5- Marrëveshja e lidhur mes himariotëve dhe Sulltanit për njohjen autonomisë krahinore, ishte në favor të himariotëve. Me venomet që morën, ata larguan rrezikun e vendosjes së qeveritarëve turq dhe të sistemit të timareve në krahinën e tyre...
Gjithnjë kam qënë i bindur se dalja e një kënge popullore i ngjan shpërthimit të një burimi të ri nga një honesterë e tejëmbushur.. Honesterat, dmth stera në hone, ku sterë quhet vendmbedhësi, natyror ose i punuar në/me shkëmb ku mblidhet uji i shiut ...
Por krijimi i honesterës së kësaj kënge ka hershëmri në shekuj dhe si e tillë “rezerva ujore” që ka grumbulluar është tepër e madhe, për tu shteruar me një “curil të hollë uji”, siç ishte kjo këngë për përplasjen e grave himarjote me xhandarmërinë...
Takimi me poezinë e Giulia Poli Disanto të meh frymën qysh në vargun e parë me fuqinë metaforike që mbart….Më lë pa frymë poeziaporti i funditku dhimbja të depërton ndër vena…E lexova këtë varg dhe menjëherë mu kujtua Uitmani kur thotë…
Mahnitje qysh në vargjet e para!Kjo është ndjenja që të krijon leximi i poezive të vëllimit “Te liqeni i zemrës” të poetit arbëresh Zef Skiro Di Maxho, ndjenjë që buron nga befasia e njohjes me një krijimtari të arirë, të panjohur më parë prej ...
Bashkëbisedimi i një gjyshi me nipin e tij, në kujtesën e secilit prej nesh është ravijëzuar në një panoramë idilike, gjyshi flokëbardhë ulur pranë oxhakut duke i treguar histori nipit të tij, i cili i ulur në prehërin e gjyshit përthith çdo fjalë të historive që i tregon ai...
Mikut tim Kristo Çipa - Sa herë që kemi folur dhe shkruar për këngën iso-polifonike himarjote me emërtimin “Himarë” kemi nënkuptuar teritorin që zënë shtatë fshatrat e Bregut të Detit dhe jo thjeshtë qyteti Himarë. Kjo jo vetëm për arsye të grupimit administrativ të këtyre...
Balada Kostandini dhe Doruntina është një ndër baladat shqiptare më magjepëse, sa që edhe me një lexim të shpejtë të mbeten në mëndje vargjet tronditëse të udhëtimit të vëllait të vdekur me motrën mbi të njëjtin kal dhe dialogët e tyre. Madje i parafytyron mbi kalin e...
Të gjithë e dimë historine e përjetësuar në këngën “Fyelli i Tanës”. Kush ka qënë fatlum e ka dëgjuar edhe këngën e saj , duke përjetuar emocione tronditëse si rrallë herë.Unë kam patur fatin që ta dëgjoj këtë këngë, dhe jo vetëm në një ...
Në Prill 1941, të Prëmten e Madhe, në një stan në malin e Levanit, nga borshiotët Haki Xhelili, Jaho Nuri dhe Izet Boci bashkë me dy vëllezër nga Sasaj, u masakrua Foto Prifti nga Piluri i Himarës me gjithë familjen e tij, që përbëhej nga e shoqja- Agustella, djemtë Spiro ...
Leximi i tregimeve të librit “Ndershmëria vetëm” të Faruk Myrtaj, vetiu më kujtoi thënien e Italo Kalvine se… ”Poezia e vërtetë është gjithnjë prozë dhe proza është përherë poezi”. Atë ndjesi ngrohtësie që përjetoja gjatë leximit të këtyre tregimeve nuk e kisha ndjerë veçse ...
Për Bue-jt është folur e shkruar shumë edhe për faktin se janë një nga fiset më të mëdha e më të lavdishme arbëreshe, që kanë diktuar historinë në shekujt XV -XVIII . Kjo familje ka nxjerë së pari luftëtarë të famshëm, patriarkë e prirjës, kapedanë dhe estradiotë ...
Në fshatin X bëhej festë. Nuk më kujtohej mirë në qe Shenmitri a qe Shënkolli.Po kjo s’ka ndonjë rëndësai. Rëndësi ka fakti që pihej raki me gota uji e pritej mishi i pjekur, që në hell, hidhej valle e këndohej këngë si në shtatë puset...
Kur më 25 Nëntor 2005 u shpall vendimi i UNESCO për njohjen e iso-polifonisë shqiptare si kryevepër shpirtërore të njërëzimit dhe marrjen e saj në mbrojtje, ky lajm në popullin tone, u përjetua si çasti i daljes së nuses në valle. Nuk ishte nevoja që të shkreheshin pushkët ...
Ishim në natën e dytë të Manifestimit Poetik “Trirema Joniane” që zhvillohej në ambientet e resorsit Bungovilja në Sarandë, kur mes një grupi poetësh u ndez biseda mbi poezinë e Petrit Rukës “Vjen një trim i mbytur-o”. Duke e mburur me superlative këtë poezi, madje ...
Thënia …që ta kuptosh poezinë duhet të “njohësh” autorin, qëndron më shumë se kudo në rastin e poetit Agim Mato. Kjo, jo për arsye se poeti “vargëzon” biografinë e tij, por për faktin se është vetë jeta e tij trunglisi zgërbojë, i goditur e i përcëlluar nga rrufetë e absurdit...
Në fakt, për këtë këngë, kam shkruar edhe te libri im “Vesa mbi këngë” sprovën “Mbeçë more shokë mbeçë......te iso-ja”. Por, e parë në konteksin e një libri për këngën himarjote, ku, në inçizimet e Neço Mukos në Paris në vitin 1930, në pllakën me nr ...
Leximi i studimit të Anton Nikë Berishës “Këngë që përligjin pasurinë shpirtërore të shqiptarit dhe botës së tij”(Qasje këngëve kreshike) botim i “Faik Konica” Prishtinë, 2008, është një nga ato studime të rralla, aqë shumë të dëshiruara, sa që kur i gjen, edhe ...
Duke punuar për monografinë “Autorët e Monumentit Kënga Himarjote”, vetvetiu ndalesh më së shumti dhe mediton mbi këngën “Vajza e Valëve”, për arsyen e thjeshtë së ajo është shndruar në një këngë- simbol, jo vetëm për Himarën...
Leximi i romanit “Për një mëngjez ndryshe” krijon atë efekt, që krijon edhe ajri i freskët dhe drita, që hyjnë nga dritarja e posahapur, në një shtëpi dyer-e-dritare mbyllur prej kohësh.Ajri i freskët, fillimisht u shkakton një marje mëndsh banorëve të...
