Poezi nga Haxhi Vokshi

Haxhi Vokshi u lind në Voksh ( 1940), Malësia e Gjakovës. Shkollën fillore e kreu në Drenoc, Junik dhe në Deçan, të mesmen në Pejë ndërsa Fakultetin Filozofik (Gjuhë dhe letërsi Shqiptare) në Prishtinë.

Punoi në gjimnazin “Zenel Hajdini” në Gjilan, në Sekretariatin Krahinor për Arsim, Shkencë dhe Kulturë dhe në Bibliotekën Kombëtare dhe Universitare të Kosovës prej nga dhe doli në pension.

 

Deri më tani botoi:

 

Shqetësimi i vargut, Rilindja, Prishtinë, 1971

Koha e ditës sonë, Rilindja, prishtinë, 1980

Përralla e kulla, Rilindja, prishtinë, 1987

Udhëtim me korbin, Rilindja, prishtinë, 1994

Liria këndon vetë, Rozafa, Prishtinë, 2003

Testamenti i tokës, Vatra, Prishtinë, 2008

 

Nga libri i tij  i fundit përzgjodhëm këto poezi:

 

 

Haxhi VOKSHI

 

 

ELEGJI PËR KULLAT

 

Gjithëherë ju shkrova

                        me shkronjë të madhe

Ndjeta gatitu para jush

Në dasma ishit i pari krushk

Dyert s’i mbyllët kurrë

Natë as ditë

Dimër as Verë

Ishit besëlidhje besëdhënie

Ishit shkëmb

Ishit bjeshkë

Ishit fjalë e parë e poetit

Ishit këngë e ishit vaj

Pleqtë bënin be në kokë të juve

Edhe atëherë kur lindnim

Edhe atëherë kur vdisnim

Kur shkonim në luftë

Iu merrnim me vete

Ishit prita

Ishit bedene

Gjithë herë iu shkrova

                        me shkronjë të madhe

Ju shoh të shtrira

Juve vertikalet më të mëdha

Në këngë iu ruajta si ishit më parë

E’i lot faqen ma dogji

Që s’u mbylla në Ju

Të digjem e të përzihem

Në çdo dimër

Në çdo verë

Gjithë herë iu shkrova

                        me shkronjë të madhe

 

 

TESTAMENTI I TOKËS

(Enver Hadrit)

 

Sa herë lind ndonjë foshnje

(s’ka lidhje vajzë a djalë)

Toka ime i afrohet te veshi

Si nëna

Dhe ia shqipton testamentin e saj

“Jo me nënëtë plagë

Si të Gjergj Elez Alisë

Po edhe nëntëdhjetë e nëntë t’i kesh

Lidhi fort

E dili përpara bajlozit

Nga toka apo nga deti të vjen

E thuaj

Ngadalë

Se kjo tokë ka zot të vetin

Ka qiell të vetin

Ka këngët e veta

Ka fëmijët e vet

Që për këtë tokë

S’u dhimbset jeta”

Sa herë lind ndonjë fëmijë

(djalë a vajzë s’ka lidhje)

Toka ime i afrohet te veshi

Si nëna

Dhe ia shqipton testamentin e saj

Andaj bëjnë be pasha këtë tokë

 

Korrik/ 2007

 

 

TAKIM ME AGIM RAMADANIN

 

Mbrëmë

Gjithë natën ndejta me Agim Ramadanin

Na kish marrë malli

Moti s’ishim pa

Folëm për Shkup e Shkodër

Çka nuk folëm

Folëm për teoritë e artit

E më shumë për teoritë e luftës

Folëm për lirinë

Këtë hagjuze plakë

(pa të cilën nuk bën)

Folëm për Voksh

Junik e Koshare

Folëm për Sali Çekun Rrustem Berishën

Për çka nuk folëm

Më tha

Në çdo orë letrare do të më kesh

Në çdo ekspozitë

Në çdo mbrëmje

Në çdo mëngjes Kosove

Atje ku i duhem kësaj toke

Mos dhashtë zoti

Nëse i duhet prap gjak Kosovës

Do të ngrihem nga varri

Si Konstandini

Përsëri

Do t’i nxjerrë gurët e mallkimit

Përsëri do të vritem për Kosovën

E prap do të kthehem

Në shtratin tim me dhe Kosove

Mbrëmë

Gjithë natën ndejta me Agim Ramadanin

Na kishte marrë malli

Moti s’ishim parë

E folëm për Shkup e Shkodër

Çka nuk folëm

 

 

LISI

(Azem Shkrelit)

 

Është lis i tokës sime

Pështynë në të palarat e mëshirës

Ngushëllimet nuk i duron

Thellë e më thellë i shtinë rrënjët

Që të rrijë pip në këmbë

E most a rrëzojë as më i madhi uragan

Krenarinë e shpërndanë degëve

Që këngës t’i bëjë hije

Hapëron kah qielli

Që të rrijë me zotërat

T’ua mësojë edhe këngën e vet

Është lis i tokës sime

(Tokën e don më shumë se djalin)

I madh e i vogël

Mëngjes e mbrëmje e përshëndesin

Lis i tokës sime

Vërtikalisht rri gjithmonë

E kurrë nuk rrëzohet.

