Agron Shabani: Karriera dhe ''lufta'' e njohur për karrierë...

Nga Agron Shabani:

  K A R I E R A   D H E  " L U F T A "  E   N J O H U R   P E R    K A R I E R E ...

-Puna ose aktiviteti moral dhe shpirteror si Thirrje-arsimi, shkenca, teknika dhe politika:

 1.Kohe me pare me solemnitete dhe manifestime te shumeta shkencore dhe kulturore u shenua 4O vjetori jubilar i ngritjes dhe themelimit te Universitetit te Prishtines.Ketij tempulli te madh te drites dhe diturise qe na ben te krenohemi dhe te reflektojme pozitivisht te gjithe ne si popull ose si komb ne kete Ore te Madhe te historise sone kombetare-pa dallim.Mbase, gjithnje fjala mbi kete institucion te fuqishem mendor dhe arsimor te popullit dhe shtetit tone :I Cili qe ne krye te heres si te thuash u ngrite dhe pozicionua fuqishem ne faqen diellore te aspiratave dhe interesave tashme te njohura shtetrore dhe nacionale te njerzve(qytetareve) dhe popullit shqiptar ne vendin tone(Republike e Kosoves) dhe gjithandej trevave tona etnike dhe historike ne Ballkan.Se kendejmi, dikur jo pa qellim Universiteti i Prishtines se bashku me institucionet tjera shkencore dhe kulturore ne Kosove:nga klika e atehershme serbo-jugosllave do quhej dhe etiketohej si "cerdhe e nacionalizmit shqiptar" etj.Kjo per faktin se si te thuash i tere kuadri dhe bordi(stafi) i atehershem akademik dhe pedagogjik i Universitetit te Prishtines:Ishin vere ne balle te aspiratave dhe interesave te lartepermendura liridashese dhe indepedentiste  te popullit dhe rinise studentore dhe patriotike ne vendin tone.Duke ngritur keshtu permendore ose nje lapidar te perhershem ne shpirtin dhe kujtesen e gjithembarshme historike dhe patriotike te cdo shqiptari.Ndaj, duke u falur dhe perkulur me respekt dhe me nje admirim te posacem para atij ´tempulli te madh´te mendjes dhe atij shpirti te pamposhtur erudit dhe poliedriko-humanist te rektoreve, dkaneve, profesoreve dhe intelektualeve te tjere shqiptar qe dhane kontributin e tyre(ne domenin e pergjithshem ose supstancial) per lirine, shtetin, pavaresine, arsimin, shkencen dhe kulturen e gjithembarshme(globale ose universale) te shtetit dhe shoqerise shqiptare(kosovare) ne kete drejtim:Pa dashur te zgjatemi me teper ne trajtimin ose prezantimin e fakteve, kronakiva, veshtrimeve, analizave ose argumente te shumeta dhe te panumerta qe flasin dhe deshojme vet.Ne vazhdim le te na lejohet qe te terheqim paralele te ndryshme komparative ose krahasimore qe ne nje forme a tjetren flasin ose korrespondojne me Driten dhe retrospektiven e gjithembarshme te 4O vjetorit jubilar dhe historik te Universitetit te Prishtines.

