Pirro Loli: Metodë për leximin e hirit (II)

PIRRO   LOLI

 

METODË

PËR LEXIMIN

E HIRIT

 

 

TË VDEKURIT

 

Kat mbi kat gjënden të vdekurit e mi

Veç jo në tokë. I takoj kur hipin

Pallatit të bardhë

Me një ashensor të tejdukshëm

Që ishte nisur në parajsë. Më kapin prej krahu.

Më flasin. Më urdhërojnë. E zbrezin me qejf

Deri te vdekja.

Ata që mungojnë janë tanët

S’ka të tjerë

veç atyre që humbasim.

 

 

REPORTAZH PËR CA KUJTIME DASHURIE

DHE NJË PLEP

 

Ky plep bardhosh Na i fshihte vështrimet e kalimtarëve

Strehë i kishim fëshfërimat Dhe mornicat e argjenta nëpër trup. Ai merrte lulkuqet e faqeve të tua E i shpërndante gjeth më gjeth

 

Tani plepi i ka fikur dritat  Të heshtur hapojmë pranë kujtimeve

Vjeshta i ka fshirë stinët Me këpucët tona të pamëshirshme

Shkelim gjethet e verdha

dhe vezullimet

 

 

KLAN

 

E tërhoqa litarin e lumit e hodha në

Det. Ishte i gjatë Që nga akulli deri te rëra.

Herë herë  humbet humnerave të detit

Por nuk këputet.

Gen i pavdekshëm

Lesh leshteriku

Që nga shiu,

Deti

e rëra.

 

 

“ STOP”

 

Emri i poetit është një rrugë

S’ka rëndësi në qendër apo në periferi të qytetit

Nuk ka shenja orientuese

as për makinat luksoze as për opingat me baltë

Rrugë që shkelet, shkelet, shkelet

Shkelet

 

Nëpër hapat e vashave sykaltëra

Çelin zambakët e zemra çahet nën ritme takash

Në kthesat e natës varur qendron hëna e plotë

Që të mos e humbasin rrugën kalimtarët

 

 

STATUJA PREJ RËRE

(60 vjetorit tim)

 

Në 60 gropa të shkuara

Këpucët e mia

i kanë tradhëtuar gropat dhe majat

 

Duart e erës sajojnë statujën time prej rëre

 

Nuk vajtoj çka humba

unë i fik qirinjtë me një gulç frymëmarrjeje

Të gëzuar.

Të errta xhamet dhe ujvarat e diellit

I trishtuar shpirti i dallandyshes…

 

Hyj e dal eklipseve të vetvetes

Dhe nuk e di

Zbres drejt një honi prej rëre

Apo ngjitem drejt një mëngjezi të shndritshëm…

 

 

S’ PIRO-  S

(një greku që fillonte dhe mbaronte me “s”)

 

S - bashkëtingëllore e pazëshme

Kulpër e spërdredhur para emrit tim mijëvjeçar

Në vite e vite zgjat buzët prej Jude e

gurët e kufirit ha me dhëmbë. Nga ankthi

kapërceu mbi trupin tim M’u kokleps si apendiks

në fund të barkut

U ngop me qelbin e vet

E pret, e pret

Të pëlcasë.

 

 

BALADA E PLEPIT PLAK

 

I ishte ftohur limfa në damarë

E zogjtë rrallë e më rrallë

Kujtonin foletë e vjetra.

 

Një pasdreke, një nuse i vari të linjtat

Në degë, plepi plak u drithërua

Dhe e shtyu vdekjen më tutje.

 

Le të jem, tha

Shkopi i një yllke, – rreze e praruar.

 

Në mëngjes befas thirri sopatën e vdekjes.

Merrmë, – i tha i vendosur

- i pashë të gjitha:

Dhe pjalmin e luleve kur isha mbushur me gjethe e lastarë

Dhe foletë e pranverës

Dhe zogjtë që tringëllinin kujtimeve,

Merrmë, pra!...

