Adem Zaplluzha: Kur Likenet Vallëzojnë (I)

ADEM ZAPLLUZHA

KUR LIKENET VALLËZOJNË

Poezi

Redaktor: Bedri Neziri

Recensent: Mazllum Baraliu

Lektor: Veli Veliu

Dizajni i ballinës: Mentor Lutolli

SHOQATA E SHKRIMTARËVE “FAHRI FAZLIU” KASTRIOT

17.O4.2O1O,  PRISHTINË

Trajtat e shiut

ME PAGURIN ANTIKË

Na i shkelën stërnishtat

Para se ti mbledhim demetet

Lumi humbi udhakimin

Mu në cep të mëhallës

S’ka lidhje nëse bie shi

Edhe ashtu miti i dragoit

I shkeli baladat

Kur Nuset e sollën pajën

As kuja s’belbëzoi

Për të satën ditë me radhë

Evgjitët e rrjepën lagjen

E qyqja asnjëherë më s’pushoi 

Nuk durohet kjo gjendje

Të sëmurët s’kanë çarçafë

Në xhamat e palara

Pështyjnë zogjtë e sëmurë

Pastaj lëpihen djajtë

Përreth muranave

Nëpër lagjet antike

Prishen kalldrëmet shqiptare

Nuk m’i përfillën kërkesat

Sa kohë që zgjati greva e urisë

Pëllumbat më sillnin ujë

Kur e arnoja shpirtin

Dikur vonë në etjen time

Trokëllinë engjëjt

Nata kishte ikur përtej malit

Me pagurin antik

NË KODIN E LABËRISË

Ti je në gjendje

Ta kafshosh frymën e detin

Mos harro miku im se si fëmijë

Nuk i ke thyer dhëmbët

I kapërceve urat

Duke lënë pas mallkimin

Muratorët e ndërtuan

Muranën e rrëzuar

Kush nuk kaloi andej

Nëpër trajtat e ekstazës

Mëllaga e kuqe

Shtrydhte buzëqeshjen e pranverës

Myku kishte zënë udhën

Delet mbetën në lymërishte

Nëpër kullota të kositura

Nuk u përsëritën dyndjet

Atë ditë ma sollën kafen

Me filxhanin e Ali Pashait

Tepelena disi gjëmonte

Si malet e Këlcyrës

Miku im nga Labëria

Qeshi me atë zemër të madhe

Ullinjtë i pjeku acari

Para se të shtrydhnin lotin

Në kodin e Labërisë

gjallon atdheu ku

Mbi të gjitha dashuritë

Frymon  pavdekshmëria

KOKA E PASHAIT

Nuk i tregova mikut

Udhën më të shkurtë

Jeta na mëson të dashurojmë

Edhe gjarprin nën gurë 

Pa dashje më zuri nata

Në këtë gërnjollë    

Honi i kujtesës

Rrotullohej për së mbrapshti

Asnjë lajm sonte

Në kallamin e misërnikes

Dyndja e milingonave

Befasoi qytetarët

Lumenjtë ndërruan rrjedhën

U tha bari nëpër luadhe

Lajmi për kokën e pashait

përplaset në sininë e pakallajisur         

troku i çmendur

udhakon nëpër xhade

kalorësit mbetën pa fjalë

në atë ecje të misterioze     

NË QERPIKËT E RRUFEVE

Posa erdhën dasmorët

Kali i kuq iku në harresë

Lajmi për tharjen e lumit

Nuk ishte risi për ne

Besuam se humbi uji

Mes shelgjishteve

Zogjtë nuk erdhën

Në festën e kërshëndellave

I konvertuam lagjet

Pas murosjes së urës

Myku lëshoi rrënjë

Në gjinjtë e nuses

Kërcëlluan dhëmbët

Si portat e kalasë

Lart në kodra

I gjetën burimet e humbur

Nga mynxyra e baladës

Vdiqën mëkatarët

Eremiti nuk erdhi mbrëmë  

Në dasmën e luleve

Akullin e palosëm

Në telat e qemanes

Tingujt e humbën rrugën

Në qerpikët e rrufeve

KY SHI

Ky shi

Sa i bezdisshëm

Bie mbi çati

E dashura ime

Ky shi mbi çati

Tremb çdo njeri

Lulen e kujt

Përtypën laraskat

E dashura ime

Lulen e cilës nënë

E mallkoi burimi

Dhe pse ikën zogjtë

Nga kjo baladë

Që bluan kujtesën

Ky shi

Si trishtimi

Sonte po pikëlon

Në etjen e natës

Kur hutini

Përplaset me ironi

Dhe vajton agimin

Në trajtën e tij lakuriq

2.