 

Maj/2003

 

 

NETËT E MIA PRANË TEJE

NË SPITAL

 

Ngjyra mejt e mureve

Po gërryen në ty e në mua

Nata është e gjatë sa shekulli

(Nexha e dr Shqiptari

Masin dhembjet tua)

Assesi të agojë

Dritaret i kam mbyllur mirë

Derës pos çelësit

Ia kam vënë edhe shpinën

Vdekja të mos hyjë

Sepse

Kujtimet do të m’shterren

N’dritat e syve të gëzimit

 

Korabi e petriti janë ymtuar

Dhe meditojnë vetëm zi

Kush e di për çka

Dija nuk e mbyllë telefonin

Duke pyetur për rezultatet e diagnozës

E Astriti

Rrafsh e bëri Bagdadin me lot

 

Grua

Sonte i kam krejt malësorët e Dukagjinit

Andaj

S’kemi pse t’i frikësohemi vdekjes

 

Dr. Azizi

Me qeshje poetike

Po ta kthen gazin e jetës

Po ta rritë shpresën për ag

 

Grua

Gjithnjë mburreshe

Se je bija e Hasan Dedës

Andaj mbahu

Se

Edhe vdekja është pjesë e jetës

 

 

FLUTURA

 

Për natë

Flutura

Vjen në dhomën time

(Dikur dhoma jonë)

Ka disa ngjyar

Fluturon nëpër dhomë

Dikur ulet në krahun tim t’djathtë

E shikoj

Nuk lëviz

Nuk e preka

Për t’mos ia lënduar polemin krahëve

Përsëri fluturon nëpër dhomë

Ateron në krahun tim t’majtë

Qetësohet

Thua se don të bëjë një sy gjum

Ti

Shumë i ke dashur fluturat

Asnjëherë s’i ke përzënë prej dhome

E në livadhet e Vokshit

Mahniteshe me ngjyrat e tyre

O zot

A ka inkarnim

Grua

A je Ti

 

Shtator/2007

 

 

ËNDRRA 2

 

Përsëri ëndrrat

Ëndërr pas ëndrre

Në Voksh

Kishte dasmë por

Është këputur kënga

Dhëndurët janë vrarë

T’ Abazëve më duket se ishin

Në Kullat tona

Jetë e vdekje përzier

Oda plot t’vdekur e të gjallë

Avid Beha më dukej

Se më shikonte mrijaz

Sikur më thoshte

Se kam filluar ta harroj Vokshin

Aty ishin të gjithë pleqtë e vdekur

Edhe Baba Arif i ndjerë

Për habi

Metë Hysenin s’e pashë se s’e pashë

Ndoshta është kthyer në Goli otok

E unë për dëshmi mos harrese

Ua recitova “Krenaria e Kullave”

Për djemtë nga Sllupi i Vokshit

Për habi

Kur recitoja

Isha ulur gju më gju me Halil Imerin

E Imer Isufit

 

(O zot

Edhe babën e luta

Ta dëgjojë poezinë

Që për së gjalli

Kurrë se kasha munduar

                        me vargjet e mia)

 

Pastaj

Një plakë musteqëbardhë

E futi Dukagjinin n’odë

E i thashë

E vogël Kënga ime për gjithë atë

Dukagjin

Të brishtë eshtrat e saj

                        Për gjithë atë epikë

(Komentuesi i ëndrrave

Ishte diku larg)

Vështirë me ëndrrat

Në ëndërr Vokshi

Vokshi në zhgjëndërr

E rruga e gjatë

Shtatë ditë e net

Tani kur kulla qetë flakë

Ëndrrat përsëri

Ëndërr pas ëndrre

Në Voksh

 

 

PRITJA

 

Pres ditën e nesërme

Siç prêt toka e përcëlluar

Pikën e shiut

Pres ditën e nesërme

Siç prêt shkëmbi diellin për ta ngrohur

Pres ditën e nesërme

Siç prêt nëna fëmijën

Pas shtatë dështimesh

Kosovë jeta dhe vdekja ime

Pres ditën e nesërme

Siç prêt plaku

Kthimin e djalit të vetëm nga mërgimi

Pres këtë ditë të madhe

Kjo ditë pritet

Më shumë se 130 vjet

Më shumë se 3000 vjet

Kaq herë e larë në gjak

Kosovë jeta dhe vdekja ime

 

Shtator/2007