Demir Krasniqi: Idriz Seferi - Kreshniku i Karadakut

                                    Demir Krasniqi:

 

IDRIZ SEFERI – KRESHNIKU I KARADAKUT

-          Rapsodi autoriale –

 

N’ odat tona , ndër të parë ,

Flitet shumë për luftëtarë ,

Që luftuen për vatan ,

Heroikisht , jetën që e dhanë .

Për këta trima legjendarë ,

Kangë të reja mbijnë si farë ,

Këto figura që i shndrisin ,

Veprat e tyne i qëndisin ,

N’ piedestal nderin ua  ngritin !

 

Edhe pse unë jam i ri ,

Mbasi jam pasardhës i tij ,

Bir i lindun në Malësi ,

Sado pak due me e kujtue ,

Me këtë kangë që jam tue knue !

Do t’ këndoj për trim skifterin ,

Luftëtarin Idriz Seferin ,

Patriotin  trim shqiptar ,

Burrë besnik dhe atdhetar ,

Ky malësor zemër mitare ,

Ka lanë vepra legjendare .

 

Ishte i vogël si fëmijë ,

Kur i vdiq babai i tij ,

Në familje mbet bonjak ,

Ishte i njoftun n’ Karadak .

Ishte i njoftun për burrni ,

Për mikpritje dhe trimni ,

Që i ngriste brezin e ri ,

T’ ngriten n’ kambë nga terri i zi !

 

Shpesh herë t’ rijve u kishte folë ,

Si kanë mbet shqiptarët pa shkollë ,

Si kanë mbet analfabet ,

Ndër kambë t’ hueja 500 vjet !...

Idriz Seferi gjithnji vëzhgonte ,

Gjithmonë rastin e shfrytëzonte ,

Nëpër oda gjithënji shkonte ,

Sa ma shumë që të mësonte !...

 

 

 

Shpejt Idrizi, ra ndër sy ,

Për shkathtësi e dituni ,

S’ mundej trimi me durue ,

Kamba e huej me na sundue ,

Me na shkelë , me na tradhtue ,

Gjuhën shqipe me na e ndalue ,

Plis të bardhë n’ kokë mos me vnue ,

Me na shkelë e turqizue ,

N’ Anadoll me na internue !...

 

Shumë katunde n’ këtë Malësi ,

I turqizuen me përdhuni ,

Nga torturat që na i banë ,

Në Kosovë e në çdo anë ,

Shqipet tona shpejt u zgjuen ,

Nisen luftat dhe i sulmuen .

 

I tanë trualli kosovarë ,

Ka dhanë trima e luftëtarë ,

Burra pushke dhe besnik ,

Që luftuen si kreshnik ,

Që shkruen emna n’ histori ,

Që lanë shembuj për trimni ,

Flijuen jetën për liri ,

I frymzuen brezat e ri !

S’i harrojmë, jo, kurrë këta trima ,

Bajram Curri , Hasan Prishtina ,

Isa begu, Azem Galica ,

Idriz Seferi e Shotë Galica ...

 

            II.

 

Kur Lëvizja jonë Kombëtare ,

E shqiptarëve në Prizren ,

Mbolli farë përparimtare ,

Në Kosovë e në çdo vend ,

Gjithë ku rrnojshin shqiptaria –

Duel kushtrimi :”Rrnoftë liria !”

Idriz Seferi , n’ kamë ish que ,

Shpejt kësaj Lidhje iu ka bashkue ,

Por xhonturqit e kanë hetue ,

Kanë qitë rrethin e kanë burgue ,

E në burg n’ Nish e kan que ,

101 vjet e kanë dënue !...

 

 

            III.

 

Shemsi pasha, ni pashë budallë ,

I kish mledhë katër mijë ushtarë ,

N’ Karadak kishte mësy me dalë ,

Për me i lanë nanat pa djalë!...

Idriz Seferi , lajmin kish marrë ,

Ushtrisë para iu ka dalë ,

Ja ka nisë po ju mbanë fjalë :

“A po doni me luftue ,

Apo t’ gjallë nuk muj me u lëshue ,

N’ Karadak , kambën me e vnue ?!”

Shemsi pasha , po i banë aman :

“Mos , Idriz , qashtu mos banë !

