Poezi nga Janaq Pani

Janaq Pani

 

 

Kënga e parë

 

Mira e vogël për çdo verë

nget si flutur nëpër erë,

shtegëton larg nga qyteti

tek një fshat në anë deti.

 

E pret gjyshi fjalëpakë

e pret gjyshja gojëmjaltë:

"Mirë se m'erdhe, shpirt i gjyshes

cicërimë e dallandyshes!"

 

Gjyshi veç e përkëdhel

zëri si këndez i del,

se një llullë një pëllëmbë

gjithë ditën mban në dhëmbë.

 

Nga mëngjesi e gjer në darkë

as më shumë e as më pak

tymos llulla si oxhak

dhe ajo nxirë e plakë.

 

Kënga e dytë

 

Gjysh e gjyshe bashkë rrinë,

për qytet s'duan t'ia dinë,

vetëm fshatin gjyshi mburr

i rreh zemra për çdo gur.

 

Për çdo pemë rreth shtëpisë

dhe për trarët e çatisë,

për një degë borziloku

dhe për një folezë zogu.

 

Për një mollë e për një dardhë

dhe për valën shkumëbardhë...

Dhe për miqtë që ka përreth

për çdo lule e çdo gjeth.

 

Mall ka gjyshi për çdo gjë

por mbi mbesën tjetër s'vë.

Sa zbardh dita, çdo mëngjes

ia puth gjyshi sytë e zes.

 

Puth në sy e puth në faqe

e shpon gjyshi me mustaqe

dhe në vesh ëmbël i thotë:

"Si Mirushja s'ka në botë!

 

Je si trëndafil me vesë,

mjaltë i mjaltit je moj mbesë!"

Sytë e Mirës vetëm qeshin

si një mace kur han përsheshin.

 

Hop, në krahë i hidhet gjyshit

si hardhia i ngjitet lisit,

atë çast, veç t'i shikosh

nga gëzimi do fluturosh.

 

Kënga e tretë

 

Ikin ditë e ditë vijnë

mbesë e gjysh

e gjysh e mbesë

na e ftohën miqësinë,

u ka lindur një ngatëresë.

 

Gjyshja nuk do ta besojë,

nget si erë nëpër shtëpi,

gjyshit - s'i flitet me gojë,

Mira - zemëruar rri.

 

Ç'pati gjyshi?

Ç'pati mbesa?

Pak e mbajtën miqësinë!

Sa qëndron mbi lule vesa,

gogol ma bënë shtëpinë.

 

Mirës, gjyshja i jep hakë,

fajin gjyshi do ta ketë!

" Pse o plak, pse je i prapë,

në shtëpi na mblodhe retë.!

 

Më kallzo ç'i bëre mbesës,

miqësisë pse i dhe fund,

ndryshe, me bishtin e fshesës

gjithë pluhurat do të shkund."

 

" Pa ul zërin, - i flet gjyshi

dhe me hatër ti mos mbaj!

Do rrëfej si grindja nisi,

mandej folë kush ka faj."

 

Kënga e katërt

 

"Mira jonë, ja shikoje

flokëartën kaçurele,

gishtin nuk e heq nga goja

e lëpin si karamele.

 

Sa m ikrobe më mban vallë

gishti që futet në gojë!

Pastaj dhëmbë e dhëmballë

shkon te mjeku t'i mjekojë.

 

Kur u mata ta qortoja

ta harronte këtë ves,

- Gishtin, - tha e mbaj te goja

si çibukun që ti ndez.

 

Unë gjysh të dua shumë

e në gjoks të mbaj, këtu!

Ky duhani të lodh në gjumë

të mbyt kolla ghë...ghë...ghu!

 

Te çibuku e mban syrin

sa zbardh dita,

e ditë për ditë,

ku të mundesh e shkund hirin

dhe me tym na i nxjerr sytë.

