Agim Gashi: Vaji i shqiptarit

Agim Gashi

 

VAJI I SHQIPTARIT

 

- PAJTIMI SHQIPTAR ME SHQIPTARIN NËPËR SHEKUJ

 

Marrë nga libri në dorëshkrim me të njejtin  emër

 

Redaktor:

Ali Podrimja

Recensenrë:

(Anton Çetta)

Ramiz Kelmendi

 

Mirë e dimë ne shqiptaria

Se vendi ynë ashtë ILIRIA,

E di mirë dhe bota mbarë

Se ILIRIA ashtë Shqipnija.

Ishte shtet me kulturë t´zhvillueme

Moral të pastër, ndjenjë t´kullueme,

E ilirët kishin ba benë

Me trimni me mbrijtë atdhenë.

 

Shteti Ilir

Me mbrojtë vendin ishin trima

Shumë ja kish frikën Athina,

Se ilirët kishin le

Për me vdekë-o për Atdhe.

Kështu mbrohej vendi, froni…

Me seli që ish Rizoni,

Me thjeshtësi sundonte Agroni

Matanë detit Roma shikonte,

Me sulmu´ po nuk guxonte

Me nënshtru´ kish apetite

Por jo në toka ILIRIKE.

Kështu Agroni mbret sundonte,

Iliria para shkonte

E zhvillonte detarinë

Për me mbrojtë vendin, lirinë.

Por nji ditë vdiq Agroni,

E i mbet Teutes froni.

Vashë e re ish Teuta

Ma të bukur s´kish n´kët´ dhe,

Shum´ trimneshë me mbrojtë Atdhe;

Sa e afërt ish´ për mikun,

Aq e ashpër për anmikun.

 

E kur vdiq mbret Agroni

Shum´ mendu´n  se u dobësu´ froni,

U çu´ n´kam Athin´ e Roma

Me i sulmu´ k´to trojet tona;

Për me shtypë Ilirinë

Me ja marrë asaj lirinë.

Por Teuta si sorkadhe

Ishte e re-mbretneshë e Madhe,

Në t´katër anët lajmtart i çon

Kryefiset n´Rizon i fton.

Me dhan´ fjalë me u besatu´

Se anmik nuk asht  i ngati

Veçse Roma e Bizanti.

Me daulle e nishane,

Te Rizoni n´fushë të madhe

Me ni anë u la shigjeta,

Nis me u folë n´Log e vërteta

U lanë harqet me ni anë,

Gjak e varrë nisën me u falë,

Se në token ilirike,

Hark e shtizë duhet me i ru´

Për kush don me na sulmu.

 

Mbreteresha Teuta

Dasmë e madhe n´fush t´Rizonit,

Me mish dreni e ujë të kronit

Te Teuta n´Log t´Kuvendit

Trim mbi trimave ju ba vendi,

Ata ishin njerëz bujarë

Që varrë e gjaqe kishin falë,

Falën gjaqe e ngatrresa

N´Iliri, po, u lidh BESA,

T´gjitha fiset me u bashku´

Mbas Teutës për me shku´

Me mbrojtë vendin me luftu´,

Pa i ba dam kurrkuj

Mos me shkelë token e hu´j,

Tu´ e mbrojt tokën tonë

Prin Teuta mbretnesh´ e jonë.

Ky pra ishte pajtimi i parë

Që e njeh populli shqiptar.

  

Pajtimi i dytë në histori

Besë e madhe në shqiptari,

Me e lidhë burrat e dheut

E lypte froni i Skenderbeut.

Hot, Grudë e Kastriot,

E lyp koha me u ba bashkë,

Se shqiptarët e kanë ni shtet,

E ni shtet e kanë pasë prore

Në Ballkan, TOKA ARBNORE.

Tokë Arbnore n´Ballkan asht Shqipnija,

Por n´rrezik e kish qitë osmanlija

Tu´ ja marrë token ngapak,

E tu´ i qitë haraq në gjak,

Filloi me pre e gri n´kto troje

Tue na e marrë buken buzë goje

Tue plaçkitë këtë tokë të vjeter,

Ushtria Ilire

E shqiptarëve s´u  mbet tjetër,

Me luftu´ me mbrojtë Atdhenë

Vetëm pritnin Skënderbenë.