S’e kam mendjen me luftue ,

Veç me besë n’ daç me na lëshue ,

N’ Ferizaj jemi tue shkue ,

Fjalën Sulltanit , n’ vend me ja que !”

 

Këqyr këta turqit çka kanë punue –

Shqiptarët dojshin me i turqizue !

Kush nuk donte fenë me e ndrrue –

N’ Anadoll i kanë mërgue !

Me tortura e sjellje t’ egër ,

Shumë katunde  e  n’ Stubëll t’ Epër ,

I turqizojshin ditë e natë ,

Shumë katunde – treqind e shtatë !

N’ soba t’ ftohta i kanë ngujue ,

Ujë të ftohtë n’ vesh tue ju lëshue ,

Tu i qitë n’ borë e tu i mërdhi ,

Der’  sa trupin ua kanë ngri !...

Shpirti i shkretë ku me qëndrue ,

Augustin Stublla jetë ka ndërrue !

Ai dha jetën në zi e n’ terr ,

Bashkë me shumë shqiptarë të tjerë !

Nga torturat jetë kanë ndërrue ,

Fenë, as kombin nuk e kanë ndërrue !

Por ata dëshmorë kanë mbetë ,

S’ kanë mohue kombin e vet !

 

Hajde, hajde Idriz Seferi ,

Na u farue gjithë ky njeri !

Mblodh Idrizi , shokët e vet ,

T’ armatosun rreth me rreth .

Në Bilaç te Guri i Zi –

Vjen Çaushi me shumë zapti !

Vjen Çaushi – Hysen Fera ,

Ia kish mësy ,ai, kah Presheva !

Kur po i del Idrizi para :

“Ndal Çaush, se t’ hupi fara !

Se po t’ digjen bark e gushë ,

Shumë martinat për ty janë mbushë !

Kthehu prapë e shko në shpi ,

Se po t’ baj pluhun e hi !”

 

            IV.

 

Kur Lëvizja jonë Kombëtare ,

Në Prizren ishte tubue ,

T’ drejtat tona me i kërkue ,

Nikoliqi n’ kamë ish que ,

N’ Beligrad paska lajmërue –

Ushtri t’ madhe me m’ dhanë mue ,

T’ armatosun me i shtrëngue !

Se shumë çeta janë shtrëngue ,

Oficerët tu i drejtue ,

Se në luftë po du me shkue ,

Krejt Kosovën me e zaptue !

Çeta e tretë ia paska mësy ,

Për me hy n’ Maqedoni ,

Simbas urdhënave t’ borgjezisë

Dhe krentarëve të Serbisë !

Nikoliqin e kishin shti –

Krejt komitave me ju pri ,

S’ kish pasë shumë – tridhetë e dy ,

N’ kishë t’ Pasjanit kishin hy ,

Kishin ndejtë tri ditë n’ fshehtësi ,

Tue pi venë, tue pi raki ,

Krejt komitat ju kishin pi !

Poterë t’ madhe kishin que ,

Ja kanë nisë t’ madhe me knue !

Shpejt shqiptarët i kanë hetue –

Fërk e fërk në kamë janë que ,

Mirë me arme janë shtrëngue ,

Drejt te kisha paskan shkue ,

Kanë kallë luftën me luftue !

Katër Korrik , Nandëqind  e shtatë ,

Krejt Pasjani u shtrue në gjak ,

Shkoj haberi në Karadak!

Idriz Seferi iu paska pri –

Bini trima , o , ju vllazni !

Sot për ne , paska ardhë dita ,

T’ i farojmë këta komita ,

Se këta keq tek janë mashtrue ,

Dheun e huej me e zaptue !

Shpejt n’ Çebicë paskan hy ,

Tue qitë zjarr martina e tij !

Po shkon gjaku vadë si ujë –

Po i lakmoni , ju, tokës s’ huej !

Krisi martina e flakë qiti –

Kapetanit keq ia ngjiti !

Kapetanit – Nikoliqi ,

Plot me plumba iu mbush gjyksi !

Krejt komitat thyen po ikin ,

S’ gjejshin kund as birë të minit !

Birë të minit e vet me pshtue ,

Nikoliqin e kanë harrue !

