Kujtim Agalliu: Kafja e papaguar

KUJTIM AGALLIU

KAFJA E PAPAGUAR

Tregim

            Ata ishin katër, katër burra të vjetër, të veshur njëlloj: me pallto të gjatë, me kapelë republike, me kollare dhe këmisha të kollarisura.  Nga trupi, tre ishin po njëlloj, të gjatë, të drejtë, të mbajtur mirë, i katërti një shuplakë më i shkurtër më i shëndoshë. Kishin kafenenë e tyre, tavolinën e tyre, të përpiktë në orarin e tyre të kafesë. Njiheshin me të gjithë klientët e kësaj kafeneje të lirë, i njihnin të gjithë, të patrazuar me asnjë. Ata vinin të gjithë bashkë, jo një nga një, uleshin dhe bënin porosinë. Ishin fjalëpakë, secili dëgjonte shokun dhe nuk ngutej t’i priste fjalën siç ndodh rëndomë nëpër kafene.  Tema e bisedës po ajo, nostalgji për të kaluarën, kur kishin shkëlqyer në karrierën e tyre. Kishin qenë të rëndësishëm, të mbajtur dhe të ushqyer mirë. Kishin qenë krenaria e sistemit, të përkëdhelur, të fisëm. Dukeshin me shëndet të mirë, pa probleme, pa ilaçe nëpër xhepa, edhe pse po udhëtonin mbi të tetëdhjetat.

Ne ishim mësuar me ta. Një ditë të mos vinin, secili nga ne veçmas donte s’donte do ta çonte mendjen po tek ata. “Ç’mund të kishte bërë vaki që s’kishin ardhur sot?” Por të nesërmen ata zinin vendin e përditshëm dhe jeta vazhdonte e dyshimet ndjellakeqe davariteshin. Askush nuk përzihej në bisedat e tyre, askujt s’i interesonin. Të gjithë e dinin se ato pak a shumë vërtiteshin tek e kaluara, te vitet e tyre më të bukura. Nuk i dëgjonim kurrë të grindeshin për politikë, të debatonin, të mbanin mëri me njëri – tjetrin. Ishin të gjithë të të njëjtit krahë dhe nuk kishin opozitë.

Ata ishin pensionistë, veç qibrës të ardhurat i kishin njëlloj me të tjerët. Sapo mbaronin kafenë, thërrisnin për pagesën. Secili fuste dorën në xhep dhe nxirrte portofolin (portofolat ishin çuditërisht njëlloj). Me majat e dy gishtave tërhiqnin me delikatesë ca lekë të vogla, aq sa bënte kafeja. Ishin të rregullt, çdokush paguante parat e veta, me përjashtim të ditëve të shënuara kur ndonjëri kishte ndonjë urim apo gëzim. Cigare nuk pinin, ndoshta më parë kishin pirë, por mosha i kishte kufizuar. Të rregullt e të përpiktë siç ishin, edhe nëse dikush s’kishte para me vete, për ndonjë arsye të thjeshtë, nga harresa apo nxitimi, tjetri nuk bëhej garant të paguante për shokun. As merrnin borxh te njëri-tjetri, as jepnin.

Një ditë, ai më i shkurtri, më i shëndoshi, futi dorën në xhep të nxjerr portofolin të bëjë pagesën pasi kishte rrufitur edhe pikën e fundit të kafesë.  Si nuk e gjeti atje ku e mbante gjithmonë, kontrolloi të gjithë xhepat me radhë (dhe tani në dimër ata ishin me shumicë), por pa dobi. U bë merak, gjë që e vunë re edhe shokët. Edhe ata u shqetësuan dhe thanë gati me një gojë:

“Mos të ka humbur! Mos ta kanë vjedhur?”

“Çfarë nuk bën vaki!...”, tha ai me trishtim. Pastaj sikur u kujtua për diçka. Sytë i ndritën. I lehtësuar vazhdoi: “Harrova që ndërrova pantallonat. Lëre, dreqin, se mund ta kem lënë atje.”

Edhe tre të tjerët u lehtësuan. Tani vetëm një problem të vogël kishin: kush do t’ia paguante kafenë. Rregulli ishte rregull: secili për vete, sido që të ndodhte, askush s’kishte dëshirë t’i mbetej borxh tjetrit. Ku i dihej jetës? Sot jemi, nesër s’jemi. Mosha bën të vetën, le të gëzojmë të sotmen që e kemi në dorë.  Për një çast pllakosi heshtja, pastaj njëri (s’e di me siguri nëse më i madh apo më i vogël se të tjerët) tha që t’ia shpjegonin problemin kamerieres dhe t’i paguante të nesërmen. Ata ishin klientë të rregullt dhe ajo s’kishte arsye të refuzonte. Ashtu u bë: i thanë kamerieres se shoku i tyre do t’ia paguante të nesërmen detyrimin dhe u çuan e ikën.  

Të nesërmen nuk u dukën. Të pasnesërmen jo se jo. Të tretën ditë erdhën. Ishin vetëm tre. I katërti, i shkurtri dhe i shëndoshi s’ishte me ta. Kjo ra në sy të të gjithë të pranishmëve. Të tre të trishtuar, të murrëtuar më fytyrë, edhe ato pak fjalë që këmbenin përditë, nuk po u dilnin nga goja. Buzët iu ishin qepur. Rrufitën kafenë si zakonisht, në heshtje. Të përpiktë në orarin e ndenjes aty, pasi pinë kafetë thirrën të bëjnë pagesën. Kamerierja erdhi në çast dhe vuri tabakanë të mblidhte filxhanët e boshatisur dhe të merrte lekët. Ata paguan tri kafe, se tre vetë ishin. Por kamerierja u kujtua (asaj i vinte zor të pyeste, jo s’e nuk e kishte mendjen atje) dhe pyeti me takt:

“Shokun tjetër se paskeni me vete sot?”

Ata panë njëri-tjetrin në sy. Duket sikur ua rrëmoi plagën një dorë e padukshme dhe ajo filloi të rrjedhë dhimbje.

“Ai s’ka për të ardhur më, u nda nga kjo jetë, krejt papritur.”

Kamerierja mori lekët, vetëm tri kafet, dhe u largua. E katërta s’kishte për t’u paguar kurrë.