Istref Haxhillari: Iluzione të këputura

Istref Haxhillari

 

Iluzione të këputura

 

(Tregim)

 

Vladimiri hyri në kuzhinë pa zhurmë, sikur donte të mos prishte heshtjen e ndehur aty prej dymbëdhjetë vitesh. U lëshua pjerrtas mbi kolltuk dhe filloi të kollitej. I qe bërë zakon të pastronte herë pas here fytin, më tepër si punë tiku nervor.

Rakida u nervozua.

Shkëputi vështrimin nga televizori. Ndihej e lodhur, sytë i digjnin. Lëvizi nëpër dhomë, qëndroi para pasqyrës së tualetit. Aty-këtu në tëmtha fije të çelura ngjyrë hiri e kishin humbur shkëlqimin. Qeskat poshtë syve, të zbehta e të enjtura, qenë varuar pak. Dy rrudhat e lehta gjarpëruar tejpërtej ballit iu duk se patën përparuar.

“M’u mbarua ai dreq kremi”, tha me vete e mërzitur.

Po s’qe punë kremi.

Shihte të vinte drejt saj mplakja dhe ndjente se i dorëzohej gradualisht.

Flokët i qenë ngatërruar keq. Nuk i bëhej të vinte te parukierja, kujtohej gjithnjë kur ndodhej në shtëpi dhe krihej.

-Si thua? - e pyeti të shoqin duke u rrekur të shihte në profil gjatësinë e turrës së leshrave ngjyrëbakri.

-Përse? - Vladimiri largoi sytë nga gazeta. Lexonte me kokën rrëzuar pëllëmbëve.

-Them t’i shkurtoj ca.

Ai e soditi me nge pa lëvizur nga kolltuku, disi shpërfillës. Me sa dukej nga rreshkja e shpirtit që nuk dinte më të përcillte kureshtje.

-Ç’të ka shkrepur? - U pendua në çast; Rakidës i mbetej qejfi për hiçmosgjë.

- Edhe t’i shkurtosh përsëri mirë do të rrinë. Ty të shkon gjithçka.

-Mezi i kreh, kanë filluar të bigëzohen. Nuk ua kam ngenë të merrem aq gjatë me to, më lodhin.

Vladimiri e la gazetën. Biseda po merrte ngjyrim tjetër në një plan intim. Gruaja lëvizi kokën dhe leshrat e dallgëzuara me vezullime, si ujëvarë e kuqërremtë përndezur nga dielli, u derdhën supeve. Ishte trashur pak nën sqetulla e në vithe, po trupi i drejtë, qafa e lëmuar, sytë çapkënë vazhdonin me kokfortësi të sfidonin kohën.

-Je e mrekullueshme, - tha Vladimiri dhe qeshi pak. Kolla i pushoi.

Rakida iu afrua dritares. Në parkun e vogël mes pallateve dy grupe fëmijësh vraponin me zhurmë shurdhuese pas topit. Ngadalë, tinëzisht avitej mbrëmja dhe muzgu ndizte liqenin, Malin e Thatë, pallatet. Përmbi Kala disku i diellit zhytur përgjysmë pas kreshtës së pyllëzuar hidhte me vërtik rreze flakë të kuqe.

-Qielli u bë i prushtë, - belbëzoi Rakida e prekur.

Zëri iu drodh, ndoshta nga kujtime të vjetra. Ai s’i vuri rëndësi; harronte shpesh ngjarjet e largta, të afërtat mezi i kujtonte.

Rakida ndjeu brenda vetes një krisje të lehtë midis asaj që ishte dhe asaj që duhet apo donte të ishte. Nuk u përmbajt e mposhtën ngashërimat. Në fillim ngadalë, pastaj gjithnjë e më fort, derisa u drodh e tëra.

Burri ia fshiu lotët.

Ajo u turpërua. E tronditur me pamje vajtuese. Më parë nuk i ndodhte kështu?!  I shoqi zuri vend përballë duke u kontraktuar ngadalë si ndonjë plak. Lëvizjet e sforcuara, rënkimet  jo të natyrshme e trishtuan më shumë gruan.

            -Mos ma verë re. - Psherëtinte herë pas here me sytë ulur.

