Grigore Grigore: Mrekullitë e natës

Mrekullitë e natës

(Vëllim bilingv i poetit rumun Grigore Grigore)

 

Perla të mirëfillta poetike të mbrujtura me emocione, elegancë dhe shije poetike, me thjeshtësi, imagjinatë dhe forcë expresive. Edhe ky libër, në një vëllim prej 100 faqesh, këto ditë e pa dritën e botimit në bashkëveprim me Bashkësinë Kulturore të Shqiptarëve të Rumanisë. Botues: Redaksia e revistës Albanezul/Shqiptari (Bukuresht, 2010). Gjatë kësaj vjeshte pasojnë ta shohin dritën e botimit (me nga një vëllim poetik) edhe vargjet e Vezir Ukajt, Pal Sokolit, Muhamed Kërveshit, Lek Pervizit etj. (B. Ymeri)

 

Kanë thënë për poetin Grigore Grigore

 

Për Grigore Grigorin, poezia është një gjendje shpirtërore sa një jetë e përjetuar me ndershmëri dhe plleshmëri. Një shtegtim i pashkëputshëm rimodelimi të mirësisë në një revanshim të palodhshëm ndaj pafatsisë për të mos qenë si të tjerët. Ndoshta mu nga kjo arësye vargu i këtij poeti ka timbrin e natyrshëm të jetës, duke qenë krejtësisht i huaj ndaj kundërbërjeve dhe preciozitetit të kotë dhe steril. Për poezinë e Grigore Grigorit do të thoja se është një akt i të shprehurit të brendshëm, që rritet dhe rrokulliset si buka në brumin e saj. Një akt i përmbushjes së një fati, stërvetëtima dhe britma të fshehtësive të botës tjetër, mallëngjime ndaj kontingjentit dhe asgjë më pak… Të shkruash thjeshtë dhe esencialisht, porsi kur merr frymë, apo të shikosh e të pyesësh, nuk është dhunti e çdokujt. Është një lule dhuratash të cilën nëse s’jemi mësuar ta lavdërojmë, vlen ta çmojmë duke ia shtuar hijeshinë… (?tefan Ion Ghilimescu)

 

Cilësia kryesore e poetit Grigore Grigore është fakti që mendon (dhe ndjen) poetikisht. Thjeshtësia e dukshme e krijimtarisë së tij është fryt i një arti të maturisë, gjatëkohë i kënduar në brendësinë e shpirtit të tij. Është një mënyrë lirike e përvetësuar me një tentë të sapoparalajmëruar brenda një kohe (të gjatë) hulumtimesh formale dhe frondesh leksikale. Vargjet, të qarta, por pa mungesë thellësishë, janë të përshkuara nga një melankoli e butë, e lëvizshme herëpashere në mënyrë histrionike dhe të prekur në mënyrë diskrete nga ironia apo autoironia. Rrjedhshmëria e dikcionit ua zë frymën plasaritjeve dhe e shndërron britmën në këngë murmuritjesh, këngëtim i një ëmbëlsie të hidhur për vetveten, që depërton edhe në zemrën e lexuesit. Siç vëren kaherë, dikush, poeti i vërtetë (në këtë rast edhe autori i këtij vëllimi) nuk kërkon as rimë për ide, as ide për rime: mendimet e tij vijnë të rimuara (dhe të ritmuara). (Tudor Cristea). Autor i kultivuar dhe rafinuar, Grigore Grigore praktikon poezinë si një ushtrim shpirtëror të vetëpërsosjes, duke shkruar, përndryshe, në varg klasik dhe modern, me një vokacion të dukshëm për shprehjen lapidare, duke pezulluar ndërmjet të shprehurit dhe heshtjes. (Cezar Iv?nescu)

 

BIOBIBLIOGRAFI

 

Grigore Grigore është poet dhe publicist. U lind më 5/IX/1948 në fshatin Finta të Dëmbovicës. Shkollimin fillestar dhe gjimnazial në komunën natale, liceun në Tërgovishte, Akademinë e Studimeve Ekonomike në Bukuresht (1972). Punoi si eKonomist në Ndërmarrjen e Konstrukcioneve të Montazhit Dâmbovi?a, pastaj drejtor i Filiales së një filiale të një Shtëpie Ekonomike në Tërgovishte deri në pensionim (2006). Debutoi me poezi në revistat letrare Flac?ra dhe Tribuna (1975). Bashkëpunon pastaj në Flac?ra, Tribuna, Convorbiri literare, Contemporanul, S?pt?mâna, Scânteia tineretului, Luceaf?rul, „Vatra”, Salonul literar (Fokshan), Miori?a noastr? (New York), Dâm­bovi?a, Jurnal de Dâmbovi?a, Rea­litatea dâmbovi?ean?, Târgovi?­tea, Litere, si dhe në emisione të radiofifuzionit dhe televizion. Njihet me shkrime edhe përmes pesudonimit Grigore Grigore Bechin. Debutim editorial në antologjinë selektive Prier ( Editura Cartea Romaneasca, 1988). Më 1982, fiton Çmimin e Unionit të Shkrimtarëve për poezi në Fokshan, duke qenë i nderuar edhe në disa festivale tjera në Tërgovishte (1978, 1982, 1983). Bibliografi lirike: Dhe askush më i mirë, 1995, Dhe askush më i vetmuar,  1996, Dhe askush më i shqetsuar, 1996, Dhe askush më i tëhuajësuar, 1996, Dhe askush më i lirë, 1997, 49 fjalë, 1997, I lindur më 5 shtator (sonata, 2001), C.E.C. apo Çastet  e Besimeve të Përjetshme (Akrostihe – Soneta, 2002), Mjeshtria prej miku, 2004, Erë shtatori, 2007, Valë shtatori, 2007, Ëndërr shtatori, 2008, Nata e mrekullive, 2009, Vasha me qibrita, 2009, Elefanti dhe gjashtë të verbërit, 2009. Poezi e intelektualizuar me thekse meditative madhore, filtron sentimente, përmes saj “qarkullon jeta” drejt “ëndrrës madhështore”, duke qenë në optikën e aktit akti i krijimit, i shërbyer me besnikëri dhe dashuri, përmes një shprehjeje të koncentruar, madje lapidare. Paralajmërohet kështu eseisti me mendime e vargje, për jetën, dashurinë, krijimtarinë dhe bukuri tjera të panumërta. Është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve në Tërgovishte dhe Oradea, i Unionit të Gazetarëve Profesionistë të Rumanisë dhe i Lidhjes së Shkrimtarëve të Rumanisë.

