Demir Krasniqi: Lidhja Shqiptare e Prizrenit - Në këngët tona popullore

Njëqind e tridhjetë e dy vjet :

 

LIDHJA SHQIPTARE E PRIZRENIT – NË KËNGËT TONA POPULLORE

 

1.      MBLIDHEN LULET NËR NJI DOVLET

-          Autor  i panjohur i Rilindjes Shqiptare –

 

Mblidhen lulet nër nji dovlet ,

Qojnë e thërrasin drandofilin –

Hajde kemi nji mushavere ,

Me u pajtu’  me bylbylin !

Aman, aman, aman,

Me u pajtu’ me bylbylin !

 

Bylbylit na i vajti haberi ,

Ai u tret , o, për hava –

A kam fat , o, unë i mjeri ,

Me mu ndëgju’ qëkjo rixha ?!

Aman, aman, aman ,

Me mu ndëgju’ qëkjo rixha ?!

 

Për rixha nuk kesh ilaik ,

Ka ardhë vakti e zemani –

Dynjaja na u mbush mynafik ,

Se me gojë s’ po m’ flet Sulltani !

Aman, aman, aman,

Se me gojë s’ po m’ flet Sulltani !

 

Dul nji sure prej musafit –

A dihet kur asht hana e re ?

Për pa i knu’  tridhet e gjashtë harfet –

Nuk bahet bajram për ne !

Aman, aman, aman,

Nuk bahet bajram për ne !

 

*****Këtë këngë me karakter të melosit qytetar e kanë kënduar këngëtarë të ndryshëm nga të gjitha trojet etnike shqiptare.

 

 

2.     DHETË QERSHOR SHTATËDHETË E TETË

-          Teksti, melodia dhe interpretimi:Qamili Vogël –

 

I.

Oh, dhetë qershor shtatdhet’ e tetë, aman-e,

Në Prizrenin , o, legjendar –e ,

Kan’  dhanë fjalën, kanë lidhë besën ,

Ani , kah janë kan’ , more , krenat shqiptar-e .

Myslimanë edhe t’ krishterë ,

U bashku’n për luftë n’ nji vend.

Me luftu’  për tokën tonë ,

Der’  t’ çlirohet nga mizor’t !

Jem’ t’ nji gjaku krejt shqiptarë ,

T’i  lamë kisha e hoxhallarë .

Të luftojmë ,o , pa ia nda ,

Me beglerë e pashallarë !

 

II.

Oh, Abdyl Frashëri , burrë me mend ,

Oh, Sylejman Vokshi , trim azgan ,

O, Ymer Prizreni , mendjehollë ,

Bashkë me trima dorë për dorë .

Mic Sokol, Mic Sokol ,

N’ grykë të topit sulm po banë ,

Mic Sokol , Mic Sokol ,

Me shumë kang’  do t’ ju kujtojmë !

Jem’ t’ nji gjaku krejt shqiptarë ,

T’i  lamë kisha e hoxhallarë .

Të luftojmë ,o , pa ia nda ,

Me beglerë e pashallarë !

 

III.

Oh, ndal kadale , more , Dervish pasha , aman-e,

Ku po i çon , o, gjithë kët’  nizam-e ?!

Para u dul-o, Sefë Kosharja ,

Ani, bashkë me Micin , oh, si drangojt-e !

U ba tim e u ba flakë ,

Qesin turq’t  me topa t’ gjatë .

Mic Sokoli po bërtet –

Bini burra t’ bajmë gajret !

Jem’ t’ nji gjaku krejt shqiptarë ,

T’i  lamë kisha e hoxhallarë !

Të luftojmë pleq e të ri ,

Me zaptuesin osmanli !...

 

 

3.     BUZË BISTRICËS NË PRIZREN

 

Oh, buzë Bistricës , në Prizren ,

Erdh Abdyli prej toskënisë ,

Ta udhëheqte nji kuvend

Si asllanat , oh, të shqiptarisë .

 

Oh, foli trimi – u tund dheu ,

Zjarr i madh i vlonte n’ gji ,

Thue se ngjalli Skënderbeu

Dhe po niset , oh, në Krujë me hi !