Ai ndihej i pikëlluar.

-Edhe unë në prag të lotëve jam. - Kollitja e thatë u bë më e pranishme.

Rakida po ftillohej; kështu niste çdo herë.

-Asnjë grua nuk është e përkryer, - vazhdoi Vladimiri.

 “Burrë muti!” deshi të shtonte. “Zot, përse më ra shorti banal të jem steril?!”

Hidhërimi, me kalimin e kohës, sfumohej. Donte të sakrifikonte diçka. Fundja jeta ashtu qe, mbushur plot me lëshime recoproke dhe ajo që donte të bënte ishte brenda skemës së përgjithshme. Mirëpo nuk i jepej t’i thoshte. E kishte vështirë, gati të pamundur. Gjithnjë biseda zvarritej derisa këputej në mes.

Në të vërtetë u këput edhe tani: Rakida nuk e duroi pamjen e tij të përvuajtur, të sikletshme dhe u ngrit doli jashtë.

Maji sundonte natyrën. Aroma e unapit mbuluar nga lulesat e jargavanta shpërthente atmosferën. Re të verbëra si një ushtri e shpartalluar i dhanë muzgut gravitet marramendës. Rruga gumëzhinte nga zhurmat e çartura të fëmijëve. Përhumbur në lojën e tyre, Rakida u zgjua papritur prej dremitjes së gjatë.

Qe një si goditje  e beftë, e çastit.

Ndjeu lotët t’i shkisnin faqeve. Mbeti aty deri vonë tretur në mendime të zymta. Edhe pse u fashitën, zërat e ëmbël të vocërrakëve e ngashëryen më tepër. Sa do të donte të ndiente ca hapa të lehtë tek ngjiteshin shkallëve, apo derën të hapej më rrapëllimë! Sa dëshironte të prishej ajo palëvizshmëri!

Si qetësi e asgjësë!

Kur u kthye, Vladimiri lundronte në kompjuter, seç navigonte në Facebook kredhur heshtjes së zakonshme. Dukej i qetë, si qiell i vrarë pas shtrëngatës së papritur të verës. Pak i zbehur. Indiferent.

Rakida e urrente atë prehje vrastare pa fund e pa faj!

Vendosi ta prishte. Sa më shpejt.

Në fakt të nesërmen. Mori rrugën që i shmangej gjithnjë. Shtëpia e Fredit, një vilë dykatshe me ballkon të madh, ndodhej në rrjeshtin e dytë, djathtas. Aty zuri fill dashuria e saj në moshën e pubertetit; si punë loje e ëndshme pa zarar. Kujtimet e përvëluan. Të larmishme, të tymta. E sollën rrethanat tani të çonte deri në fund atë që lanë përgjysmë vitet e njoma të adoleshencës….

Te mjeku shkuan pas një muaji. Ajo kërkoj të vizitohej.

-Nuk jam mirë, - i tha butësisht të shoqit.

 Përmbytur nga gëzimi ende nuk i besohej. Pas aq kohe, peripecish! Mbështetur paqësisht krahut të tij, nuk guxoi ta vështronte. Ç’është e vërteta ndihej fajtore?!

“Le ta mësojë atje” mendoi.

Mezi e mbante mend vizitën e fundit te gjinekologu, kur analizat treguan se Vladimiri nuk mund ta linte shtatzënë. Më pas as e mendoi më, e fjeti mendjen.

I shoqi priti në korridorin gjysmë të errët. Pinte papushim cigare. Ndonëse zakonisht tymoste shumë rrallë.

-Trejavëshe, - i tha mjeku, - barra shkon mirë.

Vladimiri u skuq. Se si ndihej, as iu bë ta uronte të shoqen. I paaftë të deshifronte emocionet, i hutuar s’po e njihte më veten. Sidoqë e kërkoi këtë lloj shtatzanie.

-Faleminderit doktor, - i tha ftohtë.

Rrugën e shtëpisë e bënë në këmbë. Rakida donte të mbushej me frymë. Njerëzit, makinat nuk pushonin një çast. Një pulëbardhë me krahët që i vezullonin në diell, u rrotullua disa herë derisa ra me vërtik në sipërfaqen e ujit. Gruas shtatzënë i vinte të fluturonte.