Që me vllazën e mur Turqia

Me dhanë gjak duhej Shqipnija,

Tu´ i dhanë ma t´dashnit ruhej liria

Që Turqia i shkollonte

Me luftu´ po i ushtronte

E natyra i kish falë shqiptarët

Për trimni të jenë të parët,

I merrnin t´vegjël për me harru´

Se n´Arbni kanë jetu´,

Se n´Arbni kanë babë e nanë,

Për Turqi tash jetë me dhanë.

 

E Arbnija ish buzë greminës

Kur na erdh nji lajm prej Lindjes,

Po na vjen-o Skënderbeu

Ka nevojë për ta atdheu.

Sa ballënalt po vjen n´Shqipni

Për me pështu´ popullin e tij

Se nuk ishte beg Turqie

Po na ishte ZOG Arbnie.

Kështu nji ditë para agimit

U zgju Shqipnija prej kushtrimit,

Gjergj Kastrioti-Skënderbeu

Po na vjen ai Skënderbeu

Sa gëzim sot ka Atdheu,

Rrezet dielli po i shumon,

Se mbarë Shqipnija përsëri po gëzon,

Po na vjen Gjergj Kastrioti

S´e bon nana trim ma t´zotin

Shpatë e shtizë ai me i farku´

Mbarë Shqipninë ai m´e  bashku;

Me e ba si teh çeliku

Zemërbuti ky kreshniku

Që i pret kokat anmikut.

  

Po kur erdhi Skënderbeu

I përqamë na ish Atdheu,

Si në fise e në vilajete

Çdokush këqyrte veç për vete,

Se anmiku kish arritë

Vllau prej vllaut me pas frikë,

Shqiptarinë-o  me përça

Me u vra vëllau me vëlla.

Para anmikut me u përkulë

Me jetu´ nën kambë të huj.

Por VIGAN ish Skënderbeu

Shpata e tij- shpëtim Atdheu

Fjala e tij ish shpëtimtare

Bashkon zemra, bashkon male,

Bashkon fise, vilajete,

Kemi Arbninë nanë, s´kemi tjetër.

 

E prej Krujës ashtë dhanë kushtrim,

Me u tubu´ fshatar e trim,

T´pasun, t´varfun, bajraktar ;

Të gjithë nga janë popull shqiptar

Kuvendi i Lezhës

E në Lezhë në atë t´bukrin vend

Do të ulemi në Kuvend.

Do ta lidhim besën e madhe

Se kah ashtë toka shqiptare,

S´do të ndahemi n´Vilajete

Se Arbninë e kemi për vete.

Me i tregu´ po kësaj Turqisë

I fortë asht populli i Arbnisë,

Se ndera e jonë nuk di të ulet

E anmikut s´i  përkulet,

Shumë lartësohemi, asht nder për ne

Me ra n´luftë-o për atdhe.

 

Ky ish kushtrimi i Skënderbeut

Që e dha për nder t´atdheut,

E jehoi nëpër Shqipni

Në çdo kullë, në çdo shtëpi,

E u çunë bajraktarë

Kryepleq e kryeparë,

E kanë marrë rrugën për në Lezhë,

Me dhanë fjalë e me lidhë besë.

Skënderbeu burrë bujar

Para trimave u ka dalë

I përshëndet të gjithë me rend,

Po ifton me u ulë n´Kuvend.

Pranë Skënderbeut ashtë paria

Kenka zgju´ e gjithë Shqipnija,

Për me pa Skënderbenë

E pranë tij me ba benë,

Anmiqësi mos me pasë nder ne

Do t´bashkohemi për Atdhe

Edhe turqve t´u  tregojmë,

Të bashku´m  si luftojmë,

Nuk del kush të na robnojë.

 

N´kët´ kuvend janë prezentu´ ,

Zotni t´mëdhej të Venedikut

E të tjerë të Dubrovnikut.

E shqiptarët tu´ ba benë

Falin gjakun për mëmëdhenë

Pranë flamurit kuq e zi,

Për me mbrojtë nanën Shqipni.

Ngriten burrat rend me rend

Në këtë tubim, në këtë Kuvend,

Prej Mollës t´Kuqe e n´Janinë

N´zemra t´shqipes lule binë

Se hasmënija n´shqipe treti

Fis në fis e ndërmjet veti,

Se shpatat tona janë lirija          

Anmiqësi ma s´ka  Shqipnija.

E Turqisë po i çojnë fjalë,

Haraç në gjak ma s´kem me të dhanë.