Sa tradhtarë komitat ishin qillue ,

Serbomdhajtë i kishin mësue :

“Ju, si n’ dashi me e fitue

Krejt Kosovën , hiq pa luftue ,

Krejt n’ duçane kini me shkue ,

Ka ‘i  plis t’ bardhë , ju, me e pague ,

Plisa t’ bardhë qitni mbi krye ,

Tierqi t’ bardhë e gajtan t’ zi ,

Me fermena , shoka lahori ,

Se atje asht shqiptari ,

Besim t’ madh kanë me vllazni ,

Kur t’ ju shohin me plisa t’ bardhë ,

Kujtojnë se ju jeni shqiptarë ,

Krejtve n’ shpija kanë me iu shti ,

Kini me i pre me gra me thmi !”

 

Por ky plan ish kanë me lara ,

Se shqiptarët nuk janë budalla ,

Se ky plan ju ka shkue dam ,

Si ni fjalë që kanë pas thanë:

“Ujku kimen shpesh e ndërron ,

Por zanatin s’e harron !”

Me këtë plan , kjo borgjezi ,

Kish mendue me ba kërdi !

Por nji gja kishin harrue

Shokëve t’ vet ma ja u kallxue –

T’ kenë kujdes , mos me harrue ,

Se kur t’ bahet plan tradhtia ,

S’ pihet vena , as rakia ,

Se s’ asht darsëm me çallgia ,

Por je nisë për me luftue ,

Edhe vetën e ke mashtrue ,

Toka t’ hueja me zaptue !

 

            V.

 

Po knoj ngjarje historike ,

Ni figurë patriotike ,

Ni malësor – zemërkreshnike ,

Që luftoi me shumë trimni ,

Që s’ duroi terrin e zi .

-Ngoni shokë, ngoni vllazni,

S’ po durohet kjo Turki ,

Asht ardhë koha me i dalë në pritë ,

Për me pa vendi ynë dritë !

-A po vini , o vllazni,

Ja do të vdesim pleq e t’ ri ,

Ja vatanin ta çlirojmë ,

T’ drejtat tona t’i fitojmë !

T’ gjithë shqiptarët në kamë janë que ,

I madh e i vogël janë besatue !

I madh e i vogël janë ba razi

Me e dhanë jetën për liri !

Veç, Idriz , ti me na pri ,

Se na vdesim krejt me ty !

 

Ky Sulltani n’ kamë na u que ,

Dërgut pashën e ka urdhënue –

Ushtrinë turke me e tfillue ,

N’  fushë t’ Kosovës për me e que !

I kish nda në dy kolona ,

Vetshin hallkin :”Kah asht Kosova?!”

-Zo’  , kah asht , s’po dimë me shkue ,

Shqiptarinë domë me i zaptue ,

Ose kemi me i farue ,

Ose kemi me i turqizue !

 

Ndal kadale , more, Dërgut pasha ,

Ti , hala s’ke hy n’ telasha ,

Se këtu i thonë Karadak –

Vend ku t’ dhizet trup flakë !

S’ ke pa burra si luan ,

Që dhanë jetën për vatan !

 

 

 

 

Muaji  Prill , Nandëqind e Dhetë ,

Datë e madhe e vërtetë ,

Për shumë trima vullnetarë ,

Me Idrizin – komandar !

-Bini vllazën, bini trima ,

T’ i farojna këta katila !

Kaçanikut ia kanë mësy ,

Krisën pushkët vërri me vërri !

Kur po vjen ni tren i zi ,

I ngarkuem plot me ushtri ,

Me xhonturqi ia kanë mësy –

N’ shqiptari me ba kërdi !

 

Shqiptarët para i kanë dalë ,

N’ atë vend trenin e kanë ndalë !

Sa shpejt lufta ka fillue ,

Krejt ushtria janë shkarkue ,

Shkojke gjaku sikur përrue .

Nisi lufta n’ flakë ty u sosë ,

Krejt ushtrinë e kanë çarmatosë !

Tana lidhjet ja u kanë shkurtue ,

Nam i madh ishte marue ,

Krejt atë Grykë e kanë zaptue ,

Krejt ushtrinë nisen me e farue !

Kaçaniku u shtrue me gjak ,

E mloj tymi  tej n’ Karadak !

N’ krejt Kosovën u dha haberi –

Luftë po banë Idriz Seferi ,

Dërgut pashës iu farue asqeri !

 

Ky Idrizi, trim i sprovuem ,

Bash te Guri i Biruem ,

Pusi t’ mirë kishte zaptue –

As nji t’ gjallë nuk don me e lëshue!