Dita notonte në diell.

Pas trungut të unapit rrinte mbështetur një vajzë fare e vogël, si topth xhuxh. E vetmuar. Në syçkat e ullinjta rigonin sumbulla lotësh. Rakida u afrua, i përkëdheli flokët e ngritur si fije kashte, faqet llangosur me kokrriza ëmbëlsirash.

-Pa shiko sa bukur, - i tha, - ku janë shoqet e tua?

Vajza ktheu kokën nga nga ana tjetër, e futi mes krahëve të veckël prej nga vështronte tinëzisht me bishtin e njërit sy.

-Mami ime është e keqe, - gërmat i hante, fjalët i thoshte gjysmake.

-Ç’thua, ajo është e mirë. Unë e di.

-Je mami ti?

-Po, - tha, - bebi im është këtu.

Topthi xhuxh u afrua i preku barkun me doçkën e palarë. Vladimiri e vështroi dhe buzëqeshi. Për herë të parë atë ditë.

-Nuk do ta gënjesh bebin? - cicëriu vajza e vogël.

-Unë s’gënjej asnjëherë. - Ngriti kokën krenare, vështroi pafajësisht të shoqin.

Vogëlushja fluturoi duke kërcyer me njërën këmbë.

Rakida u ndie për herë të parë e plotë pa asnjë mangësi. Koha që deri atëhere ikte si një rrjedhje e mezipërfillshme pa lënë gjurmë, nisi pak nga pak të marrë trajtën e një fytyre njerëzore, të nyjëzohej e përthyhej.

“Jeta është kaq e bukur” mendoi dhe zemra sa s’po i dilte vendit. Kishte nevojë të qetësonte trazimin e çastit, të ndante gëzimin, ndryshe ky do të mbetej i pakuptimtë.

I futi krahun të shoqit, shpejtuan hapin.

Ditët kalonin si një muzikë që e kishte përherë brenda vetes, derisa filluan ca probleme të koklavitura. S’e kishte sjellë rasti t’i njihnin më parë.

-Shtatzania shoqërohet gjithnjë me të vjella, - i ngjeshi në dorë të shoqit fletët e obstetrikës të printuara nga Ëikipedia.

“Me kalimin e moshës optimale lindjet e deformuara rriten dramatikisht. Një në njëmijë në dyzet vjeç, një në treqind në dyzetedy.”

 Rakida ishte dyzetenjë.

-Nuk mendoj të ketë problem, - tha Vladimiri. Jo fort i sigurt.

Mjeku e qetësoi.

-Nuk ka norma strikte. Shtatzania jote shkon për bukuri. Duhet të jesh e lumtur që të vjellat janë kaq komode.

Po Rakida dëshironte të villte sa më shumë. Vetëm atëhere mund të qetësohej. Së

paku të mos i vinte mendja në gjëra të këqia.

Javën e gjashtëmbëdhjetë kërkoi të bënin amniosentezën.

-Sindromat Daun dhe Trizom egzaminohen në këtë periudhë, - i tha Vladimirit tejet e shqetësuar. Me duart që i dridheshin zhubraviste fletët e saposhkarkuara nga interneti.

- Zot! Po sikur?

Përfytyroi të gjitha rastet që dinte në qytet. Sidomos vajzën e shkretë të katit të pestë: Vetëm njëmbëdhjetë vjeç, peshonte tetëdhejtë kilogram. Po rezultati i analizës doli shkëlqyeshëm. Ndërsa ekografia zbuloi një goxha djalë të formuar mirë. Rakida sa s’fluturoi nga gëzimi.

-Si thua? Ta quajmë David? - propozoi pak e turpëruar sikur po i kërkonte një favor, - apo ke ide më të mirë.

 Vladimiri as që e kishte menduar emrin e fëmijës.

-Më pëlqen, - i tha, - veç ky Davidi po na mundon gjer të dalë.

Pas tri ditësh priti me padurim të kthehej i shoqi.

-Më shkelmoi Vladimir. Për Zotin! E ndjeva gjallë. - Fytyra i shkëlqente nga emocioni, rrezëllinte e tëra.

-Të dhembi? - deshi ai t’i japë ngjyresë gëzimit.