Sa t´mirë burra sot ka Shqipnija

Që po qojnë gëzim te shpia

Ata janë dhe trima t´trimit

Se shtrinë doren e pajtimit.

E turqia mirë e pa

Tridhetë vjet në Shqipni la

Shumë ushtarë, shumë jeniçerë,

Bante luften e panderë,

Shumë sulltana koken linin

Në shqipni porsa hinin.

 

Por kur vdiq Skënderbeu

Prapë ndër turqit ra Atdheu,

Pesqind vjet nën Turqi

Po çka s´pau kjo Shqipni?

Pau mallin kur ja vidhnin,

Pau t´këqijat kur ja hidhnin,

Pau doket kur ja ndërronin

T´gjitha t´mirat ja shkatërronin.

Ndërmjet veti i hasmonin

Dhe ndanë shqipen n´tri fe

Me u dobësu´ po ku ka le,

Se anmiku mirë mendonte

Kur përçante lehtë sundonte.

 

Pau shqiptari çka nuk pa

Prej Arbnores nuk u nda,

Me na nda në pesqind fe

Shqiptarë thonin kemi le.

Kur filloi me u dobësu´ Turqija

Merrte forcë ngadalë Shqipnija,

N´xhelozi këqyrnin fqinjësia,

Fillu´n  planet për me i ba

Tokat shqipe si me i nda

Na e banë mbledhjen n´Berlin

Me nda shqipen copë e grimë!

E n´Berlin na kopi barku

Kur në fron ish ni pis- Bizmarku,

Mbledhje mban edhe n´Shen Stefan,

Shqipen t´hujve me ua dhanë,

Me ja dhanë-o Malit t´Zi

Hot e Grudë, Plavë e Gusi !

 

Dedë Gjo Luli

Në veri t´Shqipes hyn Serbia,

E në Jug e merr Greqia

Në shumë pjesë u nad Shqipnija

N´mes t´Shqipnisë rrinte Turqija,

Rrinte ajo si n´tokë t´vet

Nuk e dinte se çka po e pret!

U dha kushtrimi si vetima,

Me u bashku´ burra e trima,

Me u bashku´ trimat e dheut

Kah janë trima të Skënderbeut

Me u çu n´kamë po të tri fe

Se nja jemi për Atdhe.

E Prizreni i bukur vend

Po i mbledhë krenat prapë n´Kuvend

Në t´katër anët e kan qitë zanin

Të dalim burra ta mbrojmë Vatanin,

N´Kaçanik pritat me i zanë,

Dergut Pashës me i thanë:

Se kjo tokë nuk ashtë Turqi,

Asht e Shqipes, i thonë Arbni.

 

Por plagë t´keqe kish lanë Turqija

N´hasmëni prapë shqiptarija.

Në Janinë e n´Lug të Drinit

Ish kanuni i Lekë Dukagjinit,

E turqia e zbatonte

Që ma shumë n´Shqipe t´përqante.

Porse zani i KUSHTRIMIT

S´njeh kanun t´Leks t´Dukagjinit,

Nuk i njeh as ligj´ t´anmikut

Veçse besën e mikut, t´mikut.

 

Meniherë hiqet hasmënija

Bahet nja e gjithë Shqipnija,

Krisi pushka habertare

Nisi lufta gjithëkombëtare!

Abdyl Frashëri me shok´t  e tij

Dha kushtrim në shqiptari,

Vëllau me vëlla doren ka shtri

Kanë rrokë armët me trimni:

Mic Sokoli n´grykë të topit

Sef Kosharja n´lak t´konopit,

Sylejman Vokshi i prinë ushtrisë

Për lirinë e Arbënisë

S´kursehej gjaku i shqiptarit

Për me mbrojtë token e Arbërit.

 

Kur binë trimat për Atdhe

Për së dyti si me le,

Binin trimat n´katër anë

Marre vendit mos m´i  lanë.

As ushtri e Isa Boletinit

S´i njeh vendimet e Berlinit,

Dedë Gjo Luli i hyn malit

S´i njeh vendimet e Shen Stefanit.

Të gjithë këta trima kanë ba benë

Do ta mbrojmë t´lashtin atdhenë.

Në çdo trevë e në çdo vend

Mblidhen burrat e bajnë kuvend,

N´Kaçanik e n´Lug të Drinit,

N´Verra t´Lluk´s , n´Rrafsh t´Dukagjinit,

Në kuvende me u përpjekë:

Prej shtatë vjeç e deri n´shtatëdhetë.