Mos mi ngacmoni

Trajtat e shikimeve

Mu kanë lodhur sytë

Nga këto pamje të gërryera

Përplasjet s’ndalen në këngë

Pasi që pushojnë vajtimet

Mos

Mos mi prekni plagët

Nga kafshimet e gjarpinjve

Qeni im

Fare mirë e njeh

Barin shërues

Ky shi

Mbi çati

I numëron kalimtarët

E dashura ime

I numëron

Parmakët e dritareve

Kur thyhen kangjellat

E kovave të urinimit

Deri sa i burgosuri pshurrë

Në ëndrrën e gardianit

 18.04.2010, Prishtinë

KUR TËRBOHET ERA

Pak si rrallë po kalon

Kah mëhalla e evgjitëve

Nuset kanë humbur kujtesën

Që në lindjen e parë

Kënduam baladën e bareshave

Kur vajtoi gurra

Mali nuk e luajti qerpikun

As sa për një fije bari

Përtej urës kaluan delet

Natën e ndiqte etja

Atë ditë nuk ra shi

Kur i grishëm dasmorët

Fëmijët erdhën pas nesh

Deri në fund të sokakut

I mbollëm dëllinjat në lëndina

Për ta ndalur tërbimin erës

MË TËRË BUKURINË

I trembën gjethnajat

Në zverkun e malit

Nata ka kollitur

Deri vonë në mëngjes

Asnjë bar shërues nuk gjetëm

Në djersën e ujit

vaji kishte marrë dheun

Na mbytën ethet e zeza

Kot menduam ndërrimin e stinëve

Në degët e aguliçes

Ardhacakët e çmendur

E mbytën pranverën

Kur diellin e shoqëruan hajdutët

Dita mbeti pa pikë uji 

Me sterrën e natës

Evgjitët e vranë hënën

Blegërima e deleve

Si në ëndërr i shkeli kullotat

Pranvera na priti në qoshe

Me tërë bukurinë e saj

EREMITI

Sa pak ditë paska muaji

Në sipërfaqen e gjethes

Bleta sot nuk erdhi

Me josh lulen e vetmuar

Pritëm edhe dy ditë

Për t’i mikluar kujtimet

Hasmëria u rrit mes nesh

Si dallga e tërbuar

Sot nuk dëgjohet zhuzhitja

Në rrënjën e mollës

Ikën dhelprat nga ky mal

Mos t’i zë mallkimi

E mbollëm luleshpatën

Në kujtim të shpresës

Murgu na i përzuri ditët

Përtej erës së temjanit

Sot eremiti ishte dehur

Me djersën e luleshtrydhes

Të gjithë kishin qeshur

Me vonesën e trenave

I THYEN URAT E HARRIMIT

Në tejdukshmërinë e kristaltë

Dehet nata e lodhur

Lulet humbin aromën

Si miza virgjërinë

Vijnë ushtarët e palarë

Me pisllëqet e luftës  

Dita mbetet si peng

Në kujtesën e vrarë   

Kur e thyen gotën

Në tingujt e qemanes

Asnjë zë nuk lëshoi trishtimi

Për ta frikësuar agimin

Dasma ishte në kulmin e saj

Nusja iku pa pajën e sjellë

Dhëndri esëll priti mëngjesin

Duke i Kafshuar thonjtë

Muret u damkosën

Nga fjalët e të dehurve

U thyen urat e harrimit

Në kazanët ku piqej mishi

QË NA NDJEKIN

Çfarë trajte ka kjo natë

Që i shtrembëron buzët

Uji nuk pihet me kashtë

Kur të zë etja në grykë   

Miku im

Kurrë nuk flet për dashuri

Po aq mall ka në shpirt

Sa që i djeg gurtë

Ky heshtak i urtë

E do ngjyrën e remtë

Dhe sa herë t’i teket

Bisedon me zambakun

Në dashurin e tij

Fle syri i heshtjes

Dhe më vonë zgjohet malli

Për ta përpirë Titanikun

Erërave nuk ua lëshon rrugën

Dhe kacafytet në çdo stinë

Për t’i kafshuar vitet

Që na ndjekin si rriqrat

LULJA

Si mund të kuptohet

Dashuria ndryshe

Kur ajo fle

Në kujtesën tonë

Në thonjtë e tua

