofendo njeri në këtë botë,

Kurr, mos ja shkel nderin tjetërkuj!

 

Gurët e rrugës, të mos nënvleftësohen,

Nuk janë të shkretë, pa veshë dhe sy,

Po dite të flasësh me simbolet e jetës,

Më e bukur jeta, do të jetë për Ty !

    ./.

Tropojë, 1981

 

 

4.LLOMJA ME GAZ,

DHE KOMPJUTERI

 

- Retrospektivë -

 

Kur erdhën dritat në Tropojë,

Me ka pas thanë një “disident”,

At’herë, në 69-ën…, Qyshkur!

 

– Këta tela vijnë prej larg, o bir!

Që të mos mbetemi në terr,

Mos ma largo, llomën me vajgur!!       1)

…!

E kritikova! Pse, besim nuk kish?

Koha,i dha të drejtë,xhandarrit të Zogut,

…– Ashtu ish!

…!

Sot, kur me kompjuter të mirë punoj,

Ndodhë që, shkrimi më bahet dillejt!

Krejt, papritur, nuk e di nga shkoj!?

 

E dua,dhe,nuk e përbuzi kompjuterin,

(Ama,më shumë i besoj,letrës së shkruar),

Si llomes me gaz, që e ban dillejt terrin!

     ./.

1)Llomja = llambë me vajguri

 

 

5.DO TA SHOH NJË

CERRNICË TJETËR

 

Faq-ja e dheut, ndryshon,

Brenda shekullit,

Gati, si brenda ditës.

 

Veçse, në çdo kohë,

Valbona e Bushtrica,

Endin flladin e Cerrnicës.

…!

Thonë se, qytet ka qenë më parë,

Ecte macja nëpër tjegulla,

Nga Vorret e Shalës e n’Dezdar!

 

Unë, vet, e di mal,

Mal–gjigand, me lisa,

Mushkëria e Malësisë,

 

E di fushë pjellore,

Me traktorët, zhurmmëdhenj,

Të Rusisë!

 

Nga fole bandash, që kallte frigën,

Kampione rendimentesh,

Prite-prite, Cerrnicën!

 

U ba fshat-qytet,

Mbushur me shtëpija,

Bahçes, nën mollë e qershija.

 

E di pronë private…,

Shumë kohë, pronë shoqrore,

Gati…, “Mollë–sherri”, – prore…!

 

Jam i sigurt, se, do e shoh,

Edhe një Cerrnicë tjetër,

(60 vjeç) Nuk jam shumë i vjetër!

…!

Faq-ja e dheut, ndryshon,

Brenda shekullit,

Gati, si brenda ditës,

 

Veçse, në çdo kohë,

Valbona e Bushtrica,

Endin flladin e Cerrnicës!

    ./.

 

6.E HUMBA DEBATIN !

 

U zumë keqas,

(Po flisnim për fukarallekun),

“Deri ,në të Lekës!”,       1)

Siç thoshte,një fshatari im.

 

Dikur,ma priti,

Si gjysëm  me shaka,

Si gjysëm  përtimend:

 

-O Ti,lum djali…!

-Mos u ba budallë,

Mos u ba hajvan:

 

-Njerëzit, vuajnë se,

Nuk dijnë të gëzojnë,

Atë…,Atë,që e kanë !!

       ./.

1)Me kuptimin:-deri në Kanun.