Krejt xhonturqve iu hyni friga ,

Prej Stambollit po kërkojnë ndihma !

Tel, Sulltanit i kanë  dërgue  –

Fuqi t’ madhe ne, me na que ,

N’e  paç mendjen me na shpëtue ,

Se shqiptarët na kanë rrethue ,

Edhe trenin na e kanë bllokue ,

Tana lidhjet na i kanë shkurtue ,

Tana armët na i kanë marrë ,

Jemi nxanë krejt robë të gjallë ,

E kanë sosë me na farue ,

Krah me pasë me fluturue –

Prej shqiptarëve nuk mujmë me pshtue !

Idriz Seferi tu i komandue ,

Krejt shqiptarët mbas i kanë shkue !

 

Fort Sulltani koka idhnue ,

Fuqi t’ madhe ka shtrëngue ,

Prej Stambolli në Selanik ,

Ia kanë mësy për Kaçanik !

Shumë njisi e batalione ,

Oficerë e divizione ,

Prej Evropës e Azisë s’ Vogël ,

Ja kanë mësy për fushë t’ Kosovës !

Plan të mirë kishin gatue –

Kosovarët me i rekrutue ,

Plani huq krejt ju ka shkue !

Nji ushtri – tridhetë batalione ,

T’ armatosun deri n’ dhamë !

Pak shqiptarë – vullnetarë ,

Krejt ushtrisë i kanë ba ballë ,

Plot tri ditë tue luftue ,

Sikur shkëmbi tue qëndrue !

Nga çdo anë mbërrini ushtria –

Tue djegë bjeshkë , tue djegë shtëpia !

Djegshin pleq , gra edhe thmi ,

Tue punue zi e ma zi !

Këta xhonturqit me tinëzi ,

Shpejt iu duelën n’ befasi ,

Ju kanë dalë përmas shpinës –

Kur shqiptarët s’e kishin ndihmën !...

 

            VI.

 

Fill mbas Luftës Ballkanike ,

Që u shue me gjak –

Kjo ushtria e Bullgarisë

Doli n’ Karadak !

Shqiptarët dojshin t’i mashtrojnë –

Dhe Kosovën ta nënshtrojnë !

Ma t’ mirët burra po i tubojnë –

Kryetarë Komune po i vnojnë !

Ty u dhanë armë , ty u dhanë dukat –

Me i mashtrue shqiptarët e ngratë ,

Për me i shti tjerët nër dajak ,

Edhe armët me i tubue ,

Krejt shqiptarët me i rekrutue !

 

Kryetar Komune n’ Zhegër ,

Ishte vet Idriz Seferi ,

Por kurrë t’ hujve s’ iu shkoi për qefi –

Me i shitë vllaznit – me i ndreqë vend veti !

Këqyr bullgarët se çka po thonë –

Kryetari në Komunën tonë ,

N’ vend se neve të na ndihmojnë ,

Krejt malësorët t’i rekrutojmë –

Ai, n’ këtë punë po na pengon !

Kur bullgarët e kanë hetue –

Qitën plan me e pushkatue !

Dymdhetë ushtarë ja kanë que ,

Me e nxanë n’ zyre tue punue !

-Çou Idriz, ti me u shtrëngue ,

N’ Ferizaj duhet me shkue ,

Punë zyrtare me punue !

Këqyr Idrizi, çka po u flet :

“I kam mbushë 69 vjet ,

S’ ma merr mendja n’ kamë me  ecë ,

Veç ni kali, ju, me ma gjetë !”

Ni ushtar hygjym po banë ,

Pushkën vjerrun ja ka marrë ,

Luftë e rreptë aty po fillon !

Ky Idrizi, si skifter ,

Ni kobure shpejt pe e nxjerr ,

Krejt prej zyrës , fishek po i qet !

E n’ oborr kur paskan dalë –

T’ shtime t’ mëdha zyrës i kanë dhanë ,

Por kurrgja hiq s’ mund po i bajnë !

Ky Idrizi , doli shpejt ,

Për Sefer , a nisë përpjetë ,

Për me i pshtue robët e vet !

 

Tugjec- Kamenicë, më 07 Mars 1971.                           Autor i këngës:

                                                                        Demir KRASNIQI