Mund t’i mbjellësh

Të gjitha lulet

Nusja ime

Të gjitha

Ti vetëm shkule barin

Dhe mbille

Nëse do edhe në hon

Ajo ka me zënë

Në kulloshtrën e syrit tënd

Kur urrejtjes    

Ia dhuron hijeshinë

Për çdo ditë

Merr nga vetja

Nga një rremb dashurie

Dhe ta dhuron ty

Miku im

Lulja

Buron nga lulja

Dhe sërish bëhet lule

Në këmbët e bletës

ULET NË BREG

Ik nga korija

Si atkinat e egra

Shko e qëndro

Në maje të malit

Ashtu thjesht

I thuaj vetes

Se të pëlqen

Tregim i djalit

Mua nuk më zë gjumi

As kur lumi fle

Në dashurinë e saj

Buron bardhësia

Dhe derdhet

Në lotin e heshtjes

2.

Majëmalesh

Fluturon bleta

Me ujë këndellet

Gjumi i fjetur

Pema lulëzon

Në mijëra trajta

Përhapet tek ne

Aspak pa u tretur

3.

Edhe lumi

Nuk rri buzëvarur

Shkrihet së qeshuri

Atje poshtë nën urë

Kur i sheh lisat

Duke u kallur

Ulet në breg

Ndërton një mur

Hapërdahem nëpër kujtesë

Bredhi andej

E kthehem këtej

Si nusja e lalës

Nëpër luadhe

Largohem udhës

Me vrap

E dalë përballë atje përtej

ZISHËM LOTON

Sokëllin malet

Honi në heshtje belbëzon

Në fund të sinorëve

Zjarri kallet

Lastarët këputen

Në lagjen tonë

Kaluam tatëpjetën

Pa na zërë gjumi

Kojrrilat flatrat

I tundi në eter

Poshtë këmbëve të urës

Bënë naze lumi

Dikush me dhunë

Trokëllinë në derë

I hapëm porta

Si patëm zakon

Askush nuk na pyeti

Për dhembjen e gurit

Kur lagja në kënd

Zishëm loton

Dhe me kokë të sëmurë

Me afsh i bie murit

E VARIM NË MUR

Më duket se sonte

Baladat janë mykur   

Ethet e korijes

Kanë zjarrmi të madhe

Kalorësit rrëfehen

Mbi kuaj duke ikur

Kojrrilat na mbesin   

Të ngarkuara me halle

Gozhdakët tunden

Si varkat e mbytura

Kur deti çmendet në horizont

Dalin e na presin

Me të lutura

Zgjebanik e hajdut

Me disa kontë

Kur dikur vonë

Shkojmë në mejhane

Dehemi me natën

Që nuk harrohet kurrë

E mbushim krikllën

Me lotët e një nëne

Shpirtin tonë

Duke varur në mur    

NË FILLIM TË ERËS 

Melodia e blertë

Në gjumin e natës

Errësira shtrihet në hapësirë

Dalim e mbushim ujë

Me fundin e kënatës

Që e thyen disa të huaj

Kumti i zi

E përqafoj dheun

Në trokun e kalit

Freni i mëkatarëve

Ai i ziu

Përqeshi edhe atdheun

Disi pa dashje

Iu bashkua tradhtarëve

Erdhën e zhuzhitën

Me një zë që përvëlonte

I thyen kallamet

Në fillim të arës

Aty vetëm qyqja këndonte

Për ta zbrazur

Dhembjen e barrës

KËLTHITE SI KËRTHI

Në kodin tënd jetonte pranvera

Vitet i shkunde sikurse arrat

Herë dilje  në mëhallë

E herë mbyllej dera

Të vlonte trupi

Kur korrje tallë

I mbolle fushat

Me dashurinë e të parëve

Këlthite si kërthi

Pahiri në djep

Dhe kurrë nuk u ndale

Ti pranë barbarëve

Armiqtë e tu duke i rrjep

U bëre kalorës

Pa e parë shalën

Mallkimi pat mbetur

Të dënesi pa brengë

Por ty miku im

Nuk mund të ndalën

Ti s’kishe lindur

Të mbetesh peng

U ndeshe nëpër fusha

Dole tejetej

Përherë fitimtar

Në log të mejdanit

Gjaku të vlonte

Krenarisht në dej

Kur i kaloje

Shtigjet e honit