Kriste pushka e shqiptarit

 

Hyrja e Isa Buletinit në Vlorë 28.11.1912

I hynte n´palcë frika tradhtarit.

Kërset pushka n´Karadak,

N´Shalë, n´Gollak edhe në Llap,

Kërset n´Has, n´Rekë, n´Podrime,

Gjithësekund n´Kosoven trime;

Kërset n´Plavë edhe n´Gusi,

N´Sul, në Shkodër e n´Çamëri,

Kërset n´Dibër e në Krujë

Jashtë nga Arbëri, o i huj!

 

Dedë Gjo Luli kryetrim

Hasmit  doren mirë ja shtrin,

Që djalin Lulit ja kish vra

Ja shtrinë dorën e ban vëlla,

S´do t´hasmohemi ma në jetë

E pranon Luli në çetë.

U ba bashkë kjo shqiptari

U falën gjaqet s´ka hasmëni,

Sot luftonin sikur miq

Ndërsa dje ishin anmiq,

I ranë turkut mu në kokë,

U ba e lirë e jona tokë.

 

Lirinë po e fiton shqiptari

Ngrit flamur Ismail Qemali,

Me Njizet e Tetë Nantor

Ngritet flamuri në Vlorë;

Po ku mbet nana KOSOVË?!

U fitu´ po pamvarsia,

Por u sul n´Kosovë Serbia

Për me u nda përgjysë Shqipnija.

Kosova nanë di me tregu´

Se i ka plagët pa i shëru´,

Plaga e saj kurrë s´u  përtha

Veç me gjak gjithmonë u la.

Nisi e keqja në shpi e n´prag

Ma e keqe se haraçi n´gjak,

Mend s´e  mban ma keq shqiptari

Se kur erdhi n´Kosovë krajli,

Deshir´ e madhe ishte e krajlit;

Me pi gjakun e shqiptarit

Me pi gjakun edhe t´fmisë

Ish tradita e Serbisë.

 

Na sulmu´n –po me ushtri,

Për mr vra e për me gri

Për me djegë n´Kosovë çka ka

Për me mbetë katundet n´gra!

Me i thanë lamtumirë trollit

Me i mësy´ fushat e Anadollit!

Me marrë rrugën për Turqi,

Me i lanë vorret n´Serbi!

Me shku´ atje ku nuk ke mik,

Te ai, që dje na ish anmik

Me ndihmu´ nuk mund Shqipnija

Se n´Jug mbrohej nga Greqija

E n´Veri s´ndalej Serbija,

Andej nga Durrësi Italia;

N´hall të madh populli shqiptar

Nga sulmuesit grabitçarë.

 

Por se keq n´Kosovë përherë

Kish pranë vëllazen „Muhaxherë“,

Që Serbia i kish dëbu´,

Nga ato troje ku kanë jetu´

Shumë kanë ndjekë ma shumë kanë vra!

Se si vriteshin ish hata,

Shtëpi e pleme ua kanë kallë,

E i shtinin n´dhe për s´gjallë.

Edhe koha po kalonte

Por terrori n´shqiptars´prante,

Si për shembull n´Prapashticë

Për të gjallë jetën me fikë;

Mbushin arkat me gji nanash,

Me sy t´fëmive, me vesh babash!

Porse frigë nuk kish shqiptari

Me qëndru´ na e la i pari,

Por qëndresa ka kufi

Asnji popull s´duron robni;

Del´ kaçak e i merr malet

Sepse jeta s´mund të ndalet.

 

Tash Serbia me Turqi,

Bajnë pazar me shqiptari,

Bajnë pazar me i dëbu´

Shqiptar Turqia me pranu´,

Se k´shtu thotë Ivo Andriqi,

E pastaj Çubrilloviqi;

Me metoda ma barbare

Me dëbu´ familje shqiptare

Në Turqi, në Anadoll,

Me harru Kosovën nanë ;

Me naj marrë pleme e shtëpi,

Me naj marrë dhen e dhi !

E ushtrija e mund nji tjetër,

Porse jo nji popull t´vjetër.

Ngajherë fati asht në tragjedi,

Se katerdhjeta paska hi

Me ndalë turrin për n´Turqi.