 

U drithërua që nga rrënja në gjeth

U la lamtumirën e muzgut të gjitha dashnoreve

Dhe qetë qetë ra me ballin në baltë.

 

 

KOHA E AKULLIT

 

Mish i huaj

akull akullnaje

gungë e frikshme

Na kish mbetur në mes të trurit

Rrumbullakosur

si syri i kuq i Ciklopit pas djegies së madhe.

Brenda në shpellë.

 

Durimi është gjuhë e huaj

Me thikë të mprehtë iu vërsulëm trurit

Deri në përgjakje ia rinxorrëm syrin Ciklopit.

 

Të kristalta erdhën pastaj metastazat.

 

Bora na ra në pëllëmbë të dorës

E ngricat egërsisht sulmuan eshtrat

Ciklopi i egërsuar përditë hedh shpella akulli

E deti i mbyt barkat tona.

 

 

QIPARIZA DRITE

 

Zjarri i shpërfilljes doli në majë.

U dogjën livadhet e fjalës

Si bari.

Një re e terrtë tymi rëndon në qiell

E pozon

Fantazma poetësh

 

Si qipariza drite

Në heshtje Të vetmuar

zgjaten drejt qiellit

E pyllëzojnë pllaja netësh të bardha.

Fantazmat.

 

 

VIOLINA DHE HARKU…

 

Violina me harkun shaluar

Është një grua seksi

Këndon,

Vajton

e klith në mijra zëra

 

Harku mashkullor

I lodhur

bije

Gjer te tingulli i fundit.

 

Përsëri violina mbetet e virgjër

E përsëri pret

Vuan

hesht

 

Po gishtat ,

Gishtat kush i luan?

 

 

GURRA

 

Mali ,

Orë e çast ngarkon mushkat me dëborë

E fshehur nga dielli

i shkarkon drejt zemrës së vet.

 

Nëpër aortën e nëndheshme,

Mespërmes zajeve të kulluar

Qarkullojnë e treten balada, ulërima ujqish,

thëllëza të habitura e bilbila.

 

Shtatë trëndafila më poshtë

Vrullshëm ka shpërthyer e bija.

 

 

ÇIFTI PLAK I AP.nr.2

 

Ia ndjej zhurmën e flokëve kur

Ajo stis forma zambakësh

para pasqyrës së ashensorit

e zambakët e hirtë shprishen, shprishen.

 

I tij është bastuni

nëpër pllakat e bardha të korridorit

Dhe dora që i dridhet.

 

Zogj të lodhur shfaqen në xham

E tremben..

 

Nuk është hëna

Që pa Adami për herë të parë

Kjo kafe s’është e zezë

As ky filxhan nuk është i bartdhë.

 

 

PUSHTETI  I  BORËS

 

Dimri i egër, i plotë , i mermertë

U vendos nga unë gjer te guri i lumit

 

Pas xhamit të dritares

Përgatita planin e rrebelimit kundër tij

I vetëm isha me vetveten, misterioz

Mbaja në zemër diskun e diellit

Dhe mijra shatërvanë të kaltër

Do të shpërtheja nëpër  ballkone e alabastra

 

Pa kuptuar

po ndihmoja pushtetin e ardhshëm dhe

I mundur hoqa dorë nga rrebelimi.

Hapat m’i mori lumi

 

Me trupin e ujtë

Rrjedh nëpër gurë bore.

 

 

GORRICA

 

Mars më mars i tregoja sharrën

I flisja për një dardhë të ëmbël për Dy bisqe

të rinj e të butë

Dhe një shami për t’ia lidhur plagën.

Por

Nuk hante gozhdë gorrica

Gjeth më gjeth kreshpërohej

Me inatin e gjëmbit të egër

Drizash e korbash e gjinkallash

Që grisnin fytyrën.Pragu i dimrit

kishte gjuhë tjetër. I ftohtë tehu i sopatës.

Priste .Gojëhapur oxhaku në vatër

Dhe ulërima e ujkut pas derës.

