Mazllum Saneja: Poezi dhe piktura nga poeti dhe piktori bashkëkohës polak, Jan Micha? Stuchly

Jan Micha? Stuchly
Cathédrale Notre- Dame de Paris

 

( Zgjodhi dhe përktheu nga polonishtja:

       Mazllum Saneja )

 

 

MOS HAP

 

Mos hap portën

Mos hap kujtimet

Se sërish hap

Kutinë e Pandores

Madje

Kujtimet më të bukura

veçse të plagojnë

 

Mos hap dritaren

Mos hap kujtimet

Sepse ca nga kujtimet

Nuk ikën nëpër të çara

Tashmë të harruara

Sot

veçse të vjedhin

nga koha e mbetur e Jetes.

 

Mos hap madje as dritaren më të vogël

Mos hap kujtimet

Sepse ato më të këqija

Sot mund të të vrasin

 

Mos hap shtëpinë

Mos hap harresën

Madje ato më të çiltëra

Shfaqen

Qortim … I egoizmit

 

Mos hap dritaren

Mos hap harresen

Madje ato hakmarrëse

Mund të shfaqen  si altruizëm fals

 

Mos hap madje as dritaren më të vogël

Mos hap harresën

Sepse ato më të  mira

Nuk ndryshuakan njerëzit as botën në të mirë

 

Atëbotë

Mbylli dritaret porten dhe tërë shtëpinë

Dhe do të jesh i lumtur

Si breshka në guaskën e vet

apo i dënuari në qelinë e përjetshme

Mos ia hap zemren…secilit

Mos hap shpirtin e shpirtit tjetër

Mos hap asgjë që është e përshatshme të hapet

 

Për një cast mendohu

Se  a thua bën mirë apo-jo?

Derisa unë dyshoj

Jam i sigurt

 

Se jeta

thurur  me kujtime

koha e tanishme

dhe

harresa

Jan M. Stuchly  olej  1975
a kiedy mnie ju? nie b?dzie
kolekcja prywatna
 

 

MOZAIK

 

Lidhshmëri shkronjash e shifrash

lidhshmëri fjalësh e numrash

a thua është kjo mozaik

 

Mbase jo

shembull i mozaikut

ato autentike shumëshekullore antike me ngjyra

në qytetin e përjetshëm

në Romë

 

po ashtu

kjo nuk është  e vërtetë

Mozaiku i vërtetë

fatet e njerëzve

të krijuara pa rregull

nga mendimet dhe ngjarjet kaotike

të një materie të çuditshme

 

Të këtij mozaiku

që askurrë dhe askush

nuk e krijon

deri te mbarimi i botës

Jan M. Stuchly olej 1975
uliczka w polskim miasteczku
kolekcja prywatna 

 

MUZIKA

 

Muzikë

Ti muzë e muzave

Ti mbretëreshë e të gjitha artele të lira

e kuptueshme  e lexueshme e dëgjueshme

deri në shikueshmërinë

që ngjall përfytyrimin

e njeriut

po mbase edhe të gjëllesave të tjera

sepse je universale

e pas teje

pishtarët  e lindur të kultivuar

me edukatën tënde

Ti art i plastikës

princeshë e artëve e përqasur  pothuaj me nenen tënde

me universalizimin  tond në dhënien dhe marrjen

me ndarjet e pakufizuara kulturoëe

dhe gjuhën e folur

dendur me ngjyrën faturën dhe sintaksën

që krijon sërish muzikën

e pastaj

muza të tjera

që dëshirojnë të hyjnë në panteonin e arteve

tashmë me vullnetin e krijuesve dhe përmes traditave

të shpëna në jetë sikur oborrtarët  në pallatin mbretëror

të mbretërve e princeshave të artele të lira

të ndërlidhura me gjuhën idiomat dhe përkthimin e detyrueshëm

me interpretimet e dobësuaratë të tjerëve jashtë krijuesve

po duke qenë gjithnjë një trashëgimi kulturore e njerëzimit

për pasardhësit në dobi të tyre

dhashtë Zoti

Jan M. Stuchly olej 1999
ma?a ojczyzna RACIBÓRZ
kolekcja prywatna 

 

SHKO

 

Shko nëpërmes të gjitha çasteve të ekzistencës

Ndonëse dje ti nuk deshirove

 

Shko

ndonëse akoma është larg caku

si pelegrinazhi me këmbë

deri tek Shën Mëria  e Jasnogores

 

shko

 

udhës

po mundesh bëj të mirën

largohu nga e keqja

 

shko

me hap të matur kah caku

sikur të shkosh me hope

duke shkëputur e kaluar ca etapa

të garës së jetës

 

shko

derisa të mundesh

sepse

ca nuk arrijnë

me gjithë gjakimin e shpresën e madhe

 

ndaj

shko

 

shko

Jan M. Stuchly akryl 1994
Atëbotë Kur - Bukuria
kolekcja prywatna  Bernardy Stuchly 

 

NIE OTWIERAJ

 

Nie otwieraj  drzwi

Nie otwieraj  wspomnie?

Bo ponownie otworzysz

Puszk? Pandory

nawet

Najpi?kniejsze wspomnienia

Tylko Ci? zrani?

