Kulturë » Mërkuri

Timo Mërkuri: Shënjtërimi i shtëpive tona… dhe Niko Kacalidha

Ishte rastësi fakti që ai lindi në Leshnicën e Sipërme, aty ku koha ndau kufijtë e dy shteteve. Por ndoshta kjo rastësi ishte edhe fati i tij, për të hedhur shikimin dhe mendimin...

Timo Mërkuri: Prishësit e këngës

Nje ditë shtatori të vitit 2007, ndërsa shikoja TVSH tek po jipte një program të Asamblit Shtetëror të Këngëve e Valleve s’di pse vëmëndjen time e tërhoqi në veçanti kënga ‘’Shqipe katër vilajete’’. Kjo ndoshta edhe nga fakti që për këtë këngë kisha shkruar diçka në librin tim ‘’Madhëria e saj-kënga iso-polifonike’...

Timo Mërkuri: Ëngjëjt e Isopolifonisë

Procesi i krjimit tëvariantit gjirokastrit të këngës isopolifonikeështë një proces që zgjati jo disa dhjetra vite por zgjati disa shekuj. Sigurisht që nuk egziston një datë se kur përfundoi ky proces, por një gjë e kemi të sigurtë, në fillim të shekullit XX kënga gjirokastrite jo vetëm që ishte formatuar si një...

Timo Mërkuri: Tre poetë dhe Agim Mato katër

Poeti Agim Mato njihej në qytetin e Sarandës si njëdisenjator i talentuar i Ndërmarrjes së grumbullim përpunimit, por si njeri publik u njoh në vitin 1969 kur botoi vëllimin e parë poetik JUG, libër që e bëri të njohur në botën letrare në mbarë vendin.Botimi i librit të dytë ...

Timo Mërkuri: Dashuria si pafundësi tingujsh, dritash dhe ëndrrash

Në qoftë se pas leximit të librave poetikë në katër vëllime “Hyjnorja ime je ti ” të Sabit Rrustemit do përballemi me thënien e Persi Shellit se: “Poezia është kujtesa e çasteve më të mira, më të lumtura të mendjeve më të lumtura e më të mira” me siguri që këtë përkufizim do ta ndërlidhim pikërisht për poezinë e këtij autori...

Timo Mërkuri: Filiza poetik me rrënjë te eposi

Në një nga vizitat në Galerinë e Arteve Tiranë në vitin 1976 një skulpturë në mermer e Bajram Currit më tërhoqi vëmëndjen kaq shumë sa që ftova edhe shokët e mi studentë të shpërndarë nëpër ambientet e Galerisë që afroheshin e ta shikonin. Shpresoja ta shikonin me syrin tim dhe të përjetonin emocionet e mia...

Timo Mërkuri: Anton Nik Berisha dekorohet me titullin 'Nënë Tereza'

Sot Presidenti i Republikës Sh.T. z Ilir Meta në një veprimtari përkujtimore me rastin 5 vjetorit të shënjtërimit të Nënë Terezës i ka dekoruar me titullin e lartë “Nënë Tereza” profesorin e nderuar Anton Nik Berisha. Me këtë rast duke folur për kontributin e Prof. Anton Nik Berisha Presidenti Meta theksoi...

Timo Mërkuri: Pse mungon iso te këngët e Veriut

Kushdo që i ka dëgjuar këngët popullore të quajtura ‘’Këngë majëkrahi’’, të cilat këndohen nga një këngëtar i vetëm, që rëndom vendos pëllëmbën e dorës gjysëm të hapur në pozicion dëgjimi pas veshit, ka konstatuar mënjëherë se;1 - Teknika e të kënduarit është teknikë e vjetër edhe...

Timo Mërkuri: Petrit Ruka ynë

Sot ka ditlindjen Petrit Ruka, miku im dhe i të gjithë atyre që shkruajnë e lexojnë letërsi dhe poezi në veçanti. Njeriu Petrit Ruka nuk pati dhe nuk ka asnjë armik, poeti Petrit Ruka nuk pati dhe nuk ka asnjë rival: një fenomen i rrallë ky në kohën tonë, në vendin tonë.Persosnalisht jam...

Timo Mërkuri: Aristokracia ‘’Çenko’’ e këngës

Kur flasim për identitetit tonë kombëtar, dytipare kryesore janë ato që e bëjnë të dallueshëm kombin tonë nga popujt e tjerë kunjera[1] prej tyre është “iso-polifonia”, lindur në hershmërinë e formimit të etnitetit. Isopolifonia ka origjinën nga ligjërimet mortore, por të kënduarit e kësaj gjinie arti me nivel të lartë artistik...