 

TRENAT ME GRA

 

Trenat me gra

Shkojnë mbi një hekurudhë të vetme

Mbi një linjë të vetme të hekurudhës

Mbi shtegkalime

Mbi vidhet e çvidhosura

Mbi rërë

Shkojnë mbi kujtime si mbi lotë

Mbi lotë si mbi ëndrra

Mbi ëndrra si mbi shpresa

Shkojnë të vetmuar të vetmuarat

Me gishtërinjtë nëpër unaza

Ngase duan të demonstrojnë

Se dashuritë dhe vdekja

Janë të zgjuara

 

KUR MË DASHUROJE

 

Kur më dashuroje

Shikoje në pasqyrë dhe më shihje

Shikoje në sytë e mi dhe e shihje

Atë që pikturonte

Skulptonte

Shkruante poezi

Në relief

Mbi perusti

Mbi gruan që më rriti

Mbi gjyshet e bibliotekës

Që e thithnin ajrin

E autorëve mes kopertinave

Kur më dashuroje

Edhe pagjumësitë vinin

Dhe shkonin

Si një pëshpëritje

 

UJËRAT E VJESHTËS DO NDALEN

 

Ujërat e vjeshtës do të ndalen

Kur do të mbarojmë

Së lexuari poezitë

Të cilat ende s’i kam shkruar

Rrethi, trekëndëshi

Linjat paralele

Horizontet

Nëpër mure

Kalimi

I atij qe s’e ka kokën katrore

Dhe mëndjen në një qosh

Dhe hendeqet mbi të cilat

Derdheshin ujërat e njelmëta

Dhe gjethet e verdha

Dhe të verdhat gjethe

 

I VETMUAR TEJMATANË TEJE

 

I vetmuar tejmatanë teje

Duke u rrokullisur me ty

Duke të kërcyer

Nga supi më sup me hijen time

Si hija jote

Si një kafe nga e cila

Kam thithur leksionin

E zgjimit dhe melankolisë

Paqën dhe luftën

Në të cilën gjithnjë e më i vetmuar

Si kokra e hullirit kam qenë

I vetmuar

Në këtë anë

 

NË BIBLIOTEKË VJEN NJË LIBËR

 

Në bibliotekë vjen një libër

Në bibliotekë vjen një lexues

Dhe tjetri lexues

Vijnë libra dhe lexues

Vjen dëshira e kërkimit të etjes

Duke ëndërruar këtë hapsirë

Në të cilën i ka hije

Të ushtrojë vetullat

Në bibliotekë vijnë pyjet

Nga biblioteka tërhiqen ujërat

 

MIRË QË JAM I RI

 

Mirë që jam i ri

Dhe u pajtova me mua

Me përjetësinë

Me ditën

Me çastin

 

Dhe me rrezen e diellit

Që më përshkon

Nga presja në presje

Deri tejmatanë

Pikës

 

Dhe atje

Pujt flatrat

Që na kanë vjedhur

Fluturimin

Nga maja e malit

 

Të ajrit

 

PREJ MIJËRA VJETËSH

 

Prej mijëra vjetësh

Përballë dritares po pret

Gruaja të cilës i kam premtuar

Në një ëndërr

Si çdo femre tjetër

Se do të jem burri i saj

 

I BARDHË EMRI I NËNËS SIME

 

I bardhë është emri i nënës sime

E bardhë rruga nëpër të cilën

Ajo konstrukton kështjella

E bardhë kënga e lumturisë së saj

E bardhë është ajo si një shikim

Ndërmjet shikimeve rebele

 

I bardhë është emri im

Porsi unë

 

 

PRANË DASHURISË SATE

 

Pranë dashurisë sate

Nuk kam se ç’të kërkoj

Pranë teje

Do të ishte më mire

 

Me kokën në prehër

E mbrojtur nga çdo sëmurje

Të ëndërroj

Duke të krijuar

Nga frymëmarrja ime

 

Pranë dashurisë sate

Po engjëllohem

 

(Shqipëroi: Baki Ymeri)