 

Oh, Sylejmani , zog sokoli ,

N’ dy gjujt rrinte tuj mendu’

Dhe ma vonë nji fjalë e foli –

S’ vjen liria , oh, për pa luftue !

 

Oh, kurrë s’e  l’shoj këtë tokë arbnore ,

Pa na gri me gra me f’mi’ ,

Nuk ka forcë q’ na nxjerr prej dore ,

Pa na ba , oh, pluhun e hi-e !

 

Oh, hapi krahët kah vatani ,

Zemra jonë ka gjak sa gurra ,

Nuk na tremb topi i Sulltanit ,

Mbi anmikun , oh, more, bini burra !

 

Oh, që nga Shkodra e Çamëria ,

N’ krye me ta, ai Vaso Pasha ,

Krejt Kosova dhe Shqipnia ,

Prej Gucie , oh, ai Ali Pasha .

 

Oh, ç’ janë k’ta trima ngulin topat ,

Krejt Evropa bajnë çudi ,

Tym e flakë po qitke toka ,

Lufton shqipja , oh , more, me mbretni-e !

 

Oh, krisi topi , gjëmoi trolli ,

Përmes pushkës trembet gëzhoja ,

Xhamadan hapë Mic Sokoli ,

Bash si krahët , oh , kur hapë shqiponja !

 

Oh, kaluen vjet , kaloi nji shekull ,

Përsëri ka veshë kto trolli ,

Koha grryejka gurë e hekur

Dhe prej mendje , oh, Lidhja nuk doli !

Oh, jeta e re shkëlqen si loti ,

Si çeliku lidhet dora ,

Në këtë truell nipash baroti –

T’ gjithë shqiptarët , oh, janë Mic Sokola !

 

*****Këtë variant të kësaj kënge e ka kënduar rapsodi popullor Bajrush Doda, por edhe shumë rapsodë të tjerë kosovarë .

 

 

4.     XHAMADANI I MIC SOKOLIT

 

Kërset topi dhe gjëmon trolli ,

Xhamadanin hapë Mic Sokoli ,

Përmes pushkës kah trembet gëzhoja ,

Bash si fletët kur hapë shqiponja .

            Hej, ngriti krahët, o, kah vatani –

            S’ na tremb, jo, oh topi i Sulltanit !

            Zemra jonë, oh, ka gjak sa gurra ,

            Mbi armikun ,o, bini burra !

 

Kaluen vitet , kaloi nji shekull ,

Koha grryejka gurë e hekur ...

Erdh ndër kohna e ju vesh trollit –

Xhamadani i Mic Sokolit .

            Hej, e pat vesh, o, dhe s’e  lau loti ,

            Kur për grykës përbihet topi !

            Për nji çast , oh, kur rrugën skuqi ,

            E pat veshë , oh, dhe Vojo Kushi .

 

Çak n’ Evropë, o, sot ka shkue fjala ,

Qorr na mbajnë , o, ne, ndër nishana !

Por deshtue s’ ka kurrë shqiptari ,

Për liri , o, gjithmonë i pari !

            Hej, kërset bjeshka e s’ derdhet loti ,

            Në këtë truell , oh, nipash baroti .

            Shkrinë çeliku e lulzon molla –

            T’ gjithë shqiptarët janë Mic Sokola !

 

*****Ky variant i kësaj kënge është marrë nga programet muzikore të Radio Tiranës .

 

 

5.     NË PRIZREN N’ AT T’ BUKRIN VEND

 

Në Prizren, o, n’ at t’ bukrin vend,

Mblidhen burrat ,o, në kuvend .

Kanë lidhë besën, o, kanë ngritë zanin –

Anë e mbanë ,o, ta mbrojmë vatanin !

            Refreni:

            Hej, Abdyl Frashëri po ju prinë ,

            Si shqipe mali , o, sokol trim ,

            Hej, nuk durojmë dot robërinë ,

            Jashtë ta nxjerrim , o, osmanlinë !

 

Mjaftë robëria, o, shekullore ,

Shkretëroi tokat , o, arbërore !

S’ durojmë t’ huaj, s’ durojmë robërinë ,

Por, duam atdheun tonë dhe lirinë !

            Refreni:

            Hej, Abdyl Frashëri po ju prinë...etj.

 

Shtrihet dora me besa – besë ,

Shpresa e fundit , o, këtu do t’ vdes !

