Mendime
Nue Oroshi: Pesha e gurit Arbëror
E hene, 01.11.2021, 06:59 PM
Pesha e gurit Arbëror
Nga
Nue Oroshi
Rrezatimi
i ecjakeve paraqitët pranë panteonit qiellor. Sikur toka të mendonte me kohë
për diellin pranë qiellit të freskët dhe rrezatues do të ndërtohej një
gurapeshë e madhe e cila do ta dritëzonte qiellin për ti ndalur hënës shikimin
kah toka dhe qielli shqiptar. Sikur më kohë të ndëgjohej zëri i arbërisë pranë
panteonit qiellor shqiponjat gjithmonë do ta luanin lojën lozonjare dhe nuk do
të ballafaqoheshin me minjët e detit dhe ushtarët e davletit. Kur hijeshia e
burrit e shpërthen bukurinë qiellore aty lypet që në funksion të paraqet
mendjën. Mendja shpeshherë ka levizur pranë një trekëndshi në mes të tokës, diellit dhe qiellit.
E
sikur historianet dhe kronikanët të
paraqisnin ashtu siç ishte drejt historinë sot nuk do të kishim probleme për
rishkrimin e historisë por ajo do të ishte drejt e shkruar. Këndet e
trekëndëshit shpeshherë lëviznin sa prej një skaj në skajin tjetër duke u
ballafaquar më të paarritshmën e cila shpeshherë goditej në mes të një
përbindëshi të përbirë dhe lojës së detit që është i vëndosur në afërsi të
vargmaleve. Plleshmëria është shumë lloje. Ajo e ndalon trekëndshin magjik të
lëviz prej një ane në anën tjetër duke u ballafaquar me rrezet e diellit.
Kur
djalëria shqiptare ishte përgatitur për ti dhënë fund betejave në mes te
oksidentit dhe orientit në pritë kishin vendosur cunga udhëkryeqet e rikrijimit
të kohës së pushtuar. Dikush mendonte se vitet e pushtimit dhe ripushtimit e
kishin bërë te vetën. Por këta sytha të mbirë apo kopila siç njihen në gjuhën e
popullit e kishin mbajtur thellë këtë
ndjenjë për ta përqafuar ideologjinë
e pushtuesve, duke harruar se
Iliria, Dardania, Arbëria e Shqiptaria
janë një.
Çdo
përpjekje për ta ndarë Ilirinë nga Dardania e Arbërinë nga Shqiptaria, janë përpjekje boshe të cilat qojnë ujë në
mullirin e atyre që na mbajtën të pushtuar me shekuj. Kur rrezët e diellit u
përqafuan me hijet e qiellit aty dikund në mes mbeti një tampon zonë e cila nuk
kishte as ajër, as toke, as zjarr, as qiell e as diell.
Dikush
e sheh çështjen shqiptare ne këtë tampon zonë dikush mendon për rikthimin e
pushtuseve të kaluar karpatian e aziatik por djalëria dhe vajzëria shqiptare e
kanë marrë orientimin e duhur. Te paktë janë ata që çështjen shqiptare e shohin
në një tampon zonë pa ajër, pa qiell dhe pa diell. Kur shkëmbimi i jehonës
qiellore u bashkua me jehun mitik e në buzëqeshjën e freskët të hieroglifeve
përzihen paralelizmat në mes të sfragjistikës dhe heraldikës shqiptare në
skajin e afërt të burimit të kroit autokton rrinë një enë e mbushur përplot me
ujë të pastër të burimit i cili e pastron botën dhe e ruan votrën. Ruajtja e
votrës është bërë edhe nga penatët dhe
larët shqiptar pa e kujtuar strofullin e dallendyshës shtegtare e cila udhëton
me mijëra kilometra por kthehët serish në vendlindje për ta ndërtuar strofullën
e tyre, ashtu siq veprojnë mërgimtarët
shqiptar të cilët në shenjë nderimi për tokën e atdheut se paku e ndërtojnë një
shtëpi në vendlindje për ti sjellë çmalljen më tokën e bekuar të arbër dheut. Pranë
dritë hijeve të përjetësisë në tokën e shqiptarisë sërish duhet përballur me
balozat e detit ushtarët e mretit, e
kapuqzitë e krajlit.
E
ndalimi i zërave të shpirtave që na lanë porosinë për Shqiperinë Arbërore
rënkojnë fuqishëm skaj një ore të vjetër me kujtohën fjalët dhe porositë e
arbërorve atdhetar. Në paça shtuar ose zmadhu ndonjë fjalë mos e gëzofsha
idealin tim kombëtar. E përplasja në mes të dy botrave shqiptare ende vazhdon
edhe në shekullin njëzet e një, ku pranë
gotës së thyer kanë mbetur pjesët e shpërndara të xhamit, që edhe sot e asaj dite janë duke shkaktuar
ndalesa në mes të kryqëzimeve shqiptare në mes të lindjes dhe perëndimit.