2. Sic dihet:ne Evropen e periudhes se njohur mesjetare:Si teme dominante dhe ambivalente e filozofise se pergjithshme jetesore dhe politike kishin qene maredhenjet ose raportet e gjithembarshme ne mes shtetit dhe kishes.Perkatesisht, ato ne mes klerit kishtar dhe oborreve te ndryshme mbreterore ose rojaliste.Nderkaq, ne te te ashtuquajturen "periudhen reformuese dhe restaurative" (te "Ancien Regimes", apsolutizmi, restaurimit ;revolucioneve etj.)do te jene shkembimi dhe pervoja e pergjithshme e fakteve ose argumenteve te ndryshme politike, shkencore dhe qytetare ne mes ithtareve dhe ideologeve  te ndryshem te apsolutizmit dhe atyre qe ishin ne gjendje ti pranonin dhe akceptonin shtetin dhe shoqerine e gjere ne domenin(kontekstin) e nje "fuqie te perkufizuar" politike, administrative dhe juridike.Nderkohe qe "frytet" e njohura te Revolucionit te Madh ne France(Nen Napoleon Bonaparten) pervec Ideologjise se njohur nacionale dhe historike:si te atille e kishin afirmuar edhe fuqine e njohur te shtetit si forcen ose fuqine me te madhe fizike, politike dhe organike-te njejte ose te barabarte me te gjitha forcat ose fuqite tjera ne kohe dhe hapesire.Nderkohe qe ne qender te te gjitha ngjarjeve dhe zhvillimeve te ndryshme shoqerore dhe politike-qytetare te shekullit nentembedhjete(19) dhe me vone do te jene pikerisht metodat dhe analizat e ndryshme  mbi mbarevajtjen dhe organizimin e ri te shoqerise moderne ose bashkohore(industriale dhe teknologjike) mbi bazat dhe supstratin e njohur social dhe ekonomik.Gjegjesisht, ne suspektin e nje zhvillimi dhe organizimi te konceptuar dhe anticipuar mbi premisat dhe parimet e njohura industriale dhe ekonomike.Perkatesisht, shkencore dhe humaniste ku njeriu si "burgeros" ose "citioen" ndodhej ne qender te te gjitha ngjarjeve ose zhvillimeve te ndryshme shkencore, politike ,  kulturore, arsimore dhe te tjera se bashku me lirine, spontanitetin dhe refleksionet e tij objektive ose subjektive.Perderisa,  e ashtuquajtura "filozofia postmoderne" ose "ultrabashkohore" parasegjithash ishte(eshte) nje "levizje" ose manifestim furioz, dinamik dhe teper hektik dhe eklektik qe e mbeshtjellin dhe karakterizojne natyra dhe karakteri i ashper dhe teper dinamik i saj.Mbase fjala mbi te te ashtuquajturen "boden globale" ose "ultramoderne" ne te cilen jetojme sot. Jetojme pra ne nje "bote te sofistikuar" ose "ultramoderne" te "supermeneve" te ndryshem industrial dhe teknologjik ku mendja, shpirti dhe besimi i njohur i njeriut sikur jane bartur dhe "konvertuar" tek "njerezit rrobot" ose ne "njerezit makine".Per te mos thene ketu tek sovftveret, mikrosofet ose mikrocipet e ndryshem digjital dhe elektronik.Ndonese, kesaj radhe duke e vere theksin ne trendet, standardet dhe zhvillimet e ndryshme hektike dhe teper fluide te nje bote dhe "shoqerie masive" ose"globaliste" ku jo rralle mund te verehen tendencat e ndryshme "domonante" dhe "ekskluziviste" te "supermeneve" te mesiperm industrial dhe teknologjik ndaj pjeses tjeter te globit.Dhe, kjo pra:ne nje "bote te globalizuar" dhe "post-moderniste" ne te cilen e tere prona dhe kapitali i saj sikur ndodhen te bartura dhe koncentruara ne duart e fuqishme te "manjateve" ose "supermeneve" te ndryshem industrial dhe ekonomik qe ne total nuk perbejne madje as 5 % te popullesise se gjithembarshme te globit.Shih per kete:ne perspektiven dhe retrospektiven e pergjithshme(komparative dhe empiriko-organike) te trendeve, standardeve dhe zhvillimeve te lartepermendura industriale dhe teknologjike eshte e natyrshme, madje teresisht e logjikshme dhe justifikuese qe njerezit ose individet e ndryshem te ngarendin dhe te luftojne per profesion dhe nje kariere sa me te shkelqyer dhe profitabile ne nje kohe trendesh dhe tendencash te siperpermendura (dominante dhe ekskluziviste ) ne kuadrin e nje te te ashtuquajturi "tregu global" ose "universal" te punes, dijes se pergjithshme dhe kapitalit.Se kendejmi, kariera, profesioni, kulti personal, fati, kapitali dhe kualiteti i pergjithshem jetesor dhe shoqeror se bashku me mireqenjen, shendetin, familjen,  lumturine dhe pozitvizmin e gjithembarshem te pervojes personale ose subjektive jane ne funksion te vetebesimit dhe nje variabiliteti te pergjithshem(intrinznik dhe ekstrinznik)ne kuader te filozofise, gjegjesisht, sociologjise dhe psikologjise se pergjithshme, temporale dhe pozitiviste te Perendimit.Pastaj vijne tiparet dhe karakteri personal i njeriut ose individit, perceptimi, rezonanca, akceptimi dhe funksioni(funksionimi ose funksionaliteti) i tij optimal, mireqenja, lumturia dhe stabiliteti i pergjithshem psikofizik, sociofizik, biofizik, , psikosociologjik, sociopsikologjik dhe keshtu me radhe.Ndonese, pa i harruar ketu edhe ngritjen profesionale dhe shkencore-akademike te individit se bashku me  arkitekturen, infrastrukturen, disajnin, vizionet, performancen, kohezionin, edukaten, kulturen, teorine, praktiken, higjienen, etiken dhe estetiken e preferuar te enteve ose institucioneve te ndryshme shteterore, politike, institucionale, konstitucionale,  shkencore, arsimore, kulturore, edukative, pedagogjike, akademike etj.Per me teper nderkaq, teresia e gjithembarshme e maredhenjeve ose raporteve te njohura ne kontestin e gjithembarshem te paritetit dhe variabilitetit te njohur socioekonomik dhe sociodemografik:Gjithashtu jane deshmuar si indikator dhe predikator te rendesishem ne kuadrin e nje mireqenjeje te pergjithshme dhe temporale.Kjo ne radhe te pare duke u mbeshtetur ne faktin e njohur i cili(sipas Max Weberit) na ben te ditur se:njerezit ne pergjithesi dallojne ose jane te vecante nga njeri tjetri per nga forca ose fuqia e gjithembarshme shoqerore dhe politike.