S’ ndahet vendi , o, copa – copa ,

Seç tronditej ,o, mbarë Evropa !

            Refreni:

            Hej, Abdyl Frashëri po ju prinë...etj.

 

*****Këtë këngë për herë të parë e ka kënduar këngëtarja e mirënjohur kosovare Shaindere Bërlajolli – Stafaj, në Prishtinë, më 1978.

 

 

            6. PO I KËNDOJ 100 VJETORIT

 

Hej, po i këndoi 100 vjetorit

Me mall e me zjarr  ,

Se n’ Prizren u mbajt tubimi

Për pop’llin  shqiptar.

 

Hej, dridhen telat e çiftelisë

Me gaz e hare ;

Ta kujtojmë këtë ngjarje t’ madhe

Me randësi për ne !

 

Hej, Abdyl Frashëri , mendjeartë ,

Që nuk trembej kurrë ;

I pari e muer fjalën e artë –

Diskutoi su burrë !

 

Hej, me Abdylin qe Ymeri ,

Bashkëpunëtorë i parë ;

Sylejmani, Mic Sokoli –

Trima legjendarë .

 

*****Këtë këngë e kanë interpretuar këngëtaret e mirënjohura kosovare:Shkurte Fejza dhe Shyhrete Behluli me SHKA “Afërdita” nga fshati Mushtishtë i Suharekës, më 1978.

 

 

7.     LIDHJA E PRIZRENIT

-Teksti, muzika dhe interpretimi:Demir Krasniqi-

 

O, në Prizren, burrat e dheut ,

Të gjithë nipat e Skënderbeut ,

Vunë detyrat para veti ,

Që u dridh mali e deti ,

Të mundohen me shpirt n’ dhëmbë,

Të robëruarit të çohen n’ këmbë ,

Që njëherë e përgjithmonë ,

Ta shohë dritën populli i jonë ,

T’ mos sundojë as cari, as krajli ,

Të lulëzojë fusha dhe mali –

Ta shohë dritën dhe shqiptari !

 

O, kështu nga zemra e Shqipërisë

Dhe nga kreshtat e Malësisë ,

Nga Kosova e Kalabria ,

Si nga jugu e Çamëria ,

Si nga veriu e gegënia ,

Doli zëri nga mileti ,

Që u trondit n’ Stamboll dhe mbreti ,

Në Prizren , n’ atë ditë qershori ,

Lidhja jonë, o, jehonë mori ,

U lidh besa n’ këtë Malësi –

Të luftohet për liri !

 

O, lidhi besën krejt Ballkani –

Të largohet nga k’ndej Sulltani !

Abdyl beu po na thërret –

T’ rrokim armët dhe këtë vjet ,

Si shqiptarët që e kanë adet ,

Të luftojnë për vend të vet !

Në Kosovë e Dukagjin –

Zija Prishtina po na prinë .

Mic Sokloi n’ Kaçanik –

Të gjithë turqve u duel në pritë ,

Me u marrë f’tyrën , me i koritë !...

 

O, Vreton , vason e Sylejmanin –

Therë në sy i kish Sulltani .

Sami beu edhe Naimi –

Si luaj me zemër trimi .

Ilaz Pasha nga Radika –

Nuk e tremb as pushka, as thika ,

Luftoi n’ shkrepat që i pat’  Dibra –

Emri i tij, mbet në shumë libra ...

 

O, sot k’to libra i shfletojmë ,

Rilindasit i kujtojmë ,

Këngë e vjersha ju kushtojmë ,

I kujtojmë me krenari ,

Që kanë hy në histori ,

Që kanë ra n’ altar t’ lirisë ,

Kanë rritë famën gjithë Shqipërisë .

Hapen rrugë internacionale –

Që i kanë rrënjët ndër këto male .

Vepra e tyre për atdhe –

U hap në botë si rrufe ,

I dha dritën vegjëlisë ,

Tregoi rrugën e lirisë !...

 

*****Këtë këngë, kantautori e ka incizua në Radio Prishtinë, më 1978.

 

Të gjitha këto këngë janë mbledhur, shënuar dhe ruajtur nga Demir Krasniqi.

 

 

Gjilan, më 10 Qershor 2010.                                           Demir KRASNIQI