-Aq sa mezi pres ta ndiej prapë, - tha Rakida.

Erdhën pastaj fizkultura, vrapi nëpër shtëpi, regjimi i ushqimit, vizitat periodike të gjinekologu. Priste e paduruar ditën kur djali më në fund të lindte.

Mirëpo barra zgjat dyzet javë dhe frika e saj nuk reshti kurrë. Muajin e gjashtë asnjë zhvillim. Pauzë e frikshme! Tani, kur organet qenë formohen në miniaturë, vetëm duhej kohë për t’u rritur.

Po Rakida nuk mund të priste.

-Tani s’ka më seks, - i dha ultimatum të shoqit. Ishte në muajn e fundit.

-Lexoje me kujdes, - tha Vladimiri, - mbase i bën mirë fëmijës.

Më në fund u mbushën dyzet javë. Barku i kërcyer tundej kur bariste nëpër shtëpi. Nuk ndodhi asgjë. Çuditërisht asgjë!

-Mos u shqetësoni, - i siguroi një burrë i ri me bluzë të bardhë borë, - më shumë se dhjetë përqind e shtatzanive e kalojnë kohën deri në një javë. Sidomos gratë që presin moshën tënde për fëmijën e parë.

Bluza e bardhë nuk mund ta kuptonte alarmin e tyre të pazakontë.

Kur  mbetën vetëm tri ditë dhe shqetësimi i saj mbërriti në zenith, Vladimiri i foli barkut të fryrë.

-Dëgjo bir, s’ke nga mban, hajde dil tani.

Po nënës së ardhshme nuk i bëhej të qeshte.

Të nesërmen e zunë dhimbje të lemerishme. Pasi e vizituan, mjekët erdhën në përfundimin se duhej bërë ndërhyrja cezariane. E detyruar. Fëmija ishte i zhvilluar dhe gruaja  nuk mund të kontraktohej mjaftueshëm.

Për arsye të moshës.

Nga karroca që po e shpinte në sallën e operacionit Rakida e zbehtë i tha të shoqit me zë të mekur, sa mezi u dëgjua.

-Nëse operacioni nuk shkon mirë, djalin ta lë të gjithin ty.

Po asaj nuk i ndodhi gjë.

I ndodhi Davidit.

Mes një tymnaje fjalësh, mjekët ia vunë fajin çiftit. Më saktë moshës së Rakidës.

Ndërsa asaj nuk iu la asnjëherë shpirti: Ishte asfiksia. Davidi mund të jetonte, nëse mjekët nuk do ta vononin frymëmarrjen artificiale. Dhe nëse ajo nuk do të qëndronte aq gjatë nën narkozë. Ndoshta dashuria e saj e jashtëzakonshme do ta shpëtonte.

Tani s’kishte as me se të ngushëllohej.

“Të paktën të më mbetshin kujtimet e prekjes.”

            Sidoqoftë asgjë nuk kthehej. Davidi mbeti ëndërr e largët. Rakida dyshonte nëse barra qe e vërtetë?! Në qenien e brishtë të gruas strehohej makthi.

Iu rritën flokët, po nuk u kujtua t’i shkurtonte.

            -Edhe kështu të rrinë mirë, - i thoshte herë pas here i shoqi, që rrekej të thyente plogështinë. Kishte shenja se Vladimiri po e merrte veten.

Rakida e dëgjonte nëpër mjegull, shoqëruar nga ankthi. Fjalët nuk e qetësonin, as i mpinin dhimbjen. Si mund t’i shpjegonte se i vetmi shpëtim i saj qe arratisja nga njerëzit?!

Gjithçka që kishin tani qe heshtja. Po mësoheshin gradualisht me shumë vështirësi.

Pas ngurrimesh pa fund hapi derën e dhomës ku do të flinte bebi. Krevati i vogël, pelenat e bardha të hekurosura, rrobat e ditëve të para, arushi i kuq; çdo gjë ishte atje, vetëm Davidi jo. Madje s’kishte qenë asnjëherë.

E mbylli derën për të mos e hapur kurrë.

Pasi mori arushin, si një kujtim të asaj që nuk kthehej.

 

E mërkurë 4 maj 2011

     Në Pogradec