Piluri këndon për Rexhep Qosen

Me rastin e 85 vjetorit të lindjes së Akademikut Rexhep Qose, Kristo Çipa më bëri të njohur një tekst kënge të tij, që Asambli “Bejka e Bardhë” i Pilurit ka kënduar para 5 vjetësh ( me rastin e 80 vjetorit), këngë që rastësisht nuk është regjistruar. Me miratimin e Kristo Çipës ju bëj të njohur tekstin e kësaj kënge...

Timo Mërkuri: Vazhdimësia…

Nuk mund të mbyllet ky libër pa evidentuar edhe dy kolosë të këngës himarjote, bashkëkohësit tanë, Dhimitër Varfi dhe Katina Beleri, jo vetëm si vazhdues të veprës së Neço Mukos, por si artistë që i dhanë kësaj kënge atë finesë, harmoni dhe ëmbëlsi shpirti që ka sot .Dhimitër Varfi është vazhduesi më i denjë i Neço Mukos...

Timo Mërkuri: Shënime mbi ciklin poetik të Beqir Musliut

Cikli i Prizerenit i poetit Beqir Musliu përbëhet nga shtatë[2] poezi të shkruara në vitin 1986[3] në qytetin e Prizerenit dhe të botuara si njëAlbum poetik nga Shtëpia Botuese “PLEJADA” e Prishtinës. Cikli është ilustruar dhe me pamje nga trashëgimia shpirtërore e Prizrenit. Botimi i Albumit...

Timo Mërkuri: Aty ku brezat marrin dritë

Në datën 5 Qershor 2021 në Pilur filloi “Festivali i dytë Folklorik” i quajtur “Netët e Bejkës së Bardhë”, Festival që u zhvuillua në datat 5 dhe 6 qershor me pjesmarjen e tremnëdhjetë grupeve folklorike, nga tetë bashki, me një pjesmarje prej 130 artistë popullorë, nga të cilët 50 ishin të rinj dhe nëntë ishin fëmijë...

Timo Mërkuri: Lisat e shpirtit të Sabit Rrustemit

Në qoftë se pas leximit të librave poetikë të serisë “Hyjnorja ime je ti” të Sabit Rrustemit do përballemi me thënien e Persi Shellit se:“Poezia është kujtesa e çasteve më të mira,më të lumtura të mëndjeve më të lumtura e më të mira” me siguri që këtë përkufizim do ta rezervonim pikërisht për poezinë...

Timo Mërkuri: Vargjet e bardha të një dashurie të ngrohtë jugu

Jemi njohur me poezinë e Fatmir Terziut nëpërmjet publikimeve të tij, kryesisht te portali “Fjalaelirë” aqë të shpeshta, sa që po të rastisë ndonjë ditë pa një poezi të tijën, ndjejmë një si mungesë brenda vetes. Si shumë miq edhe unë mendoja se kjo “ndjenjë mungese” e kishte burimin pikërisht te ambientimi ...

Timo Mërkuri: Lefter Çipa i “panjohur”

Vetëm cilësori “i panjohur” nuk i shkon Lefter Çipës, sepse dhe ata që nuk janë takuar fizikisht me atë, kanë takuar poezitë dhe këngët e tij, duke krijuar në këtë mënyrë njohjen më të plotë me shpirtin e tij. Jashtë çdo dyshimi, shpirtipërmbanbrenda vetes vetëm ato që janëthelbësore nëtipin e njeriut, ato që përcaktojnë...

Timo Mërkuri: Vajtimi shndruar në këngë

Kur më 25 Nëntor 2005 u shpall vendimi i UNESCO për njohjen e iso-polifonisë shqiptare si kryevepër shpirtërore të njerëzimit dhe marrjen e saj në mbrojtje, ky lajm në popullin tonë, u përjetua si çasti i daljes së nuses në valle. Nuk ishte nevoja që të shkreheshin pushkët në ajër, u shkrehën në këngë mijra shpirtëra artistësh...

Timo Mërkuri: Zagoria ose jeta me këngë

I-Prezantimin me fshatrat e Zagorisë e ka bërë më së miri Andon Zako Çajupi te poezia “Fshati im” kur shkruan: “Malet me gurë/Fushat me bar shumë/Arat plot me grurë/Më tutje një lumë/Fshati për karshi/Me kish e me varre/Rrotull ca shtëpi/ Të vogëla fare..Panorama ështëtepër fantastike, poetike, por gjithsesi i...

Timo Mërkuri: Lezetet e Lunxhërisë

I-Duke parëvallen e kënduar lunxhiote, mahnitesh me ‘tëdhe bindesh që kjo krahinë ka shumë e më shumë lezete se sa na thotë kënga shoqëruese “Lunxhëri plot lezete/Ç’bukuri ke mbi vete”. Në fakt kjo valle dhe kjo këngëjanë lezetet e para të Lunxhërisë që sheh në momentin kur je spektator i saj...