 

Më zhuriti kjo kritika

dhe më vrau keq në sedër,

ndaj i thashë: - Ja e fika

dhe se ndez më herë tjetër!

 

Dyzet vite me çibukun

nuk u ndava asnjëherë!

- Mbesë, - i thashë, hap sëndukun

që ta vemë atje të flerë.

 

Dhe këndoi nani - nani

si një kukulle në kuti,

për çibukun bëju mami,

ngjan me lodër dhe ai.

 

Kënga e pestë

 

Këstu, unë e mbesa Mirë

dhamë fjalë e lidhëm besë,

gisht nuk ka për të lëpirë

dhe çibuk unë s'do ndez!

 

Po mbesollja nuk besoi

që premtimin unë e mbaj,

sa shpejt besën e harroi,

përsëri na bëri faj.

 

Si një lepur në gëmushë

u fsheh mbrëmë në krevat,

shkoj dhe unë ta puth në gushë

ashtu si bëj për çdo natë.

 

Kur puth mbesën, ti e di

si t'i marrësh lules erë,

por këtë kënaqësi

s'e shijova këtë herë.

 

Kur Ç'të shoh?!

Ajo u struk

si një mace, e mbylly sytë,

edhe gishtin fap e fup

e thëthin e fryn bulçijtë...

 

Ja, ky ishte "faji" im

tjetër kujt s'ia kam treguar,

shkoj ta puth gjithë gëzim

edhe iki i penduar.

 

Folë vetë, kush e shkeli

me të dy këmbët premtimin?!

Tjetër gjë mua s'më ngeli

veç çibukut t'i nxjerr tymin.

 

Tymin do mia nxjerr në majë,

në e ndeza, më s'e fik!

Mbesa fjalën di ta hajë

si të jetë një kokër fik.

 

Kolla le të më mundojë

khë...khë...khë që në mëngjes,

vetëm mbesa, po të dojë

më ve kusht që mos ta ndez.

 

Kënga e gjashtë

 

Kundron gjyshja sytë e mbesës,

ulur reja përmbi ballë.

Loti ndrit si pikëz vese

dhe në sy, dhe mbi qepallë.

 

I flet gjyshit me të sertë-

Plak, na lodhe sot me fjalë!

Për sa the, është e vërtetë,

por i madhi dhe do falë!

 

Tani mos m'u sill vërdallë,

mos e merr me kaq yrysh,

pajton gjyshja një mëhallë

e jo më një mbesë e gjysh!

 

Që ta zgjidhim këtë punë

hip e mblidhi fruta mbesës!

Shportën poshtë ta mbaj unë,

pa e mbushur nuk do zbresësh!

 

Syri i gjyshes fap e fap,

si feneri përmbi det

herë mbyll e herë hap,

gjyshit një sinjal i jep.

 

Më qesh gjyshi nën mustaqe,

sheshon rrudhat te fytyra:

- Në ke qejf të bëjmë paqe,

pranë të më vijë Mira!

 

Në mes plakë, mos u fut!

Më ka gjysh

dhe e kam mbesë,

frutat unë do këput

ajo poshtë do t'i presë.

 

Pa vështro, dhe pjeshka sot

na i bën nga larg me sy,

paska pjekur kokra plot

e pret t'i shkojmë të dy.

 

Kënga e fundit

 

Si çel luleja nga vesa

në mëngjes kur i lan sytë,

çeli si një gonxhe mbesa,

syri i gjyshit u mbush dritë.

 

I flet gjyshi i pajtuar

- Hapi doçkat, guguftujë!-

Zemërimi, pa kuptuar

si sheqer u tret në ujë.

 

Gjyshja i gëzon nga larg,

më fort zemra nis t'i rrahë,

nga një lot syri iu lag

dhe gëzimi vuri krahë.

 

Dhe u thirri:

- Kështu u doja!

Përqafuar gjysh e mbesë.

Mira - gishtin heq nga goja,

Gjyshi - llullën më se ndez...