 

 

MITRA E SHIUT

 

Atje i lëshoj shigjetat nëpër natë

Pa marrë asnjë në shenjë. Si gjethet që bien në shi.

Erë jam Që fle në folenë e erës

Bora e yjeve Që bije pingul mbi ty

Breshër Që thyen rrasat e shtëpisë së vet

Ylber Me të gjitha ngjyrat e nuancat

Që harkon mbi brigje e humnera.

 

për një çast m’u duk vetja si poet

E luaj me shkelma e bërryla

Në mitrën e erës

Ku brofin trëndafila shiu.

 

 

BISHTI I BALONES ME NR. 55.

 

Pas bishtit të balonës i gjetën duart e mia

Alarmi arriti gjer në  zyrat e larta të shtetit

Folën për shkelje kufiri  nga një balonë e panjohur

Dhe për rrufe në qiell. Që u ngrit si rrufe

Në qiell të kaltër.

 

Nuk më besuan që balona

Qe mbushur vetëm me ajër.

 

Kur m’i prenë gishtat e përdredhura me fill,.

Më shpërthyen pesë currila me lëng të çuditshëm

Dhe, brenda balonës,

Në agoni dhimbjesh, në fjalën time

shtova  dhe një zog

 

Mjafton! – thirri hetuesi  triumfator –

Një ajër dhe një zog, përbëjnë një paragraf

 

…I pandehuri u gremis në gojën e vet…

 

 

ZAGORIA

OSE PORTRET ME NJE GROPE NE MES

 

Gropë dhimbjeje në kraharorin tim

E pafund. Brenda meje

Fërshëllen era cingërrime. Fluturon

Pëllumbi i egër.

Të habitur Grinden përrenjtë

Dhe hidhur pikon rigoni në  vjeshtë.

 

Rrallë e më rrallë këndon gjinkalla

Që gris fytyrën në heshtje

Dhe trumcakët fëmijërisë

më fshihen nëpër gjethet e erës

 

Portret i përbashkët si vëllezërit siamezë

Me një gropë në mes

Pa trajtë Pa karakter

Dhe mungon Salvador Dalia

Të na bëjë  të njëjtin portret.

 

 

ËNDËRR…

 

E pashë përsëri sonte

babanë,

Qëndronte në stolin e tij në guzhinë,

Pëllëmbat prej dheu i rëndonin në gjunjë,

Jashtë binte shi me baltë,

E xhamet e natës kuqëronin frikshëm,

I kaltër ish si bora,

Në ballë kish një çarë rrufeje

Përtypte duhan të grirë

E qante,

Qante nën zë

për ca zënka të kota me mëmën time.

 

 

KAMBANA

 

Të gjithë hodhëm nga një dorë

në derdhjen e kambanës

Na duhej një shembull

Shtuam dhe metale të tjerë në tunxhin e saj

Dhe zëra nga tanët

Dhe nuk e kuptuam

ç’zgavër lamë bosh në laringun e saj metalik

 

Kumbim kambane nuk patëm kurrë

Zëra të ngjirrur

Grahma gurmazi të çarë

Mbi një pirg të vdekurish harruar.

 

 

MALI I KAPROLLIT

 

Ai vetëm gjuhën e gurit dinte

Lëndën që thërrohet e prishet.

Prej vetes e lëshoi

E si gur e rrukullisi në brinjë.

 

Po ai ishte prej mishi

Dhe i gjeti shtigjet

Nga shkojnë kaprollët

 

Mali gaboi

Dhe kur i ngriti kurthe të bardhë

Këmbën të thyente në zgrip të prillit

e të harrohej  në ndonjë gropë bore.

 

Kaprolli kish ca të fshehta në sy

Në gji ca fjalë të arta

Gushës i gurgullonin rrokje prej lotësh

Që vendlindja  të mos mbetej pa balada.

 

Mali i lartë humbet e harrohet përditë

Veten ha në shi e dëborë

në hartën  e re topografike

Vizatuar është një kaproll