 

Nie otwieraj  okna

Nie otwieraj wspomnie?

By nie ulecia?y co niektóre

przez szpar?

Te zwyk?e i ju? zapomniane

Dzisiaj

Tylko Ci? okradn?

Z pozosta?ego  tobie jeszcze

czasu ?ycia

 

Nie otwieraj nawet najmniejszego  okienka

Nie otwieraj wspomnie?

Bo te najgorsze

Dzisiaj mog? ci? zabi?

 

Nie otwieraj domu

Nie otwieraj zapomnie?

Nawet te najszczersze

Oka?? si? Twoim

Wyrzutem … egoizmu

 

Nie otwieraj  okna

Nie otwieraj zapomnie?

Nawet te pami?tliwe

Oka?? si? fa?szywym  altruizmem

 

Nie otwieraj nawet najmniejszego  okienka

Nie otwieraj zapomnie?

Bo nawet te najlepsze

Nie zmieni?y ludzi, ?wiata na lepsze

 

Zamknij

Okna, drzwi i dom ca?y

b?dziesz szcz??liwy jak

?ó?w w swojej skorupie

albo skazaniec w celi do?ywotniej

 

Nie otwieraj serca … ka?demu drugiemu

Nie otwieraj duszy innej duszy

Nie otwieraj niczego co nadaje si? do otwarcia

 

zastanów si?

Czynisz …dobrze ?

Szczerze w?tpi? … ba

Mam  …pewno?? !!!

 

?ycie  to… wspomnienia … czas obecny …. i  zapomnienia…

 

Jan M.Stuchly akryl 1995
mocno pachn?ce bia?e go?dziki  i  czerwone maki
kolekcja prywatna

 

MOZAIKA

 

SPLOT ...

splot LITER i CYFR

splot S?ÓW i LICZB ...

do tego mieszad?o

czy to ju? MOZAIKA?

 

Pewno ... nie… bo ...

wzorcem takiej

autentyczne, wielowiekowe, staro?ytne, kolorowe

w wiecznym mie?cie ... RZYMIE ?

 

te? ... nieprawda ...

PRAWDZIW? MOZAIK?

- losy ludzkie -

u?o?one z bez?adu, my?li i zdarze?    CHAOSU

- dziwnego TWORZYWA-

 

MOZAIKA ... której nigdy ... i nikt

nie u?o?y ... do sko?czenia ?wiata ...

Jan M.Stuchly akryl  1995
brzoskwinie
kolekcja prywatna

 

 

MUZYKA

 

Muzo MUZ

MUZYKO

Ty? Królow? - WSZYSTKICH SZTUK WYZWOLONYCH­-

zrozumia?a, czytelna, s?yszalna

a? ... do ogl?dalno?ci..

WYOBRA?NI?

Cz?owieka ... a mo?e   i    innych    Stworze? ...

b?d? jak i jeste? UNIWERSALN?

A po TOBIE ... zrodzona z CIEBIE

i pochodnie wyrastaj?ca TWYM ... wychowaniem

PLASTYKO

KSI??NO SZTUK prawie dorównuj?ca  SWEJ RODZICIELCE

swym uniwersalizmem .. w nadaniu i odbiorze,

nieograniczana kulturowymi podzia?ami

i  j?zykiem  mówionym

wielokro? sw?  barw?  faktur?  i  sk?adni?

tworz?c? ... znowu ... MUZYK?

A ... POTEM

inne ... MUZY ... pragn?ce wej?? do PANTEONU SZTUK

ju? z woli TWÓRCÓW i poprzez TRADYCJ?

wprowadzone niczym DWORZANIE do PA?ACU

KRÓLOWEJ  i  KSI??NEJ... SZTUK WYZWOLONYCH ...

skr?powane  j?zykowo, idiomatycznie, z konieczno?ci? przek?adu

ska?one interpretacj? innych poza TWÓRC? ..

ale b?d?ce ci?g?? KULTURALN? SCHED? LUDZKO?CI

dan? POTOMNYM ... do sta?ego i daj to Bo?e ...

u?ytkowania    

Jan M. Stuchly olej 1993
talerz z owocami
kolekcja prywatna 

 

I D ?

 

Id? ….

Przez wszystkie chwile  ISTNIENIA

Chocia? …wczoraj… ju? nie chcia?e?

 

Id?  …

Cho? jeszcze daleko do …METY

Jak gda?skiej pieszej pielgrzymce

Do Jasnogórskiej Pani

 

Id?  …

A po drodze czy?  DOBRO

Za? je?li to CIEBIE …przerasta

Przynajmniej czy? mniej  Z?A

 

Id?  …

Jednostajnym krokiem do…CELU

Bo? zrywami id?c „zrywasz i mijasz ” niektóre etapy

WY?CIGU ?YCIA

 

Id?  …

Dopóki jeszcze mo?esz …

Bowiem

NIEKTÓRZY…nie dojd?  …

Mimo wielkiego pragnienia … i  nadziei

 

Id?

Wi?c   ID?

Jan M.Stuchly  olej 1995
Fikus w donicy
kolekcja prywatna