Madje, per nga konstrukti dhe fuqia e tyre natyrale , fizike, biofizike, biogjenetike etj.Si dhe, per nga fuqia dhe kapaciteti(potenciali) i tyre material ose ekonomik, per nga struktura dhe superstruktura e tyre sociale, politike, shkencore, intelektuale ose akademike.Per nga dallimet ose diferencat e njohura morale, fetare, nacionale, kulturore, ideologjike, politike, historike, sociologjike, psikologjike e keshtu me radhe.Ne kete sfond pra i kemi edhe profesionin ose karieren shkencore, arsimore, kulturore, pedagogjike, politike, ushtarake, gazetareske ose publicistike etj.Ne kontekstin e lartepermendur te identitetit, subjektivitetit, reflektimeve, spontanitetit, integritetit, moralitetit, ekskluzivitetit, individualitetit dhe nje "universalitetit global" ose "globaliteti universal" te botes dhe shoqerise se sotme moderne ose bashkohore. Ndaj, mu per kete shkak edhe kosmopolitizmi ose univerzaliteti i gjithembarshem i jetes, botes,  karakterit dhe "autoritetit " te saj "global" ose "univerzal":vazhdimisht sikur ndodhen te fshehur dikund ne mes "pseudonimit hyjnor" dhe atij femeror ose feminist?!..Perse kjo? Sepse,  njeriu i ngritur,  i edukuar dhe i arsimuar gjithmone ju pershtatet ose adaptohet kohes, botes dhe ambientit ku jeton, ndersa,  i padituri, injoranti dhe i paarsyeshmi ose intriganti  mendon(sheh enderralla te perdala) qe njerezit, koha dhe bota ne te cilen jeton gjithmone duhet te sillen rreth tij dhe te pershtaten ose adaptohen sipas "egos" dhe epsheve te tij monologjike ose egocentrike.Kesaj i thone utopi.Mbase, gjithnje fjala mbi trendet, standardet, kriteret ose tendencat e mesiperme "dominante" dhe "eksluziviste" te personave ose individeve te caktuar qe kane per qellim "sundimin" ose "skllaverimin" e te tjereve me ane te "metodave te sofistikuara" ose "ultramoderne" ne kuader te "tregut global" te vlerave te pergjithshme dhe kapitalit.Kesaj ne rastin me te bute i thone "blasfemi ekonomike" ose "industriale-teknologjike" nga ana e atyre qe mendojne ti skllaverojne ose ti "ripushtojne" te tjeret me ane te "njerezve rrobot" ose "njerezve makine".