Edhe fati s´tha ashtu

Prapë n´Kosovë jemi tu´ rr´nu´

Jemi n´Kosovë këtë tokë e domë

Jemi t´gatshëm prapë ta mbrojmë.

Si ntanë botën edhe në tokë arbnore,

Filloi Lufta e Dytë Botnore

U mbushën male me të ri,

Për t´luftue për liri,

Herë pa bukë, në borë e n´shi

Me e derdhë gjakun përsëri.

Kur mbarë bota u çliru´

Veç Kosova mbet robnu´

Me ushtri, terror shtetnor,

Veçse ku quhej Kosovë,

Me u nda nga nana e vet

Tu´ pas nanë me jetu´ me njerkë.

 

Fillun´ rrenat e Serbisë

Me ja ndrru´ deg´t  historisë ;

U çu´ n´kambë Rankoviqi,

E ish gjallë Çubrilloviqi,

Elaborati i tij vazhdonte

Që shqiptarët t´i  dëbonte,

Dhe torturat ua shtonte

Zi e ma zi-o  për çdo vjet;

Për nji pushkë rraheshin dhjetë vetë,

Shumë familje torturoheshin,

Shumë të tjerë n´burgje verboheshin!

Qajshin motrat për vëllazni,

Kur të vdekun i binin n´shpi!

Qante nana e merrte malli

Se në shpi si kthehej djali,

Nusja e re kthehej n´gjini

 

Anton Çetta

Ja merrnin burrin dhandër pa hi!

Për Migjenin s´donin me mësu´

Ma zi se “Luli…” tu´ jetu´,

Mos me këndu´ për Skënderbeun

Që nga turqit mbrojti Atdheun!

Mos me pasë flamurin tonë,

Që n´Kosovë i lirë t´valon.

 

Porse koha nis ndryshon,

Nana djelt´ nis e shkollon,

Nisin t´dalin gjenerata,

Që e mësonin historinë

Dhe e donin fort lirinë.

Gjashtëdhjetë e tetën djel´ e vasha,

Dalin bashkë në demonstrata

Dhe kërkuan pak liri

E flamurin kuq e zi

Me kerku dhe kushtetutë

Me fjalë t´urta e pa luftë!

Por Serbia s´dëshironte

Që shqiptari liri t´kërkonte

Andaj dhuna me terror´

Hiç nuk hiqeshin nga ky troll.

 

Kur shqiptari u shkollu´

Kushtetuta u fitu´,

Nis me mësu´edhe prej hiçit

Nuk ish´ banda e Rankoviqit

Porse plane prapë gatuheshin

Në podrume përsëri shkruheshin.

Tetëdhjetë e nishi kur ka ardhë,

Ngritet n´kambë populli shqiptar

Me kërku´ çka asht e mbarë.

Me kërku´ të drejta e barazi

Si të tjerët n´Jugosllavi.

 

E kështu donte ndoshta Serbia

Me u lëshu´ n´Kosovë ushtrija,

Me tanksa shkileshin fëmija

Politika në spastrim,

Tue ba diferencim,

Tue ba çdokend anmik,

Profesor e akademik

Tu´ na qu´jtë terroristë,

Kmishazi, kanibalistë,

Tu´ lëshu´ po helm të zi

Me helmu´ t´pastren vajzni,

Sa herë ngrihej populli shqiptar

Po me dhjeta mbetshin vra.

Bill Clinton prêt Dr. Ibrahim Rugoven në SHBA

Po nji valë demokratike ,

Filloi n´tokën tonë kreshnike.

Kur filloi demokracia

Na u vodh autonomija,

Na e shkelën serbët- barbarë,

Të ndihmu´m nga do tradhtarë!

Që me tankë edhe ushtri

Me mbetë shqipja pa liri.

Por në tokën kosovare

Gjithë kanë lindë trima me fletë

Për t´mirë t´popullit janë mundu´,

T´mira vendit i kanë pru´,

Tue pa përspektivën,

Kanë formu´ alternativën,

Njerëz të mirë e me dëshirë

Kanë fillu´ me ba punö t´mirë,

Të gjitha gjaqet i pajtu´n,

Këtë të mirë popullit ja prunë.

Por nji dëshirë ka populli mbarë

Me ba pajtimin tonë kombëtar

Me jetu´ bashkë gjithë shqiptaria

Nji nanë e t´gjithëve na ashtë Arbëria.

 

1990-Lipjan