3."Tregun global" te vlerave te pergjithshme dhe kapitalit boteror sic e kemi cekur edhe me heret:me(ose pa)te drejte e synojne edhe Kosova dhe shqiptaret ne pergjithesi.Po..si dhe me cfare mjetesh ose metodash te mundshme(avangarde dhe komparativiste)shtrohet pyetja? Me kulture dhe edukate te gjithembarshme shteterore dhe qytetare?Me vizion dhe nje rezonance te re "univerzale" ose "globaliste"? Me nje sistem te avansuar arsimor, shkencor dhe pedagogjik? Me industri dhe nje ekonomi stabile dhe profitabile? Me metoda te reja sociale , manufakturale dhe ekonomike ne kuadrin e ekonomise politike dhe politikave te njohura zhvillimore dhe ekonomike te shteteve dhe shoqerive te zhvilluara industriale dhe teknologjike? Me ekspert te specializuar dhe kompetent ne te gjitha fushat dhe segmentet e mundshme? Me Reforma dhe transformime te vazhdueshme shkencore, arsimore, akademike ose pedagogjike?Me freskime kuadrosh dhe ristrukturime(substituime) te gjithembarshme te "bordit" ose "stafit" akademik ose pedagogjik te UP-se dhe te institucionet tjera shkollore ose pedagogjike?Me mbeshtetjen e kordinuar dhe introspektive ne pervojen paraprake te kuadrove te njohura vendore(kosovare ose shqiptare)dhe ne ravijezimin, konturimin, ekslorimin dhe konvencionalizimin(unifikimin)e tyre me "vlerat e reja" shkencore dhe akademike te krijuar dikund ne "tregun global" te vlerave te pergjithshme dhe kapitalit?Apo, ku dhe si tjeter?Une personalisht jame per te gjithat ? Perse kjo? Kjo ne radhe te pare per faktin se shteti dhe atdheu yne(Ne Republiken e Kosoves etj.) kane nevoje per te te gjithat nga pak.Ne te kunderten:"teza" e njohur se filan profesori ose fistek akademiku kane specializuar dikund ne Amewrike, France, Angli ose Gjermani dhe jane shume te pergatitur ne profesionin e tyre!E gjene pergjigjen adekuate ne "antitezen" tjeter se :nuk eshte e mjaftueshmje nese dikush diplomohet ose specializon jashte dhe nuk i njeh si te thuash parimet ose elementet bazike te arsimit, shkences, gjuhes, kultures dhe edukates se pergjithshme shkencore dhe akademike te popullit ose vendit te tij.Ne rastin konkrete te Republikes se Kosoves.Mbase, nuk i njeh(nuk i njohin)  dhe nuk i respekton(nuk i respektojne) si duhet drejtshkrimin dhe rregullat e njohura gramatikore, fonetike, sintaksore, morfologjike dhe te tjera te gjuhes sone shqipe e keshtu me radhe.Nderkohe qe i kane vere vertes "tituj" te ndryshem shkencor ose akademiok si "prof.dr.mr.sc. etj." e nuk dijne te flasin e te shkruajne si duhet shqip.Ndonese, pa i harruar ketu dukurite gjthnje e me te shpeshta te "plagjiaturave", keqperdorimeve dhe privimeve(vjedhjeve) te shkrimeve, teksteve ose veprave(botimeve) te ndryshme autoriale dhe eksluziviste nga ana e plagjiatoreve dhe manipuluesve(matrapazeve) te ndryshem klandestin dhe piraterik.Qe eshte e denuar dhe sanksionuar me ligj.Por...?!!!!  Sinteza e ketyre  te fundit eshte ngritja dhe sendertimi i metodave te reja shkencore, arsimore ose pedagogjike mbi strukturen ose "supstratin" e njohur vendor .Ndonese,  ne pajtim ose  konform projekteve dhe planimetrive te njohura "universale" ose "globaliste" te  "tregut global" te vlerave te pergjithshme te arsimit, shkences, kultures dhe civilizimit te gjithembarshem  boteror.Pervec kuantitetit nda duhet pra edhe kualiteti.Nga aty burojne te gjithat. Ne te kunderten:mungesat ose deficitet e ndryshme te strukturave dhe superstrukturave te njohura shkencore, intelektuale dhe kulturore jane simptomet dfhe parametrat e para te krizave, paradokseve dhe anomalive te ndryshme shteterore, qytetare dhe püolitike.